Nowożytność
artykuł | 22.05.2019 | Autor: Michael Morys-Twarowski
Sztuka wojny Stefana Czarnieckiego. Co „dla ojczyzny ratowania” robił ten wielki wódz?
Na polu walki lepiej uzbrojeni i liczniejsi Szwedzi mieli zdecydowaną przewagę. Polacy nie mieli jednak zamiaru ustąpić. Podczas gdy król Jan Kazimierz naciskał na walne starcie, Stefan Czarniecki miał własny pomysł na rozgromienie przeciwnika. Który z nich miał...
artykuł | 20.05.2019 | Autor: Eleanor Herman
Czy ten genialny kompozytor padł ofiarą morderstwa?
Gdy Mozart w wieku zaledwie 35 lat nagle zmarł, plotkowano, że ktoś pomógł mu pożegnać się ze światem. Głównym podejrzanym stał się jego muzyczny rywal, Antonio Salieri. W tej historii było jednak dużo nieścisłości. Co tak naprawdę zabiło...
news | 19.05.2019 | Autor: Maria Procner
Zamiast gorącego lata, zima stulecia? Naukowcy wyjaśniają anomalie pogodowe w XVIII-wiecznej Europie
Potężna erupcja islandzkiego wulkanu, do której doszło na przełomie 1783 i 1784 roku wcale nie spowodowała, jak dotąd zakładano, ekstremalnej fali upałów w Europie. Wręcz przeciwnie, przyniosła nad Stary Kontynent niezwykle mroźną zimę – co postulował już w...
miniatura | 18.05.2019 | Autor: Marcin Szymaniak
Mistrz propagandy w XVIII wieku. Jak Stanisław August Poniatowski obrócił próbę porwania na własną korzyść?
3 listopada 1771 roku konfederaci porwali Stanisława Augusta Poniatowskiego. Sprytny król zdołał jednak przeciągnąć sprawców na swoją stronę i już następnego dnia odzyskał wolność. Wkrótce też zaczął wykorzystywać nieudany zamach dla własnych celów. Co na tym zyskał?
news | 17.05.2019 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Archeolodzy przebadają miejsce masakry, która zainspirowała „krwawe gody” z „Gry o tron”
Najsłynniejszy cykl powieściowy Georga RR Martina, który został zekranizowany przez HBO, pełnymi garściami czerpie z prawdziwych zdarzeń z przeszłości. Także słynna masakra w trakcie wesela została zainspirowana historią. Archeolodzy planują przebadać miejsce oryginalnej rzezi.
news | 05.05.2019 | Autor: Maria Procner
Czy udało się w końcu znaleźć próbkę DNA Leonarda da Vinci? Ten kosmyk włosów mógłby ujawnić prawdę o pochodzeniu renesansowego geniusza
Para włoskich badaczy oznajmiła, że udało im się zdobyć kosmyk włosów należący do słynnego renesansowego artysty i wynalazcy. Planują przeprowadzenie badań DNA, które pozwoliłyby ustalić, kim byli rodzice Leonarda. Historycy są jednak sceptyczni. Dlaczego mają wątpliwości?
nauka | 02.05.2019 | Autor: Anna Winkler
Czy uda się rozwiązać zagadkę śmierci Stefana Batorego? Nowa edycja zachowanych kopii XVI-wiecznego rękopisu
Nagła śmierć Batorego, który uchodził za człowieka o dobrym zdrowiu, do dziś jest przedmiotem sporów wśród historyków i lekarzy. Sporządzony tuż po zgonie monarchy dokument, który mógłby rozstrzygnąć ich wątpliwości, zaginął. Właśnie ukazała się jednak edycja dwóch zachowanych...
artykuł | 30.04.2019 | Autor: Michael Morys-Twarowski
Stefan Czarniecki. Genialny wódz, beztroski ryzykant, a może… zbrodniarz wojenny?
