„Za pieniądze można w Polsce wszystko zdziałać”. Co jeszcze miał do powiedzenia o Polakach Fryderyk II Wielki?
Fryderyka II Wielki, a więc pruski monarcha odpowiedzialny za rozbiory Rzeczpospolitej, nie przebierał w słowach. Wyśmiewał każdego, kogo nazwisko kończyło się na „-ski”. Czy to oznaka przenikliwości czy… głęboko skrywanych kompleksów?
Czytanie tych książek mogło być zabójcze. W Danii znaleziono pełne trucizny woluminy
W „Imieniu róży” Umberto Eco pojawiła się książka, która była zabójcza dla swych czytelników. Śmiercionośną toksynę przyjmowało się śliniąc palec, by przewrócić stronę. Jak pokazuje najnowsze odkrycie w Danii, takie rzeczy mogą się wydarzyć nie tylko w umyśle...
To Polacy zorganizowali jeden z największych szlaków przemytniczych w Europie. Jak działał?
W czasach zaborów Polacy opanowali niemal do perfekcji przerzucanie na ziemie polskie nielegalnej literatury i innych towarów. A dzięki jednemu, genialnemu w swojej prostocie rozwiązaniu, niemal wszystko odbywało się za rosyjskie pieniądze…
Czy Instytut Pamięci Narodowej ma decydująca rolę w nadawaniu nazw ulic?
Powszechnie przyjmuje się, że ustawa dekomunizacyjna dotyczy nazw ulic nadawanych w czasach PRL-u, które zachowały się do naszych czasów. Tak naprawdę wprowadza ona także ograniczenia dla współczesnego nazewnictwa. Przyznaje też pewną rolę w tym procesie Instytutowi Pamięci Narodowej....
Rabusie nie dobrali się do niego przez 1800 lat. Jakie skarby spoczywają w grobowcu greckiej szlachcianki?
W trakcie wykopalisk prowadzonych na greckiej wyspie Sikinos będącej częścią Cyklad, natrafiono na rzadkie znalezisko. Odkryto grób szlachcianki wypełniony skarbami, który przez blisko dwa tysiąclecia ukryty był przed zakusami rabusiów.
Jak wyglądałoby Twoje życie, gdybyś był średniowiecznym chłopem? („Życie w średniowiecznej wsi” Joseph i Frances Gies)
Praca od zmierzchu do świtu oraz finansowe obciążenia na rzecz pana i kościoła to tylko nieliczne z obowiązków średniowiecznych chłopów. Czy jednak, aby na pewno mieszkańcy wsi pochłonięci byli wyłącznie orką i dbaniem o lordowski dobytek? Na te...
Chłopiec złożony w ofierze azteckiemu bogu wojny. Jego ciało umieszczono w dziwnej jamie
Badacze z meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Archeologii (INAH) prowadzili poszukiwania wokół Templo Mayor, największej budowli sakralnej Azteków. Takich rezultatów się nie spodziewali.
Te morderstwa wstrząsnęły Państwem Podziemnym. Kto odpowiadał za śmierć wysokich oficerów Armii Krajowej?
13 czerwca 1944 roku w Warszawie doszło do potrójnego morderstwa. Jego ofiarami padli kierownik Wydziału Informacji Biura Informacji i Propagandy wraz z żoną oraz jeden z pracowników tej samej komórki. Czy to możliwe, że za zbrodnię odpowiedzialni byli...
Co się stało z polskimi wsiami na Wołyniu po wymordowaniu ich mieszkańców?
Kołchozowe pole, na którym maszyny rolnicze co i rusz zahaczają o ludzkie kości. Las, w którym – niespodziewanie – rośnie kilka owocowych drzewek. Samotny krzyż. Przed wojną na Wołyniu istniało około 2500 polskich miejscowości. Co po nich pozostało?
Historyk aresztowany za napisanie prawdy o chińskim ludobójstwie
Lhamjab A. Borjigin, historyk i publicysta zajmujący się dokumentowaniem zbrodni ludobójstwa dokonanej przez Komunistyczną Partię Chin ma nie lada kłopoty. Władze postanowiły, że będą go ścigać za „separatyzm” i „sabotowanie jedności narodowej”. Wszystko przez jego książkę, w której...
Dlaczego Kazimierz Wielki był nazywany królem chłopów? I ile jest prawdy w tym określeniu?
Jan Długosz twierdził, że „królem chłopów” Kazimierza Wielkiego okrzyknięto jeszcze za życia. Czy zasłużył na ten osobliwy tytuł? I czy to w ogóle był komplement czy może raczej obelga?
Odkryto podręcznik ninja z XVIII wieku. Leżał spokojnie w… bibliotece
Ninja, zwani też shinobi, byli budzącymi grozę japońskimi wojownikami, szkolonymi między innymi w sztuce kamuflażu, szpiegostwie i sztukach walki. Przede wszystkim byli jednak wyspecjalizowanymi zabójcami. Właśnie odnaleziono podręcznik ninja z XVIII wieku.
Akcja pod Bezdanami. W tym napadzie na pociąg brało udział czterech polskich premierów. Dlaczego tak źle im poszło?
