Historia nauki i historiografii
Nagrody historyczne „Polityki” rozdane. Wydawca najlepszej historycznej książki naukowej dzieli się z nami przemyśleniami
Podczas specjalnej gali, która odbyła się 8 maja, po raz kolejny rozdano wyróżnienia dla najlepszych książek historycznych. Nagroda za 2017 rok w kategorii książka naukowa powędrowała do Jerzego Kochanowskiego. Wydawca jego pracy dzieli się z nami swoją opinią...
Duńscy naukowcy dowodzą: w epoce żelaza w krajach nordyckich kury i gęsi były symbolami statusu. Bogatych zmarłych chowano z ptakami
Duńscy naukowcy przeprowadzili szczegółowe badania blisko 100 grobów z epoki żelaza i doszli do ciekawych wniosków. Z ich analiz wynika, że w krajach nordyckich największym symbolem luksusu, który wkładano do grobów razem z bogatymi zmarłymi była gęś, ewentualnie...
Punkty za pochodzenie. Za komuny to władze decydowały o tym, komu wolno było iść na studia
Od 1968 roku pochodzenie miało przy rekrutacji znaczenie większe od ocen ze szkoły średniej i równe… wynikom egzaminów wstępnych. Jak działał system „punktów za pochodzenie”?
Po co neandertalczykom były tak duże nosy? Naukowcy znaleźli odpowiedź
Badacze od dawna zastanawiali się, co ukształtowało czaszki neandertalczyków w tak charakterystyczny sposób (mocno wysunięta do przodu środkowa część twarzy). Dzięki modelowaniu 3D – znamy wreszcie odpowiedź.
Polak, który zmienił bieg historii. Co naprawdę odkrył Ignacy Łukasiewicz?
Buntownik, geniusz i filantrop. Ten polski aptekarz zrewolucjonizował przemysł, a przy okazji wydłużył ludziom dzień. Ale zanim do tego doszło, musiał się zmierzyć z szeregiem przeciwności.
IPN zaczyna współpracę z ukraińskimi archiwami. Czy to koniec kłopotów Instytutu z badaniami na wschodzie?
W poniedziałek w Warszawie podpisane zostały umowy o współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej oraz ukraińskimi Państwowymi Archiwami Obwodowymi w Odessie, Winnicy i Chmielnickim. Dzięki temu polscy historycy zyskają dostęp do ważnych materiałów zgromadzonych przez archiwistów zza naszej wschodniej...
Dzięki Białorusinom będziemy mieć dostęp do niezwykłego archiwum Sobieskich, które ma za sobą burzliwe dzieje
Nieco w cieniu głośnej uroczystości oficjalnego wpisania aktu Unii Lubelskiej na Listę Pamięci Świata UNESCO Białorusini przekazali Polakom skany archiwum rodziny Sobieskich. Dokumenty przez wiele lat po wojnie były uznawane za zaginione.
Muzeum Historii Polski z jeszcze większym budżetem i gotowe na początku roku 2021. Jest nowa uchwała rządu
Rząd kolejny raz podwyższył kwotę przeznaczoną na budowę Muzeum Historii Polski. Według nowej uchwały przez sześć lat – od 2016 do 2021 w sumie wydane zostanie 757 milionów złotych.
Najbardziej archaiczny język w Europie. Używają go nasi najbliżsi sąsiedzi
Liczne autorytety potwierdzają przekonanie, że „jest najbardziej archaiczny ze wszystkich języków indoeuropejskich” i że „zachował on swoje archaiczne formy lepiej niż jakikolwiek inny współczesny język indoeuropejski”.
Czy zagadka zaginięcia Amelii Earhart została wreszcie rozwikłana? Profesor z Tennessee twierdzi, że tak
Żyjąca w latach 1898-1937 Amelia Earhart to prawdopodobnie najsłynniejsza lotniczka wszech czasów. Wśród wielu jej osiągnięć było to, że jako pierwsza kobieta przeleciała przez Atlantyk. Gdy chciała okrążyć glob, zniknęła. Amerykański profesor twierdzi, że zidentyfikował jej szczątki.
Powstanie leksykon getta łódzkiego. Projekt otrzymał milion złotych
Naukowiec z Centrum Badań Żydowskich Uniwersytetu Łódzkiego stworzy leksykon getta łódzkiego. Czy zdoła uporządkować wiedzę na temat zamkniętej dzielnicy żydowskiej Litzmannstadt?
Adam Smith. Człowiek, który wymyślił wolny rynek
Co Adam Smith wniósł do ekonomii? Jak brzmiały ogłoszone przez niego prawa rynku? Co miał na myśli piszą o „produkowaniu ludzi”? I dlaczego półnago paradował po Edynburgu?
Naukowcy już wiedzą, czym były starożytne śmiercionośne „wrota do piekła”
Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców w starożytnym mieście Hierapolis rozwiewają tajemnicę „wrót Plutona”. Wreszcie wiemy, co tak naprawdę znajduje się w miejscu, które starożytni uważali za wejście do świata podziemnego.
