Historia powszechna

Prowokatorka, celebrytka czy kobieta wyzwolona? („Gattora. Życie Leonor Fini” Dorota Hartwich)
Dla jednych kobieta wyzwolona. Dla innych prawdziwy demon. Nikt jednak nie przeczył jej niezwykłej piękności, która inspirowała artystów. Opowieść o Leonor Fini to historia życia, które przepełnione artyzmem, samo stało się dziełem sztuki.

10 największych podróżniczek w dziejach. Mężczyźni mogliby się od nich uczyć
Najwyższa pora, by Magellan, Kolumb i da Gama zrobili miejsce dla nie mniej utalentowanych koleżanek. Te kobiety biły podróżnicze rekordy i odkrywały nieznane krainy na krańcach świata. Dlaczego tak rzadko się o nich mówi?

Marzy ci się remont? Dzięki duńskim naukowcom możesz pomalować swój dom używając do tego wikińskiej palety kolorystycznej
Kolory od zarania dziejów pełnią niezwykle istotną rolę w społeczeństwie. Symbolizując między innymi żałobę, niewinność, czy nadzieję, wysyłają jasne komunikaty, zarówno dziś, jak i setki lat temu. Duńscy naukowcy dają nam możliwość poznania barw używanych do różnych celów...

Z kim opłacało się brać ślub w średniowiecznej wsi?
Jak skutecznie przeżyć w warunkach niewolniczej pracy w średniowiecznej wsi? Kluczową kwestią było dobre i intratne małżeństwo. A nie każdego opłacało się poślubić.

Dziedzictwo Spartakusa. Norman Davies wyjaśnia dlaczego niewolnictwo przetrwało w Europie całe tysiąclecia
Sto tysięcy gotowych na wszystko buntowników. Sześćdziesiąt tysięcy jeńców sprzedanych w niewolę tylko po jednej bitwie. Czy Starożytny Rzym mógłby istnieć bez niewolnictwa? Czy mogła bez niego funkcjonować Europa przez kolejne dwa tysiące lat?

Pesymistyczna przyszłość polsko-niemieckich relacji. Czy porozumienie jest niemożliwe? („Polacy-Niemcy” Anna Wolff-Powęska)
Najnowsza książka autorstwa Anny Wolff-Powęskiej to nie tyle świeże opracowanie, co zbiór artykułów autorki publikowanych w latach 1992-2016. Prawie wszystkie zamieszczane były w „Gazecie Wyborczej”. To automatycznie zniechęci do książki zwolenników prawicy. Pytanie tylko, czy słusznie?

Albert Einstein był skończonym hipokrytą. Publicznie potępiał rasizm sam będąc rasistą
Albert Einstein to jedna z najważniejszych postaci nauki i popkultury. Dzienniki tego fizyka i noblisty właśnie zostały przełożone na język angielski i wydane przez prestiżowe wydawnictwo akademickie. Jego prywatne zapiski budują zupełnie nowy obraz naukowca i zdecydowanie nie...

Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej. Fakty, liczby, bilans wydarzeń
Choć od zakończenia II wojny światowej minęło już ponad 70 lat, ten temat wciąż budzi gorące emocje. Czy przedstawiciele narodu, który wywołał sześcioletni pochód Zagłady, mogą uważać się za jej ofiary? Jaka jest prawda o wysiedleniach Niemców?

Czy Polskę zaleje fala pozwów w sprawie zwrotu mienia żydowskiego przy wsparciu Trumpa? „New York Times” widzi „wąskie okno sprawiedliwości”
Zdawać by się mogło, że ustawy podpisywane przez amerykańskiego prezydenta mają dla wewnętrznych spraw Polski niewielkie znaczenie. To jednak tylko pozory. Nowa ustawa zatwierdzona przez Donalda Trumpa może zaboleć polski budżet. Wszystko przez mienie żydowskie.

Archeolodzy podwodni z Polski będą badać ostatni bastion Majów
Już niedługo polscy specjaliści w dziedzinie archeologii podwodnej wyruszą by zbadać pozostałości ostatniej stolicy prekolumbijskiego imperium Majów znajdujące się w Gwatemali. Czego będą tam szukać?

Czy Moskwa potajemnie niszczy ślady po ofiarach stalinizmu? Wszystko na to wskazuje
Jeden z rosyjskich badaczy poszukując śladów po chłopie skazanym na prace przymusową w kopalni złota dowiedział się, że jego karta ewidencyjna została zniszczona kilka lat temu. Dokonano tego na podstawie rozkazu „tylko do użytku służbowego”. Co z dokumentami...

Najlepszy czołg II wojny światowej. Czy naprawdę był nim niemiecki Tiger?
Hitlerowcy traktowali ten ciężki czołg jak swoją cudowną broń. Z zachwytem rozpisywała się o nim nawet brytyjska prasa. Ile w tym wizerunku Tigera było prawdy, a ile propagandy? I jeśli nie ten, to który czołg walczący w II...

Podstawowa metoda datowania w archeologii może być błędna. Czy trzeba będzie przepisać podręczniki?
Naukowcy przeanalizowali słoje jałowców z południowej Jordanii. Z ich badań wynika, że podstawowa i najczęściej używana metoda datowania zabytków archeologicznych może być błędna. Niektóre wydarzenia należałoby przesunąć nawet o 20 lat.

