Historia polityczna
news | 16.03.2019 | Autor: Maria Procner
„Czas, abyśmy przestali sypać głowę popiołem”. Rosyjski historyk staje w obronie paktu Ribbentrop-Mołotow
Zdaniem szefa Rosyjskiego Towarzystwa Wojskowo-Historycznego zawarty w 1939 roku pakt między ZSRR a III Rzeszą, na mocy którego mocarstwa ustaliły swoje strefy wpływów, był „słuszny”, „wpłynął na fiasko blitzkriegu” i „uratował życie milionom ludzi”.
recenzja | 15.03.2019 | Autor: Anna Winkler
Czy Stany Zjednoczone pójdą w ślady Rosji? Prognozy wybitnego historyka
Brexit. Wojna na Ukrainie. Prezydentura Trumpa w USA. Timothy Snyder już kilka lat temu przekonywał, by nie lekceważyć zachodzących na świecie zmian. Jesteśmy o krok od kolejnej wersji tyranii – twierdził. Dziś z jeszcze większą obawą patrzy na...
nauka | 14.03.2019 | Autor: Rafał Kuzak
Dlaczego Józef Piłsudski zdymisjonował jednego ze swoich najbliższych przyjaciół?
Dymisja Aleksandra Prystora ze stanowiska prezesa rady ministrów w maju 1933 roku do dzisiaj budzi wiele spekulacji. Co sprawiło, że jeden z najbliższych przyjaciół Józefa Piłsudskiego stracił zaufanie Marszałka?
nauka | 07.03.2019 | Autor: Anna Winkler
Dlaczego starożytni Rzymianie nie chodzili na wybory?
Choć w starożytnym Rzymie to wybory przesądzały o obsadzaniu najważniejszych urzędów, naukowcy szacują, że frekwencja w ich trakcie była szokująco niska: głosowało kilka–kilkanaście procent uprawnionych. Skąd taka mało obywatelska postawa wśród mieszkańców „wzorcowej” republiki?
artykuł | 05.03.2019 | Autor: Paweł Stachnik
Dlaczego władców Rosji nazywano carami?
Od XV wieku książęta moskiewscy konsekwentnie budowali swoją pozycję władców Wszechrusi. Powiększali obszar swojego państwa i szukali sposobu, by dodać sobie splendoru. Tytuł cesarski z pewnością im go przydał – ale jak uzasadnili ten awans?
miniatura | 02.03.2019 | Autor: Konrad Wnęk
„Syjonistyczna piąta kolumna”. Co nastąpiło w Polsce w marcu 1968 roku?
Czystki objęły wojsko, administrację, szkolnictwo. Wszędzie usuwano syjonistów. Czasem prawdziwych, głównie jednak – tych wyimaginowanych.
recenzja | 01.03.2019 | Autor: Paweł Stachnik
Dlaczego Rosja do dzisiaj nie poradziła sobie z utratą imperium?
Dzieje Rosji to dzieje „zbierania ziem ruskich” – twierdzi znany historyk. Jego zdaniem w historii potężnego wschodniego państwa nacjonalizm i imperializm splotły się tak mocno, że dzisiaj jego mieszkańcom trudno pogodzić się z obecnymi granicami. Jak groźne mogą...
miniatura | 24.02.2019 | Autor: Roger Moorhouse
Jak NSDAP zbudowała swą potęgę w III Rzeszy? Niebagatelną rolę odegrały w tym doroczne zjazdy partii
Zjazdy partii nazistowskiej, odbywające się każdego października w bawarskiej Norymberdze, były jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu III Rzeszy. Stanowiły niezapomniany polityczny spektakl, a jednocześnie umożliwiały uczestnikom złożenie deklaracji wiary w narodowy socjalizm.
artykuł | 24.02.2019 | Autor: Anna Winkler
Czy Krym jest rosyjski? Historia daje jasną odpowiedź na to pytanie
„Krym to ziemia rdzennie rosyjska, a Sewastopol to rosyjskie miasto” – przekonywał w marcu 2014 roku Władimir Putin, powołując się na opinię rosyjskich obywateli. Jego zdaniem półwysep nigdy nie powinien był znaleźć się w granicach Ukrainy. Ale czy...
miniatura | 16.02.2019 | Autor: Lidia A. Zyblikiewicz
„Wasz prezydent, nasz premier”. W jaki sposób powstał pierwszy demokratyczny rząd Polski po II wojnie światowej?
