Doktor historii, specjalistka z zakresu demografii historycznej i archiwistyki. Przez wiele lat związana z Instytutem Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Zespołu Demografii Historycznej przy Polskiej Akademii Nauk.

Najnowsze publikacje:

Powojnie | 25.02.2018

„Nieważne, czy Polska będzie bogata, czy biedna – ważne, żeby była katolicka”. Czy w 1993 roku prawica próbowała zaprowadzić państwo wyznaniowe?

Słowa przypisywane wicepremierowi do spraw gospodarczych przeszły do historii. Tak naprawdę nigdy ich nie wypowiedział. Rzeczywisty komentarz Henryka Goryszewskiego brzmiał jednak… nawet bardziej niepokojąco.

Powojnie | 24.02.2018

Słowo wybitnie polityczne. Co znaczyła „dupa” w czasach PRL-u?

„Dupa w roku 1955 mogła mieć funkcję wyzwalającą, oznaczała zerwanie z pruderią. A teraz to wszystko mamy już za sobą” – wspominali po latach współtwórcy legendarnego Studenckiego Teatru Satyryków.

Nowożytność | 23.02.2018

Turcja. Państwo, które nigdy nie uznało rozbiorów Rzeczypospolitej

Już kilkadziesiąt lat po wiktorii wiedeńskiej, Turcja z zaciekłego wroga stała się bliskim stronnikiem Rzeczpospolitej. Gdy Europa patrzyła obojętnie na rozbiory Polski, Turcy otwarcie odmówili uznania politycznej grabieży.

Nowożytność | 20.02.2018

Adam Kazimierz Czartoryski. To on jako pierwszy określił Polskę mianem „karczmy zajezdnej”

Ostro krytykował rządy saskie w Polsce, a przez pewien czas widziano w nim nawet kandydata na nowego polskiego króla. Co Adam Kazimierz Czartoryski zrobił dla kraju? I dlaczego nazwał swoją ojczyznę „karczmą zajezdną”?

Powojnie | 20.02.2018

„Janek Wiśniewski padł”. Co wypada wiedzieć o wydarzeniach grudniowych 1970 roku?

Do akcji przeciwko robotnikom włączono regularne jednostki wojskowe. 17 grudnia rano doszło do masakry przed stocznią w Gdyni, a dzień później strajki i manifestacje zostały stłumione przy użyciu wojska, w tym nawet oddziałów pancernych. Decyzje wydawał osobiście Władysław...

Powojnie | 08.02.2018

Poszanowanie konstytucji? Lech Wałęsa przysięgał jej przestrzegać, a nawet… jej nie przeczytał

„W Sejmie polskim podniosłem dwa paluszki w górę i wygłosiłem taką formułkę: »Będę przestrzegał wszelkich praw, a szczególnie Konstytucji«. Tylko zapomniałem, że ja tej Konstytucji nie czytałem” – przyznawał bez ogródek Lech Wałęsa.

XIX wiek | 05.02.2018

„Ci ludzie umieją się tylko bić”. Co polscy żołnierze zrobili, by doprowadzić Napoleona do białej gorączki?

Rozeźlony cesarz Francuzów krytykował Polaków nie tylko wobec własnych adiutantów, ale też – grona zagranicznych generałów. Nie bez powodu.

Powojnie | 31.01.2018

Lech Wałęsa otwarcie mieszał swoich współpracowników z błotem. Co mówił w 1995 roku o Kaczyńskich, a co o Olszewskim?

„Jeśli był to plan do wykonania, to został zrealizowany doskonale. Polityków, którym prezydent Wałęsa powierzał rządzenie krajem, rzeczywiście traktował bez śladu przywiązania czy zbędnej czułostkowości” – podkreśla historyczka, Lidia Zyblikiewicz.

XIX wiek | 29.01.2018

„Królom był równy”. O kim Józef Piłsudski wypowiedział się w ten sposób?

Współcześni go nie doceniali. Co innego marszałek. Jeśli był czyimś – jak byśmy to dzisiaj ujęli – fanem, to właśnie Juliusza Słowackiego.

Powojnie | 26.01.2018

„Okrągły stół”. Najważniejsze fakty, daty i nazwiska

Jak doszło do rozmów okrągłego stołu? Kto brał w nich udział? Co postanowiono na przełomie zimy i wiosny 1989 roku?

Powojnie | 24.01.2018

„Nie myślałem, że to jest nagrywane”. Tak się tłumaczył prezydent Wałęsa, po tym jak chamsko zwyzywał swoich niedawnych sojuszników

Co wypada prezydentowi? I czy może mówić cokolwiek, tylko dlatego, że nie wie o włączonym dyktafonie? Do pewnego stopnia Lecha Wałęsę można usprawiedliwić – przekonuje Lidia Zyblikiewicz.

XIX wiek | 23.01.2018

„Zdjęto chłopu kajdany razem z butami”. Ile warte było zniesienie poddaństwa chłopów w Księstwie Warszawskim?

Marcin Badeni, oceniając dekret księcia warszawskiego Fryderyka Augusta, wydany 21 grudnia 1807 roku, powiedział dokładnie: „Chłopom zdjęto z nóg kajdany, ale zarazem ściągnięto buty”.

