Inne

Co robił Tadeusz Kościuszko zanim został naczelnikiem powstania?
Bohater walk z Rosjanami, zasłużony dowódca, kawaler orderu Virtuti Militari. Choć wojna, w której brał udział zakończyła się klęską, Tadeusza Kościuszkę przyjmowano z respektem, a nawet – z niekłamanym podziwem.

„Słowo się rzekło, kobyłka u płotu”. Skąd się wzięło to popularne powiedzenie?
Powiedzenie o „kobyłce u płotu” krążyło po Polsce chyba już w XVII wieku. Mało kto jednak pamięta, że zgodnie z pierwotną wersją chodziło w nim o… pocałowanie rzeczonej kobyłki w zad.

„A poza tym uważam, że Kartaginę należy zniszczyć”. Dlaczego Katon tak upierał się przy tym twierdzeniu?
Marek Porcjusz Katon nie bez powodu otrzymał przydomek Cenzor. Całe życie bezwzględnie krytykował to, co mu się nie podobało. Nieważne, czy chodziło o nadmierny wpływ greckiej kultury, o konkretne osoby czy… o miasto. Kiedy więc skierował się przeciwko...

Trzysta worków paszy dla wielbłądów. Skąd się wzięła kawa w Europie?
Statystyczny Europejczyk wypija dziennie 4 filiżanki kawy, co daje 160 litrów na osobę w ciągu roku. Wielu wprost nie wyobraża sobie dnia bez tego napoju. Tymczasem jego kariera na naszym kontynencie to stosunkowo świeża sprawa. I wszystko to...

Ile osób zabił Mao Zedong?
Kilkudziesięcioletnie rządy Mao Zedonga utopiły Chiny w morzu krwi. Każdego dnia ginęli zarówno przeciwnicy polityczni Wielkiego Sternika, jak i osoby całkowicie niezaangażowane w politykę. Nikt nie mógł być pewny jutra. Czy to możliwe, że wszystko to stało się...

Stary życiorys, nowe pytania (Anna Machcewicz „Kazimierz Moczarski. Biografia”)
Wznowiona właśnie biografia Kazimierza Moczarskiego dziś prowokuje do stawiania zupełnie nowych pytań niż dekadę temu. Nie dlatego, żeby coś się w niej zmieniło. Na jej przykładzie najlepiej jednak widać, jak przez te dziesięć lat zmienił się świat, w...

Śmierć w obozie. Wspomnienia Polki, która przeżyła piekło łagrów
Najgorsze w łagrach były zimy. To wtedy zaczynała się prawdziwa katorga. Ekstremalne warunki i ciężka fizyczna praca dla wielu okazywały się nie do zniesienia. O tym, do czego prowadziły powszechne w obozie rozpacz i desperacja, opowiada Stefania, więźniarka...

Czy w Polsce żyły dinozaury?
Polska nigdy nie była specjalnie popularnym miejscem dla badań paleologicznych. W ostatnich trzech dekadach naukowcy dokonali jednak kilku zaskakujących odkryć. Czy to znaczy, że nad Wisłą żyły kiedyś dinozaury?

Dzieci zmuszano do niemal niewolniczej pracy już u zarania dziejów? Naukowcy poszukują śladów
W dzisiejszych czasach zmuszanie dzieci do ciężkiej pracy uznawane jest za przejaw skrajnego wyzysku i zakazane prawem w większości krajów. Archeolodzy prześledzą, jak wyglądała rzeczywistość małych robotników, m.in. kilkuletnich górników, tysiące lat temu.

Oblężenia w średniowieczu. Wszystko, co chciałbyś wiedzieć o sztuce zdobywania miast i zamków
Pociski pełne jadowitych węży. Podkopy. Wieże oblężnicze, zwane pieszczotliwie „łasicami”. Średniowieczni wojownicy, przystępujący do zdobywania miasta czy zamku, mieli do dyspozycji cały arsenał środków. Który z nich był najbardziej skuteczny?

Jak wyglądały porody w średniowiecznej Europie?
„Obarczę cię niezmiernie wielkim trudem twej brzemienności, w bólu będziesz rodziła dzieci” – tę karę, nałożoną na Ewę za zerwanie zakazanego owocu, średniowieczne kobiety poznały aż za dobrze. Ciąża i poród wiązały się w ich czasach ze śmiertelnym...

Cud lubelski. Co komunistyczne władze zrobiły, gdy zaczął krwawić obraz Matki Boskiej?
Modląca się 3 lipca 1949 roku w lubelskim kościele katedralnym zakonnica szarytka zobaczyła „czerwoną kroplę wielkości małej jagódki ” spływającą ze znajdującego się tam obrazu Matki Boskiej, co zgromadzeni wierni uznali za „krwawą łzę”.

Zapomniana kampania II wojny światowej (Kamen Nevenkin „Zdobyć Budapeszt. Kampania na Węgrzech 1944”)
Wśród najbardziej znanych operacji z czasu II wojny światowej rzadko wymienia się zdobywanie węgierskiej stolicy. A przecież był to jeden z najkrwawszych epizodów trwającego sześć lat globalnego konfliktu. Czy najnowsza książka Kamena Nevenkina przyczyni się do zmiany tego...