Kompromis wcale nie był oczywisty. PZPR i jego partie satelickie kontrolowały 65% mandatów w Sejmie, a Wałęsa wcale nie chciał solidarnościowego rządu. Jak w takim razie doszło do utworzenia gabinetu Tadeusza Mazowieckiego?
miniatura | 13.02.2019 | Autor: Roger Moorhouse
Jak swastyka stała się symbolem III Rzeszy?
Charakterystyczny krzyż o ramionach załamanych pod kątem prostym jest chyba najsłynniejszym – i najbardziej złowrogim – symbolem nazistowskiego terroru. Nie zawsze jednak znak ten kojarzył się z III Rzeszą. Jak zatem doszło do tego, że Adolf Hitler go...
miniatura | 09.02.2019 | Autorzy: Beata Maciejewska i Mirosław Maciorowski
Ryksa Elżbieta. Kobieta, dzięki której Czesi legalnie przejęli polski tron i koronę
Ślub z tą piastowską królewną dawał perspektywy uzyskania nie tylko polskiego, ale także czeskiego tronu. Nic dziwnego, że o kandydatów nie było trudno. Szybko okazało się jednak, że łatwiej zdobyć jej rękę, niż… utrzymać się przy życiu.
nauka | 07.02.2019 | Autor: Anna Winkler
Jak Amerykanie zareagowali na przewrót majowy? Opublikowano nowe badania na ten temat
W okresie międzywojennym amerykańskie dzienniki niespecjalnie interesowały się tym, co się dzieje w Europie Środkowo-Wschodniej. Wydarzenia z maja 1926 roku trafiły jednak za oceanem na pierwsze strony gazet. Tylko, że fałszywych doniesień było w nich równie dużo, co...
miniatura | 02.02.2019 | Autor: Roger Moorhouse
Gdyby ten zamach się udał, II wojna światowa skończyłaby się już w 1939 roku. Kto za nim stał?
Do niedawna postać Georga Elsera pozostawała zupełnie nieznana. Człowieka, który po Clausie von Stauffenbergu był najbliższy zgładzenia Adolfa Hitlera, upamiętniono dopiero w latach 90., jeśli nie liczyć niewielkiego pomnika i mało znaczącej ulicy jego imienia. Jak to możliwe?
news | 02.02.2019 | Autor: Maria Procner
„Lewactwo zabija” – w kontrowersyjnym wpisie konserwatywna partia próbowała powiązać Holokaust z lewicą
Przy okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, obchodzonego na całym świecie 27 stycznia, wiele osób i instytucji zabrało głos, by upamiętnić miliony Żydów pomordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej. Wypowiedzieć się na ten temat postanowiła...
nauka | 31.01.2019 | Autor: Anna Winkler
Jak kodeks drogowy pomógł nazistowskim zbrodniarzom uniknąć sprawiedliwości? Raport Sebastiana Fikusa z UŚ
Jeszcze ponad 20 lat po wojnie kwestia rozliczenia zbrodni hitlerowskich pozostawała nierozstrzygnięta. Wielu winnych wciąż przebywało na wolności i w duchu liczyło, że sprawa się przedawni. Gdy jednak zaczęto głośno mówić, że przestępstwa z okresu II wojny światowej...
miniatura | 07.01.2019 | Autor: Zdzisław Zblewski
Komunistyczny nacjonalizm. Kim byli „Partyzanci” skupieni wokół Mieczysława Moczara?
