Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Maria Procner

Maria Procner

Redaktor i publicystka, autorka tekstów popularnonaukowych. Absolwentka dziennikarstwa i psychologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Była redaktor prowadząca magazynów „Świat Wiedzy Historia”, „Świat Wiedzy Ludzie” oraz „Świat Wiedzy Sekrety Medycyny”.

Najnowsze publikacje:

W nordyckiej mitologii nie brakuje wojowniczych kobiet i bogiń. Tymczasem archeolodzy znaleźli dotychczas zaledwie kilkadziesiąt pochówków, które mogły należeć do walecznych pań.

Średniowiecze | 08.07.2019

Średniowieczna wikińska wojowniczka pochodziła z obszaru Polski? Niezwykłe odkrycie polskiego badacza

Na duńskiej wyspie Langeland już wiele lat temu archeolodzy odkryli wikiński cmentarz, a na nim – zagadkowy grób kobiety. Dopiero teraz jednak polski badacz dr Leszek Gardeła zdołał go zidentyfikować. Wojowniczka, która została w nim pochowana, prawdopodobnie miała...

Grób ofiar pogromu na kieleckim cmentarzu żydowskim.

Sprawy bieżące | 05.07.2019

Do pogromu kieleckiego pośrednio przyczynili się Niemcy? „Trzeba pokazać ich wpływ na to, co się działo” – mówi wiceprezes IPN

Historycy do dziś spierają się o to, czy kielecka zbrodnia na Żydach 4 lipca 1946 roku, miała charakter spontaniczny, czy raczej była wynikiem zaplanowanej prowokacji. Zdaniem wiceprezesa IPN przy analizowaniu tego i innych incydentów w relacjach polsko-żydowskich należy...

Deborah Sampson w przebraniu mężczyzny walczyła o niepodległość swojego kraju.

Nowożytność | 03.07.2019

W przebraniu mężczyzny walczyła o niepodległość swojego kraju. Właśnie wyszły na jaw nowe fakty z jej biografii

Choć była bohaterką (a właściwie bohaterem, bo walczyła w męskim przebraniu i pod „pseudonimem”) wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, dotychczas niewiele było sprawdzonych informacji na temat jej życia. Jednak dzięki pamiętnikowi z XVIII wieku, który właśnie ujrzał światło...

Unia lubelska na obrazie Marcello Bacciarellego.

Sprawy bieżące | 02.07.2019

Unia lubelska jak Trójmorze? „Chylimy czoła przed naszymi przodkami za powołanie wizjonerskiej Rzeczpospolitej Obojga Narodów”

We wspólnym oświadczeniu, przygotowanym w związku z 450. rocznicą zawarcia unii lubelskiej, Andrzej Duda i prezydent Litwy, Dalia Grybauskaite, porównali XVI-wieczne porozumienie do polityczno-gospodarczej inicjatywy Trójmorza. Podkreślili też gotowość do „chronienia ideałów niepodległości, jedności i solidarności”.

Kopiec pogrzebowy znaleziono 50 metrów od odkrytego 90 lat temu grobowca Bryn Celli Ddu (na zdj.).

Starożytność | 01.07.2019

Archeolodzy odkryli tajemniczy grobowiec na słynnej „Wyspie Druidów”. Czy w końcu dowiemy się czegoś o jej starożytnych mieszkańcach?

Na walijskiej wyspie Anglesey archeolodzy natrafili na pochodzący sprzed 4000 lat kopiec pogrzebowy. I choć jest on znacznie starszy niż sami druidzi, którzy mieli mieszkać tam u progu naszej ery, badacze mają nadzieję, że pomoże on w rozwikłaniu...

Śmierć Ludwika IX podczas siódmej krucjaty.

Średniowiecze | 28.06.2019

Krzyżowcy z ostatniej krucjaty zginęli, bo bali się spróbować egzotycznego jedzenia? Kontrowersyjna diagnoza francuskich badaczy

Krucjata do Tunisu w 1270 roku zakończyła się spektakularną klęską. Rycerze nie zdążyli nawet wykazać się w boju, bo zdziesiątkowała ich epidemia. Długo uważano, że winną śmierci krzyżowców była dżuma, jednak najnowsze analizy wskazują, iż sami ściągnęli na...

