Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

XIX wiek

22.06.2018 | Autor:

Prowokatorka, celebrytka czy kobieta wyzwolona? („Gattora. Życie Leonor Fini” Dorota Hartwich)

Dla jednych kobieta wyzwolona. Dla innych prawdziwy demon. Nikt jednak nie przeczył jej niezwykłej piękności, która inspirowała artystów. Opowieść o Leonor Fini to historia życia, które przepełnione artyzmem, samo stało się dziełem sztuki.

19.06.2018 | Autor:

10 największych podróżniczek w dziejach. Mężczyźni mogliby się od nich uczyć

Najwyższa pora, by Magellan, Kolumb i da Gama zrobili miejsce dla nie mniej utalentowanych koleżanek. Te kobiety biły podróżnicze rekordy i odkrywały nieznane krainy na krańcach świata. Dlaczego tak rzadko się o nich mówi?

Donald Trump i Justin Trudeau (fot. domena publiczna)
07.06.2018 | Autor:

Donald Trump nie zna historii swojego kraju. Twierdzi, że Kanadyjczycy spalili Biały Dom zanim… w ogóle powstała Kanada!

W maju administracja amerykańska pod przywództwem Donalda Trumpa wprowadziła nowe taryfy związane z importem. Regulacje te uderzają między innymi w Kanadę. Gdy w tej sprawie Trump rozmawiał z premierem rządu północnego sąsiada, zaczął twierdzić, że Kanadyjczycy… spalili Biały...

Od zapadłej kolonialnej dziury do światowej metropolii. Jak Nowy Jork stał się najpotężniejszym miastem globu? Obraz George'a Catlina (1827).
05.06.2018 | Autor:

W jaki sposób Nowy Jork stał się najpotężniejszym miastem świata?

W latach 20. XVII wieku na indiańskiej wyspie nazywanej „mana hata” holenderscy kupcy zbudowali drewniany magazyn na skóry upolowanych bobrów. Takie były skromne początki miejsca, które stało się najsławniejszą metropolią świata.

Mary Mallon w szpitalnym łóżku (fot. domena publiczna)
30.05.2018 | Autor:

Kręciła tłuste brzoskwiniowe lody, które zabiły dziesiątki ludzi. Ile jest prawdy w historii najbardziej morderczej kucharki w dziejach?

Przedstawiano ją jako jedną z najstraszniejszych kobiet w historii świata. Ostrzegano przed nią dzieci i dorosłych. Dziennikarze bali się podać jej rękę, a tym bardziej przyjąć od niej szklanki wody. Czy Mary Mallon, zwana „Tyfusową Mary” rzeczywiście miała...

18.05.2018 | Autor:

To nie jest książka o szmince i cieniach! („Face Paint. Historia makijażu” Lisa Eldridge)

Czym jest Facepaint? Kolejnym albumem pełnym zdjęć wymalowanych aktorek i modelek? Zbiorem ciekawostek na temat sztuki makijażu? Historią skandali, jakie legły u podstaw urodowego imperium? Właściwie to każdym po trosze, ale i czymś więcej niż może się wydawać.

Józef Piłsudski został zesłany na Syberię w wieku 19 lat.
12.05.2018 | Autor:

Jaką rolę Józef Piłsudski odegrał w zamachu na cara Aleksandra III i za co naprawdę zesłano go na Syberię?

Dziewiętnastoletni Piłsudski po rocznym pobycie w Charkowie wrócił do Wilna, gdzie niemal od razu zaangażował się w działalność konspiracyjną. Szybko został wciągnięty w wir wydarzeń, których celu nawet się nie domyślał. I… został skazany na pięcioletnie zesłanie na...

Józef Piłsudski (trzeci z lewej) był uczniem zdolnym, lecz dość krnąbrnym. I niechętnie mówił po rosyjsku.
28.04.2018 | Autor:

Jakim dzieckiem był Józef Piłsudski?

Pierwsze lata Ziuka, jak nazywali go najbliżsi, nie zwiastowały wielkiej przyszłości. Uczył się nieźle, ale niechętnie. W młodzieżowej konspiracji działał też bez większego przekonania. Ale z każdym rokiem przyszły Naczelnik nabierał tempa.

