Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Powojnie

Twierdza w Kamieńcu Podolskim (fot. enelene, lic. CC0)
26.02.2018 | Autor:

Co się stanie z twierdzą w Kamieńcu Podolskim? Ukraińcy „remontują” ją kulą do wyburzania

Dawna polska twierdza w Kamieńcu Podolskim, znajdująca się obecnie na terytorium Ukrainy, w czasach swojej świetności zyskała mino niezdobytej. W połowie lutego zawaliła się część muru rozsławionych przez „Trylogię” Sienkiewicza fortyfikacji. Ukraińcy prowadzą prace konserwatorskie z użyciem kuli...

Po lewej premier Henryk Goryszewski (fot. Adwoj1, lic. CCA-SA 3.0)
25.02.2018 | Autor:

„Nieważne, czy Polska będzie bogata, czy biedna – ważne, żeby była katolicka”. Czy w 1993 roku prawica próbowała zaprowadzić państwo wyznaniowe?

Słowa przypisywane wicepremierowi do spraw gospodarczych przeszły do historii. Tak naprawdę nigdy ich nie wypowiedział. Rzeczywisty komentarz Henryka Goryszewskiego brzmiał jednak… nawet bardziej niepokojąco.

Koński zad (fot. Capri23auto, lic. CC0)
24.02.2018 | Autorzy: i

Słowo wybitnie polityczne. Co znaczyła „dupa” w czasach PRL-u?

„Dupa w roku 1955 mogła mieć funkcję wyzwalającą, oznaczała zerwanie z pruderią. A teraz to wszystko mamy już za sobą” – wspominali po latach współtwórcy legendarnego Studenckiego Teatru Satyryków.

Afera Olina, czyli oskarżenie premiera Józefa Oleksego o współpracę z agentami KGB, doprowadziła do upadku rządu Oleksego.
24.02.2018 | Autorzy: i

Czy po pięciu latach wolności PRL mógł wrócić? Wybitny prawnik opowiada o największej aferze szpiegowskiej III RP

Pod koniec grudnia 1995 roku było już wiadomo, że następnym polskim prezydentem zostanie kandydat z obozu postkomunistycznego. W tym samym czasie minister spraw wewnętrznych rzucił w Sejmie prawdziwą bombę – oskarżył premiera Józefa Oleksego o szpiegostwo. Jak zareagowały...

23.02.2018 | Autor:

Politycy! Ręce precz od historii! („Muzeum” Pawła Machcewicza)

Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku od momentu powstania stało się jednym z głównych tematów debaty na temat wzajemnych stosunków historii i polityki. Najnowsza książka prof. Pawła Machcewicza to opowieść „z pierwszej ręki” o wizji, tworzeniu i walce...

Oryginalna Luxtorpeda (fot. domena publiczna)
22.02.2018 | Autor:

Luxtorpeda wróci na tory. To kwestia 4-5 lat – zapowiada wiceminister infrastruktury

Wczoraj PKP Intercity i Centrum Badań i Rozwoju podpisały list intencyjny w sprawie współpracy przy stworzeniu nowoczesnych i innowacyjnych pociągów. Jest nadzieja, że Luxtorpeda 2.0 pojedzie po torach już za kilka lat.

Niemieccy chuligani biją się ze stróżami prawa (fot. Bundesarchiv, Bild 183-1990-0414-009, Wolfried Pätzold, lic. CC-BY-SA 3.0)
22.02.2018 | Autor:

Chuligani w PRL-owskiej Polsce

Powszechność chuliganerii była prostą wypadkową przemian, które zapoczątkowały komunistyczne władze. Aparatczycy nie potrafili sobie poradzić z tą falą. Ale otwarcie wykorzystali chuliganów do walki propagandowej.

21.02.2018 | Autor:

Piekielne śledztwo. Jak Kazimierz Moczarski zniósł dwa i pół roku nieludzkich tortur?

Autor „Rozmów z katem” był jednym z najdłużej przetrzymywanych więźniów politycznych okresu stalinowskiego. Za kratkami spędził 11 lat. W tym czasie nieraz poddawano go brutalnym przesłuchaniom. Najgorsze momenty przeżył, gdy w 1948 roku wznowiono śledztwo w sprawie jego...

Pomnik Ofiar Grudnia 1970 w Elblągu na pl. Solidarności (fot. Margedon, lic. CC BY-SA 3.0)
20.02.2018 | Autor:

„Janek Wiśniewski padł”. Co wypada wiedzieć o wydarzeniach grudniowych 1970 roku?

