Historia życia codziennego i obyczajów
Jak bardzo przeciążone nauką były dzieci w dwudziestoleciu międzywojennym?
W dyskusjach na temat kondycji polskiego szkolnictwa często przywołuje się międzywojenne gimnazja, do dziś słynące z wysokiego poziomu nauczania. Często zapomina się przy tym, jakim kosztem ten poziom osiągano. Tymczasem okazuje się, że sto lat temu uczniowie byli...
Jak bardzo bogaci byli templariusze?
Gdyby templariuszy przenieść z początku XIV do XXI wieku, pod względem rocznego dochodu sytuowaliby się na poziomie Facebooka. Co składało się na fortunę słynnych zakonników i skąd właściwie ją wzięli?
Najnowsze ustalenia archeologów: już 1600 lat temu dzieci miały obowiązki domowe
Do niedawna naukowcy sądzili, że pochodzące z IV wieku skorupy małży i ślimaków znalezione na Karaibach są pozostałością po okresach głodu. Najnowsze badania wykazały jednak, że to dowód na… zaangażowanie dzieci w obowiązki domowe.
Czy Henryk VIII zatrudniał imigrantów? Najnowsze badania DNA wykazały, że tak!
Najnowsze badania szczątków ośmiu członków załogi Mary Rose, okrętu flagowego Henryka VIII, wykazały, że pod angielską banderą pływali marynarze z Afryki Północnej lub Bliskiego Wschodu. To kolejny dowód na wielokulturowość Wysp Brytyjskich za panowania Tudorów.
Co jedli na kolację średniowieczni mieszczanie?
Kilka rodzajów noży. Wymyślne mięsiwa. Drogie przyprawy. W średniowieczu obfite uczty odbywały się nie tylko na zamkach – mieszczanie, zwłaszcza ci bogatsi, także nie oszczędzali na jedzeniu. A przebieg posiłku regulowały równie surowe zasady.
Co jadali nasi przodkowie z Pomorza? Nowe ustalenia archeologów
Z najnowszych analiz wynika, że ludność zamieszkująca kilka tysięcy lat temu tereny nad Zatoką Pucką miała bardzo urozmaiconą dietę. Jak ustalili eksperci, poza rybami oraz fokami na ich stołach gościły również inne gatunki zwierząt. Jakie dokładnie?
Masło przeterminowane o… 3500 lat? Nowe badania pokazują, że Irlandczycy robili masło torfowe tysiące lat temu
Tajemnicze „masło torfowe” to przedziwny specjał, jaki odkrywany jest co pewien czas w irlandzkich torfowiskach. Prawdopodobnie umieszczanie masła w specjalnych naczyniach w torfowiskach miało pomóc zachować jego świeżość. Nowe badania potwierdzają, że taką technikę stosowano już 3500 lat...
Dlaczego starożytni Rzymianie nie chodzili na wybory?
Choć w starożytnym Rzymie to wybory przesądzały o obsadzaniu najważniejszych urzędów, naukowcy szacują, że frekwencja w ich trakcie była szokująco niska: głosowało kilka–kilkanaście procent uprawnionych. Skąd taka mało obywatelska postawa wśród mieszkańców „wzorcowej” republiki?
Jak w dawnej Polsce karano za cudzołóstwo? Ukazały się dogłębne badania tematu
Chłosta? Grzywna? A może… kara śmierci? Jeśli chodzi o cudzołóstwo, staropolskie kodeksy bynajmniej nie były jednomyślne. I nie bez powodu: jak pokazują badania historyczki z Poznania, sprawy tego typu wyjątkowo rzadko trafiały przed oblicze sądu.
Królewskie uczty... dla zmarłych. Jak wyglądały staropolskie pogrzeby?
Zastaw się, a postaw się – to przysłowie chyba najlepiej określa pogrzeby szlacheckie i magnackie doby I Rzeczpospolitej. Uroczystościom towarzyszył niebywały przepych, a w intencji zmarłego odprawiano nieraz nawet kilkaset mszy. Dokładano też starań, by on sam mógł…...
Jak średniowieczni ludzie załatwiali swoje potrzeby? W dziwacznej, trzyosobowej toalecie!
Toaleta to ustronne miejsce? Nie dla mieszkańców średniowiecznej Anglii. Najwidoczniej nieszczególnie przeszkadzało im wypróżnianie się (dosłownie) ramię w ramię. Znalezisko brytyjskich badaczy zdradza nam nieco o zwyczajach dawnych londyńczyków. Najwyraźniej tam, gdzie król chodzi piechotą, udawali się… trójkami!
Noc poślubna w iście królewskim stylu? Przez lata nowożeńcy nawet nie wiedzieli, że korzystają z łoża Henryka VII!
Przez 15 lat bogato rzeźbione dębowe łóżko stało w apartamencie dla nowożeńców w hotelu w Chester (w Wielkiej Brytanii), później miało trafić na śmietnik. Uratował je handlarz antykami. Niedawno eksperci odkryli, że najprawdopodobniej należało ono do króla Henryka...
