Historia Polski
Najciekawsze i najdziwniejsze doniesienia ze świata historii z 2018 roku. Czy na pewno czytałeś je wszystkie?
Codziennie staramy się dostarczać Wam najnowsze i najciekawsze nowinki z historycznego światka. Przeczesujemy czeluści internetu, by serwowane przez nas wiadomości były jak najbardziej interesujące. Czasem jednak nawet nam brew unosi się ze zdziwienia.
Społeczny awans czy „nowe piekło”? Co w czasach PRL-u Polki sądziły o swojej pracy zawodowej
W pierwszych dekadach istnienia PRL kobiety masowo „wyszły z domów” i ramię w ramię z mężczyznami zdobywały zawodowe szlify. Sukces na drodze do równouprawnienia? Z pewnością. Jednak przed ferowaniem zbyt optymistycznych wyroków warto sprawdzić, co do powiedzenia na...
Wydaje wam się, że teraz jest zimno? Prawdziwa zima stulecia uderzyła czterdzieści lat temu
„Zima zaskoczyła w tym roku drogowców” – bezradnie tłumaczyły komunistyczne władze. Pociągi stały, szosy były zasypane, elektrociepłownie nie dawały rady ogrzać mieszkań Polaków. A to był dopiero początek naprawę koszmarnego roku.
Przegląd najważniejszych doniesień ze świata historii z 2018 roku, które warto przypomnieć
Miniony rok upłynął pod znakiem wielu kontrowersji. Wiele z opublikowanych przez nas informacji dotyczyło rodzimego podwórka, inne, choćby pochodzące z drugiego końca globu, dotykały spraw Polski lub światowego dziedzictwa. Oto przegląd najważniejszych doniesień historycznych Anno Domini 2018.
„Jestem za stałym niepokojem politycznym”. Czym była słynna wojna na górze wywołana przez Lecha Wałęsę?
„Dla mnie demokracja parlamentarna to pokojowa wojna wszystkich ze wszystkimi” – mówił Lech Wałęsa w maju 1990 roku. Sprowokowana przez niego „wojna na górze” wprowadziła podziały polityczne, które przetrwały do dzisiaj.
Niemiecka telewizja musi przeprosić i zapłacić – wyrok w sprawie serialu „Nasze matki, nasi ojcowie”
W piątek zapadł wyrok w procesie przeciwko niemieckim producentom telewizyjnym, stojącym za serialem „Nasze matki, nasi ojcowie”. Niemcy będą musieli przeprosić i zapłacić za oczernianie AK i naruszenie dóbr osobistych polskich żołnierzy. „To trudna i precedensowa sprawa” –...
Odnaleziono dwa staropolskie zaklęcia. Jak nasi przodkowie bronili się przed jadowitymi robakami i wścieklizną?
Takie odkrycia zdarzają się niezwykle rzadko. W krakowskim Archiwum Prowincji oo. Dominikanów badacze natknęli się na dwie średniowieczne formuły modlitewne. Ich edycja, przygotowana przez Mariusza Leńczuka z Instytutu Języka Polskiego PAN, daje niezwykły wgląd w praktyki medyczne naszych...
Wiedźmin to przy nim amator? Naukowcy właśnie znaleźli zaklęcie pozostawione przez starożytnego maga, który chwytał potwory
Naukowcy właśnie ogłosili wyniki badań nad liczącą około 2800 lat aramejską inskrypcją, znalezioną w niewielkim budynku w tureckim Zincirli. Jak się okazuje, zawiera ona zaklęcie starożytnego maga, który podobno schwytał potwora zwanego „pożeraczem”, sprowadzającego ogień na swoje ofiary .
Ten incydent graniczny z 1919 roku doskonale pokazuje, co Niemcy sądzili o odrodzonej Polsce. Czy mogli potraktować nas lepiej?
Takie sytuacje są najlepszym sprawdzianem dla dobrosąsiedzkich stosunków. W listopadzie 1919 roku polski okręt „Różycki” przez pomyłkę znalazł się na niemieckich wodach. Gdy marynarze spostrzegli swój błąd, chcieli się wycofać. Niemcy potraktowali jednak sprawę śmiertelnie poważnie.
„Kto za tym wszystkim stoi?” Warto pamiętać, że Wojciech Jaruzelski też wszędzie szukał agentów, spisków i wrogich sił
„Są siły zainteresowane tym, aby kosztem mężnego, doświadczonego w historii narodu polskiego załatwić swoje globalne, brudne, imperialistyczne interesy” – ostrzegał Wojciech Jaruzelski. Brzmi znajomo?
Stowarzyszenie, które w styczniu zakłóciło obchody wyzwolenia Auschwitz wszczyna burzę, bo nie dostało zaproszenia na kolejną rocznicę
W czasie tegorocznych obchodów rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau doszło do szeroko komentowanego incydentu z udziałem Stowarzyszenia Polskich Rodzin Ofiar Obozów Koncentracyjnych. Organizacja jest oburzona, bo na styczniowe obchody nie dostała oficjalnego zaproszenia.
Rycerz i świetny dyplomata. Jak przebiegała kariera Zawiszy Czarnego?
Bronił Jana Husa na soborze w Konstancji. Doprowadził do zbliżenia polsko-węgierskiego. W swoim domu w Krakowie gościł koronowane głowy. Życie Zawiszy Czarnego to nie tylko bitwy i pojedynki. Dlaczego nie pamiętamy o tej stronie jego działalności?
