Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Władcy i przywódcy

Zygmunt August na obrazie pędzla Maurycego Gottlieba (fot. domena publiczna).
04.01.2018 | Autor:

Jak wysoką cenę Zygmunt August musiał zapłacił za swoje małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną? Płaciła też Polska i to całe pokolenia później

Szlachta sprzeciwiająca się potajemnej decyzji młodego króla ukuła nowy termin, na określenie jego dyktatorskich zakusów. „Absolutum dominium”, a więc: „władza absolutna”.

Lech Wałęsa w 2007 roku (fot. Sławek, lic. CCA-SA 2.0 G)
03.01.2018 | Autor:

Nie chcę, ale muszę. Słowa Lecha Wałęsy przeszły do historii. Tylko czy ktokolwiek mu uwierzył?

„Nie chciałem być przewodniczącym, nie chcę być ani prezydentem, ani premierem, ale zrobię to dla Polski” – przekonywał Lech Wałęsa. A potem już krócej: „nie chcę, ale muszę”.

Adam Koc. Jeden z organizatorów niedoszłej akcji odwetowej, na fotografii z lat 30.
01.01.2018 | Autor:

Po zabójstwie Narutowicza piłsudczycy planowali wymordować grupę polityków prawicy. Niewiele brakowało, a akcja doszłaby do skutku

W plan odwetu wtajemniczono bliskich współpracowników Komendanta i szefów sojuszniczej partii. Fizycznej likwidacji przeciwników miał towarzyszyć zamach stanu, na nowo oddający władzę w ręce Józefa Piłsudskiego.

Lech Wałęsa (fot. Piotr Drabik, lic. CCA 2.0)
30.12.2017 | Autor:

Co Lech Wałęsa sądził o Wojciechu Jaruzelskim w roli prezydenta?

Łatwo dzisiaj zapomnieć, że to Wojciech Jaruzelski był pierwszym prezydentem Polski po upadku komuny. Jak jego dokonania na urzędzie głowy państwa komentował główny rywal polityczny, Lech Wałęsa?

Josip Broz Tito (fot. Marxists Internet Archive)
27.12.2017 | Autor:

„Łańcuchowy pies imperializmu”. Dlaczego komunista Josip Broz Tito stał się największym wrogiem Stalina?

Partii kierowanej przez Josipa Broz Titę zarzucano, że sprzeniewierzyła się ideom marksizmu-leninizmu, zaczęła prezentować antyradzieckie i nacjonalistyczne poglądy, a do tego zaniechanie walki klasowej. Stalin zaczął nawet… gotować się do wojny z komunistyczną Jugosławią.

Lenin i Stalin na daczy w Gorkach we wrześniu 1922 roku. Zdjęcie wykonała Maria, młodsza siostra Lenina.
26.12.2017 | Autor:

Co Lenin naprawdę myślał o Stalinie?

Kiedy Stalin był u władzy, radziecka propaganda chętnie przedstawiała go jako dziedzica i najzdolniejszego ucznia Lenina. Później wygodniej było pokazywać Stalina jako brutala, przed którym wódz rewolucji październikowej przestrzegał na łożu śmierci. Obywa te wizerunki dyktowała bieżąca polityka....

Lech Wałęsa. (fot. Jarle Vines, lic. CCA-SA 3.0)
26.12.2017 | Autor:

„Jestem za, a nawet przeciw”. O co chodziło w tym słynnym zdaniu Lecha Wałęsy? I czy słusznie się z niego śmiejemy?

Czy to był typowy dla Wałęsy lapsus czy wyraz politycznej strategii? I czy wypada się zgodzić, że prezydent powinien był „za, a nawet przeciw”?

Szwoleżer w letnim mundurze polowym na obrazie Juliusza Kossaka (fot. domena publiczna).
23.12.2017 | Autor:

„Dla moich Polaków nie ma rzeczy niemożliwych”. Czy Napoleon naprawdę wypowiedział słynne słowa pod adresem naszych żołnierzy?

Mit jak zwykle jest piękniejszy od rzeczywistości. A podobne słowa chyba nawet nie przeszłyby Napoleonowi przez usta. Na pewno nie przed szarżą pod Samosierrą.

