
„Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Co wypada wiedzieć o słynnym orędziu polskiego episkopatu?
Polscy hierarchowie zapewniali niemieckich biskupów, że „przebaczają” i ich też prosili „o przebaczenie”. Episkopat Niemiec nigdy nie udzielił odpowiedzi. A list zwrotny grupy niemieckich biskupów rozczarowywał swoją treścią.

Dlaczego najważniejsi politycy przedwojennej Polski w szkole zbierali same pały?
Dzisiaj pisząc o wybitnych postaciach wypada podkreślać, że już w latach szkolnej nauki wykazywali się niezwykłymi talentami. Przed wojną odwrotnie: w dobrym guście były oceny co najwyżej mierne.

Zimna wojna religijna. Jak polski Kościół zareagował na upadek PRL?
Po przełomie 1989 roku także Kościół musiał odnaleźć swoje miejsce w nowej Rzeczypospolitej. Wyobrażenia na temat jego roli były bardzo różne. Wojna zaczęła się niewinnie, od kwestii nauczania religii w szkołach. Ale później było już tylko coraz bardziej...

Czym była bohaterszczyzna?
Naigrawanie się „z walki i męczeństwa narodu” oraz „znieważanie tego, co było, jest i powinno pozostać nietykalne, nieskalane, święte”. W tych słowach komentowano twórczość artystów, którzy śmieli skrytykować wszędobylską „bohaterszczyznę”, kojarzoną z grupą Mieczysława Moczara.

Jak TO robili starożytni Grecy i Rzymianie?
Jeśli cała wasza wiedza o seksie w antyku opiera się na greckich i rzymskich mitach, sprośnych dziełach sztuki i Hollywoodzkich blockbusterach to nie wiecie o nim tak naprawdę nic. Antyczna sztuka kochania, chociaż wydaje się tak odległa, bywała...

Pracownik IPN, który wywołał karczemną awanturę na oficjalnym spotkaniu ukarany
W poniedziałek informowaliśmy o karczemnej awanturze i wulgarnych komentarzach w mediach społecznościowych, na jakie pozwolił sobie Piotr Szubarczyk z Biura Edukacji Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku. IPN wreszcie zareagował.

„Tylko świnie siedzą w kinie”. Dlaczego Armia Krajowa zabraniała Polakom oglądania filmów?
Wizyty w kinie uznawano za akt kolaboracji. Przestrzegał przed nimi oficjalny organ Armii Krajowej. A propagandowe ramię polskiego podziemia dokładało starań, by jak najskuteczniej zniechęcić Polaków do relaksu przed ekranem. Czemu?

Polskie emancypantki. Kim były i jak walczyły o prawa kobiet?
Gdy na świecie kobiety zaczynały upominać się o swoje prawa, Polki skupione były na sprawie niepodległości. To im powierzono rolę strażniczek polskiej mowy i tradycji. Nie znaczy to jednak, że zaniechały walki o równouprawnienie. Dowiodły tego tuż po...

Przedwojenna kawa wraca na polski rynek
Na polski rynek wraca najsłynniejsza marka kawy i największy importer ziaren w przedwojennej Polsce. Nam właściciel marki wyjaśnia, jak udało mu się odtworzyć tamten smak.

Szajka, która ukradła starszemu mężczyźnie rzekomą „kolekcję Goebbelsa” została osądzona
W 2016 roku do drzwi 72-letniego mężczyzny, posiadającego dużą kolekcję obrazów, zapukała policja. A przynajmniej tak się starszemu panu wydawało. Ludzie, którzy podali się za funkcjonariuszy wynieśli kilkadziesiąt płócien. Właśnie zostali osądzeni.

„Jest remis, więc nie przegrałem”. Lech Wałęsa nigdy nie potrafił pogodzić się z porażką
Głośne swego czasu zdanie wiele mówi o charakterze prezydenta Lecha Wałęsy. Nawet gdy obiektywne fakty wskazywały, że nie ma racji… on dostosowywał rzeczywistość do swoich potrzeb.

Żydzi chcieli pomóc budować naprawdę Wielką Polskę. Dlaczego endecy im odmówili?
W historii narodowej demokracji, ponoć dążącej do stworzenia wielkiej, mocarstwowej Polski, nie brakuje przypadków, gdy wybitni działacze prawicy wprost torpedowali własne plany. Choćby dlatego, że nie chcieli mieć do czynienia z Żydami.

Pracownik IPN na spotkaniu informacyjnym wszczyna karczemną awanturę i śpiewa rosyjskie pieśni. Brak oficjalnego stanowiska IPN w tej sprawie
Stowarzyszenie „Brygada Inki” wystąpiło z inicjatywą budowy pomnika żołnierzy wyklętych w mieście Człuchów. Rada miasta postanowiła oddać głos w tej sprawie mieszkańcom. W czasie spotkania informacyjnego wybuchła karczemna awantura, której głównym bohaterem jest pracownik IPN.

