Zbrodnie wojenne, czystki, ludobójstwo

Historyk aresztowany za napisanie prawdy o chińskim ludobójstwie
Lhamjab A. Borjigin, historyk i publicysta zajmujący się dokumentowaniem zbrodni ludobójstwa dokonanej przez Komunistyczną Partię Chin ma nie lada kłopoty. Władze postanowiły, że będą go ścigać za „separatyzm” i „sabotowanie jedności narodowej”. Wszystko przez jego książkę, w której...

Czy Kościół ma za co przepraszać Żydów? Historia nie do końca wygodna („Młyny Boże” Jacek Leociak)
Ta wojna (…) dokonała bezwzględnej i przemyślanej eksterminacji narodu żydowskiego. Również Kościół stanął przed pytaniem, czy zrobił wszystko, aby temu zapobiec. Za ból, jaki sprawili katolicy braciom i siostrom narodu żydowskiego przepraszamy – mówił bp Rafał Markowski. Czy...

Testy DNA ucinają historię Anastazji Romanowej. Zidentyfikowano ciała wszystkich członków carskiej rodziny
Szczątki Anastazji Romanowej, córki ostatniego cara Rosji, która rzekomo ocalała z egzekucji rodziny Mikołaja II, zostały zidentyfikowane. Koniec ze spekulacjami – dziewczynka zginęła razem z najbliższymi. Nowe testy DNA to potwierdzają.

Ta zbrodnia żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych poruszyła opinię publiczną na całym świecie. Dlaczego wymordowali konkurencyjny oddział polskiego podziemia?
Poszczególne oddziały polskiej partyzantki nie pałały do siebie wielką sympatią. Zwłaszcza konflikty między Narodowymi Siłami Zbrojnymi i Gwardią Ludową miejscami zamieniały się w regularną wojnę domową.

Dlaczego napisałem książkę o zbrodniarzach z AK? Były dziennikarz „W Sieci” wyjaśnia
Wszystkie armie powstają po to, by zabijać, i Armia Krajowa nie była tu żadnym wyjątkiem. Nikt przy zdrowych zmysłach nie będzie czynił z tego zarzutu. Rzecz jednak w tym, że w odróżnieniu od większości innych armii, w składzie...

Do Polski właśnie trafiły materiały, które mogą pomóc w odnalezieniu grobów ofiar represji stalinowskich. Wszystko dzięki Gruzinom
Dzięki polsko-gruzińskiej współpracy do Instytutu Pamięci Narodowej właśnie trafiły cenne dokumenty. Dzięki nim pojawiła się szansa na odnalezienie kolejnych szczątków ofiar zamordowanych na terenie Gruzji.

„Nie tak wyobrażaliśmy sobie ten dzień”. Jak koniec wojny zapamiętali wileńscy akowcy?
Dla Stefanii, łączniczki i sanitariuszki AK, wkroczenie Armii Czerwonej do Wilna wcale nie oznaczało końca wojny. Niedługo po „wyzwoleniu” miasta została aresztowana przez nowych gospodarzy. Jej los podzieliły tysiące akowców. Co się z nimi stało?

Czy tysiące dzieci porwanych przez reżim Franco doczekają się sprawiedliwości? Rusza pierwszy proces w tej sprawie
Hiszpański reżim generała Franco dopuścił się wielu zbrodni. Jego zwolennicy nie stronili od tortur i publicznych egzekucji. Ich ofiarami padli także najmłodsi Hiszpanie. Frankiści odbierali matkom noworodki i przekazywali je swoim poplecznikom na wychowanie. W Madrycie rusza pierwszy...

To był jeden z najbardziej tragicznych epizodów powstania warszawskiego. Jak wyglądała eksplozja czołgu na Kilińskiego?
Teresa, jedna z sanitariuszek Armii Krajowej, do dziś ma to wydarzenie przed oczami. Od wybuchu powstania nie minęły jeszcze dwa tygodnie, gdy z domu wywabił ją radosny harmider. Na ulicy Kilińskiego pojawił się czołg, który warszawiacy uznali za...

Czy Moskwa potajemnie niszczy ślady po ofiarach stalinizmu? Wszystko na to wskazuje
Jeden z rosyjskich badaczy poszukując śladów po chłopie skazanym na prace przymusową w kopalni złota dowiedział się, że jego karta ewidencyjna została zniszczona kilka lat temu. Dokonano tego na podstawie rozkazu „tylko do użytku służbowego”. Co z dokumentami...

UNESCO sklasyfikowało dokumentację z procesów norymberskich jako część „Pamięci Świata”
Dokumentacja z procesów norymberskich została uznana za wspólne dziedzictwo ludzkości. Jak podkreśla minister spraw zagranicznych Niemiec, Heiko Maas, procesy utorowały niemieckiemu społeczeństwu drogę do spojrzenia na rolę swoich współobywateli jako uczestników zbrodni.

