Historia polityczna
Ręce precz od komunizmu! Brytyjczycy demonstrują przeciwko dekomunizacji w Polsce
Prowadzona na masową skalę dekomunizacja polskiej przestrzeni publicznej, będąca jednym ze sztandarowych projektów obecnego rządu, wywołuje skrajne emocje, zarówno w kraju, jak i zagranicą. Teraz zareagowały na nią partie komunistyczne w różnych krajach. Brytyjscy komuniści będą demonstrować w...
Pomimo heroicznej obrony Anglii, alianci uważali Polaków za najsłabszych i najbardziej kłopotliwych sojuszników. Jak do tego doszło?
Polacy zaciekle walczyli z nazizmem na wielu frontach II wojny światowej, ale ich pozycja w obozie aliantów stale słabła. Pogarszały się relacje z innymi członkami antyhitlerowskiej koalicji. Coraz głośniej wypowiadano też opinie, że Polacy to "warchoły" i "awanturnicy".
Jak wysoką cenę Zygmunt August musiał zapłacił za swoje małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną? Płaciła też Polska i to całe pokolenia później
Szlachta sprzeciwiająca się potajemnej decyzji młodego króla ukuła nowy termin, na określenie jego dyktatorskich zakusów. „Absolutum dominium”, a więc: „władza absolutna”.
Co naprawdę udało się wygrać przy Okrągłym Stole? O przełomie 1989 roku opowiada profesor Andrzej Zoll
Sukces opozycji czy zgniły kompromis? Choć udział w obradach Okrągłego Stołu zjednoczył obóz solidarnościowy, dzisiaj ich uczestnicy przedstawiają skrajne oceny. Nie wszystkie nadzieje udało się spełnić, przyznaje Andrzej Zoll. Ale to nie znaczy, że nic nie osiągnięto.
Nie chcę, ale muszę. Słowa Lecha Wałęsy przeszły do historii. Tylko czy ktokolwiek mu uwierzył?
„Nie chciałem być przewodniczącym, nie chcę być ani prezydentem, ani premierem, ale zrobię to dla Polski” – przekonywał Lech Wałęsa. A potem już krócej: „nie chcę, ale muszę”.
Pracownicy negujący tragedię Żydów, kontrowersyjna polityka kadrowa, „dekomunizowanie” ofiar stalinizmu. To nie był dobry rok dla IPN-u
Powstały pod koniec lat 90. Instytut Pamięci Narodowej przez długi czas był jedną z najbardziej prestiżowych polskich instytucji zajmujących się historią. W ostatnich latach IPN przeszedł jednak szereg zmian, niekoniecznie na lepsze, a my z niepokojem obserwujemy kolejne...
Na Francuzów można liczyć. Jakie powitanie zgotowali carowi Rosji po tym, jak ten krwawo stłumił powstanie styczniowe?
Okrzyki poparcia dla Polaków dobywające się z setek gardeł. I pełna tak tupetu, jak i odwagi deklaracja padająca nawet z ust francuskich polityków: „Vive la Pologne, Monsieur!”.
Po zabójstwie Narutowicza piłsudczycy planowali wymordować grupę polityków prawicy. Niewiele brakowało, a akcja doszłaby do skutku
W plan odwetu wtajemniczono bliskich współpracowników Komendanta i szefów sojuszniczej partii. Fizycznej likwidacji przeciwników miał towarzyszyć zamach stanu, na nowo oddający władzę w ręce Józefa Piłsudskiego.
Co Lech Wałęsa sądził o Wojciechu Jaruzelskim w roli prezydenta?
Łatwo dzisiaj zapomnieć, że to Wojciech Jaruzelski był pierwszym prezydentem Polski po upadku komuny. Jak jego dokonania na urzędzie głowy państwa komentował główny rywal polityczny, Lech Wałęsa?
Brytyjczycy wybielają swoją historię? Z archiwów znikają niewygodne dokumenty
Z brytyjskich archiwów znikają dokumenty dotyczące jednych z najważniejszych wydarzeń historii XX wieku. Dziennikarze i historycy patrzą na ten proces z dużym niepokojem. Czy rząd próbuje wyczyścić historię Wielkiej Brytanii z niewygodnych faktów?
Czy to na pewno naziści zagrabili najwięcej w trakcie II wojny światowej?
W tej kwestii nie ma narodu całkowicie niewinnego. Grabili wszyscy. Jedni marzyli o stworzeniu monumentalnego muzeum. Inni traktowali to jako przedłużenie reparacji wojennych. Czy można wskazać, kto wziął najwięcej?
Co się stało z PZPR-em po upadku komuny?
Uroczyście wyprowadzono sztandar PZPR, a partię zlikwidowano. Nie znaczy to jednak wcale, że komunistyczne struktury z dnia na dzień przestały istnieć.
„Łańcuchowy pies imperializmu”. Dlaczego komunista Josip Broz Tito stał się największym wrogiem Stalina?
