Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Norman Davies

Norman Davies

profesor Uniwersytetu Londyńskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Akademii Brytyjskiej. Autor bestsellerowych prac, które tylko w Polsce rozeszły się w setkach tysięcy egzemplarzy, między innymi "Bożego igrzyska", "Powstania '44", "Europy" i "Zaginionych królestw". W listopadzie 2017 roku ukazała się jego najnowsza praca: "Na krańce świata".

Najnowsze publikacje:

Gdańsk w latach 20. XX wieku.

Dwudziestolecie międzywojenne | 26.07.2019

„Polska była historyczną porażką i zawsze nią pozostanie”. Dlaczego po I wojnie Rzeczpospolita odrodziła się bez Gdańska?

Niepodległą Polskę – zgodnie z planami prezydenta Wilsona – zamierzano odtworzyć po I wojnie światowej „z dostępem do morza”. Dla polskich polityków oznaczało to, że Gdańsk musi wejść w skład Rzeczypospolitej. Nie zdołali jednak przekonać do swoich racji...

Czy możemy policzyć, ilu cywilów zginęło w czasie II wojny światowej?

Druga wojna światowa | 13.07.2019

Ilu cywilów zginęło w czasie II wojny światowej?

Bombardowania. Pacyfikacje. Masowe egzekucje. W czasie II wojny światowej cywile mieli tyle samo powodów, by bać się śmierci, co wysyłani na front żołnierze. Czy możemy choćby oszacować, ile osób straciło życie między 1939 a 1945 rokiem?

„Kościół katolicki trwa nadal - powiedział doktor Goebbels - ponieważ od dwóch tysięcy lat wciąż powtarza to samo. Partia narodowosocjalistyczna musi robić tak samo".

artykuł | 28.06.2019

Kto tak naprawdę ją wymyślił? Krótka historia propagandy według Normana Daviesa

Jej rozkwit przypada na XX wiek, kiedy w systemach totalitarnych media jednogłośnie wpajały obywatelom narzucone przez władzę przekonania. Ale propagandyści działali już wiele wieków przed tym, jak bolszewicy i naziści wkroczyli na scenę historii. Gdzie zrodziła się współczesna...

Jedną ze stref neutralnych były Azory, które stały się dla aliantów ważnym punktem tranzytowym.

Druga wojna światowa | 20.06.2019

Które państwa europejskie zachowały neutralność w czasie II wojny światowej i jak im się to udało?

Wbrew częstym wyobrażeniom II wojna światowa nie ogarnęła całego Starego Kontynentu. Kilku państwom udało się uchronić przed wojenną zawieruchą. O które państwa chodzi i jaką cenę zapłaciły za pokój? O „strefie neutralnej” w pogrążonej w konflikcie Europie opowiada...

Liczba ofiar obozu w Workucie wciąż jest nieznana. Na zdjęciu obóz między 1940 a 1945 rokiem.

Dwudziestolecie międzywojenne | 15.06.2019

Workutałag. Jeden z najgorszych radzieckich łagrów

Ta część powojennej historii wciąż nie została dokładnie opisana, choć przez system radzieckich łagrów przeszły miliony ludzi. Niektóre z obozów cieszą się szczególnie złą sławą. O jednym z najgorszych – Workutałagu – opowiada profesor Norman Davies.

Papieżyca Joanna była podobno następczynią Leona IV. A może Wiktora III?

Średniowiecze | 25.05.2019

Czy na tronie papieskim zasiadała kiedyś kobieta? Profesor Norman Davies wyjaśnia

Podobno zdobyła rozległe wykształcenie. Podobno wspominał o niej jeszcze Jan Hus. Podobno tuż przed śmiercią niespodziewanie urodziła dziecko. Czy w opowieściach o papieżycy Joannie kryje się choćby szczypta prawdy?

Czym Vlad Palownik zasłużył na swoją ponurą reputację?

Nowożytność | 17.04.2019

Czy Vlad Palownik zasłużył na swoją reputację? Norman Davies wyjaśnia

To on stał się pierwowzorem znanego z niezliczonych filmów i powieści Drakuli. Jego postać do dzisiaj budzi niezdrową wręcz fascynację. Co kierowało wołoskim księciem Vladem Palownikiem i ile jest prawdy w legendach o jego okrucieństwie?

Alchemicy cieszyli się na europejskich dworach dużym poważaniem.

Nowożytność | 09.04.2019

Naukowcy czy szarlatani? Krótka historia alchemii według Normana Daviesa

Byli specjalistami od wszystkiego. Przywracali płodność, leczyli, a nawet… nadzorowali kopalnie. Uważali się za reformatorów, zgłębiających tajniki działania umysłów i materii. Europejczycy przełomu XVI i XVII wieku wierzyli im bez zastrzeżeń – ale czy słusznie?