Naukowcy dowiedli, że wynajdując rolnictwo człowiek przypadkiem stworzył najpopularniejszy gatunek wróbla
Wróbel domowy jest bohaterem wierszyków, dziecięcych czytanek i ilustracji w elementarzach. Jako, że jest wszechobecny, naukowcy nie przykładali specjalnej wagi do jego obserwacji i badania. Tymczasem okazuje się, że te ptaki towarzyszą nam odkąd nauczyliśmy się uprawiać zboże.

Żydowskie fortuny w zaborze pruskim. Jak powstawały i dlaczego to nie Polacy się bogacili?
Po upadku Rzeczpospolitej każdy z zaborców miał inne plany dotyczące zagarniętych ziem. Austriacy szybko doprowadzili Galicję do skrajnej nędzy; w zaborze rosyjskim panował marazm. W Prusach wprowadzono natomiast kapitalizm. Tylko dlaczego na przemianach skorzystali Żydzi, a nie dotychczasowi...

Sterty szkieletów na hiszpańskim wybrzeżu. W pobliżu Walencji znaleziono masowy grób ofiar wojny domowej
W pobliżu hiszpańskiej Walencji znaleziono masowy grób. Badający go naukowcy są zdania, że to kolejny pochówek osób zamordowanych przez reżim generała Franco. Czy rodziny odnajdą wreszcie swoich bliskich?

„Jakiś wariat co godzinę grał z wieży na trąbie”. Dlaczego w Krakowie wciąż grają hejnał?
Hejnał rozbrzmiewa od setek lat. Kiedyś wyznaczał godziny otwierania i zamknięcia bram miejskich i ostrzegał przed niebezpieczeństwami. Dzisiaj nie służy niczemu. Dlaczego nigdy z niego nie zrezygnowano?

Co skrywają syberyjskie jaskinie? Najnowsze odkrycie naukowców w poszukiwaniu DNA naszych praprzodków.
W procesie ewolucyjnym człowieka denisowianie pojawili się mniej więcej w tym samym czasie, co neandertalczyk. Czy coś ich łączyło? Jak się okazuje bardzo wiele. Najnowsze badania paleogenetyków poświadczają, że oba gatunki praczłowieka się krzyżowały. Pytanie na ile mocna...

Niezwykła konstrukcja, której nie zrozumieliby faraonowie. W Kenii znaleziono jedyne w swoim rodzaju monumentalne cmentarzysko
Słynne piramidy, grobowce czy mauzolea charakteryzuje jeden wspólny mianownik – chowano w nich tylko członków najbogatszych elit. Tymczasem w Kenii 5000 lat temu powstał monumentalny cmentarz, na którym pochowano setki osób bez różnicowania ze względu na płeć, wiek...

Fikcyjne małżeństwa polskich konspiratorów. Jak działały?
Polscy działacze niepodległościowi robili wiele, by nie rzucać się w oczy. Jednym ze sposobów maskowania rewolucyjnej działalności było pozorowanie małżeństw i osadzanie ich w partyjnych melinach. Czy ten pomysł się sprawdził?

Bilans krzywd. Jak naprawdę wyglądała niemiecka okupacja Polski
Twierdzili, że zaprowadzą porządek wśród ludzi niezdolnych, by rządzić samymi sobą. Rozgłaszali, że podejmują sprawiedliwą wojnę o należne im i podstępem wykradzione ziemie. Utrzymali, że podludzie ze Wschodu tylko od nich mogą nauczyć się prawdziwej kultury. Kłamali. Z...

Już w tę sobotę rozpocznie się szósta edycja Dolnośląskiego Festiwalu Tajemnic
W tym roku organizatorzy Dolnośląskiego Festiwalu Tajemnic, który będzie trwać od 11 do 12 sierpnia stanęli na wysokości zadania, przygotowując całą masę atrakcji. Wśród nich znajdą się wykłady, pokazy rekonstrukcji, warsztaty oraz spotkania z właścicielami dolnośląskich zamków.

Przebraże. Polski bastion na Wołyniu, który zdołał obronić się przed UPA i zadać banderowcom dotkliwe straty
Gdy wokół szalał obłęd, a Polacy każdej nocy drżeli z przerażenia, ta wieś nie zamierzała się poddawać. Zamiast czekać, aż po nich przyjdą z siekierami i pistoletami, mieszkańcy sami chwycili za broń, zmieniając swoją osadę w najprawdziwszą twierdzę.

Ludzie zostali zaprojektowani do picia (Mark Forsyth „Krótka historia pijaństwa”)
Historia ludzi to historia alkoholu – twierdzi Mark Forsyth i próbuje prześledzić, jak napoje wyskokowe od zarania dziejów wpływały na los pojedynczych ludzi i całych imperiów. Okazuje się to nie lada wyzwaniem, zwłaszcza, że autor chce tworzyć książkę...

Potańcówka rodem z przedwojennej Polski? Już niedługo w Wejherowie
Już po raz trzeci będzie można wsiąść do muzycznego wehikułu czasu i przenieść się do lat dwudziestych. Wejherowskie Centrum Kultury – Filharmonia Kaszubska organizuje Potańcówkę miejską. 15 sierpnia Plac Jakuba Wejhera zmieni się w prawdziwy rynek z okresu międzywojnia.