Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Historia Polski

ZOMO (fot. domena publiczna)
14.01.2018 | Autor:

Krótka historia ZOMO. Najważniejsze fakty, daty, pacyfikacje

Początkowo ZOMO miało liczyć tylko 6600 członków, a zajmować się między innymi pomocą przy klęskach żywiołowych. Zomowcy pomagali jednak nie ofiarom katastrof, ale partyjnym oficjelom, pragnącym stłumić wszelkie objawy oporu społeczeństwa.

13.01.2018 | Autor:

Pijaków i chuliganów nigdy nie było tak wielu. Do czego doprowadziło w PRL-u poluzowanie stalinowskiej śruby?

W 1956 roku Polacy wyszli na ulicę, domagając się chleba i wolności. Gomułkowska odwilż, która rozpoczęła się w październiku, przynajmniej częściowo odpowiedziała na te żądania. Wkrótce jednak okazało się, że wiatr zmian przyniósł ze sobą nie tylko swobody,...

Piłsudskiemu trzeba przyznać - umiał wymyślać ciekawe metafory.
13.01.2018 | Autor:

„Czego pan chce, pokoju czy wojny”. Jak Józef Piłsudski ustawił do pionu litewskiego dyktatora?

Jedno przemówienie Józefa Piłsudskiego wystarczyło, by zmusić Litwinów do zawarcia pokoju. Co i w jakich okolicznościach powiedział Marszałek?

12.01.2018 | Autor:

„W blaskach wojny. Wspomnienia z wojny polsko-bolszewickiej” (Mieczysław Lepecki)

Wznowione po raz pierwszy po wojnie wspomnienia Mieczysława Lepeckiego pokazują bez upiększeń, jak naprawdę wyglądała wojenna służba na froncie w 1919 i 1920 roku. To pozycja zarówno dla zawodowych historyków wojskowości, jak i pasjonatów tematu. Każdy znajdzie w...

Lech Wałęsa (fot. Bobolus, lic. CCA-SA 3.0)
12.01.2018 | Autor:

Wałęsa wyszydzał karierowiczów, którzy nie potrafią się pożegnać ze stanowiskami. Miał na myśli między innymi… Jarosława Kaczyńskiego

„Władza ma to do siebie, że nikt jej nie chce oddać” – podkreślał prezydent Lech Wałęsa w 1991 roku. Mówił między innymi o Jarosławie Kaczyńskim.

Milicjant z pałką. W rzeczywistości to aktor grający w filmie Czarny czwartek. Janek wiśniewski padł, w którym opowiedziana została historia masakry grudniowej z 1970 roku (fot. Starscream, lic. CCA-SA 3.0)
11.01.2018 | Autor:

Bijące serce partii. Krótka historia pałki milicyjnej

Stała się symbolem PRL-u i przedmiotem niezliczonych dowcipów politycznych. Pałka milicyjna wcale jednak nie towarzyszyła Polsce Ludowej od samego początku.

Inteligencja nie była warstwą jednolitą. Jej przedstawicielami byli przedstawiciele najróżniejszych opcji politycznych. Należeli do niej zarówno Marian Zdziechowski, jak i Jan Kucharzewski, Feliks Perl czy Róża Luksemburg.
10.01.2018 | Autor:

Czy „inteligencja” zrobiła coś dobrego dla Polski?

O przynależności do inteligencji nie decydowało pochodzenie, wykształcenie ani zawód. Pojawiła się w XIX wieku, wypełniając polityczną próżnię, pozostawioną przez nieobecną szlachtę i słabe mieszczaństwo. I odegrała w historii Polski niepoślednią rolę. Jaką dokładnie? I kim właściwie był...

Wałęsa w 1989 r. (fot. Jackrzy Jacek Krzyżyński Otłoczyn, lic. GNU FDL)
10.01.2018 | Autor:

Grafolodzy twierdzą, że to Wałęsa pisał jako „Bolek”, a sąd i tak wznawia śledztwo w sprawie sfałszowania „teczek Kiszczaka”

Pełnomocnicy byłego prezydenta Lecha Wałęsy złożyli zażalenie na decyzję białostockiego IPN o umorzeniu śledztwa w sprawie podrobienia obciążających go papierów z „szafy Kiszczaka”. Nazajutrz po tym, jak sąd zdecydował o wznowieniu postępowania, IPN opublikował liczącą 235 stron ekspertyzę,...

Karol Gustaw z pewnością nie był zadowolony, gdy usłyszał, co ma mu do powiedzenia kanonik krakowski Szymon Starowolski. (fot. domena publiczna)
10.01.2018 | Autor:

Jan Kazimierz uciekł z kraju, ale Polacy nie tracili hartu ducha. Jak Kraków powitał Karola Gustawa podczas potopu szwedzkiego?

