XIX wiek
Akcja pod Bezdanami. W tym napadzie na pociąg brało udział czterech polskich premierów. Dlaczego tak źle im poszło?
Był wrzesień 1908 roku. Do akcji ruszyli najwybitniejsi i najbardziej doświadczeni działacze PPS, w tym sam Józef Piłsudski. W takim składzie napad na pociąg jadący z Kongresówki do Petersburga nie mógł się nie udać. A jednak prawie wszystko...
Testy DNA ucinają historię Anastazji Romanowej. Zidentyfikowano ciała wszystkich członków carskiej rodziny
Szczątki Anastazji Romanowej, córki ostatniego cara Rosji, która rzekomo ocalała z egzekucji rodziny Mikołaja II, zostały zidentyfikowane. Koniec ze spekulacjami – dziewczynka zginęła razem z najbliższymi. Nowe testy DNA to potwierdzają.
Jak nie umrzeć głupio? (Nie)zawodny poradnik historyczny („Już nie żyjesz” Cody Cassidy, Paul Doherty)
Są sprawy, o których nie wypada mówić „w towarzystwie”. Nie pytamy o zarobki, nie poruszamy kwestii wyznania czy polityki. O kwestiach ostatecznych rozmawiać można, byle mądrze. Głupie pytania korzystniej zostawić dla siebie, albo lepiej – poszukać na nie...
Bunt polskich chłopów przeciw… polskim panom. Czym była rabacja galicyjska?
Galicyjscy chłopi marzyli o wolności i własnym gospodarstwie. Po latach pańszczyźnianego zniewolenia pragnęli odebrać „Panom” swoją własność. Ich hasła wolności i równości utopiono jednak we krwi. Jak doszło do antyszlacheckiego zrywu zwanego rabacją galicyjską i jaki udział mieli...
Tablica Mendelejewa. Co tak naprawdę odkrył Dmitrij Mendelejew?
Mendelejew nie był pierwszy. Wykorzystał pomysł jednego z kolegów po fachu, ale środowisko i tak odrzuciło jego tablicę. A na starość Mendelejew był nawet zmuszony zajmować się nie chemią, ale… lodołamaczami.
Prowokatorka, celebrytka czy kobieta wyzwolona? („Gattora. Życie Leonor Fini” Dorota Hartwich)
Dla jednych kobieta wyzwolona. Dla innych prawdziwy demon. Nikt jednak nie przeczył jej niezwykłej piękności, która inspirowała artystów. Opowieść o Leonor Fini to historia życia, które przepełnione artyzmem, samo stało się dziełem sztuki.
10 największych podróżniczek w dziejach. Mężczyźni mogliby się od nich uczyć
Najwyższa pora, by Magellan, Kolumb i da Gama zrobili miejsce dla nie mniej utalentowanych koleżanek. Te kobiety biły podróżnicze rekordy i odkrywały nieznane krainy na krańcach świata. Dlaczego tak rzadko się o nich mówi?
Donald Trump nie zna historii swojego kraju. Twierdzi, że Kanadyjczycy spalili Biały Dom zanim… w ogóle powstała Kanada!
W maju administracja amerykańska pod przywództwem Donalda Trumpa wprowadziła nowe taryfy związane z importem. Regulacje te uderzają między innymi w Kanadę. Gdy w tej sprawie Trump rozmawiał z premierem rządu północnego sąsiada, zaczął twierdzić, że Kanadyjczycy… spalili Biały...
W jaki sposób Nowy Jork stał się najpotężniejszym miastem świata?
W latach 20. XVII wieku na indiańskiej wyspie nazywanej „mana hata” holenderscy kupcy zbudowali drewniany magazyn na skóry upolowanych bobrów. Takie były skromne początki miejsca, które stało się najsławniejszą metropolią świata.
Kręciła tłuste brzoskwiniowe lody, które zabiły dziesiątki ludzi. Ile jest prawdy w historii najbardziej morderczej kucharki w dziejach?
Przedstawiano ją jako jedną z najstraszniejszych kobiet w historii świata. Ostrzegano przed nią dzieci i dorosłych. Dziennikarze bali się podać jej rękę, a tym bardziej przyjąć od niej szklanki wody. Czy Mary Mallon, zwana „Tyfusową Mary” rzeczywiście miała...
To nie jest książka o szmince i cieniach! („Face Paint. Historia makijażu” Lisa Eldridge)
Czym jest Facepaint? Kolejnym albumem pełnym zdjęć wymalowanych aktorek i modelek? Zbiorem ciekawostek na temat sztuki makijażu? Historią skandali, jakie legły u podstaw urodowego imperium? Właściwie to każdym po trosze, ale i czymś więcej niż może się wydawać.
Jaką rolę Józef Piłsudski odegrał w zamachu na cara Aleksandra III i za co naprawdę zesłano go na Syberię?