Szkic czaszki, należącej do przedstawicielki "rasy kaukaskiej".

XIX wiek | 10.03.2019

Określenie rasa kaukaska. Skąd pochodzi i co oznacza?

„Historia pokazuje, że wszelka cywilizacja wywodzi się od rasy białej, a społeczność może osiągnąć wyżyny wielkości i intelektu o tyle tylko, o ile zdoła zachować krew szlachetnej rasy” – pisano w roku 1855. Te poglądy nadal kształtują naszą...

Kiedy Europejczycy zaczęli polować na niewolników w Afryce?

Nowożytność | 14.01.2019

Początkowo to czarni handlowali czarnymi. Kiedy Europejczycy zaczęli polować na niewolników?

Polowania na niewolników i handel nimi kwitły w Afryce niemal od zarania dziejów. Do pewnego momentu proceder ten znajdował się jednak wyłącznie w rękach tubylców i muzułmańskich kupców. Kiedy do gry włączyli się także Europejczycy?

Nostradamus już za życia był rozpoznawany, ale prawdziwą sławę zyskał dopiero po śmierci.

Nowożytność | 01.01.2019

Przepowiednie Nostradamusa. Historyczna prawda o słynnym astrologu i jego przepowiedniach

Przewidział podobno rewolucję francuską, dojście Hitlera do władzy i śmierć prezydenta Kennedy’ego. Za życia potrafił rozpoznać w napotkanym mnichu przyszłego papieża. Tylko czy to nie zbyt piękne, by mogło być prawdziwe?

Co naprawdę wiemy o masonerii?

Nowożytność | 23.12.2018

Krótka historia masonerii według Normana Daviesa

Wolnomularzy zaciekle zwalczali między innymi faszyści, komuniści i… Kościół katolicki. Dla wielu byli (a może nawet są nadal?) wrogami publicznymi numer jeden. Ale co naprawdę o nich wiemy? O tym, skąd wzięła się masoneria i kto do niej...

Zegarki pojawiły się w Europie dopiero około XIII wieku. Jak ludzie radzili sobie bez nich?

Średniowiecze | 07.10.2018

Jak upowszechnienie zegarów zrewolucjonizowało ludzkie życie? Krótka historia mierzenia czasu według Normana Daviesa

Przed pojawieniem się czasomierzy ludzie żyli w rytmie wyznaczanym przez wschody i zachody słońca, a długość godziny różniła się w zależności od miejsca i pory roku. Dziś trudno to sobie nawet wyobrazić. Jak zegary stały się towarem masowym...

Teoria Darwina była komentowana także w prasie... między innymi przez karykatury, ukazujące głowę jej twórcy osadzoną na ciele małpy.

XIX wiek | 18.09.2018

„Pochodzi Pan od małpy po mieczu czy po kądzieli?”. Norman Davies opowiada, jak nasi przodkowie kłócili się o teorię ewolucji

W tej sprawie każdy przyznawał sobie prawo głosu. Zaczęło się od głośnej debaty między „Mydlanym Samem” a „Buldogiem Darwina”. Później sprawa potoczyła się lawinowo, a dzięki kolejnym pokoleniom naukowców sama teoria ewolucji zaczęła… ewoluować. Niekoniecznie w kierunku, który...

Częścią drogi jest tak zwany "diabelski most".

Starożytność | 02.08.2018

Najważniejsza droga w Europie. Niedostępna, niebezpieczna i nieodzowna

Jej budowę można porównać do stawiania nawy wspaniałej gotyckiej katedry. Przez tysiąclecia stanowiła szlak niedostępny czy wręcz nieznany. Potem stała się najważniejszym szlakiem biegnącym z północy na południe Europy. O tym wszystkim pisze profesor Norman Davies.

Określanie stron świata powinno być dziecinnie proste. Dlaczego więc wschód nie zawsze jest wschodem a zachód zachodem? Czy najwięksi podróżnicy tacy jak Magellan nie znali kierunków świata?

Nowożytność | 10.07.2018

Dlaczego wschód leży na… wschodzie? Norman Davies wyjaśnia, od czego zależy nasza orientacja w przestrzeni

Czym jest „Daleki Wschód” dla Chińczyków? Gdzie zdaniem Japończyków leży „Najdalszy Zachód”? Europejczycy stosunkowo niedawno zdali sobie sprawę z tego, że ich sposób opisywania świata nie jest uniwersalny. A może, jak sugeruje brytyjski historyk, należy go uznać wręcz...

Już starożytni zwracali uwagę na to, że nadmiernie wykorzystują dostępną im ziemię.

Starożytność | 05.07.2018

Krótka historia ekologii według Normana Daviesa. Kiedy ludzie zaczęli rozumieć, że dewastują własną planetę?

