Powojnie
„Dziewięćdziesiąt spokojnych dni”. Czy wypowiadając te słowa Wojciech Jaruzelski już przygotowywał się do wojny z własnym narodem?
Solidarność zgodziła się dać Jaruzelskiemu „dziewięćdziesiąt spokojnych dni”. Planowane strajki odwołano, a nowy premier zapewniał, że w trzy miesiące uzdrowi sytuację w kraju.
We Lwowie nacjonaliści ukraińscy przemaszerowali w rocznicę śmierci dowódcy UPA pod hasłem „Miasto Lwów nie dla polskich panów”
Ukraińscy nacjonaliści zorganizowali we Lwowie marsz będący odpowiedzią na nowelizację ustawy o IPN, która między innymi penalizuje banderyzm. Ukraińcy mówią głośno – nikt nie będzie nam nakazywać, których bohaterów mamy czcić.
O co naprawdę chodziło w akcji lustracyjnej i czy to ona doprowadziła do upadku rządu Olszewskiego?
Czy na szczytach władzy w wolnej Polsce znajdowali się byli współpracownicy peerelowskich służb bezpieczeństwa? To pytanie budziło wśród polskich polityków skrajne emocje. Rząd, który jako pierwszy spróbował uregulować tę kwestię, upadł w ciągu kilku dni. Ale czy na...
„Dogadaliśmy się jak Polak z Polakiem”. Co wypada wiedzieć o porozumieniach sierpniowych?
Mieczysław Jagielski, reprezentujący stronę rządową w rozmowach, powiedział, że „nie ma przegranych ani wygranych”. W rzeczywistości było jednak jasne kto poniósł klęskę.
Odtajniony raport amerykańskiego wywiadu z 1946 roku stwierdza: Polacy po wyzwoleniu prześladowali Żydów tak jak naziści
15 maja 1946 roku amerykański wywiad przygotował raport dla Departamentu stanu. Jak można przeczytać w nagłówku „Ten dokument dotyczy fizycznej, ekonomicznej i politycznej kondycji ocalałych Żydów w Polsce od czasu wyzwolenia.” Analizuje on politykę rządu, antysemityzm i możliwości...
Krasnoludki w walce ze smurfami. Czym była Pomarańczowa Alternatywa?
Widok watahy „smurfów”, niezdarnie uganiających się za zwinnymi krasnoludkami w czerwonych czapeczkach, skutecznie ośmieszył nie tylko funkcjonariuszy „sił ładu i porządku”, ale także ich mocodawców, czyli rządzącą ekipę gen. Jaruzelskiego.
W Sudanie właśnie otwarto Polski Ośrodek Archeologiczny. Dopytujemy u źródła czy wykopaliska w tym regionie są bezpieczne
Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW jest jedną z najprężniej działających archeologicznych jednostek badawczych w Polsce. W Sudanie właśnie otworzyło swoją drugą po kairskiej stację badawczą. Zastępczyni dyrektora CAŚ UW Iwona Zych tłumaczy nam jakie będą jej zadania oraz jak...
Jak powstała jedna z najważniejszych polskich książek okresu powojennego?
Obiektywny reportaż, kreacja autorska czy materiał kompromitujący komunistów? Ta książka od momentu powstania budziła ogromne emocje. Zanim jednak „chwyciła w 100 tysiącach egzemplarzy”, jak chciał autor, trzeba było stoczyć prawdziwą batalię o jej wydanie.
IPN chwali się wirtualną „Mapą Miejsc Pamięci Narodowej”. Fatalna realizacja ciekawego pomysłu
26 lutego w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki odbyła się konferencja prezentująca wirtualny projekt prowadzony przez Instytut. Jest to aplikacja multimedialna „Mapa Miejsc Pamięci Narodowej”. Pomysł wydaje się interesujący, jednak realizacja pozostawia wiele do życzenia.
Co się stanie z twierdzą w Kamieńcu Podolskim? Ukraińcy „remontują” ją kulą do wyburzania
Dawna polska twierdza w Kamieńcu Podolskim, znajdująca się obecnie na terytorium Ukrainy, w czasach swojej świetności zyskała mino niezdobytej. W połowie lutego zawaliła się część muru rozsławionych przez „Trylogię” Sienkiewicza fortyfikacji. Ukraińcy prowadzą prace konserwatorskie z użyciem kuli...
„Nieważne, czy Polska będzie bogata, czy biedna – ważne, żeby była katolicka”. Czy w 1993 roku prawica próbowała zaprowadzić państwo wyznaniowe?
Słowa przypisywane wicepremierowi do spraw gospodarczych przeszły do historii. Tak naprawdę nigdy ich nie wypowiedział. Rzeczywisty komentarz Henryka Goryszewskiego brzmiał jednak… nawet bardziej niepokojąco.
Słowo wybitnie polityczne. Co znaczyła „dupa” w czasach PRL-u?
„Dupa w roku 1955 mogła mieć funkcję wyzwalającą, oznaczała zerwanie z pruderią. A teraz to wszystko mamy już za sobą” – wspominali po latach współtwórcy legendarnego Studenckiego Teatru Satyryków.
