Chcesz upiec neolityczny chleb? Dzięki znalezisku z Czarnej Pustyni w Jordanii wiemy jak zrobić najstarszy chleb na świecie

fot.Radosław drożdżewski Zwiadowca21, lic. CC BY-SA 4.0 Wypiek podpłomyków (fot. Radosław drożdżewski Zwiadowca21, lic. CC BY-SA 4.0)

Naukowcom pracującym w Jordanii udało się znaleźć chleb sprzed 14 500 lat. To odkrycie stanowi najstarszy dowód na to, że ludzie w tamtej epoce gotowali. Dzięki wnikliwej analizie wiemy nawet, jak smakował.

Archeolodzy badający stanowisko Shubayqua w Jordanii mieli sporo szczęścia – neolityczni myśliwi zbieracze opuszczając to wczesno neolityczne siedlisko nie posprzątali po sobie.

Naukowcy pracujący w tym rejonie dokonali zaskakującego odkrycia. Ludzie zamieszkujący tę okolicę odkryli, jak wypiekać prosty chleb o całe tysiąclecia wcześniej nim zaczęli uprawiać rośliny.

Na terenie Czarnej Pustyni w Jordanii badacze znaleźli pozostałości osady kultury natufijskiej. Natufijczycy opierali swoją gospodarkę na zbieractwie i łowiectwie (polowali na gazele, łowili ryby i zbierali orzechy, czy dziko rosnące zboża). W obozowiskach tej kultury znajdowano także pierwsze świadectwa udomowienia psa. Natufijczycy byli jednymi z pierwszych ludzi, którzy przeszli od nomadycznego do osiadłego trybu życia. To przedstawiciele tej kultury wypiekli najstarszy znaleziony chleb. Jego ślady odkryto w owalnym palenisku.

Był to prosty podpłomyk, prawdopodobnie przaśny, przypominający nieco chlebek pita. Wypiekano go z dzikich zbóż, wśród których był jęczmień, samopsza (gatunek pszenicy), owies oraz z kłączy papirusu.

Archeobotanicy przebadali okruchy chleba znalezione w Shubayqua w Jordanii i odtworzyli recepturę. Stwierdzili, że w smaku wyczuwalna jest orzechowa nuta pochodząca od papirusu, a całość nieco przypomina współczesne wieloziarniste chleby. Po zagnieceniu ciasta z wymienionych wyżej składników wypiekało się go w popiele lub na rozgrzanym kamieniu.

fot.האיל הניאוליתי, lic. CCA SA 2.5 G Pozostałości domu natufijskiego (fot. האיל הניאוליתי, lic. CCA SA 2.5 G)

Ślady wypiekania chleba sprzed 14 500 lat, który wymaga skomplikowanego, wieloetapowego procesu, są najstarszym dowodem początków kuchni. Jako, że rolnictwo i udomowienie zwierząt to późniejsze zjawiska nasuwa się pytanie, czy impulsem do rozwoju piekarstwa był początek upraw, czy też może raczej, jak pokazuje najnowsze odkrycie, to wynalezienie chleba skłoniło neolitycznych zbieraczy by zajęli się wytwarzaniem ziarna?

Przepis na chleb sprzed 14 000 lat podawany przez BBC:

Zrób mąkę z dzikiej pszenicy i dzikiego jęczmienia. Utłucz bulwy dzikich roślin rosnących w wodzie (turzyce lub pałki) na suchą miazgę. Zamieszaj z wodą, aby zrobić zwykłe lub rzadkie ciasto. Piecz na gorących kamieniach wokół ognia.