Ruiny Çatalhöyük po pierwszych wykopaliskach.

Prehistoria | 26.06.2019

Do czego może prowadzić przeludnienie miast? Naszych przodków 9000 lat temu popchnęło do mordowania sąsiadów

Problem przeludnienia miast jest równie stary co… same miasta – przekonują badacze. Z najnowszych analiz wynika, iż już 9000 lat temu mieszkańcy jednej z pierwszych neolitycznych „metropolii”, żyli w takim tłoku, że do domów musieli wspinać się przez...

Deklaracja Solidarności Walczącej z 1982 roku.

Sprawy bieżące | 25.06.2019

„III Rzeczypospolita w ogóle nie skorzystała z potencjału Solidarności Walczącej” – twierdzi prezes IPN, Jarosław Szarek

Przy okazji obchodów 35. rocznicy powstania Solidarności Walczącej, Oddziału Trójmiasto w Gdyni, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Jarosław Szarek, gorzko podsumował działalność organizacji w III RP. „W ogóle nie skorzystano z waszego potencjału i waszego dorobku” – mówił.

Nawet 1/4 denarów znalezionych na obszarze dzisiejszej Polski mogła być fałszywkami – szacują warszawscy archeolodzy.

Sprawy bieżące | 24.06.2019

Historia fałszowania pieniędzy na terenie Polski sięga… starożytności? Niezwykłe ustalenia warszawskich archeologów

Analiza rzymskich denarów z pierwszych wieków naszej ery znalezionych na terenach dzisiejszej Polski sugeruje, że ówcześni mieszkańcy tych ziem parali się fałszowaniem monet. Teraz archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego starają się ustalić, jaka była skala tego zjawiska.

Medale wręczył prezydent Andrzej Duda.

Sprawy bieżące | 20.06.2019

Medale dla sprawiedliwych względem Polaków. Prezydent Duda wręczył odznaczenia ludziom, którzy ratowali naszych rodaków przed totalitaryzmem

W środę 19 czerwca po raz pierwszy w historii wręczono medale Virtus et Fraternitas (Cnota i Bohaterstwo) przyznawane za pomoc Polakom, ofiarom zbrodni wojennych i totalitaryzmu w latach 1917–1990. „Traktujemy was jako siostry i braci naszego narodu” –...

Ulubioną metodą egzekucji Włada Drakuli było nabijanie na pal.

Średniowiecze | 19.06.2019

Jak Drakula prowadził (i zwyciężał) wojny? I czy faktycznie wszyscy jego jeńcy trafiali na pal?

Hospodar wołoski Wład Palownik, znany również jako Drakula, przeszedł do historii jako „miłośnik” kary śmierci przez nabijanie na pal. Zanim jednak dochodziło do bestialskiej egzekucji, książę musiał… pojmać przyszłe ofiary. Dzięki nowym znaleziskom w rejonie Swisztowa w Bułgarii...

Wśród osób, których nazwiska ujawnił IPN, znajdują się zarówno żołnierze wyklęci, jak i Polacy pomordowani przez UPA (na zdj. członkowie sotni „Bira” UPA ujęci przez żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego w rejonie Zatwarnicy jesienią 1946 roku).

Sprawy bieżące | 18.06.2019

IPN ujawnił nazwiska kolejnych 24 ofiar reżimu komunistycznego i zbrodni dokonanych przez UPA

Wczoraj w Pałacu Prezydenckim w Warszawie wręczono noty identyfikacyjne rodzinom ofiar totalitaryzmu, których szczątki odnalazło Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Podczas uroczystości ujawniono nazwiska 24 osób, w tym również żołnierzy wyklętych. „Wszyscy oni są naszymi narodowymi bohaterami” –...

Wizerunki na płaskorzeźbach i malowidłach sugerują, że wojownicy Majów często nosili "dekorację" w postaci wisiorków z ludzkich czaszek.

Starożytność | 17.06.2019

Co naszyjnik z oskórowanych ludzkich czaszek miał wspólnego z upadkiem cywilizacji Majów?