Do akcji przeciwko robotnikom włączono regularne jednostki wojskowe. 17 grudnia rano doszło do masakry przed stocznią w Gdyni, a dzień później strajki i manifestacje zostały stłumione przy użyciu wojska, w tym nawet oddziałów pancernych. Decyzje wydawał osobiście Władysław...

Przejście graniczne z Ukrainą (fot. Go Travel, lic. CCA 2.0)
16.02.2018 | Autor:

Weryfikacja Polaków z Ukrainy. Mogą zamieszkać w Polsce, o ile… potępią UPA i Chmielnickiego?

Procedura urzędowa obejmuje wywiady, w których coraz częściej padają pytania o historię. Między innymi o rzeź wołyńską, działalność UPA, a nawet – o Chmielnickiego. Odpowiedzi mogą zdecydować o prawie pobytu w Polsce.

Zanim pojawiła się słynna tęcza na Placu Zbawiciela w Warszawie, plac był areną innego kolorowego protestu - zamiast tęczy ułożono z kwiatów krzyż (fot. Adrian Grycuk, lic. CCA-SA 3.0)
16.02.2018 | Autor:

Instalacja z kwiatów na Placu Zwycięstwa? Nie chodzi wcale o słynną tęczę

Do niedawna na Placu Zbawiciela w Warszawie stała kontrowersyjna tęcza. Trzydzieści lat wcześniej na innym stołecznym placu był jednak krzyż wykonany z kwiatów. Dlaczego?

Wojciech Jaruzelski (fot. colasito77, lic. CC BY 2.0)
15.02.2018 | Autor:

„Drugi etap reformy”. Jakie zmiany obiecywał, a jakie wprowadził Wojciech Jaruzelski w 1988 roku?

Ceny poszybowały w górę, ale wraz z nimi podniesiono i pensje. W życie weszła też ustawa pozwalająca na swobodne prowadzenie działalności gospodarczej. A to wszystko mimo, że społeczeństwo odrzuciło w referendum założenia „drugiego etapu reformy”.

Spotkanie z generałem SS stało się kanwą książki Kazimierza Moczarskiego "Rozmowy z katem". Ale zdaniem niektórych pracowników SB... nigdy do niego nie doszło.
13.02.2018 | Autor:

„Moczarski ani jeden dzień nie siedział ze Stroopem”. Kto i dlaczego oskarżał autora „Rozmów z katem” o kłamstwo?

Wnikliwy raport ze spotkania ze zbrodniarzem czy… sprawozdanie z wywiadu, który się nie odbył? W słynnej książce „Rozmowy z katem” tym, co w szczególny sposób łączy byłego akowca i generała gestapo, jest wspólna cela. Jednak zdaniem niektórych mamy...

Osiedle z wielkiej płyty (fot. domena publiczna)
13.02.2018 | Autor:

Bloki z wielkiej płyty. Najważniejsze daty, liczby i fakty

Kiedy powstał pierwszy blok z wielkiej płyty? Dlaczego je budowano? Jakim cudem postawiono ich tak wiele? Ile jest mieszkań w blokach z wielkiej płyty? Czyj to był pomysł?

Temida (fot. domena publiczna)
12.02.2018 | Autor:

Zapadł wyrok w sprawie byłego komendanta milicji oskarżonego o 92 zbrodnie komunistyczne. Nie taki, jakiego się spodziewał IPN

IPN wytoczył proces byłemu komendantowi milicji w czerwcu 2016 roku. Oskarżono go o 92 zbrodnie komunistyczne, będące jednocześnie zbrodniami przeciwko ludzkości. Kara mogła mieć wymiar nawet 10 lat więzienia. Dziś zapadł wyrok.

Bikiniarze byli tak charakterystyczną subkulturą za żelazną kurtyną, że do dziś popkultura o nich pamięta. Da zdjęciu obsada rosyjskiego musicalu im poświęconego (fot. Tatyana Pankratova, lic. CCA-SA 3.0)
11.02.2018 | Autor:

Kim byli bikiniarze?

Sami mówili o sobie: „bikiniarze”. Wyzywano ich jednak od „bażantów” i „fagasów”, a władze widziały w nich tylko młodocianych przestępców wymagających resocjalizacji. Czym było bikiniarstwo? W co wierzyli bikiniarze? I jak ich zapamiętano?

Początkowo nikt nie przejmował się egzotyczną kandydaturą Tymińskiego, Nagły wzrost poparcia dla niego był całkowitym zaskoczeniem.
10.02.2018 | Autor:

Jakim cudem Stan Tymiński wszedł do drugiej tury? Znawca najnowszych dziejów Polski odsłania kulisy wyborów prezydenckich 1990 roku

Był człowiekiem znikąd, ale w listopadzie 1990 roku zdobył prawie cztery miliony głosów. Na wiecach witały go rozhisteryzowane tłumy. Czy Polacy naprawdę uwierzyli, że tylko dzięki Stanowi Tymińskiemu unikną losu „białych Murzynów Europy”?

