Gdzie się podziały tamte prywatki. Jak bawili się Polacy w epoce Gomułki?

fot.Wojciech Pys, lic. CC BY-SA 3.0 Słynny gramofon Bambino (fot. Wojciech Pys, lic. CC BY-SA 3.0)

Muzyka z gramofonu „Bambino” lub szlagiery grane wieczorami w Radiu Luksemburg. Parunastu znajomych, dziewczyny i okazja, by „poczuć się sobą”.

Prywatka to rodzaj nieformalnego, młodzieżowego spotkania towarzyskiego. Moda na prywatki rozpowszechniła się w połowie lat 50., stanowiąc w dużej mierze reakcję na nudne, sztampowe i masowe imprezy rozrywkowe, przygotowywane przez organizacje młodzieżowe, szkoły czy zakłady pracy. W późniejszym okresie nazywana popularnie balangą lub po prostu imprezą.

Pionier, Aga i Bambino

Spotkania takie organizowano zazwyczaj w sobotnie wieczory w prywatnym mieszkaniu (stąd nazwa) jednego z uczestników i zapraszano kilku- lub kilkunastoosobową grupę przyjaciół oraz znajomych.

Podczas prywatek, w których uczestniczyły zarówno dziewczęta, jak i chłopcy, przede wszystkim tańczono przy muzyce (najczęściej z polskich radioodbiorników „Aga” lub „Pionier”) popularnego Radia Luksemburg, nadającego w sobotnie wieczory swoją listę przebojów, a z czasem także przy dźwiękach utworów rodzimych wykonawców, odtwarzanych na niezapomnianym adapterze „Bambino”.

fot.Roger Gor , lic. CC BY 3.0 Wojciech Gąsowski, autor hitu Gdzie się podziały tamte prywatki (fot. Roger Gor , lic. CC BY 3.0)

Poczuć się sobą

Obok czysto rozrywkowej prywatki pełniły także inną funkcję, należały bowiem do nielicznych imprez, podczas których młodzież, uwolniona spod presji komunistycznego systemu wychowawczego, mogła otwarcie porozmawiać o interesujących ją sprawach, ujawnić i wymienić poglądy na różne tematy i w ogóle „poczuć się sobą”.

Nic zatem dziwnego, że prywatki zajmują ważne miejsce we wspomnieniach przedstawicieli pokolenia dorastającego w latach 50. i 60., co swego czasu znalazło wyraz w nostalgicznych przebojach Wojciecha Gąsowskiego Gdzie się podziały tamte prywatki oraz zespołu Perfect Autobiografia.

W latach 70., a zwłaszcza 80. moda na prywatki nieco osłabła, w dużej mierze w wyniku wzrostu popularności innej rozrywki młodzieżowej – dyskoteki.

Źródło:

Powyższy tekst ukazał się pierwotnie jako jedno z haseł Abecadła PRL-u. Pozycja autorstwa Zdzisława Zblewskiego została opublikowana nakładem wydawnictwa Znak w 2008 roku.

Tytuł, lead, ilustracje wraz z podpisami, wytłuszczenia, podział akapitów oraz śródtytuły pochodzą od redakcji. Tekst poddano podstawowej obróbce redakcyjnej.