
Polakom za Hitlera było w Niemczech lepiej niż za Merkel, a pomysły Führera były „obłędne”. Narodowcy w Warszawie rozmawiają o Trzeciej Rzeszy
Polski wydawca, który ma w swym katalogu mnóstwo wspomnień nazistów w trakcie wykładu mówi z fascynacją o pomyśle Hitlera: „Był obłędny!”, a prowadzący dodaje, że Polakom w Niemczech lepiej było za Hitlera niż za Merkel. Gdzie przebiega granica?

„Siła spokoju”. Z takim hasłem Tadeusz Mazowiecki nie miał żadnych szans na wygraną
Premier Tadeusz Mazowiecki ostrzegał, że Wałęsa to niebezpieczny demagog. Sam szef „Solidarności” już wygłaszał komentarze godzące w podstawowe zasady demokracji. Ale czy człowiek, któremu dorobiono etykietkę „żółwia” mógł wygrać z robotniczym trybunem?

Bezsilność władzy. Dlaczego jeden z najgłośniejszych procesów politycznych doby PRL zakończył się porażką rządzących?
Publikując Sprawę jedenastu, prof. Andrzej Friszke kontynuuje swą fascynującą podróż przez dzieje opozycji demokratycznej w komunistycznej Polsce za rządów Gomułki, Gierka i Jaruzelskiego. Tym razem odkrywa prawdę o jednym z najgłośniejszych procesów politycznych doby PRL.

„Okrągły stół”. Najważniejsze fakty, daty i nazwiska
Jak doszło do rozmów okrągłego stołu? Kto brał w nich udział? Co postanowiono na przełomie zimy i wiosny 1989 roku?

Była jedną z najpotężniejszych kobiet średniowiecznej Polski. Jej pochodzenie wciąż owiane jest tajemnicą
Spędziła z Bolesławem Chrobrym niemal trzydzieści lat, a niezależne informacje dwóch różnych kronik każą wierzyć, że owinęła sobie słynnego wodza wokół palca. Co jednak możemy powiedzieć o pochodzeniu księżnej Emnildy?

Znaleziono czaszkę z epoki żelaza. Naukowcy podejrzewają, że została ona oddzielona od ciała w trakcie rytuału
Zupełnym przypadkiem w Somerset dokonano ważnego odkrycia archeologicznego. Pewien Brytyjczyk wybrał się na spacer z psem nad rzekę i odkrył ludzką czaszkę z epoki żelaza. Archeolodzy podejrzewają, że oddzielono ją od reszty ciała w ramach pradawnego rytuału.

„Nie myślałem, że to jest nagrywane”. Tak się tłumaczył prezydent Wałęsa, po tym jak chamsko zwyzywał swoich niedawnych sojuszników
Co wypada prezydentowi? I czy może mówić cokolwiek, tylko dlatego, że nie wie o włączonym dyktafonie? Do pewnego stopnia Lecha Wałęsę można usprawiedliwić – przekonuje Lidia Zyblikiewicz.

W Alabamie odnaleziono wrak ostatniego statku niewolniczego
Od 1859 roku Amerykanie poszukiwali pozostałości ostatniego niewolniczego statku, którym przywieziono Afrykanów do USA. Po 160 latach prawdopodobnie wreszcie im się udało, a to wszystko dzięki cyklonowi.

Zakazane książki, prohibity. Komu wolno było za komuny czytać nieprawomyślne publikacje?
Książki, które „nie są przeznaczone do rozpowszechniania ze względu na dobro i interes PRL” mogły być składowane tylko w ściśle wybranych bibliotekach. Mało komu było wolno po nie sięgać. A jeszcze węższej garstce wybrańców – dzielić się zaczerpniętą...

Co po piętnastu latach naprawdę wiemy o aferze Rywina?
Na czyje polecenie działał Lew Rywin? Czy „grupa trzymająca władzę” rzeczywiście istniała? Jeśli tak, kto do niej należał? Wybitny badacz dziejów ostatniego ćwierćwiecza, Antoni Dudek, wyjaśnia, co udało się ustalić w śledztwie dotyczącym pierwszej wielkiej afery korupcyjnej III...

Zrekonstruowano twarz nastolatki sprzed 9 tysięcy lat. Minę ma taką, że nie chciałbyś jej wejść w drogę
W 1993 roku w greckiej jaskini znaleziono kości dziewczyny, których wiek oszacowano na 9 tysięcy lat. Jako, że żyła w okresie, który uważany jest za świt cywilizacji, nadano jej imię Avgi, co po grecku oznacza właśnie świt. Teraz...

„Zdjęto chłopu kajdany razem z butami”. Ile warte było zniesienie poddaństwa chłopów w Księstwie Warszawskim?
Marcin Badeni, oceniając dekret księcia warszawskiego Fryderyka Augusta, wydany 21 grudnia 1807 roku, powiedział dokładnie: „Chłopom zdjęto z nóg kajdany, ale zarazem ściągnięto buty”.