Egzekucja na krześle elektrycznym (fot. domena publiczna)
24.04.2018 | Autor:

Jak humanitarnie zabić człowieka? Amerykanie od dwustu lat szukają idealnej metody egzekucji. Zwykle z opłakanym skutkiem

W latach 1890-2010 w Stanach Zjednoczonych wykonano wyroki śmierci na łącznie 8776 osobach. Z opublikowanych niedawno wyliczeń wynika, że 3% tych egzekucji zakończyło się kompletną fuszerką, przez którą 276 osób konało w męczarniach. Czy istnieje w ogóle „humanitarny”...

Atak spiskowców na Belweder (fot. domena publiczna)
19.04.2018 | Autor:

„Słowo Ciałem się stało, a Wallenrod – Belwederem”. Jak należy rozumieć słynne hasło powstania listopadowego?

Celem nie było wyzwolenie ziem trzech zaborów, lecz przywrócenie stosowania praw zapisanych w Konstytucji Królestwa Polskiego, wielokrotnie łamanych przez cara. Powodzenie planu w decydującym stopniu zależało od tego, czy uda się zająć Belweder.

Polskie działaczki były skupione na sprawie niepodległości, ale ich reprezentacji nie zabrakło także na Międzynarodowym Kongresie Kobiet, który odbył się w Hadze w 1915 roku.
12.04.2018 | Autor:

Polskie emancypantki. Kim były i jak walczyły o prawa kobiet?

Gdy na świecie kobiety zaczynały upominać się o swoje prawa, Polki skupione były na sprawie niepodległości. To im powierzono rolę strażniczek polskiej mowy i tradycji. Nie znaczy to jednak, że zaniechały walki o równouprawnienie. Dowiodły tego tuż po...

Po upadku powstania car Mikołaj przystąpił do unifikacji Królestwa Polskiego z Rosją, likwidując ostatnie pozory polskiej niezależności.
31.03.2018 | Autor:

Czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? Czy Polacy mogli wygrać?

Po bitwie pod Ostrołęką Polacy nie byli w stanie odzyskać początkowej przewagi. Kolejni dowódcy powstania walczyli z coraz mniejszym przekonaniem. Czy można było wygrać zryw, w którego zwycięstwo od początku prawie nikt nie wierzył, a upadek cała Europa...

Józef Poniatowski (fot. Józef Poniatowski (fot. domena publiczna))
29.03.2018 | Autor:

Co robił książę Józef Poniatowski podczas powstania kościuszkowskiego?

„Służyć prostym żołnierzom”. Tak odpowiedzieć miał książę Józef Poniatowski na pytanie Tadeusza Kościuszki: „Czego sobie książę życzysz?”.

Ignacy Łukasiewicz na portrecie autorstwa Andrzeja Grabowskiego.
28.03.2018 | Autor:

Polak, który zmienił bieg historii. Co naprawdę odkrył Ignacy Łukasiewicz?

Buntownik, geniusz i filantrop. Ten polski aptekarz zrewolucjonizował przemysł, a przy okazji wydłużył ludziom dzień. Ale zanim do tego doszło, musiał się zmierzyć z szeregiem przeciwności. 

Wojciech Dzieduszyński (fot. domena publiczna)
28.03.2018 | Autorzy: i

Jak wypada odpowiadać na zaproszenia? Ten znany polski polityk zawsze odpisywał: DUPA

Na czteroliterowe pytanie Wojciech Dzieduszycki udzielał czteroliterowej odpowiedzi. Wbrew pozorom – zdecydowanie pozytywnej.

Polska kadra oficerska biorąca udział w powstaniu często pamiętała jeszcze czasy napoleońskie.
25.03.2018 | Autor:

Dlaczego wybuchło powstanie listopadowe?

Nieprzygotowane kadry. Podzielone elity. Ogromna przewaga wojsk rosyjskich. Dlaczego zdecydowano się na rozpoczęcie zrywu i jakie były pierwsze posunięcia walczących Polaków?

Portret Johna D. Rockefellera autorstwa Johna Singera Sargenta.
21.03.2018 | Autor:

Zarobił tyle pieniędzy, że jego nazwisko stało się synonimem bogactwa. Jak zbił swój majątek?