Powojnie | 12.01.2018

Wałęsa wyszydzał karierowiczów, którzy nie potrafią się pożegnać ze stanowiskami. Miał na myśli między innymi… Jarosława Kaczyńskiego

„Władza ma to do siebie, że nikt jej nie chce oddać” – podkreślał prezydent Lech Wałęsa w 1991 roku. Mówił między innymi o Jarosławie Kaczyńskim.

Powojnie | 08.01.2018

„Budujemy drugą Polskę”. Ulubiony frazes Edwarda Gierka

Hasło tak bardzo przypadło pierwszemu sekretarzowi do gustu, że uczynił z niego główny punkt swojego sukcesu. Dla Edwarda Gierka natarczywa propaganda sukcesu sprowadzała się właśnie do „budowy drugiej Polski”. Choćby była to budowa na wariackich papierach.

XIX wiek | 08.01.2018

„Boże, coś Polskę przez tak liczne wieki…”. Ta słynna pieśń powstała jako hymn na cześć rosyjskiego cara Aleksandra I

Zaraz po tym, jak Rosjanie zburzyli wszelkie nadzieje na niepodległą Polskę, powstała pieśń dziękująca carowi… za „wolną Ojczyznę”. Dlaczego Polacy pokładali tak wielkie nadzieje w rosyjskim samodzierżcy, Aleksandrze I?

Powojnie | 03.01.2018

Nie chcę, ale muszę. Słowa Lecha Wałęsy przeszły do historii. Tylko czy ktokolwiek mu uwierzył?

„Nie chciałem być przewodniczącym, nie chcę być ani prezydentem, ani premierem, ale zrobię to dla Polski” – przekonywał Lech Wałęsa. A potem już krócej: „nie chcę, ale muszę”.

XIX wiek | 02.01.2018

Na Francuzów można liczyć. Jakie powitanie zgotowali carowi Rosji po tym, jak ten krwawo stłumił powstanie styczniowe?

Okrzyki poparcia dla Polaków dobywające się z setek gardeł. I pełna tak tupetu, jak i odwagi deklaracja padająca nawet z ust francuskich polityków: „Vive la Pologne, Monsieur!”.

Dwudziestolecie międzywojenne | 01.01.2018

„Cud nad Wisłą”. Sławne dzisiaj określenie było w rzeczywistości atakiem wymierzonym w Józefa Piłsudskiego

Jeśli o sukcesie przesądziła boska interwencja, to nie mógł za niego odpowiadać marszałek Józef Piłsudski. I taka interpretacja bardzo była w smak endecji.

Powojnie | 30.12.2017

Co Lech Wałęsa sądził o Wojciechu Jaruzelskim w roli prezydenta?

Łatwo dzisiaj zapomnieć, że to Wojciech Jaruzelski był pierwszym prezydentem Polski po upadku komuny. Jak jego dokonania na urzędzie głowy państwa komentował główny rywal polityczny, Lech Wałęsa?

Powojnie | 28.12.2017

Co się stało z PZPR-em po upadku komuny?

Uroczyście wyprowadzono sztandar PZPR, a partię zlikwidowano. Nie znaczy to jednak wcale, że komunistyczne struktury z dnia na dzień przestały istnieć.

Dwudziestolecie międzywojenne | 25.12.2017

„Ciszej nad tą trumną”. Kto powiedział te słynne słowa i w jakich okolicznościach?

Jakie jest znaczenie powtarzanych do dzisiaj słów? I co „ciszej nad tą trumną” ma wspólnego z najważniejszym mordem politycznym w historii wolnej Polski?

XIX wiek | 23.12.2017

„Dla moich Polaków nie ma rzeczy niemożliwych”. Czy Napoleon naprawdę wypowiedział słynne słowa pod adresem naszych żołnierzy?

Mit jak zwykle jest piękniejszy od rzeczywistości. A podobne słowa chyba nawet nie przeszłyby Napoleonowi przez usta. Na pewno nie przed szarżą pod Samosierrą.

Powojnie | 17.12.2017

Gest Kozakiewicza. Co właściwie nastąpiło podczas olimpiady w Moskwie?

Gest, którego telewizja nie mogła ocenzurować i o którym uparcie milczały gazety. Co zrobił Władysław Kozakiewicz zaraz po tym, jak pobił rekord świata?

Nowożytność | 15.12.2017

Delia Samuela Łaszcza. Żaden element ubioru nie nadaje się lepiej na symbol polskiego warcholstwa, sobiepaństwa i pogardy dla rządów prawa

Delia strażnika koronnego Samuela Łaszcza jest do dziś symbolem warcholstwa i lekceważenia prawa. Właściciel demonstracyjnie kazał ją sobie podbić ciążącymi na nim wyrokami sądowymi.

Powojnie | 10.12.2017

Dziwaczny zakład między Lechem Wałęsą i Adamem Michnikiem

„Prawdopodobnie Wałęsa tak się nadaje na prezydenta jak ja na spikera” – ostrzegał Adam Michnik przed wyborami w 1990 roku. Ale gdy przyszło co do czego, zgodził się wypełnić warunki niedopowiedzianego zakładu.