Lenin na pocztówce z 1930 roku autorstwa Karla Grönhagena.
13.12.2017 | Autor:

Radziecki kapitalizm. Czemu Lenin promował wolny rynek?

Trzy lata komunizmu wojennego zrujnowały bolszewicką Rosję. W obliczu katastrofy Włodzimierz Lenin postawił na wolny rynek. Zdrada ideałów? Wręcz przeciwnie: wielki wódz rewolucji uznał, że to właśnie tędy wiedzie droga do socjalizmu.

Marszałek Józef Piłsudski na łożu śmierci w pokoju, w którym umarł.Marszałek Józef Piłsudski na łożu śmierci w pokoju, w którym zmarł.
22.11.2017 | Autor:

Ostatnie chwile Komendanta. Jak umierał Józef Piłsudski?

Przejmująca relacja osobistego adiutanta Komendanta. Jak wyglądały ostatnie godziny Józefa Piłsudskiego? Kto był u jego boku? Czy znamy ostatnie słowa Marszałka?

Hitler obserwuje oblężenie Warszawy. Wrzesień 1939 roku.
15.11.2017 | Autor:

Dlaczego Hitlera nie udało się powstrzymać? Norman Davies wyjaśnia co nastąpiło w ostatnich miesiącach przed wybuchem wojny

Nawet w maju 1939 roku wybuch wojny wciąż nie był gwarantowany. Co ośmieliło Hitlera? Dlaczego zachodnie mocarstwa nie zdołały go powstrzymać? I czy autentycznie podjęły taką próbę?

Powitanie Józefa Piłsudskiego chlebem i solą. Nieznana miejscowość, fotografia prawdopodobnie z 1919 roku.
11.11.2017 | Autor:

Tajemnica sukcesu Józefa Piłsudskiego. Dlaczego to właśnie jemu oddano władzę w listopadzie 1918 roku?

11 listopada władza leżała na ulicy. Sięgnąć po nią mógł jednak tylko jeden człowiek. Dlaczego to właśnie Józefa Piłsudskiego uważano za jedynego kandydata do objęcia rządów w odradzającym się kraju?

08.11.2017 | Autor:

Dlaczego Napoleon zaatakował Rosję?

Choć Francja miała znaczącą przewagę militarną, o wojnie z Rosją nie należało myśleć lekceważąco. Car Aleksander I pozostał jednym z niewielu niezależnych graczy na arenie europejskiej. Napoleon wiedział o tym i próbował początkowo zawrzeć z nim sojusz. Co...

Żadna polska władczyni nie dzierżyła władzy tak pełnej i tak samodzielnej, jak Elżbieta Łokietkówna.
07.11.2017 | Autor:

Była jedyną kobietą w dziejach Polski, która rządziła samodzielnie, nie oglądając się na żadnego mężczyznę. Co dobrego zrobiła dla kraju?

Cała dekada naszych dziejów stała pod jej znakiem. Tytułowała się królową, ale dzierżyła władzę równą królom. I nie wahała się z niej korzystać. Dlaczego dzisiaj zupełnie nie pamiętamy o jej osiągnięciach?

Karykatura z 1919 roku, przedstawiająca Lenina i jego współpracowników jako katów internacjonalizmu.
05.11.2017 | Autor:

Zbrodnie Włodzimierza Lenina. Dlaczego historia zapomniała o występkach pierwszego czerwonego cara?

Marzył o rewolucji, w wyniku której wszyscy będą sobie równi. Byli równi. W obliczu bezmyślności i ogromu bolszewickich zbrodni.

Józef Piłsudski na dworcu w Warszawie, 2 lutego 1935 roku.
04.11.2017 | Autor:

Czy przed śmiercią Józef Piłsudski postradał zmysły? Ponury obraz ostatnich tygodni życia marszałka

Rydz-Śmigły już w 1932 roku mówił o Piłsudskim, że to „człek nienormalny”. Wiosną 1935 roku prawdy nie dało się dłużej bagatelizować. Postępowała zatrważająca degrengolada umysłowa Komendanta.

Eleonora Habsburżanka. Jedna z najmniej znanych polskich władczyń.
31.10.2017 | Autor:

Polskie władczynie, o których absolutnie nikt nie pamięta. Kto jest na szarym końcu ponurego rankingu?

