Nowożytność
artykuł | 27.03.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Najdziwniejsze zbroje w historii
Ochrona ciała jest naturalnym zjawiskiem. Instynktownie bronimy się przed uszkodzeniem organizmu; za pomocą odruchów bezwarunkowych albo specjalnie przygotowanych części garderoby. Różne dyscypliny sportu współcześnie chętnie wykorzystują wszelkiej maści ochraniacze. Wiadomo – zdrowie jest najważniejsze. Taka myśl przyświecała również...
artykuł | 18.03.2020 | Autor: Michał Procner
Pierwsza polska książka kucharska
Kuchnia to bardzo ważny element kultury. Co znajdziemy w najstarszej polskiej książce kucharskiej?
artykuł | 09.03.2020 | Autor: Agata Łysakowska-Trzoss
Chrześcijańska niewolnica, królowa Grenady, Zoraya… kim była Isabel de Solís?
Miała być chrześcijanką, która uwiodła emira, królową Granady i największą miłością Muleya Hacéna. Kim właściwie była Isabel de Solis – jedna z najbardziej tajemniczych kobiet w historii Hiszpanii?
artykuł | 28.02.2020 | Autor: Marcin Moneta
Beniowski – król Madagaskaru
Był legendą swoich czasów, swoistym bohaterem popkultury przełomu XVIII i XIX wieku. O jego czynach opowiadano sobie w towarzystwie, plotkowano na balach arystokracji, panny z dobrych domów zaczytywały się w jego przygodach, kawalerowie chcieli być tacy jak on....
artykuł | 20.02.2020 | Autor: Marcin Waincetel
Karol XII – wybitny wódz?
„Za mała, żeby żartować, za duża, żeby się nią chwalić” tymi słowami ostatni absolutystyczny król Szwecji, Karol XII, określił dziwny, acz znaczący epizod z Trzeciej Wojny Północnej, zwanej też Wielką, na którą przypada większa część panowania tego władcy.
miniatura | 15.02.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Bestia z Gévaudan
Opowieści o Yeti, czy o Wielkiej Stopie są nam doskonale znane. Na przestrzeni lat stawały się kanwą wielu legend; później także elementem popkultury. Równie tajemnicza postać pojawiła się w południowej Francji w XVIII wieku. Co to mogło być?
artykuł | 31.01.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
François Ravaillac. Zabójca Henryka IV Burbona
Znienawidzenie władców doprowadzało często do prób pozbawienia ich życia. Atakujący pałali żądzą mordu, obmyślając przeprowadzenie zamachu drobiazgowo, ale też pod wpływem emocji. Jak wyglądało morderstwo króla Francji i Nawarry Henryka IV Burbona?
artykuł | 20.01.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Morderca, który dla książek zrobił wszystko – Johann Georg Tinius
Motywy morderstw bywają różne; pieniądze, zazdrość, nienawiść etc. Historia bohatera tekstu ukazuje nam motyw zabójstwa raczej rzadziej spotykany, wręcz znikomy. Czy można zamordować dla… książek? Ależ oczywiście!
artykuł | 15.01.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Robin Hood wśród kangurów – Ned Kelly
Ned Kelly (wł. Edward Kelly) był australijskim przestępcą, przez jednych uznawanym za ofiarę panującego systemu, przez innych z kolei za zwykłego bandziora. Kim był i jak zrodziła się jego legenda?
artykuł | 02.01.2020 | Autor: Joanna Kurkiewicz
„(…) widziano, jak owi ludzie spoglądając w białe chusty rozmawiali sami ze sobą” – Inkowie a tajemnica „mówiących chust”
Już od momentu pojawienia się na ziemiach inkaskich „ brodacze ” byli bacznie obserwowani przez tubylców. Uwagę Inków przykuwały ekwipunek, wierzchowce a szczególnie rozmowa przybyszy z enigmatycznymi „białymi chustami”.
artykuł | 20.12.2019 | Autor: Bartłomiej Gajek
Stanisław Konarski i Stanisław Leszczyński. Dwie wizje reformy Rzeczpospolitej
Dwóch reformatorów, dwa ciekawe spostrzeżenia na potrzebę zmian. Historia naszego kraju pokazała, że potrzebowaliśmy nie raz wielu solidnych reform. Przyjrzyjmy się dwóm postaciom: królowi Polski Stanisławowi Leszczyńskiemu oraz zakonnikowi Stanisławowi Konarskiemu.
artykuł | 29.11.2019 | Autor: Leonardo Vittorio Arena
Jezuiccy misjonarze i misje protestanckie w Kraju Kwitnącej Wiśni
O jezuickich misjach wśród samurajów, konfliktach religijnych i symbolicznym krzyżowaniu. Jak religia chrześcijańska została przyjęta w Japonii?
artykuł | 19.11.2019 | Autor: Dawid Sworowski
Namiestnicy Boga czy docześni władcy? Dlaczego renesansowi papieże nie powstrzymali reformacji?