Co to znaczy „wyjść jak na Zabłocki na mydle”? Kim właściwie był ten Zabłocki i ile na mydle zarobił?
Z biednego Zabłockiego, który nie umiał poradzić sobie z mydłem naśmiewano się już kilkaset lat temu. I to mimo, że rzeczony pan… nigdy chyba nie istniał.
Senat postanowił uhonorować polskich matematyków m.in. ze słynnej szkoły lwowskiej. Rok 2019 ustanowiony Rokiem Matematyki
„Senat Rzeczypospolitej Polskiej, w uznaniu zasług polskich matematyków dla światowej nauki, (…) ustanawia rok 2019 Rokiem Matematyki” – głosi uchwała z 20 grudnia. Z tej okazji przypominamy o wybitnych Polakach, którzy specjalizowali się w tej dziedzinie.
Naukowcy z PAN nie wytrzymali. Ich zdaniem wypowiedzi ministra Glińskiego są żenujące i nie licują z godnością urzędnika państwowego
W listopadzie minister Piotr Gliński stwierdził, że PiS jest traktowany przez opozycję „jak Żydzi przez Goebbelsa”. To sformułowanie, które pojawiło się w wywiadzie prasowym, wywołało falę oburzenia w różnych środowiskach. Teraz skomentowali je naukowcy z PAN. I nie...
Ile zarabiali polscy profesorowie pracujący za granicą w XV wieku? Najnowsze badania profesora Sroki z Uniwersytetu Jagiellońskiego
Pobyty badawcze za granicą to nie wynalazek naszych czasów. Polscy uczeni już w średniowieczu udawali się na Zachód, gdzie nie tylko zdobywali wiedzę, ale także prowadzili wykłady. Dzięki badaniom krakowskiego historyka wiemy, ile zarabiali… i za co nakładano...
Narodowy Instytut Dziedzictwa właśnie otrzymał kilkadziesiąt milionów złotych na pokazanie nam zabytków
Centrum Projektów Polska Cyfrowa ogłosiło konkurs, w którym Narodowemu Instytutowi Dziedzictwa się poszczęściło. „Digitalizacja i udostępnianie cyfrowych dóbr kultury – zabytków oraz grobów i cmentarzy wojennych” właśnie otrzymała dofinansowanie w wysokości 31,5 miliona złotych.
Czy Wanda naprawdę nie chciała Niemca?
Gdzie nauka zawodzi, wkraczają legendy. A że o początkach polskiego państwa niewiele możemy powiedzieć z całą pewnością, ta część naszej historii pełna jest mitycznych postaci i wydarzeń. Problem w tym, że wiele tych opowieści opiera się na kruchych...
Odszedł wybitny reżyser. Kazimierz Kutz nie żyje
W szpitalu w Międzylesiu zmarł Kazimierz Kutz. Jego żona jeszcze niedawno mówiła „Dziennikowi Zachodniemu”, że mąż walczy o życie od lat i ma nadzieję, że wygra i tym razem. Niestety nie udało się. Reżyser odszedł w wieku 89...
Bajońskie sumy. Skąd się wzięło określenie, którego dzisiaj wszyscy używamy?
O bajońskich sumach mówimy zawsze, gdy przychodzi nam zapłacić za coś prawdziwą fortunę. I nawet nie wiemy, że w ten sposób odnosimy się do zapomnianego przekrętu z początku XIX stulecia.
Ile sensu jest w serialu „1983”? Na nasze pytania odpowiada specjalista w dziedzinie historii PRL, profesor Patryk Pleskot
Najnowsza produkcja Agnieszki Holland budzi skrajne emocje. Jednych cieszą rozbudowane wątki, innym nie podoba się przekształcanie naszej historii w political fiction. My pytamy o to, czy scenariusz pierwszego polskiego oryginalnego serialu Netflixa jest choć trochę prawdopodobny. Uwaga na...
Jak się ubierały Polki w czasie okupacji?
Czy kiedy za bochenek chleba ludzie gotowi byli oddać ostatnią parę spodni, a na frontach żołnierze ginęli milionami mogła istnieć moda? Polki nawet w czasie drugiej wojny światowej udowadniały, że nie ma dla nich rzeczy niemożliwych, a elegancki...
Zostanie kamień na kamieniu (recenzja: Radosław Gajda, Natalia Szcześniak „Archistorie. Jak odkrywać przestrzeń miast?”)
Ludzie umierają, dokumenty giną, pamięć się zaciera. Ale jedno pozostaje: budynki, niemi świadkowie małych i wielkich wydarzeń. Jaką historię mają do opowiedzenia?
Czy 95-letni esesman próbuje wymknąć się wymiarowi sprawiedliwości? Po wystąpieniu w sądzie historyka wylądował w szpitalu
Przed niemieckim Sądem Krajowym w Munsterze toczy się proces Johanna R. z Broken, jednego z ostatnich żyjących hitlerowskich zbrodniarzy. Po wystąpieniu biegłego historyka, który kompletnie podważył jego linię obrony, 95-latek trafił do szpitala. Czy uniknie wyroku?
Styropian. Dlaczego ten materiał budowlany stał się symbolem walki z komuną?
„»Kaczory« były nierozłączne podczas ubiegłorocznych strajków w Stoczni Gdańskiej, po bratersku śpiąc na jednym płacie styropianu” – przypominała Gazeta Wyborcza w maju 1989 roku.