Był wrzesień 1908 roku. Do akcji ruszyli najwybitniejsi i najbardziej doświadczeni działacze PPS, w tym sam Józef Piłsudski. W takim składzie napad na pociąg jadący z Kongresówki do Petersburga nie mógł się nie udać. A jednak prawie wszystko...
Tajemniczy czarny sarkofag i ostrzeżenie o klątwie. Brzmi jak fragment opowieści z hollywoodzkiego filmu? To najnowsze znalezisko w Aleksandrii
Egipscy archeolodzy znaleźli w Aleksandrii tajemniczy trzydziestotonowy czarny sarkofag. Zabytek pochodzi z czasów ptolemejskich, a niektórzy świadkowie podejrzewali, że może kryć królewski pochówek. Mimo wypisanej na sarkofagu groźby straszliwej klątwy, archeolodzy go otworzyli.
W te polityczne mity u zarania III Rzeczpospolitej uwierzyły miliony Polaków. Dlaczego?
Okres trudnej i niezrozumiałej transformacji aż prosił się o wygodne uproszczenia. Pojedyncze postacie czy fakty urastały do rangi symboli, a debatą publiczną zaczęły rządzić mity. Które okazały się najbardziej płodne? Które ciążą na nas do dzisiaj?
Czy Kościół ma za co przepraszać Żydów? Historia nie do końca wygodna („Młyny Boże” Jacek Leociak)
Ta wojna (…) dokonała bezwzględnej i przemyślanej eksterminacji narodu żydowskiego. Również Kościół stanął przed pytaniem, czy zrobił wszystko, aby temu zapobiec. Za ból, jaki sprawili katolicy braciom i siostrom narodu żydowskiego przepraszamy – mówił bp Rafał Markowski. Czy...
Testy DNA ucinają historię Anastazji Romanowej. Zidentyfikowano ciała wszystkich członków carskiej rodziny
Szczątki Anastazji Romanowej, córki ostatniego cara Rosji, która rzekomo ocalała z egzekucji rodziny Mikołaja II, zostały zidentyfikowane. Koniec ze spekulacjami – dziewczynka zginęła razem z najbliższymi. Nowe testy DNA to potwierdzają.
Dlaczego w przedwojennej Polsce nie karano za kazirodztwo?
Kazirodztwo było przestępstwem, ale… tylko w wybranych przypadkach. Polscy prawodawcy postarali się rozmyć przepisy, a i tak nie egzekwowano ich zbyt restrykcyjnie. Dlaczego za kazirodztwo tak rzadko groziło więzienie?
Galen nie wierzył w wędrującą macicę jako powód histerii u kobiet. Jak pokazuje nowe odkrycie, uważał, że za zaburzeniami stoi brak seksu
Naukowcy odszyfrowali właśnie starożytny papirus zawierający teorię Galena na temat tego, skąd bierze się kobieca histeria. Jak się okazuje, medyk powątpiewał w popularny pogląd, że jej źródłem jest wędrująca macica. Zamiast tego winił… brak seksu.
Ta zbrodnia żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych poruszyła opinię publiczną na całym świecie. Dlaczego wymordowali konkurencyjny oddział polskiego podziemia?
Poszczególne oddziały polskiej partyzantki nie pałały do siebie wielką sympatią. Zwłaszcza konflikty między Narodowymi Siłami Zbrojnymi i Gwardią Ludową miejscami zamieniały się w regularną wojnę domową.
Czym były artykuły henrykowskie?
Pod koniec XVI wieku Europa zmierzała już w stronę monarszych absolutyzmów. Tymczasem polska szlachta, po śmierci ostatniego Jagiellona, stanęła przed trudem wyboru nowego króla. I skłonienia go do tego, by zaakceptował jej złotą wolność. Jak to osiągnięto?
Chcesz upiec neolityczny chleb? Dzięki znalezisku z Czarnej Pustyni w Jordanii wiemy jak zrobić najstarszy chleb na świecie
Naukowcom pracującym w Jordanii udało się znaleźć chleb sprzed 14 500 lat. To odkrycie stanowi najstarszy dowód na to, że ludzie w tamtej epoce gotowali. Dzięki wnikliwej analizie wiemy nawet, jak smakował.
Co Katarzyna Wielka powiedziała do przywódcy Targowicy gdy już rozerwała Polskę na strzępy?
Stanisław Szczęsny Potocki nie potrzebował wiele czasu, by odkryć, że jest Rosjaninem. Ale wieści o drugim rozbiorze Polski mimo to były dla niego szokiem.
Właśnie zlikwidowano międzynarodową siatkę handlarzy artefaktów i fałszerzy
Siatka handlarzy dzieł sztuki, która przemycała skradzione skarby do kolekcjonerów i domów aukcyjnych w Europie wreszcie została złapana. Na chwilę obecną szacuje się, że sprzedali łącznie około 250 000 tysięcy obiektów, wartych dziesiątki milionów euro.
Bitwa pod Grunwaldem. Jak przebiegało legendarne starcie polsko-krzyżackie?
„Pycha jest gorsza od skromności” – powiedział podobno Władysław Jagiełło, patrząc na ciało wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, Ulryka von Jungingena. Jeszcze kilka godzin wcześniej oskarżani o arogancję wrogowie byli jednak o krok od zwycięstwa. Czy mogli wygrać?