Donald Trump nie zna historii swojego kraju. Twierdzi, że Kanadyjczycy spalili Biały Dom zanim… w ogóle powstała Kanada!
W maju administracja amerykańska pod przywództwem Donalda Trumpa wprowadziła nowe taryfy związane z importem. Regulacje te uderzają między innymi w Kanadę. Gdy w tej sprawie Trump rozmawiał z premierem rządu północnego sąsiada, zaczął twierdzić, że Kanadyjczycy… spalili Biały...

W jaki sposób Nowy Jork stał się najpotężniejszym miastem świata?
W latach 20. XVII wieku na indiańskiej wyspie nazywanej „mana hata” holenderscy kupcy zbudowali drewniany magazyn na skóry upolowanych bobrów. Takie były skromne początki miejsca, które stało się najsławniejszą metropolią świata.

Dzięki badaniom archeologicznym wreszcie wiemy, kiedy we Włoszech zaczęto używać oliwy z oliwek
Włoscy naukowcy przeanalizowali ślady biologiczne, jakie pozostały na naczyniu, które w czasach starożytnych zawierało oliwę z oliwek. Dzięki ich badaniom wiemy wreszcie, kiedy we Włoszech zaczęto używać tego szlachetnego tłuszczu.

Jak z ukraińskiego faszysty zrobić narodowego bohatera? („Stepan Bandera” Grzegorz Rossoliński-Liebe)
Czy są jakieś granice idealizowania bohaterów narodowych? Jak daleko można się posunąć w przeinaczaniu i instrumentalnym traktowaniu historii dla potrzeb politycznych? Takie pytania nasuwają się podczas lektury wydanej właśnie biografii przywódcy ukraińskiego ruchu narodowego, Stepana Bandery.

Nowe badania dowodzą, że słynny Ötzi, „człowiek lodu”, w każdej chwili mógł umrzeć na zawał lub przejść udar
Ötzi, znany jako „człowiek lodu”, znaleziony przez dwójkę turystów był zamrożony w alpejskim lodowcu. Po przeprowadzeniu badań okazało się, że to człowiek, który zmarł około 3300 roku p.n.e. Teraz lekarze twierdzą, że atak serca mógł mu się przytrafić...

Kręciła tłuste brzoskwiniowe lody, które zabiły dziesiątki ludzi. Ile jest prawdy w historii najbardziej morderczej kucharki w dziejach?
Przedstawiano ją jako jedną z najstraszniejszych kobiet w historii świata. Ostrzegano przed nią dzieci i dorosłych. Dziennikarze bali się podać jej rękę, a tym bardziej przyjąć od niej szklanki wody. Czy Mary Mallon, zwana „Tyfusową Mary” rzeczywiście miała...

Odkryto szkielet prawdopodobnie najbardziej pechowego pompejańczyka
Na terenie Pompejów stale prowadzone są prace archeologiczne. Tym razem naukowcy w jeszcze nieprzebadanym miejscu natrafili na szkielet człowieka, który był prawdopodobnie największym pechowcem w zniszczonym przez Wezuwiusza mieście.

Angielski historyk stwierdza: kraje splądrowane przez Brytyjczyków powinny mieć możliwość odzyskania zagrabionych historycznych skarbów
David Olusoga przypomniał o mrocznym pochodzeniu wielu najcenniejszych artefaktów, jakie możemy teraz podziwiać w najsłynniejszych brytyjskich muzeach. Użył mocnych słów, jak „kradzież”, czy „plądrowanie” i zaproponował… nieszablonowe rozwiązanie problemu.

Ile kobiet zginęło na frontach II wojny światowej?
Druga wojna światowa to pierwszy konflikt w dziejach, w którym na taką skalę wzięły udział kobiety. Na wielu frontach walczyły ramię w ramię z mężczyznami. I razem z nimi ginęły. Dlaczego o wielu z nich wiemy tak mało?...

IPN szuka szkieletów pod banderowskim pomnikiem. Czy znajdują się tam ciała żołnierzy UPA?
Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN kilka dni temu przeprowadziło poszukiwania szczątków pod słynnym pomnikiem UPA w miejscowości Hruszowice na Podkarpaciu. Pierwsze ustalenia nie spodobały się Ukraińcom.

Wykopaliska pokazują, że w Wielkiej Brytanii multi-kulti funkcjonowało już w starożytności
Brytyjscy naukowcy postawili na głowie nasze wyobrażenie o tym, jak wyglądali ludzie zamieszkujący starożytne rzymskie Londinium, czyli współczesny Londyn. Jak udowadniają wykopaliska, miasto od zawsze jest zamieszkiwane przez ludzi niemal wszystkich ras.

W jakich warunkach mieszkali średniowieczni wieśniacy?
Wyobraźmy sobie, że przenieśliśmy się w czasie i przestrzeni siedemset lat wstecz, do średniowiecznej wioski. Czy warunki bytowe ówczesnych chłopów rzeczywiście odpowiadają naszym dzisiejszym wyobrażeniom o biednych i brudnych wieśniakach?