Do historii przeszedł jako nieustraszony pogromca Szwedów i bohater uwieczniony w „Mazurku Dąbrowskiego”. Z drugiej strony – Czarniecki nigdy nie oduczył się zwyczajów, których nabrał, przebywając wśród lisowczyków. Dziś zostałby zapewne uznany za zbrodniarza wojennego. Jak bardzo był...
nauka | 25.04.2019 | Autor: Anna Winkler
Na co i ile wydawał hetman Michał Radziwiłł? Właśnie opublikowano jego rachunki
Michał Radziwiłł, hetman polny i podkanclerzy, szwagier króla Jana III Sobieskiego, należał do grona najważniejszych dygnitarzy Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Walczył ze Szwedami, Rosjanami i Turkami. Dzięki najnowszej edycji jego rachunków wiemy, ile kosztowało go utrzymanie własnych oddziałów.
wideo | 25.04.2019 | Autor: Kamil Janicki
Ostatnia polska królowa. Kim była i dlaczego o niej nie pamiętamy?
Przyjazdów do Polski unikała jak ognia. I to mimo, że sama przekonała męża, by walczył o koronę Rzeczypospolitej. Ambicje miała zresztą o wiele większe: wierzyła, że należy jej się także cesarski tron.
miniatura | 23.04.2019 | Autor: Mirosław Nagielski
Bitwa pod Ochmatowem. Największy sukces XVII-wiecznej Rzeczpospolitej w walce z Tatarami
To był prawdziwie zwycięski pochód zasłużonego hetmana Koniecpolskiego. Jego wojska zasilały magnackie oddziały z całej Rzeczpospolitej. Kiedy stanął na drodze Tuhaj beja, wynik starcia mógł być tylko jeden.
miniatura | 22.04.2019 | Autor: Marcin Szymaniak
Czy Stanisław August Poniatowski w ogóle miał szansę zreformować Polskę?
Stanisław August Poniatowski przeszedł do historii jako nieudacznik, który pozwolił na rozgrabienie Polski. Część badaczy uważa jednak, że miał po prostu pecha, bo przyszło mu rządzić „barbarzyńskim” państwem znajdującym się na skraju upadku. Czy król Staś w ogóle...
miniatura | 17.04.2019 | Autor: Norman Davies
Czy Vlad Palownik zasłużył na swoją reputację? Norman Davies wyjaśnia
To on stał się pierwowzorem znanego z niezliczonych filmów i powieści Drakuli. Jego postać do dzisiaj budzi niezdrową wręcz fascynację. Co kierowało wołoskim księciem Vladem Palownikiem i ile jest prawdy w legendach o jego okrucieństwie?
artykuł | 13.04.2019 | Autor: Michał Procner
Te zabójstwa zmieniły bieg historii. Najsłynniejsze zamachy w dziejach Polski
Polskę nazywano „krajem bez królobójców”, lecz ten szlachetny obraz niewiele ma wspólnego z rzeczywistością. W dziejach naszego państwa nie brakowało zuchwałych zamachowców, którzy zdecydowali się podnieść rękę na władcę, polityka czy wroga ojczyzny. Konsekwencje ich zbrodni bywały tragiczne.
wideo | 11.04.2019 | Autor: Kamil Janicki
Zasnął z fajką w ręku, a jego ciało zajęło się ogniem. Ponura śmierć polskiego króla
Polski władca stał się żywym (a właściwie już martwym) dowodem na to, że palenie szkodzi. Tragiczna śmierć zwieńczyła karierę co najmniej kontrowersyjną.
miniatura | 09.04.2019 | Autor: Norman Davies
Naukowcy czy szarlatani? Krótka historia alchemii według Normana Daviesa
Byli specjalistami od wszystkiego. Przywracali płodność, leczyli, a nawet… nadzorowali kopalnie. Uważali się za reformatorów, zgłębiających tajniki działania umysłów i materii. Europejczycy przełomu XVI i XVII wieku wierzyli im bez zastrzeżeń – ale czy słusznie?