Czy komuniści się spowiadali? Rytuał samokrytyki w PRL-u
„Samokrytyka stanowiła rodzaj świeckiego, publicznego wyznania prawdziwych bądź domniemanych grzechów politycznych, po którym następowało swoiste odpuszczenie lub potępienie” – wyjaśnia profesor Zdzisław Zblewski.

Ich najmniejszy błąd mógł zmienić historię świata. Kim byli tłumacze Churchilla, Roosevelta i Stalina?
W trakcie spotkań na najwyższym szczeblu każde słowo jest na wagę złota. Dobre lub złe tłumaczenie może kompletnie zmienić bieg rozmowy. Tylko jak sobie poradzić, jeśli jeden z wielkich przywódców mamrocze, drugi mówi bez ładu i składu, a...

Czerwone harcerstwo. Kim byli walterowcy?
Do czerwonego harcerstwa należeli między innymi Jacek Kuroń, Adam Michnik i Seweryn Blumsztajn. W co wierzyli walterowcy? Z jakich radzieckich wzorców czerpali? Co sądziły o nich władze?

Czy to wtedy powstał świat, w jakim dziś żyjemy? (Elizabeth Asbrink „1947. Świat zaczyna się teraz”)
Alianci i sojusznicy III Rzeszy podpisują układ pokojowy. Problem Palestyny wciąż narasta, a komisja ONZ ma 4 miesiące na jego rozwiązanie. Trwają prace nad Deklaracją Praw Człowieka, a… Christian Dior dokonuje rewolucji w modzie. Co łączy te wydarzenia?...

Rosyjski historyk badający zbrodnie stalinizmu, uznawany za więźnia politycznego, oczyszczony z zarzutów pornografii dziecięcej
Jurij Dimitrijew stał się ofiarą prześladowania w Rosji w związku z prowadzeniem ekspedycji odkrywających masowe groby ofiar zbrodni okresu stalinizmu. Władze oskarżyły go o wykorzystanie nieletniego w celu stworzenia dziecięcej pornografii i zamknęły. Właśnie został oczyszczony z zarzutów.

Jeden z najcenniejszych i najbardziej porażających nazistowskich dokumentów. Jak udało się odzyskać dziennik głównego ideologa III Rzeszy?
Zapiski Alfreda Rosenberga, nazistowskiego zbrodniarza i głównego ideologa III Rzeszy, były jednymi z najbardziej poszukiwanych po wojnie dokumentów. Kolejne dekady starań nie przynosiły rezultatów. Dopiero łut szczęścia sprawił, że dziennik namierzono… i to w zupełnie nieoczekiwanym miejscu.

Pucz przeciwko Edwardowi Gierkowi. Czy Moczar naprawdę próbował obalić pierwszego sekretarza?
Według powszechnie przyjętej wersji wydarzeń były minister spraw wewnętrznych usiłował wykorzystać nieobecność Edwarda Gierka w kraju do usunięcia całej grupy technokratów rządzących Polską. Ale co rzeczywiście wiadomo o przebiegu „puczu olsztyńskiego”?

Co było dla nazistów ważniejsze: ideologia czy ekonomia?
Choć obsesja na punkcie rasowej czystości zaczęła się od bestialskiej ideologii, funkcjonariusze III Rzeszy chętniej angażowali się w te akcje, które przynosiły wymierne zyski. Które zbrodnie uznali za najbardziej „korzystne” i co robili, gdy okazywało się, że rachunek ekonomiczny...

Po co neandertalczykom były tak duże nosy? Naukowcy znaleźli odpowiedź
Badacze od dawna zastanawiali się, co ukształtowało czaszki neandertalczyków w tak charakterystyczny sposób (mocno wysunięta do przodu środkowa część twarzy). Dzięki modelowaniu 3D – znamy wreszcie odpowiedź.

Gdzie się podziały tamte prywatki. Jak bawili się Polacy w epoce Gomułki?
Muzyka z gramofonu „Bambino” lub szlagiery grane wieczorami w Radiu Luksemburg. Parunastu znajomych, dziewczyny i okazja, by „poczuć się sobą”.

Sąd odrzucił wniosek fundacji Czartoryskich o likwidację. Zandberg komentuje: Państwo, które samo siebie traktuje poważnie, powinno tę sprawę wyjaśnić
Krakowski sąd zdecydował o oddaleniu wniosku wystosowanego przez Fundację Książąt Czartoryskich. Przedstawiciele organizacji chcieli jej rozwiązania i rozpoczęcia procedury jej likwidacji.

Ile kosztowało pójście do knajpy w przedwojennej Polsce? Ceny w barach w II Rzeczpospolitej
Ile w przedwojennym barze trzeba było zapłacić za kieliszek wódki? Ile w II Rzeczpospolitej kosztowała filiżanka kawy, a ile – lemoniada lub woda sodowa? Czy na wizytę w knajpie lub kawiarni było stać zwyczajnego Polaka?