Nazwę komunistycznej koterii powstałej wokół ministra spraw wewnętrznych Mieczysława Moczara upowszechniły… media zgniłego zachodu, z Radiem Wolna Europa na czele. Do czego dążyli partyzanci? Jakie mieli poglądy? I jaki wpływ na wydarzenia marca 1968 roku?
miniatura | 30.12.2018 | Autor: Lidia A. Zyblikiewicz
„Jestem za stałym niepokojem politycznym”. Czym była słynna wojna na górze wywołana przez Lecha Wałęsę?
„Dla mnie demokracja parlamentarna to pokojowa wojna wszystkich ze wszystkimi” – mówił Lech Wałęsa w maju 1990 roku. Sprowokowana przez niego „wojna na górze” wprowadziła podziały polityczne, które przetrwały do dzisiaj.
artykuł | 29.12.2018 | Autor: Rafał Kowalczyk
Początki pruskiej potęgi. Jak dynastia Hohenzollernów zaczęła budować swoją pozycję w Europie?
Fryderyk II, który doprowadził Prusy do rozkwitu, nie zaczynał od zera. Już jego przodkowie zrobili wiele, by powstało silne, niezależne państwo. Jak przygotowali grunt dla wybitnego następcy?
miniatura | 25.12.2018 | Autor: Konrad Wnęk
„Kto za tym wszystkim stoi?” Warto pamiętać, że Wojciech Jaruzelski też wszędzie szukał agentów, spisków i wrogich sił
„Są siły zainteresowane tym, aby kosztem mężnego, doświadczonego w historii narodu polskiego załatwić swoje globalne, brudne, imperialistyczne interesy” – ostrzegał Wojciech Jaruzelski. Brzmi znajomo?
wywiad | 16.12.2018 | Autorzy: Zuzanna Pęksa i Patryk Pleskot
Ile sensu jest w serialu „1983”? Na nasze pytania odpowiada specjalista w dziedzinie historii PRL, profesor Patryk Pleskot
Najnowsza produkcja Agnieszki Holland budzi skrajne emocje. Jednych cieszą rozbudowane wątki, innym nie podoba się przekształcanie naszej historii w political fiction. My pytamy o to, czy scenariusz pierwszego polskiego oryginalnego serialu Netflixa jest choć trochę prawdopodobny. Uwaga na...
miniatura | 13.12.2018 | Autor: Lidia A. Zyblikiewicz
Styropian. Dlaczego ten materiał budowlany stał się symbolem walki z komuną?
„»Kaczory« były nierozłączne podczas ubiegłorocznych strajków w Stoczni Gdańskiej, po bratersku śpiąc na jednym płacie styropianu” – przypominała Gazeta Wyborcza w maju 1989 roku.
news | 12.12.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Amerykanie przejęli archiwum Kiszczaka. Polscy dziennikarze odnaleźli w nim szokujące dokumenty
Polscy dziennikarze, prowadząc kwerendę w Hoover Institution Library & Archives w Stanford, badali prywatną kolekcję dokumentów Czesława Kiszczaka. Wśród papierów natrafili między innymi na pochodzący z 1993 roku list generała do ówczesnego prezydenta Lecha Wałęsy. Skąd archiwalia wzięły...
news | 11.12.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Putin był agentem Stasi? Właśnie znaleziono jego legitymację!
Praktycznie odkąd Władimir Putin wypłynął na rosyjskiej scenie politycznej wiadomo było, że ma za sobą owocną karierę w radzieckich służbach specjalnych. Przez lata był oficerem KGB. Właśnie okazało się, że działał na rzecz nie tylko tej komunistycznej służby.
artykuł | 10.12.2018 | Autor: Rafał Kowalczyk
Dlaczego Napoleon storpedował w 1812 roku polskie plany powstańcze?
Polskie powstanie na Ukrainie przygotowywano niemal od momentu utworzenia Księstwa Warszawskiego. Ogromny wysiłek organizacyjny i finansowy poszedł jednak na marne. Wszystko za sprawą Napoleona, który całkowicie zlekceważył sugestie swoich doradców i pognał w głąb Rosji. Dlaczego to zrobił...