Karol Gustaw już się czuł nowym polskim królem. Dobrotliwie dopytywał o miejscową historię, chciał oglądać święte miejsca i pamiątki. Nie takiego powitania się jednak spodziewał.

"Solidarność" to już dziś niemal synonim opozycji wobec władz PRL. Czy jednak w czasie swojej działalności cieszyła się ona poparciem większości społeczeństwa. Na ilustracji fragment słynnego plakatu z 1989 roku.
09.01.2018 | Autor:

Czy polskie społeczeństwo rzeczywiście popierało „Solidarność”?

Pod koniec 1981 roku związek liczył około 10 milionów członków i był ewenementem na skalę światową. W żadnym kraju bloku wschodniego nie powstał nigdy równie masowy ruch społeczny, pozostający poza kontrolą partii komunistycznej. Ale czy poparcie dla „Solidarności”...

Edward Gierek w 1974 roku (fot. Piotrzyk, lic. CCA-SA 3.0)
08.01.2018 | Autor:

„Budujemy drugą Polskę”. Ulubiony frazes Edwarda Gierka

Hasło tak bardzo przypadło pierwszemu sekretarzowi do gustu, że uczynił z niego główny punkt swojego sukcesu. Dla Edwarda Gierka natarczywa propaganda sukcesu sprowadzała się właśnie do „budowy drugiej Polski”. Choćby była to budowa na wariackich papierach.

Car Aleksander I (fot. domena publiczna)
08.01.2018 | Autor:

„Boże, coś Polskę przez tak liczne wieki…”. Ta słynna pieśń powstała jako hymn na cześć rosyjskiego cara Aleksandra I

Zaraz po tym, jak Rosjanie zburzyli wszelkie nadzieje na niepodległą Polskę, powstała pieśń dziękująca carowi… za „wolną Ojczyznę”. Dlaczego Polacy pokładali tak wielkie nadzieje w rosyjskim samodzierżcy, Aleksandrze I?

Zygmunt Bauman
08.01.2018 | Autor:

Czy Bauman rzeczywiście dostał Krzyż Walecznych za zwalczanie żołnierzy wyklętych? Historyk IPN oskarża, ale prawda może wyglądać zupełnie inaczej

Wśród odznaczeń Zygmunta Baumana znajduje się Krzyż Walecznych. Media, pamiętające o komunistycznym zaangażowaniu wybitnego socjologa, chętnie powtarzają, że otrzymał go za zwalczanie polskiego podziemia. Jak było naprawdę?

Budujemy nową kulturę - plakat propagandowy z okresu PRL (fot. domena publiczna)
08.01.2018 | Autor:

Produkcyjniak. Staliniści kochali ten gatunek sztuki. Łatwo zrozumieć dlaczego

„Bumelanci poprawiają się albo zostają zdemaskowani jako agenci obcego wywiadu, inteligencki inżynier odchodzi w siną dal, sabotażystów chwytają tuż nad granicą czujne władze bezpieczeństwa”. Oto stalinowski produkcyjniak w najczystszej postaci.

Zdobycie Shermana to jeden z najciekawszych epizodów organizowania wystawy w Muzeum II Wojny Światowej.
07.01.2018 | Autor:

Jak zdobyć własny czołg? Były dyrektor muzeum wyjaśnia jak pozyskiwał najcenniejsze eksponaty

Pamiątek przeszłości można szukać wśród ludzi i w innych muzeach. Albo… na Komendzie Głównej Policji. Na pewno przydaje się nieco szczęścia. Ale przede wszystkim, jak pokazuje historia eksponatów z wystawy Muzeum II Wojny Światowej, trzeba mieć oczy szeroko otwarte.

Juliusz Braun. Grafika oparta na fotografii z 2012 roku (zdjęcie oryginalne - Ja Fryta; CC BY-SA 2.0)
07.01.2018 | Autor:

Były prezes TVP żąda, by publicznej telewizji wlepiono taką karę, jak TVN-owi. Chodzi o „Koronę królów”

Niedawno Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zdecydowała o nałożeniu na TVN kary w wysokości 1,5 miliona złotych. Juliusz Braun domaga się, by także telewizji publicznej wlepiono finansową sankcję. Za nierzetelny materiał informacyjny.

05.01.2018 | Autor:

Ostatni świadkowie Zagłady. Czy życie po Auschwitz jest możliwe?

Dobranoc, Auschwitz nie opowiada o przeszłości. Reporterzy towarzyszą byłym więźniom obozu, obserwują ich codzienne życie, które tylko na pozór wydaje się zwyczajne. Okazuje się ono podskórnie i nieodwracalnie naznaczone traumą i skażone pamięcią o „tamtych” wydarzeniach. 