Co wypada wiedzieć na temat igrzysk olimpijskich w starożytnej Grecji?
W rywalizacji z sąsiadami Ateny wypadały wyjątkowo blado. Co innego Sparta czy mała Elida. Na igrzyskach nie chodziło jednak tylko o chwałę. Zawodnicy oczekiwali sowitej zapłaty za swoje wyczyny.

Czy Ukraina próbuje na siłę wybielać swoją historię? Bestsellerowy i nagradzany „Stalingrad” został zakazany w tym kraju!
Sir Antony Beevor domaga się od Ukrainy przeprosin. Jedna z jego najsłynniejszych książek została w tym kraju zakazana i uznana za oburzającą. Dlaczego? Bo przypomina, że Ukraińcy dokonali masakry 90 żydowskich dzieci.

Sytuacja mieszkaniowa w latach PRL-u. Wcale nie było tak różowo, jak niektórzy twierdzą
„Każdy z nas ma schronienie w betonie, oprócz tego po jednym balkonie” – mówił w wierszu Stanisław Barańczak. Wcale jednak nie każdy był w tej uprzywilejowanej sytuacji. Niektórzy po paręnaście lat tkwili w „zamrażarce”.

Jak wyglądało życie w warszawskim getcie?
Głód. Przeludnienie. Łapanki. Każdy dzień mieszkańców największego getta w Europie oznaczał walkę o przetrwanie. Walkę, na wygranie której odcięci od świata i wydani na pastwę nazistowskich oprawców Żydzi praktycznie nie mieli szans.

Naukowcom z Uniwersytetu w Hajfie udało się odszyfrować jeden z dwóch ostatnich zwojów znad Morza Martwego
Naukowcom z Hajfy udało się pieczołowicie poskładać dziesiątki malutkich fragmentów starożytnego zwoju. Okazało się, że manuskrypt został sporządzony w zaszyfrowanym języku. Teraz wreszcie wiadomo, co zawiera.

Kto wynalazł samochód? Norman Davies przypomina początki motoryzacji
W 1885 roku Carl Benz z Mannheim (1844-1929) skonstruował trójkołowy pojazd mechaniczny napędzany benzyną, czyli Motorwagen. Często nazywa się go „pierwszym samochodem”, ale w gruncie rzeczy był to jedynie kamień milowy znaczący połowę dwustuletniego okresu dziejów samochodu.

Jak za PRL-u zostawało się profesorem? Kto mógł liczyć na awans na uczelni i za jaką cenę?
Blokowanie zmian. Opóźnianie profesorskich nominacji. A nawet… szantaże i wymuszanie etatów dla zbrodniarzy. W czasach PRL życie na uczelni toczyło się tak, jak w innych zakładach pracy: im wyższe stanowisko, tym większe naciski.

Każdy może przeczytać królewskie listy. Udostępniono korespondencję Zygmunta III Wazy
Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa udostępniła pokaźny zbiór korespondencji, otrzymywanej przez króla Zygmunta III Wazę. Są w nim listy od kardynałów, zagranicznych władców, a także od samego papieża.

Jak działała cenzura za PRL-u?
Cenzura szybko stała się jednym z fundamentów komunistycznej władzy. Co cenzurowano? Na jakiej podstawie? Ilu cenzorów pracowało na rzecz partii? I dlaczego cenzurze były poddawane nawet… przedstawienia mimiczne?

Czy pojawiła się szansa na odnalezienie grobowca Anchesenamon, żony faraona Tutenchamona?
Jeden z czołowych egiptologów na świecie Zahi Hawass ogłosił kilka dni temu, że rozpoczęto wykopaliska w rejonie, gdzie ma się znajdować grobowiec żony Tutenchamona. Czy „Dolina Królów” odsłoni kolejną tajemnicę?

Faktura za rewolucję („Rewolucja rosyjska” Sheila Fitzpatrick, „Rewolucja rosyjska. Nowa historia” Sean McMeekin)
Niekontrolowany bunt mas czy subtelna gra tajnych służb z niemieckimi pieniędzmi w tle? Czym w rzeczywistości była rewolucja rosyjska 1917 roku? Książki Sheili Fitzpatrick i Seana McMeekina dają na te pytania rozbieżne odpowiedzi, które paradoksalnie, wcale się nie...

„Nieżywy pies nie gryzie”. Dlaczego Stefan Batory kazał zabić jednego z najpotężniejszych polskich magnatów?
Śmierć Samuela Zborowskiego do dzisiaj rozpala emocje historyków i literatów. Dlaczego Stefan Batory zgodził się, by ściąć go katowskim toporem?

Nie tylko Magellan. Kto jeszcze wyruszał na wyprawy dookoła świata?
Japoński samuraj, krążący między Krajem Kwitnącej Wiśni i Watykanem. Kobieta pisząca sprośne wiersze. I malajski niewolnik, który okrążył glob jako pierwszy, ale wymazano go z kart historii. Co właściwie wiemy o pierwszych podróżach dookoła świata?