Makabryczne trofea odkryte niedawno przez archeologów w Belize w Ameryce Środkowej, być może pomogą naukowcom rozwiązać tajemnicę upadku klasycznej cywilizacji Majów. Do dziś nie wiadomo, dlaczego nagle zatrzymała się ona w rozwoju i po prostu zniknęła. Czy dzięki...

Henryk zdecydował się poślubić Annę po tym, jak zobaczył jej portret. Okazało się jednak, że malarz zatuszował niedostatki jej urody.

Nowożytność | 15.06.2019

Henryk VIII wcale nie rozstał się z Anną z Kleve, bo była zbyt brzydka. Nowa, kontrowersyjna teoria brytyjskiej historyczki

Łącznie miał sześć żon, z którymi bynajmniej nie żył długo i szczęśliwie. Czwartą z kolei, Annę z Kleve, po pół roku odprawił i anulował małżeństwo, ponieważ. jak twierdził sam Henryk VIII: „[Anna] nic nie ma w sobie pięknego...

Życie średniowiecznych kobiet nie było bułką z masłem...

Średniowiecze | 14.06.2019

Recenzja książki Frances i Josepha Giesów „Życie średniowiecznej kobiety”

Zachować dziewictwo do ślubu, dużo się modlić, urodzić syna i nie pożegnać się przy tym ze światem – tak podobno przedstawiała się lista „aspiracji” średniowiecznej niewiasty. Ale czy na pewno? Autorzy bestsellerowej serii przekonują, że z punktu widzenia...

Prowadzone w okresie zimnej wojny testy atomowe były destrukcyjne dla środowiska naturalnego. Niedawno ukazały jednak swoją ukrytą "zaletę" - mogą pomóc naukowcom w identyfikowaniu fałszerstw dzieł sztuki.

Sprawy bieżące | 10.06.2019

Fałszerze obrazów mają czego się bać? Badacze mają przeciwko nim nową broń, a wszystko dzięki… bombie atomowej

Testy bomb atomowych, które prowadzano w okresie zimnej wojny, mogą pomóc naukowcom i handlarzom sztuki w identyfikowaniu podróbek historycznych obrazów, powstałych po 1963 roku. „Młotem na fałszerzy” okazał się promieniotwórczy izotop węgla-14.

To jedno z najsłynniejszych zdjęć II wojny światowej. Przedstawia żołnierzy lądujących 6 czerwca 1944 roku, w słynny D-Day, na normandzkiej plaży "Omaha".

Sprawy bieżące | 08.06.2019

Po której stronie Niemcy walczyli podczas II wojny światowej? Nie dla wszystkich to oczywiste. Kuriozalna pomyłka na Twitterze brytyjskiej rodziny królewskiej

Niezręczny wpis zilustrowany nagraniem, na którym królowa Elżbieta II wita delegacje przybyłe na obchody 75. rocznicy D-Day, wywołał spore zamieszanie. Po kilku godzinach pomyłkę poprawiono. O co poszło? Otóż z opisu filmu wynikało, że na plażach Normandii po...

Wiele wskazuje, że Leonardo da Vinci miał ADHD.

Nowożytność | 02.06.2019

Czy Leonardo da Vinci miał ADHD? Kontrowersyjna teza brytyjskiego badacza

Nie jest tajemnicą, że jeden z największych geniuszy i artystów w dziejach, Leonardo da Vinci, często miał problemy z dokańczaniem projektów oraz prac, które zaczynał. Przyczyną takiego stanu rzeczy mógł być… zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli...

Czy wymarcie neandertalczyków było spowodowane problemami z płodnością wśród kobiet tego gatunku?

Prehistoria | 01.06.2019

Czy ludzie podzielą los neandertalczyków i wymrą w ciągu kilkuset lat? Włoscy badacze przedstawiają niepokojące analizy

Niewielki spadek współczynnika dzietności mógł doprowadzić 40 000 lat temu do wymarcia neandertalczyków – dowodzą francuscy eksperci. Niezbyt dobrze wróży to ludziom. Niedawno naukowcy z Nottingham opublikowali wyniki swojego badania, z którego wynika, że liczebność i jakość plemników...

Zgodnie z hipotezą mitochondrialnej Ewy wszyscy współcześni ludzie wywodzą się z linii genetycznej jednej kobiety. Dla poszczególnych rejonów wyróżnia się jednak również bliższe obecnym czasom "pramatki". W Europie ich głównych linii genetycznych jest siedem (ilustracja poglądowa).