news | 05.04.2019 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Kazimierz Pułaski i gender? Zaskakujące wyniki badań DNA generała
Generał Kazimierz Pułaski to bohater walki o wolność dwóch krajów – swojej ojczystej Polski oraz Stanów Zjednoczonych. Nie dziwi zatem zainteresowanie jego postacią za oceanem. Amerykańscy naukowcy, mając do dyspozycji szczątki generała, doszli do zaskakujących wniosków.
news | 04.04.2019 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Zbiorowa mogiła rzuca nowe światło na jedną z najkrwawszych bitew wojny siedmioletniej
W marcu bieżącego roku w Słubicach, przy granicy polsko-niemieckiej, budowlańcy natrafili na wystające z ziemi kości. O swoim makabrycznym odkryciu poinformowali policję, a ta archeologów. Okazało się, że w miejscu, gdzie miał powstać dom, znajduje się zbiorowa mogiła...
wideo | 01.04.2019 | Autor: Kamil Janicki
Którzy z władców Rzeczpospolitej Obojga Narodów najbardziej zaszkodzili ojczyźnie?
Wśród królów elekcyjnych niewielu było takich, których można by uznać za prawdziwie zasłużonych. Równie trudno wskazać władców absolutnie najgorszych. Konkurencja jest bowiem bardzo silna.
news | 25.03.2019 | Autor: Maria Procner
Czy Henryk VIII zatrudniał imigrantów? Najnowsze badania DNA wykazały, że tak!
Najnowsze badania szczątków ośmiu członków załogi Mary Rose, okrętu flagowego Henryka VIII, wykazały, że pod angielską banderą pływali marynarze z Afryki Północnej lub Bliskiego Wschodu. To kolejny dowód na wielokulturowość Wysp Brytyjskich za panowania Tudorów.
recenzja | 22.03.2019 | Autor: Adam Szabelski
Husaria od kuchni. Czego jeszcze nie wiemy o najlepszej polskiej jeździe?
Husaria jest przereklamowana. Kolejne peany o tym, że była najlepszą jazdą w historii, albo jałowe dyskusje o istniejących lub wyimaginowanych skrzydłach wieją straszliwą nudą. Z lekkim zniechęceniem brałem więc do ręki jeszcze jedną książkę o cudownych jeźdźcach. I...
miniatura | 12.03.2019 | Autor: Konrad Wnęk
24 marca 1794 roku. Jak wybuchło powstanie kościuszkowskie?
Co zawierało słynne ślubowanie Tadeusza Kościuszki? Dlaczego odbyło się na krakowskim Rynku, a nie na Wawelu, jak pierwotnie planowano? Czy Kościuszko dotrzymał słowa?
artykuł | 08.03.2019 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Czy Leonardo da Vinci wiedział skąd się biorą dzieci?
O to, skąd się wzięły na świecie, wypytują już kilkulatki. Starszy przychówek uczy się tego na biologii, z konkretnymi planszami w podręczniku. Krótko mówiąc, dzisiaj nawet dzieci wiedzą, skąd się biorą dzieci. Ale do niedawna najpoważniejsi uczeni łamali...
artykuł | 05.03.2019 | Autor: Paweł Stachnik
Dlaczego władców Rosji nazywano carami?
Od XV wieku książęta moskiewscy konsekwentnie budowali swoją pozycję władców Wszechrusi. Powiększali obszar swojego państwa i szukali sposobu, by dodać sobie splendoru. Tytuł cesarski z pewnością im go przydał – ale jak uzasadnili ten awans?
miniatura | 04.03.2019 | Autor: Maciej Wilamowski
Dlaczego w Polsce nie było wojen religijnych?
We Francji hugenoci krwią płacili za prawo do własnego wyznania. W Niemczech trwające dziesiątki lat wojny religijne dały początek podziałom trwającym do dzisiaj. Dlaczego ta historia nie powtórzyła się w Rzeczpospolitej?