Partii kierowanej przez Josipa Broz Titę zarzucano, że sprzeniewierzyła się ideom marksizmu-leninizmu, zaczęła prezentować antyradzieckie i nacjonalistyczne poglądy, a do tego zaniechanie walki klasowej. Stalin zaczął nawet… gotować się do wojny z komunistyczną Jugosławią.
Co Lenin naprawdę myślał o Stalinie?
Kiedy Stalin był u władzy, radziecka propaganda chętnie przedstawiała go jako dziedzica i najzdolniejszego ucznia Lenina. Później wygodniej było pokazywać Stalina jako brutala, przed którym wódz rewolucji październikowej przestrzegał na łożu śmierci. Obywa te wizerunki dyktowała bieżąca polityka....
„Jestem za, a nawet przeciw”. O co chodziło w tym słynnym zdaniu Lecha Wałęsy? I czy słusznie się z niego śmiejemy?
Czy to był typowy dla Wałęsy lapsus czy wyraz politycznej strategii? I czy wypada się zgodzić, że prezydent powinien był „za, a nawet przeciw”?
„Ciszej nad tą trumną”. Kto powiedział te słynne słowa i w jakich okolicznościach?
Jakie jest znaczenie powtarzanych do dzisiaj słów? I co „ciszej nad tą trumną” ma wspólnego z najważniejszym mordem politycznym w historii wolnej Polski?
Tylko raz zdarzyło się, że poseł na polski sejm wykrzyknął na sali obrad: „Wyrzeknijmy więc wszyscy: Nie ma Mikołaja!”
Poseł spodziewał się gromkiej reakcji. Ale inni deputowani wciąż w Mikołaja szczerze wierzyli. Stawiającym opór opozycjonistom trzeba było zagrozić śmiercią, by raczyli zmienić zdanie.
Ludobójstwo w imię imperium. Ile narodów zdziesiątkowali i wymordowali Anglicy?
Nasze imperium to imperium wolności, prawdy i sprawiedliwości – tak pod koniec XIX wieku twierdził brytyjski premier, Benjamin Disraeli. Zjednoczone Królestwo znajdowało się wówczas u szczytu potęgi. Ale trwająca kilkaset lat ekspansja tylko nielicznym przyniosła wolność. Dla rozlicznych narodów...
Plotkowanie w PRL-u. Za powtarzanie pogłosek można było trafić do więzienia na 5 lat
Za plotkowanie groził surowy wyrok, ale Polaków to nie odstraszało. Opowiadali, że premier Cyrankiewicz ma konto w Szwajcarii, a syn innego szefa rządu zastawił skarb państwa w… kasynie w Monte Carlo.
Szef ukraińskiego IPN reaguje na wywiad ministra Szczerskiego. Czy pomnik pomordowanych Polaków w Hucie Pieniackiej jest zagrożony?
Kilka dni temu portal wPolityce opublikował wywiad na temat ekshumacji, jakiego udzielił mu minister Krzysztof Szczerski. Teraz reaguje na niego szef ukraińskiego IPN. Czy musimy obawiać się o polskie pomniki i miejsca pamięci na Ukrainie?
Rządy Wrony. Czym była Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego?
Nieprzypadkowo generała Jaruzelskiego nazywano „Ślepowronem”. Stał w końcu na czele „zielonej wrony”, o której cichcem mówiono: „Wrona orła nie pokona!”. Co należy wiedzieć o Wojskowej Radzie Ocalenia Narodowego?
Czy Krzyżacy naprawdę próbowali obrazić Jagiełłę, wręczając mu dwa nagie miecze? A może król nie zrozumiał o co chodzi?
Na pierwszy rzut oka można odnieść wrażenie, że Jagiełło nie znał, albo przynajmniej nie rozumiał rycerskich obyczajów. Czy honorowy gest – gdy podarowano mu dwa nagie miecze – niesłusznie odczytał jako popis pychy?
„Narodziny potęgi” (Michael Morys-Twarowski)
Każdy o nim słyszał. Każdy widział jego wizerunek na 20-złotowym banknocie. Ale co wiemy o Bolesławie Chrobrym na pewno, a co jest tylko legendą? Żywot naszego pierwszego koronowanego władcy wziął na warsztat Michael Morys-Twarowski.
Czy liberum veto naprawdę doprowadziło do upadku Rzeczypospolitej?
Zasada Liberum veto nie cieszy się wśród historyków dobrą opinią. Stała się synonimem warcholstwa i nadużywania złotej szlacheckiej wolności. Ale co tak naprawdę o niej wiemy? I czy „wolne nie pozwalam” rzeczywiście było dla Polski aż tak szkodliwe?
Radziecki kapitalizm. Czemu Lenin promował wolny rynek?
Trzy lata komunizmu wojennego zrujnowały bolszewicką Rosję. W obliczu katastrofy Włodzimierz Lenin postawił na wolny rynek. Zdrada ideałów? Wręcz przeciwnie: wielki wódz rewolucji uznał, że to właśnie tędy wiedzie droga do socjalizmu.