Był jednym z najbogatszych ludzi na świecie. Zbudował pierwszą korporację, a zastosowane przez niego biznesowe rozwiązania funkcjonują do dziś. Współcześni mieli go jednak nie za gospodarczego wizjonera, lecz za pozbawionego skrupułów krwiopijcę. Dlaczego?

Niemieccy żołnierze obsługują działko ubrani w maski gazowe (fot. domena publiczna)
19.03.2018 | Autor:

W Belgii, w Ypres, powstaje bardzo nietypowa instalacja. Ma upamiętnić wojskowe i cywilne ofiary pierwszej wojny światowej

Belgijskie Ypres zasłynęło w czasie pierwszej wojny światowej jako arena zaciętych walk. W pobliżu tej miejscowości rozegrały się cztery bitwy, a podczas jednej z nich po raz pierwszy użyto gazów bojowych ze straszliwym skutkiem. Czy istnieje lepsze miejsce...

Litewski skansen - muzeum pod gołym niebem (fot. vietnam-lt, lic. CC0)
19.03.2018 | Autor:

Najbardziej archaiczny język w Europie. Używają go nasi najbliżsi sąsiedzi

Liczne autorytety potwierdzają przekonanie, że „jest najbardziej archaiczny ze wszystkich języków indoeuropejskich” i że „zachował on swoje archaiczne formy lepiej niż jakikolwiek inny współczesny język indoeuropejski”.

Wiec niepodległościowy na Chreszczatyku, głównej ulicy Kijowa, rok 1917. Zdjęcie z książki "Czerwony Głód".
17.03.2018 | Autor:

Czy Ukraińcy dorośli do posiadania własnego państwa?

W zamęcie I wojny światowej, wśród padających imperiów i rewolucyjnych zmian, Polska dostrzegła swoją szansę wybicia się na niepodległość. Podobna szansa otworzyła się po raz pierwszy również przed Ukraińcami. Im jednak się nie udało. Czy sami byli sobie...

Tłum z pochodniami (fot. Peter Trimming, lic. CCA-SA 2.0 G)
12.03.2018 | Autor:

Ciemnogród. Kto wymyślił to określenie? Co naprawdę znaczy?

Pojęcie Ciemnogrodu weszło do użytku jako określenie wszystkiego, co jest domeną zabobonu i wstecznictwa. Ale jak powstało? I czy to samo znaczyło pierwotnie?

Artur Grottger - Pożegnanie powstańca
08.03.2018 | Autor:

Największe polskie powstanie. Czy powstanie styczniowe naprawdę nie miało szans powodzenia?

Ponad tysiąc potyczek. Ochotnicy ze wszystkich zaborów i warstw społecznych. Sprawna dyplomacja. Polacy, chwytając za broń w 1863 roku, byli lepiej przygotowani do walki niż trzydzieści lat wcześniej. Czego zabrakło do zwycięstwa?

Cesarz Franciszek Józef (fot. domena publiczna)
05.03.2018 | Autor:

„Przy Tobie, Najjaśniejszy Panie, stoimy i stać chcemy”. Dlaczego Krakusi tak się płaszczyli przed austriackim cesarzem?

Wniosek przeszedł ogromną większością głosów. Nie licząc działaczy chłopskich i Ukraińców, przeciwko wiernopoddańczej petycji wystąpił tylko… jeden poseł. Czy to on popełnił błąd?

Turcy (fot. domena publiczna)
23.02.2018 | Autor:

Turcja. Państwo, które nigdy nie uznało rozbiorów Rzeczypospolitej

Już kilkadziesiąt lat po wiktorii wiedeńskiej, Turcja z zaciekłego wroga stała się bliskim stronnikiem Rzeczpospolitej. Gdy Europa patrzyła obojętnie na rozbiory Polski, Turcy otwarcie odmówili uznania politycznej grabieży.

Rodziny żegnały rekrutów z uśmiechem na ustach, ale nie oznaczało to, że nie obawiały się utraty bliskich.
19.02.2018 | Autor:

Kto cieszył się z wybuchu wojny światowej?

Obserwatorzy pisali o „szale radości”. Przywódców, ogłaszających początek wojny, witały rozentuzjazmowane tłumy. Rekordowo mało rekrutów odmawiało poboru. Wydawało się, że wszyscy pragną rozlewu krwi. Ale czy na pewno?