Czy po pięciu latach wolności PRL mógł wrócić? Wybitny prawnik opowiada o największej aferze szpiegowskiej III RP
Pod koniec grudnia 1995 roku było już wiadomo, że następnym polskim prezydentem zostanie kandydat z obozu postkomunistycznego. W tym samym czasie minister spraw wewnętrznych rzucił w Sejmie prawdziwą bombę – oskarżył premiera Józefa Oleksego o szpiegostwo. Jak zareagowały...
Politycy! Ręce precz od historii! („Muzeum” Pawła Machcewicza)
Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku od momentu powstania stało się jednym z głównych tematów debaty na temat wzajemnych stosunków historii i polityki. Najnowsza książka prof. Pawła Machcewicza to opowieść „z pierwszej ręki” o wizji, tworzeniu i walce...
Luxtorpeda wróci na tory. To kwestia 4-5 lat – zapowiada wiceminister infrastruktury
Wczoraj PKP Intercity i Centrum Badań i Rozwoju podpisały list intencyjny w sprawie współpracy przy stworzeniu nowoczesnych i innowacyjnych pociągów. Jest nadzieja, że Luxtorpeda 2.0 pojedzie po torach już za kilka lat.
Chuligani w PRL-owskiej Polsce
Powszechność chuliganerii była prostą wypadkową przemian, które zapoczątkowały komunistyczne władze. Aparatczycy nie potrafili sobie poradzić z tą falą. Ale otwarcie wykorzystali chuliganów do walki propagandowej.
Piekielne śledztwo. Jak Kazimierz Moczarski zniósł dwa i pół roku nieludzkich tortur?
Autor „Rozmów z katem” był jednym z najdłużej przetrzymywanych więźniów politycznych okresu stalinowskiego. Za kratkami spędził 11 lat. W tym czasie nieraz poddawano go brutalnym przesłuchaniom. Najgorsze momenty przeżył, gdy w 1948 roku wznowiono śledztwo w sprawie jego...
„Janek Wiśniewski padł”. Co wypada wiedzieć o wydarzeniach grudniowych 1970 roku?
Do akcji przeciwko robotnikom włączono regularne jednostki wojskowe. 17 grudnia rano doszło do masakry przed stocznią w Gdyni, a dzień później strajki i manifestacje zostały stłumione przy użyciu wojska, w tym nawet oddziałów pancernych. Decyzje wydawał osobiście Władysław...
Weryfikacja Polaków z Ukrainy. Mogą zamieszkać w Polsce, o ile… potępią UPA i Chmielnickiego?
Procedura urzędowa obejmuje wywiady, w których coraz częściej padają pytania o historię. Między innymi o rzeź wołyńską, działalność UPA, a nawet – o Chmielnickiego. Odpowiedzi mogą zdecydować o prawie pobytu w Polsce.
Instalacja z kwiatów na Placu Zwycięstwa? Nie chodzi wcale o słynną tęczę
Do niedawna na Placu Zbawiciela w Warszawie stała kontrowersyjna tęcza. Trzydzieści lat wcześniej na innym stołecznym placu był jednak krzyż wykonany z kwiatów. Dlaczego?
„Drugi etap reformy”. Jakie zmiany obiecywał, a jakie wprowadził Wojciech Jaruzelski w 1988 roku?
Ceny poszybowały w górę, ale wraz z nimi podniesiono i pensje. W życie weszła też ustawa pozwalająca na swobodne prowadzenie działalności gospodarczej. A to wszystko mimo, że społeczeństwo odrzuciło w referendum założenia „drugiego etapu reformy”.
„Moczarski ani jeden dzień nie siedział ze Stroopem”. Kto i dlaczego oskarżał autora „Rozmów z katem” o kłamstwo?
Wnikliwy raport ze spotkania ze zbrodniarzem czy… sprawozdanie z wywiadu, który się nie odbył? W słynnej książce „Rozmowy z katem” tym, co w szczególny sposób łączy byłego akowca i generała gestapo, jest wspólna cela. Jednak zdaniem niektórych mamy...
Bloki z wielkiej płyty. Najważniejsze daty, liczby i fakty
Kiedy powstał pierwszy blok z wielkiej płyty? Dlaczego je budowano? Jakim cudem postawiono ich tak wiele? Ile jest mieszkań w blokach z wielkiej płyty? Czyj to był pomysł?
Zapadł wyrok w sprawie byłego komendanta milicji oskarżonego o 92 zbrodnie komunistyczne. Nie taki, jakiego się spodziewał IPN
IPN wytoczył proces byłemu komendantowi milicji w czerwcu 2016 roku. Oskarżono go o 92 zbrodnie komunistyczne, będące jednocześnie zbrodniami przeciwko ludzkości. Kara mogła mieć wymiar nawet 10 lat więzienia. Dziś zapadł wyrok.
Kim byli bikiniarze?
Sami mówili o sobie: „bikiniarze”. Wyzywano ich jednak od „bażantów” i „fagasów”, a władze widziały w nich tylko młodocianych przestępców wymagających resocjalizacji. Czym było bikiniarstwo? W co wierzyli bikiniarze? I jak ich zapamiętano?