Co było dla nazistów ważniejsze: ideologia czy ekonomia?
Choć obsesja na punkcie rasowej czystości zaczęła się od bestialskiej ideologii, funkcjonariusze III Rzeszy chętniej angażowali się w te akcje, które przynosiły wymierne zyski. Które zbrodnie uznali za najbardziej „korzystne” i co robili, gdy okazywało się, że rachunek ekonomiczny...

Nazistowscy zbrodniarze, którzy uniknęli sprawiedliwości. Jak im się to udało?
Czy świat naprawdę rzetelnie rozliczył się z ludźmi odpowiedzialnymi za nazistowskie zbrodnie? Głośne procesy norymberskie, które miały zapewnić spokojny sen żądnym sprawiedliwości obserwatorom, nie dosięgły wszystkich winnych. Kto i w jaki sposób uniknął zasłużonej kary?

Obóz dla dzieci, które nie były wystarczająco aryjskie. To tu Niemcy więzili i torturowali najmłodszych Polaków
W 1942 roku Niemcy, na wydzielonym z łódzkiego getta obszarze, stworzyli miejsce bez precedensu w dziejach okupacji ziem polskich – obóz przeznaczony dla najmłodszych Polaków. Przetrzymywane w nim dzieci przechodziły prawdziwą mękę.

Czy Józef Stalin kazał wymordować cztery miliony Ukraińców?
Wielki Głód na Ukrainie pochłonął życie blisko 4 mln osób. Jak doszło do tej tragedii? Czy było to celowe ludobójstwo na narodzie ukraińskim? A może tylko skutek uboczny brutalnej kolektywizacji w całym Związku Radzieckim?

Ile osób naprawdę pochłonął Wielki Głód? Czy liczba ofiar jest celowo zakłamywana?
Stalin gardził chłopami i wypowiedział im prawdziwą wojnę w imię przyspieszonej industrializacji. Szaleństwo kolektywizacji i „rozkułaczania” skończyło się masowym głodem i milionami ofiar, zwłaszcza na Ukrainie. Radzieckie władze bardzo się postarały, by ukryć prawdę o liczbie zmarłych. Ale...

Era antysemityzmu i eugeniki. Jaki naprawdę był „złoty wiek” Europy?
Hasła higieny rasowej. Projekty „komór śmierci”, w których łagodna muzyka towarzyszyłaby planowej eksterminacji. U zarania XX wieku Europa swoje największe zbrodnie miała jeszcze przed sobą. I właśnie przygotowywała pod nie grunt.

Szaleństwo, które ogarnia żołnierzy. Dlaczego na wojnie dochodzi do nieplanowanych rzezi?
Wiele pisze się o szaleństwie dyktatorów. Ale jak wytłumaczyć fakt, że bestialskich zbrodni dokonują zwykli żołnierze, i to bez rozkazu? O tym, jak trudno na wojnie pozostać człowiekiem, opowiada Norman Davies.

Jak wyglądało życie w warszawskim getcie?
Głód. Przeludnienie. Łapanki. Każdy dzień mieszkańców największego getta w Europie oznaczał walkę o przetrwanie. Walkę, na wygranie której odcięci od świata i wydani na pastwę nazistowskich oprawców Żydzi praktycznie nie mieli szans.

Ludobójstwo w imię imperium. Ile narodów zdziesiątkowali i wymordowali Anglicy?
Nasze imperium to imperium wolności, prawdy i sprawiedliwości – tak pod koniec XIX wieku twierdził brytyjski premier, Benjamin Disraeli. Zjednoczone Królestwo znajdowało się wówczas u szczytu potęgi. Ale trwająca kilkaset lat ekspansja tylko nielicznym przyniosła wolność. Dla rozlicznych narodów...

Zbrodnie Włodzimierza Lenina. Dlaczego historia zapomniała o występkach pierwszego czerwonego cara?
Marzył o rewolucji, w wyniku której wszyscy będą sobie równi. Byli równi. W obliczu bezmyślności i ogromu bolszewickich zbrodni.

W tej wsi Niemcy zastrzelili i spalili żywcem 204 Polaków. Jak Armia Krajowa odpowiedziała na obrzydliwą zbrodnię?
Okupant wymordował wieś znaną z pomocy partyzantom. W odwecie Armia Krajowa zorganizowała jedną ze swoich szczególnie brawurowych akcji.

Kto był sprawcą zbrodni w Jedwabnem?
Po latach od odkrycia zbrodni w Jedwabnem, wciąż podnoszone są wątpliwości, co do jej sprawców. Pojawiają się wezwania, aby IPN wznowił śledztwo. Ale czy w tej sprawie jest jeszcze coś do odkrycia? Czy rzeczywiście wciąż nie wiemy kto...

Sowiecki Majdanek. Dlaczego nie pamiętamy o stu obozach, które stalinowskie władze założyły w Polsce?
„Trzymano nas krótko, żywność gorzej niż źle. Spaliśmy jeden na drugim, na barłogu, pod którym leżał nawóz koński. Zupę gotowano na wodzie z sadzawki” – relacjonował Polak, w wolnym kraju, już po przegnaniu niemieckiego okupanta. Takich jak on były...