„Odważył się być mądrym”. Kim był Stanisław Konarski i co zrobił dla Polski?
Założyciel najnowocześniejszej polskiej szkoły, orędownik reform i ideowy ojciec konstytucji 3 maja. Kim jeszcze był Stanisław Konarski?
Zakazane książki, prohibity. Komu wolno było za komuny czytać nieprawomyślne publikacje?
Książki, które „nie są przeznaczone do rozpowszechniania ze względu na dobro i interes PRL” mogły być składowane tylko w ściśle wybranych bibliotekach. Mało komu było wolno po nie sięgać. A jeszcze węższej garstce wybrańców – dzielić się zaczerpniętą...
Zrekonstruowano twarz nastolatki sprzed 9 tysięcy lat. Minę ma taką, że nie chciałbyś jej wejść w drogę
W 1993 roku w greckiej jaskini znaleziono kości dziewczyny, których wiek oszacowano na 9 tysięcy lat. Jako, że żyła w okresie, który uważany jest za świt cywilizacji, nadano jej imię Avgi, co po grecku oznacza właśnie świt. Teraz...
Kto wynalazł samochód? Norman Davies przypomina początki motoryzacji
W 1885 roku Carl Benz z Mannheim (1844-1929) skonstruował trójkołowy pojazd mechaniczny napędzany benzyną, czyli Motorwagen. Często nazywa się go „pierwszym samochodem”, ale w gruncie rzeczy był to jedynie kamień milowy znaczący połowę dwustuletniego okresu dziejów samochodu.
Jak za PRL-u zostawało się profesorem? Kto mógł liczyć na awans na uczelni i za jaką cenę?
Blokowanie zmian. Opóźnianie profesorskich nominacji. A nawet… szantaże i wymuszanie etatów dla zbrodniarzy. W czasach PRL życie na uczelni toczyło się tak, jak w innych zakładach pracy: im wyższe stanowisko, tym większe naciski.
Rusza Śląskie Digitarium. Ponad 93 tysiące obiektów będzie dostępnych on-line
Cztery instytucje kultury województwa śląskiego połączyły siły by zdigitalizować i udostępnić swoje zasoby. Już za trzy miesiące ruszy projekt, w ramach którego każdy będzie miał dostęp z dowolnego komputera do dokumentów, filmów, eksponatów, a nawet… rekwizytów i kostiumów...
Jest szansa na poznanie tożsamości dwóch polskich lotników, którzy polegli w czasie II wojny światowej
Nadal nie odnaleziono szczątków 240 polskich pilotów, którzy zaginęli w czasie wojny na Zachodzie. Dzięki staraniom specjalistów z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie jest szansa, że poznamy tożsamość i miejsce pochówku przynajmniej dwóch z nich.
Nie żyje profesor Jerzy Kłoczowski. Wybitny historyk i uczestnik powstania warszawskiego miał 93 lata
2 grudnia 2017 roku odszedł z tego świata profesor Jerzy Kłoczowski. Ten wybitny mediewista i badacz chrześcijaństwa polskiego był odnowicielem idei Europy Środkowo-Wschodniej i orędownikiem uczestnictwa polskiej historiografii w międzynarodowym życiu naukowym. Zmarł jeden z najwybitniejszych historyków polskich...
„Koń jaki jest, każdy widzi”. Co warto wiedzieć o pierwszej polskiej encyklopedii?
Bezkrytyczne spojrzenie, kwiecisty i pełny pustych frazesów język oraz kompilacja granicząca z bezmyślnym plagiatem. Książka, w której bezbłędnie odbija się obraz umysłowości typowego polskiego szlachcica.
Czy Mikołaj Kopernik był Polakiem?
Znany powszechnie dwuwiersz zapewnia, że Mikołaja Kopernika – który „wstrzymał słońce” i „ruszył ziemię” – wydało rzecz jasna „polskie plemię”. Czy tak było naprawdę?
Alarmujące wieści z Londynu. Czy polska Enigma trafi na sprzedaż?
Polscy bohaterowie, którzy złamali niemieckie szyfry, w czasie drugiej wojny światowej z narażeniem życia wywieźli ją na Wyspy Brytyjskie. Ich poświęcenie odchodzi jednak w niepamięć. Z powodu problemów finansowych słynna Enigma najprawdopodobniej trafi pod młotek.
Czy Nikola Tesla jest przereklamowany? Mity i kłamstwa o słynnym wynalazcy
Trudno byłoby znaleźć drugiego wynalazcę, którego życiorys obrósł tak wieloma mitami i został tak bardzo przeinaczony, jak ma to miejsce w przypadku Nikoli Tesli. Z jakimi kłamstwami i wyolbrzymieniami najwyższa pora się rozstać?