Troska o środowisko wcale nie jest nowoczesnym wynalazkiem. Prawa chroniące przyrodę przyjmowano już w starożytności. Norman Davies wyjaśnia, dlaczego z tych wielowiekowych starań tak niewiele wychodzi.

Czy Dmitrij Mendelejew sam wpadł na pomysł uporządkowania pierwiastków?

XIX wiek | 26.06.2018

Tablica Mendelejewa. Co tak naprawdę odkrył Dmitrij Mendelejew?

Mendelejew nie był pierwszy. Wykorzystał pomysł jednego z kolegów po fachu, ale środowisko i tak odrzuciło jego tablicę. A na starość Mendelejew był nawet zmuszony zajmować się nie chemią, ale… lodołamaczami.

Spartakus stanął na czele największego w starożytnym świecie powstania niewolników.

Starożytność | 17.06.2018

Dziedzictwo Spartakusa. Norman Davies wyjaśnia dlaczego niewolnictwo przetrwało w Europie całe tysiąclecia

Sto tysięcy gotowych na wszystko buntowników. Sześćdziesiąt tysięcy jeńców sprzedanych w niewolę tylko po jednej bitwie. Czy Starożytny Rzym mógłby istnieć bez niewolnictwa? Czy mogła bez niego funkcjonować Europa przez kolejne dwa tysiące lat?

Bezwarunkowa kapitulacja III Rzeszy oznaczała koniec wojny w Europie. Po niej można było przystąpić do przywracania równowagi na wyniszczonym kontynencie...

Druga wojna światowa | 14.05.2018

Godzina zero. Jak wyglądały pierwsze miesiące po zakończeniu II wojny światowej w Europie?

Bezwarunkowa kapitulacja III Rzeszy oznaczała koniec wojny w Europie. Choć w Azji walki jeszcze trwały, można było przystąpić do przywracania równowagi na wyniszczonym kontynencie. Okazało się to niełatwe, zwłaszcza, że w powietrzu dało się już wyczuć pierwsze oznaki...

Tajny protokół został podpisany podczas wizyty Joachima von Ribbentropa w Moskwie.

Druga wojna światowa | 26.04.2018

Jak doszło do podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow?

„Przez wiele lat wylewaliśmy sobie na głowy kubły pomyj” – zauważył Stalin, przymierzając się do podpisania układu z hitlerowskimi Niemcami. Rzeczywiście, nikt nie spodziewał się sojuszu nazistów z komunistami. Długo wahali się nawet sami zainteresowani. Co przesądziło sprawę? 

Członkowie Wielkiej Trójki nie byli poliglotami. Kontaktowali się właściwie wyłącznie za pośrednictwem tłumaczy.

Druga wojna światowa | 07.04.2018

Ich najmniejszy błąd mógł zmienić historię świata. Kim byli tłumacze Churchilla, Roosevelta i Stalina?

W trakcie spotkań na najwyższym szczeblu każde słowo jest na wagę złota. Dobre lub złe tłumaczenie może kompletnie zmienić bieg rozmowy. Tylko jak sobie poradzić, jeśli jeden z wielkich przywódców mamrocze, drugi mówi bez ładu i składu, a...

Budynek w którym zamykani są kapłani uczestniczący w konklawe (fot. Maus-Trauden, lic. GNU FDL)

Średniowiecze | 01.04.2018

Konklawe. Kto wymyślił taki sposób wyboru papieży?

„Kościół rzymskokatolicki nie jest demokracją. Ale procedura wyboru papieża opiera się na zdrowym doświadczeniu”. Profesor Norman Davies wyjaśnia korzenie konklawe.

Batalia o pomoc dla polskich powstańców trwała od początku zrywu.

Druga wojna światowa | 26.03.2018

Czy zachodni alianci chcieli pomóc Polakom walczącym w powstaniu warszawskim?

Polscy przywódcy na Zachodzie od momentu wybuchu powstania naciskali na sojuszników, by jak najszybciej zorganizowali pomoc dla walczącej Warszawy. Czekała ich seria rozczarowań. Kolejni wojskowi coraz mniej uprzejmie odmawiali wsparcia, a o powstaniu nie chciała wspominać nawet brytyjska...

Litewski skansen - muzeum pod gołym niebem (fot. vietnam-lt, lic. CC0)

Nowożytność | 19.03.2018

Najbardziej archaiczny język w Europie. Używają go nasi najbliżsi sąsiedzi

Liczne autorytety potwierdzają przekonanie, że „jest najbardziej archaiczny ze wszystkich języków indoeuropejskich” i że „zachował on swoje archaiczne formy lepiej niż jakikolwiek inny współczesny język indoeuropejski”.