09.02.2018 | Autor:

Czy TO może zdarzyć się tutaj? („O tyranii” Timothy Snyder)

W Europie czasem chcielibyśmy wierzyć, że nasza historia dobiegła końca. Nie musimy więc już walczyć o demokrację. Możemy spocząć na laurach i nie martwić się o to, kto przejmie władzę w państwie. Kandydaci używają różnych sloganów, ale mówią...

Fragment muralu przedstawiającego Lecha Wałęsę w chicagowskim Truman College (fot. Daniel X. O'Neil, lic. CC BY 2.0)
08.02.2018 | Autor:

Poszanowanie konstytucji? Lech Wałęsa przysięgał jej przestrzegać, a nawet… jej nie przeczytał

„W Sejmie polskim podniosłem dwa paluszki w górę i wygłosiłem taką formułkę: »Będę przestrzegał wszelkich praw, a szczególnie Konstytucji«. Tylko zapomniałem, że ja tej Konstytucji nie czytałem” – przyznawał bez ogródek Lech Wałęsa.

06.02.2018 | Autorzy: i

„Wiedziałem, że jedziemy po bandzie”. Członek Państwowej Komisji Wyborczej opowiada jak naprawdę wyglądały wybory w 1989 roku

Czy w jednopartyjnym kraju można zorganizować wolne wybory? Jak nie dopuścić do fałszerstwa i co zrobić, kiedy pójdzie… zbyt dobrze? O tym, co 4 czerwca działo się w solidarnościowym sztabie opowiada Andrzej Zoll.

Pałac kultury (fot. Adrian Grycuk, lic. CC BY 3.0 pl)
06.02.2018 | Autor:

„Sen szalonego cukiernika”. Jak powstał Pałac Kultury i Nauki?

„Pajac Kultury”, „Pekin”, „Sen szalonego cukiernika”. Na wszystkie te sposoby warszawiacy określali monumentalne gmaszysko, wzniesione w latach 1952–55 według socrealistycznego projektu autorstwa Lwa Rudniewa.

Stonka ziemniaczana (fot. skeeze, lic. CC0)
04.02.2018 | Autor:

Stonka ziemniaczana. Zmasowane działanie dywersyjno-sabotażowe wymierzone w socjalistyczną Polskę

Komunistyczne władze rozgłaszały, że stonka ziemniaczana została zrzucona do Bałtyku z amerykańskich samolotów. W ten oto sposób zgnili kapitaliści podjęli działania dywersyjno-sabotażowe przeciw socjalistycznej uprawie ziemniaka.

Milicjanci z filmu "Czarny czwartek" opowiadającego o wydarzeniach grudnia 1970 (fot. Startscream, lic. CCA-SA 3.0)
03.02.2018 | Autor:

Czym były milicyjne „ścieżki zdrowia”? Przypominamy relację z pierwszej ręki

Ohydne bestialstwo milicjantów przeszło do historii. A ścieżka zdrowia stała się jednym z niechlubnych symboli zajść grudniowych 1970 roku.

Niemiecki żołnierz wraz z sekretarką w biurze ds. przesiedleń (fot. Bundesarchiv, Bild 137-068839, lic. CC-BY-SA 3.0)
01.02.2018 | Autor:

„Nie pozwolimy kolaborantom chować się za nazistami”. Izrael szykuje własną ustawę o holokauście?

Kryzys polsko-izraelski spowodowany przegłosowaniem nowelizacji do ustawy o IPN, przewidującej między innymi karę więzienia lub grzywny za przypisywanie narodowi polskiemu zbrodni III Rzeszy nadal eskaluje. Teraz Izrael szykuje kontrustawę z karą więzienia za negowanie roli Polaków w holokauście.

Chruszczow namieszał swoim słynnym referatem w głowach wielu partyjniaków (fot. Bundesarchiv, Bild 183-B0118-0010-027, lic. CC-BY-SA)
01.02.2018 | Autor:

„Grypy nawet w najcięższych przypadkach nie leczy się gruźlicą”. Ogółem słuszne, ale co miał na myśli Władysław Gomułka?

Gomułka był już oskarżany o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne i wydawało się, że można z nim wiązać nadzieję na zmianę systemu władzy w Polsce. On sam wykorzystywał każdą okazję, by dać do zrozumienia, że nie zamierza podważać istniejącego stanu rzeczy....