Ludzie nauczyli się wypiekać chleb kilka tysiącleci przed tym, zanim zajęli się rolnictwem
Co było pierwsze – chleb czy uprawa zbóż? Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista, jednak rzeczywistość po raz kolejny płata figla zdrowemu rozsądkowi. Jak dowodzą duńscy naukowcy, nasi przodkowie stali się piekarzami na długo przedtem, niż mogli...
Z zakrwawioną piłą w ręce (Lindsey Fitzharris „Rzeźnicy i lekarze”)
Zanim medycyna dotarła do punktu, w którym znajduje się dzisiaj, lekarze poruszali się po omacku, prowadząc wyścig ze śmiercią w celu ratowania pacjenta. Fitzharris zabiera czytelnika w podróż do tych mrocznych czasów, a od jej opowieści nie sposób...
Jak Amerykanie zareagowali na przewrót majowy? Opublikowano nowe badania na ten temat
W okresie międzywojennym amerykańskie dzienniki niespecjalnie interesowały się tym, co się dzieje w Europie Środkowo-Wschodniej. Wydarzenia z maja 1926 roku trafiły jednak za oceanem na pierwsze strony gazet. Tylko, że fałszywych doniesień było w nich równie dużo, co...
Zakaz dystrybucji gazety i zwolniony naczelny. Lokalne władze próbują ukryć, że twórca Forda nienawidził Żydów i był inspiracją Hitlera
W czerwcu 1903 roku Henry Ford założył koncern motoryzacyjny. Obecnie Ford jest piątym co do wielkości producentem samochodów na świecie. Sam Henry Ford urodził się w Dearborn w stanie Michigan. Miejscowi są z niego dumni, a sprawę jego...
Naukowcy mają nowe wyjaśnienie przyczyny śmierci Aleksandra Wielkiego – jest jeszcze bardziej przerażające niż dotychczasowe teorie
Śmierć w wieku zaledwie 32 lat położyła kres podbojom Aleksandra Wielkiego. Nawet jak na tamte czasy zmarł zaskakująco młodo. Przez lata nie wiadomo było, co tak naprawdę było przyczyną zgonu tego jednego z największych wodzów w dziejach. Teraz...
"Leningrad". Piekło oblężenia oczami cierpiących obywateli
Blokada Leningradu stała się jednym z symboli II wojny światowej. Nic dziwnego, że przez ostatnie dziesięciolecia doczekała się pokaźnej literatury. Teraz do polskich księgarń trafia „Leningrad. Dzienniki z oblężonego miasta”. Czy wnosi coś nowego?
Czy nasi przodkowie leczyli się owadami? Kwerenda badaczy z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Akademicka medycyna podchodzi do „owadzich” leków raczej nieufnie, ale najwyraźniej nasi przodkowie mieli w tej kwestii inne zdanie. Chlebowe pastylki z wszami, nalewki z biedronek i chrabąszczy, okłady z mrówek – wszystkie te specyfiki można było znaleźć w...
Kobiece wynalazki, które zmieniły świat. Dlaczego nie pamiętamy o tych wielkich odkrywczyniach?
Da Vinci, Edison, Bell – w zestawieniach największych wynalazców królują mężczyźni. Jednak to właśnie kobiety często dokonywały odkryć, które w realny sposób zmieniły nasze życie. Kamizelki kuloodporne, piła tarczowa, zmywarka czy wi-fi to tylko niektóre z nich. Co...
Początkowo to czarni handlowali czarnymi. Kiedy Europejczycy zaczęli polować na niewolników?
Polowania na niewolników i handel nimi kwitły w Afryce niemal od zarania dziejów. Do pewnego momentu proceder ten znajdował się jednak wyłącznie w rękach tubylców i muzułmańskich kupców. Kiedy do gry włączyli się także Europejczycy?
Nazistowski savoir-vivre. Jak i kiedy należało wykonywać hitlerowskie pozdrowienie w III Rzeszy?
Powitanie słowami „Heil Hitler” w połączeniu z wyciągnięciem prawej ręki było jednym z najbardziej charakterystycznych elementów życia w III Rzeszy. Za uchylanie się od wykonywania gestu groziły surowe konsekwencje. Jakie reguły narzucała w tej kwestii Niemcom nazistowska etykieta?
Historia mody kołem się toczy (Karolina Żebrowska, "Polskie piękno")
Na okładce „Polskiego piękna” śliczna dziewczyna z lat 60. spogląda w oczy poważnej damie z początków XX wieku. Przyjrzyjcie się uważnie! To jedna i ta sama kobieta, autorka książki: Karolina Żebrowska.
Prace domowe zaczęto zadawać już w starożytnym Egipcie
Zadania domowe dla uczniów często są niczym męki Tantala. Kiedy kolejny raz będą się żalić na tę „niesprawiedliwość świata”, warto im przypomnieć, że nie oni pierwsi i nie ostatni. Lekcje musieli odrabiać już starożytni Egipcjanie.
Jak wyglądała w średniowieczu ceremonia pasowania na rycerza?
Uderzenie mieczem, a może królewski pocałunek? Prywatna ceremonia, czy wielogodzinna, publiczna uroczystość? W kościele czy na zamku? Moment pasowania na rycerza mógł wyglądać bardzo różnie. Ale jedno jest pewne: dla tych, którzy dostąpili tego zaszczytu, była to jedna...