Dziewiętnastoletni Piłsudski po rocznym pobycie w Charkowie wrócił do Wilna, gdzie niemal od razu zaangażował się w działalność konspiracyjną. Szybko został wciągnięty w wir wydarzeń, których celu nawet się nie domyślał. I… został skazany na pięcioletnie zesłanie na...
Jakim dzieckiem był Józef Piłsudski?
Pierwsze lata Ziuka, jak nazywali go najbliżsi, nie zwiastowały wielkiej przyszłości. Uczył się nieźle, ale niechętnie. W młodzieżowej konspiracji działał też bez większego przekonania. Ale z każdym rokiem przyszły Naczelnik nabierał tempa.
Jak humanitarnie zabić człowieka? Amerykanie od dwustu lat szukają idealnej metody egzekucji. Zwykle z opłakanym skutkiem
W latach 1890-2010 w Stanach Zjednoczonych wykonano wyroki śmierci na łącznie 8776 osobach. Z opublikowanych niedawno wyliczeń wynika, że 3% tych egzekucji zakończyło się kompletną fuszerką, przez którą 276 osób konało w męczarniach. Czy istnieje w ogóle „humanitarny”...
„Słowo Ciałem się stało, a Wallenrod – Belwederem”. Jak należy rozumieć słynne hasło powstania listopadowego?
Celem nie było wyzwolenie ziem trzech zaborów, lecz przywrócenie stosowania praw zapisanych w Konstytucji Królestwa Polskiego, wielokrotnie łamanych przez cara. Powodzenie planu w decydującym stopniu zależało od tego, czy uda się zająć Belweder.
Polskie emancypantki. Kim były i jak walczyły o prawa kobiet?
Gdy na świecie kobiety zaczynały upominać się o swoje prawa, Polki skupione były na sprawie niepodległości. To im powierzono rolę strażniczek polskiej mowy i tradycji. Nie znaczy to jednak, że zaniechały walki o równouprawnienie. Dowiodły tego tuż po...
Czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? Czy Polacy mogli wygrać?
Po bitwie pod Ostrołęką Polacy nie byli w stanie odzyskać początkowej przewagi. Kolejni dowódcy powstania walczyli z coraz mniejszym przekonaniem. Czy można było wygrać zryw, w którego zwycięstwo od początku prawie nikt nie wierzył, a upadek cała Europa...
Co robił książę Józef Poniatowski podczas powstania kościuszkowskiego?
„Służyć prostym żołnierzom”. Tak odpowiedzieć miał książę Józef Poniatowski na pytanie Tadeusza Kościuszki: „Czego sobie książę życzysz?”.
Polak, który zmienił bieg historii. Co naprawdę odkrył Ignacy Łukasiewicz?
Buntownik, geniusz i filantrop. Ten polski aptekarz zrewolucjonizował przemysł, a przy okazji wydłużył ludziom dzień. Ale zanim do tego doszło, musiał się zmierzyć z szeregiem przeciwności.
Jak wypada odpowiadać na zaproszenia? Ten znany polski polityk zawsze odpisywał: DUPA
Na czteroliterowe pytanie Wojciech Dzieduszycki udzielał czteroliterowej odpowiedzi. Wbrew pozorom – zdecydowanie pozytywnej.
Dlaczego wybuchło powstanie listopadowe?
Nieprzygotowane kadry. Podzielone elity. Ogromna przewaga wojsk rosyjskich. Dlaczego zdecydowano się na rozpoczęcie zrywu i jakie były pierwsze posunięcia walczących Polaków?
Zarobił tyle pieniędzy, że jego nazwisko stało się synonimem bogactwa. Jak zbił swój majątek?
Był jednym z najbogatszych ludzi na świecie. Zbudował pierwszą korporację, a zastosowane przez niego biznesowe rozwiązania funkcjonują do dziś. Współcześni mieli go jednak nie za gospodarczego wizjonera, lecz za pozbawionego skrupułów krwiopijcę. Dlaczego?
W Belgii, w Ypres, powstaje bardzo nietypowa instalacja. Ma upamiętnić wojskowe i cywilne ofiary pierwszej wojny światowej
Belgijskie Ypres zasłynęło w czasie pierwszej wojny światowej jako arena zaciętych walk. W pobliżu tej miejscowości rozegrały się cztery bitwy, a podczas jednej z nich po raz pierwszy użyto gazów bojowych ze straszliwym skutkiem. Czy istnieje lepsze miejsce...
Najbardziej archaiczny język w Europie. Używają go nasi najbliżsi sąsiedzi
Liczne autorytety potwierdzają przekonanie, że „jest najbardziej archaiczny ze wszystkich języków indoeuropejskich” i że „zachował on swoje archaiczne formy lepiej niż jakikolwiek inny współczesny język indoeuropejski”.
Czy Ukraińcy dorośli do posiadania własnego państwa?
W zamęcie I wojny światowej, wśród padających imperiów i rewolucyjnych zmian, Polska dostrzegła swoją szansę wybicia się na niepodległość. Podobna szansa otworzyła się po raz pierwszy również przed Ukraińcami. Im jednak się nie udało. Czy sami byli sobie...