Od czasów niewoli awiniońskiej papiestwo nie miało dobrej passy. Na skutek ciągłego zabiegania o poparcie monarchów europejskich szerzyła się symonia i nepotyzm, a autorytet papieża ulegał degradacji. Po zapoczątkowaniu tzw. Wielkiej Schizmy Zachodniej pojawiły się głosy o konieczności...
miniatura | 15.11.2019 | Autor: Bartłomiej Gajek
Piętnowanie i powieszenie – czyli co czekało złodzieja pieczęci koronnej
Był mroźny dzień. Na głównym rynku Krakowa tłum ludzi. Wszyscy czekali na wjazd wozu na którym miał znajdować się słynny złodziej… Cofnijmy się do lat 50. XVI wieku i prześledźmy głośną kradzież.
miniatura | 07.11.2019 | Autor: Michał Procner
Jak w Polsce niemal całkiem zabrakło lasów, czyli historia wielkiego wyrębu
Po wycofaniu się lodowca z obszaru dzisiejszej Polski, drzewa niestrudzenie zajmowały ogołocone równiny… Aż do momentu, kiedy pojawił się człowiek.
miniatura | 03.11.2019 | Autor: Michał Procner
Te zwierzęta wybito w Polsce do nogi. Oto, jak doszło do całkowitego wymarcia turów
Dzisiejsza gospodarka łowiecka niczym nie przypomina tej, którą prowadzono przed wejściem w życie współczesnych przepisów. Wiele gatunków zwierzyny wybito niemal całkowicie, nim objęto je ochroną. Mimo to, nie wszystkie dotrwały do naszych czasów.
artykuł | 28.10.2019 | Autor: Bartłomiej Gajek
Niesamowite wyprawy Jamesa Cooka
Żeglarz, kartograf, nawigator, astronom, matematyk i genialny odkrywca – James Cook, dowódca kompanii w marynarce królewskiej w drugiej połowie XVIII wieku. To dzięki niemu odkryliśmy kangury! Jak wyglądała jego kariera i wspaniałe podróże?
artykuł | 05.10.2019 | Autor: dr Anna Jankowiak
Jeden, by wszystkimi rządzić – dlaczego Tolkien rozpętał wojnę o pierścień?
Książki Johna R.R. Tolkiena już dawno weszły do klasyki literatury i jednoczą rzesze fanów na całym świecie. Stworzony przez niego i dopracowany w najmniejszych szczegółach świat inspirowany był mitologiami, wierzeniami i baśniami. Dlaczego to właśnie pierścień stał się...
miniatura | 04.09.2019 | Autor: Michał Procner
Barwne życie i tajemnicza śmierć Caravaggia
Michelangelo Merisi da Caravaggio był bardzo kontrowersyjną postacią, niczym wahadło oscylującą między geniuszem i całkowitym upodleniem. Czyżby zdołał zyskać na tyle zażartych wrogów, by któryś postanowił w końcu się go pozbyć?
miniatura | 24.08.2019 | Autor: Joanna Kurkiewicz
Zagadka mapy Piri Reisa
Mapa odkryta w pałacu Topkapi w Stambule w 1929 roku w dalszym ciągu budzi wiele kontrowersji. Mowa o pewnym lądzie, który na niej widnieje.
miniatura | 13.08.2019 | Autor: Maria Procner
Krwawa Mary. Dlaczego Maria I Tudor otrzymała ten przydomek?
Pierwsza kobieta, która zasiadła na angielskim tronie, do historii przeszła również jako… najbardziej okrutna. Dlaczego pierworodną córkę Henryka VIII nazwano „Krwawą Mary”? I czy faktycznie zasłużyła sobie na ten przydomek?
artykuł | 24.07.2019 | Autor: Marcin Szymaniak
Jak naprawdę przebiegła misja Skrzetuskiego pod Zbarażem?
Jego bohaterski wyczyn unieśmiertelnił na kartach „Ogniem i mieczem” Henryk Sienkiewicz. Mikołaj Skrzetuski, pierwowzór powieściowego Jana, wymknął się z oblężonego miasta, by skontaktować się z królem Janem Kazimierzem. Jak naprawdę wyglądały te wydarzenia i czy misja zakończyła się...
miniatura | 20.07.2019 | Autor: Marcin Szymaniak
Rzeczpospolita szlachecka – kraj zamachowców i morderców? Po co w XVII wieku wprowadzono prawo antyczekanowe?
Próba zamachu na Zygmunta III Wazę 15 listopada 1620 roku wstrząsnęła polskim społeczeństwem. Nagle palącą kwestią stało się zapewnienie królowi bezpieczeństwa – a przy okazji powstrzymanie zalewającej kraj fali zbrodni. Jak zamierzano tego dokonać?
miniatura | 11.07.2019 | Autor: Mirosław Nagielski
Gdyby nie ojciec, polski królewicz mógł zostać carem. Dlaczego do tego nie doszło?
Gdy król Zygmunt III oblegał Smoleńsk, hetman Żółkiewski odniósł błyskotliwe zwycięstwo nad siłami moskiewskimi. Wkrótce znalazł się na Kremlu i wynegocjował umowę, na mocy której królewicz Władysław został wybrany na carski tron. Polski monarcha nie był jednak zadowolony...
artykuł | 07.07.2019 | Autor: Michael Morys-Twarowski
Ponad czterysta lat temu dwunastu Polaków zajęło Sztokholm. Jak im się to udało?
Samuel Łaski był typem człowieka do zadań specjalnych. Zygmunt III Waza nieraz wysyłał go do Szwecji, której koronę usilnie chciał odzyskać. Poseł uczestniczył także w wyprawie z 1598 roku – i na czele jedenastu ludzi zdobył samą stolicę....