Prehistoria | 27.05.2019

Prawie połowa Polaków wywodzi się z tej samej linii genetycznej – od jednej z siedmiu „pramatek Europy”

Polacy to faktycznie (prawie) jedna rodzina – dowodzą najnowsze badania łódzkich naukowców. Wynika z nich, że zdecydowana większość mieszkańców naszego kraju pochodzi od siedmiu „pramatek Europy”. A to nie wszystko! Niemal połowa z nas wywodzi się z linii...

Gdyby lekarze szybciej zorientowali się, że przypadki zgonów żołnierzy w 1916 roku były spowodowane grypą, mogliby zacząć program szczepień i zapobiec najpotężniejszej pandemii w najnowszej historii.

Dwudziestolecie międzywojenne | 26.05.2019

Epidemia hiszpanki zaczęła się wcześniej niż zakładano. W dodatku można jej było zapobiec dzięki szczepionkom – przekonują naukowcy

Pierwsze przypadki grypy hiszpanki, która w latach 1918–1919 zbierała okrutne żniwo na całym świecie, pojawiły się dwa lata wcześniej, niż dotychczas zakładano. Zignorowano ją jednak jako „niegroźną infekcję”. Tymczasem, jak przekonują naukowcy, program szczepień mógł zapobiec tej najpoważniejszej...

Zdaniem prof. Buko w mauzoleum pochowano przedstawiciela elit zbrojnych z czasów Mieszka I (na il. Mieszko i jego drużyna niszczą bożki pogańskie).

Średniowiecze | 25.05.2019

Czy odkryto właśnie kolejny dowód na wikińskie powiązania polskich elit z czasów Mieszka I?

Jedna z najbardziej znanych nekropolii z czasów pierwszych Piastów z założenia wcale nie miała być cmentarzem. Powstała dlatego, że lokalna ludność chciała mieć groby położone jak najbliżej monumentalnego mauzoleum. Czemu? Ponieważ spoczął tam przedstawiciel mieszkowych elit, który karierę...

Zima na przełomie 1783 i 1784 roku była wyjątkowo mroźna. Za obniżenie temperatur odpowiadała trwająca od czerwca erupcja wulkanu Laki.

Nowożytność | 19.05.2019

Zamiast gorącego lata, zima stulecia? Naukowcy wyjaśniają anomalie pogodowe w XVIII-wiecznej Europie

Potężna erupcja islandzkiego wulkanu, do której doszło na przełomie 1783 i 1784 roku wcale nie spowodowała, jak dotąd zakładano, ekstremalnej fali upałów w Europie. Wręcz przeciwnie, przyniosła nad Stary Kontynent niezwykle mroźną zimę – co postulował już w...

W starożytnej Grecji Nemezis była boginią zemsty. Skąd więc poświęcony jej ołtarz znalazł się w teatrze?

Starożytność | 19.05.2019

Świątynia bogini zemsty w starożytnym teatrze. „To nie przypadek” – tłumaczą archeolodzy

Pod ruinami teatru w Mitylenie na greckiej wyspie Lesbos badacze natrafili na ślady świątyni Nemesis z I wieku naszej ery. Wybór tego akurat bóstwa, będącego uosobieniem gniewu bogów, na „patronkę” przybytku kultury może wydawać się nietypowy. Archeolodzy twierdzą...

Zdaniem kanadyjskiej badaczki pieszczotliwy gest na steli ma świadczyć o tym, że Egiptem w pewnym momencie rządziły jako faraonowie dwie kobiety.

Starożytność | 12.05.2019

Kim była tajemnicza kobieta faraon? Kontrowersyjna teza kanadyjskiej badaczki podzieliła egiptologów

Zanim w 1333 roku p.n.e. faraonem został Tutanchamon, Egiptem rządziła tajemnicza królowa. Archeolodzy wiedzą, jak się nazywała – Anchcheperure Neferneferuaton, jednak nie zdołali ustalić tożsamości władczyni. Niedawno pojawiła się nowa hipoteza, która wywraca do góry nogami dotychczasowe założenia....