Jan III Sobieski uważał się za nowego Cezara. Czy słusznie?
05.01.2018 | Autor:

Jan III Sobieski nawet nie ukrywał, że uważa się za nowego Juliusza Cezara. Czy naprawdę nim był?

„Przybyliśmy, zobaczyliśmy i Bóg zwyciężył” – chełpił się polski król Jan III Sobieski przed papieżem. W oczywisty sposób nawiązywał do słów Cezara. Ale jakie właściwie były konsekwencje jego bitewnego sukcesu?

Rząd Stanisława Mikołajczyka nie zdołał zdobyć silnej pozycji w obozie aliantów.
04.01.2018 | Autor:

Pomimo heroicznej obrony Anglii, alianci uważali Polaków za najsłabszych i najbardziej kłopotliwych sojuszników. Jak do tego doszło?

Polacy zaciekle walczyli z nazizmem na wielu frontach II wojny światowej, ale ich pozycja w obozie aliantów stale słabła. Pogarszały się relacje z innymi członkami antyhitlerowskiej koalicji. Coraz głośniej wypowiadano też opinie, że Polacy to "warchoły" i "awanturnicy".

Kadr z serialu "Korona królów"
04.01.2018 | Autor:

„Korona królów” to początek nowej epoki. Co prezes TVP sądzi o głośnej „superprodukcji”?

Dawno żadna produkcja emitowana w telewizji publicznej nie wywołała takiej burzy, jak „Korona królów”. Na serial spada fala ostrej krytyki, którą Jacek Kurski nazywa absurdalną. Co jeszcze prezes TVP ma do powiedzenia na temat serialu?

Zygmunt August na obrazie pędzla Maurycego Gottlieba (fot. domena publiczna).
04.01.2018 | Autor:

Jak wysoką cenę Zygmunt August musiał zapłacił za swoje małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną? Płaciła też Polska i to całe pokolenia później

Szlachta sprzeciwiająca się potajemnej decyzji młodego króla ukuła nowy termin, na określenie jego dyktatorskich zakusów. „Absolutum dominium”, a więc: „władza absolutna”.

Profesor Andrzej Zoll w 1989 roku wszedl do Państwowej Komisji Wyborczej. Jako ekspert prawny zasilił też szeregi Solidarności w trakcie obrad Okrągłego Stołu.
03.01.2018 | Autorzy: i

Co naprawdę udało się wygrać przy Okrągłym Stole? O przełomie 1989 roku opowiada profesor Andrzej Zoll

Sukces opozycji czy zgniły kompromis? Choć udział w obradach Okrągłego Stołu zjednoczył obóz solidarnościowy, dzisiaj ich uczestnicy przedstawiają skrajne oceny. Nie wszystkie nadzieje udało się spełnić, przyznaje Andrzej Zoll. Ale to nie znaczy, że nic nie osiągnięto.

Lech Wałęsa w 2007 roku (fot. Sławek, lic. CCA-SA 2.0 G)
03.01.2018 | Autor:

Nie chcę, ale muszę. Słowa Lecha Wałęsy przeszły do historii. Tylko czy ktokolwiek mu uwierzył?

„Nie chciałem być przewodniczącym, nie chcę być ani prezydentem, ani premierem, ale zrobię to dla Polski” – przekonywał Lech Wałęsa. A potem już krócej: „nie chcę, ale muszę”.

Władysław Łokietek. Polski król, którego przedstawiono jako niedorajdę i popychadło. Kadr z pierwszego odcinka Korony królów
02.01.2018 | Autor:

Pół biedy, że to paździerzowa, tandetna produkcja. Prawdziwy problem z „Koroną królów” leży gdzie indziej

Tekturową grę aktorską i scenografię jak ze szkolnego teatrzyku można jeszcze przeboleć. Ale dlaczego za nasze wspólne pieniądze publiczna telewizja wyśmiewa wybitnego króla, robiąc z niego zdemenciałe popychadło, głupca i frajera?

IPN (fot. Adrian Grycuk, lic. CC BY-SA 3.0 pl)
02.01.2018 | Autor:

Pracownicy negujący tragedię Żydów, kontrowersyjna polityka kadrowa, „dekomunizowanie” ofiar stalinizmu. To nie był dobry rok dla IPN-u

Powstały pod koniec lat 90. Instytut Pamięci Narodowej przez długi czas był jedną z najbardziej prestiżowych polskich instytucji zajmujących się historią. W ostatnich latach IPN przeszedł jednak szereg zmian, niekoniecznie na lepsze, a my z niepokojem obserwujemy kolejne...