Nawet najmniej popularni władcy budzą choćby śladowe zainteresowanie. Władczynie – niekoniecznie. Mamy w polskiej historii takie monarchinie, o których kompletnie zapomnieliśmy. Kto zamyka smutną listę?

Lenin nad rzeką w 1917 roku. Obraz autorstwa Arkadego Ryłowa z 1934 roku.
29.10.2017 | Autor:

Po co Lenin przyjechał do Polski zaraz przed wybuchem pierwszej wojny światowej? I co właściwie tu robił?

Spacerował, jeździł na rowerze, chodził na górskie wycieczki. Wysyłał setki listów… Ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Czym jeszcze zajmował się Lenin, gdy mieszkał w Krakowie i na Podhalu?

Jadwiga Andegaweńska na rysunku Włodzimierza Tetmajera.
25.10.2017 | Autor:

Która z polskich władczyń jest najpopularniejsza? I czy którakolwiek budzi większe zainteresowanie od swojego męża?

Na jakąkolwiek uwagę mogą liczyć tylko, jeśli przysłużyły się Kościołowi. Ambicja? Polityczne talenty? Obiektywne zasługi dla kraju i dynastii? Na silne i niezależne kobiety wciąż nie ma w polskich dziejach miejsca. Może nie licząc jednej, jedynej królowej…

Fragment murala autorstwa meksykańskiego malarza i działacza ruchu komunistycznego Diego Rivera z 1934 roku.
23.10.2017 | Autor:

Podróż, która zmieniła dzieje świata. Jak Lenin dotarł do Rosji w 1917 roku?

Lenin wyruszył do Piotrogrodu 9 kwietnia 1917 roku, eskortowany przez niemieckich żołnierzy. Drzwi do wagonu zostały zaryglowane. Żeby nie mógł agitować po drodze? A może dlatego, że wiózł do Rosji niemieckie złoto?

"Lenin i manifestacja", obraz Izaaka Brodskiego.
18.10.2017 | Autor:

Kto naprawdę sfinansował rewolucję październikową?

„Wjazd Lenina do Rosji pomyślny. Pracuje w ścisłej zgodzie z naszymi życzeniami”. Notatkę tej treści sporządzono w kwietniu 1917 roku. Ale jej autor zdecydowanie przeliczył się w swoich ocenach.

Najmniej popularny polskich władca na XIX-wiecznej litografii.
17.10.2017 | Autor:

Sześciu polskich władców, którzy absolutnie nikogo nie obchodzą. Kto jest na szarym końcu listy?

Są w tym gronie jedne z najbarwniejszych postaci w polskich dziejach. Twarde dane nie pozostawiają jednak wątpliwości: tymi królami i książętami nikt się nie interesuje.

16.10.2017 | Autor:

Minister Macierewicz mógłby się od niego uczyć. Jak Józef Piłsudski niszczył polską armię?

Masowe czystki personalne w korpusie oficerskim, szukanie haków, obsadzanie stanowisk osobami o wątpliwych kompetencjach czy zmiana przepisów emerytalnych… Takie działania podjął w polskiej armii Marszałek Józef Piłsudski po przewrocie majowym. Wygląda na to, że dziś ma on wiernych naśladowców.

Kazimierz Wielki. Najpopularniejszy z polskich królów?
10.10.2017 | Autor:

Kto jest najpopularniejszym polskim władcą? Sprawdzamy dane wyszukiwarki Google

Którzy władcy budzą największe zainteresowanie, o których chcemy czytać, których sylwetki zgłębiamy? Którzy są najważniejsi dla nas – dzisiejszych Polaków? Przedstawiamy jedyny w swoim rodzaju ranking oparty na twardych danych. Wyniki zaskakują.

Chrzest Mieszka na gnieźnieńskim graffiti z 1970 roku.
07.10.2017 | Autor:

Dlaczego Mieszko I przyjął chrzest?

Kwestia nawrócenia Mieszka I nie powinna budzić żadnych wątpliwości. Kronikarze nie mogliby jej przedstawić bardziej jednoznacznie. Dlaczego więc historycy nadal szukają rozwiązań, które nie mają oparcia w faktach?