XIX wiek
Od Korsyki do Świętej Heleny. Wszystkie wyspy Napoleona
Gdy jesienią 1815 roku – parę miesięcy po klęsce pod Waterloo – Napoleon Bonaparte spojrzał po raz pierwszy na bazaltowe zbocza Świętej Heleny, wyłaniające się zza horyzontu, bez słowa wrócił do swojej kajuty na brytyjskiej fregacie Northumberland. Przecież...
Niebezpieczna plomba, czyli wielka dentystyczna awantura
Wizyty u dentysty były (i nadal są) koszmarem. Jednakże dawniej koniec wiercenia wcale nie równał się z końcem cierpienia. Gorsze mogło się okazać… zakładanie plomby!
Szachy. Niezwykła historia „królewskiej gry”
Choć początkowo była to gra iście królewska, to z czasem szachy stały się dostępne dla wszystkich. Za bierki szachowe łapały takie osobistości jak Napoleon Bonaparte czy Józef Piłsudski. W cieniu „zimnej wojny” rozegrał się prawdziwy szachowy bój. Rywalizacja...
Bitwa pod Gettysburgiem. Najkrwawsza batalia wojny secesyjnej
Po ponad dwadzieścia tysięcy poległych po każdej stronie konfliktu, trzy dni walk i dwa błędy taktyczne – tak można w skrócie podsumować bitwę pod Gettysburgiem, w której żołnierzom Unii udało się w końcu pokonać niezniszczalnego generała Lee.
Jak sproszkowany nos Sfinksa pomógł dowieść… istnienia atomów?
Wielkie odkrycia mają to do siebie, że nie zawsze od razu zdajemy sobie sprawę z ich znaczenia. Dokładnie tak było w przypadku ciekawych obserwacji poczynionych przez pewnego naukowca pracującego na początku XIX wieku, który… zobaczył pod mikroskopem dowód...
„Lew morski” Napoleona. 140 lat przed Hitlerem Bonaparte szykował się do inwazji na Anglię
Płonące wraki francuskich okrętów pod Abukirem jednoznacznie potwierdziły zdecydowaną przewagę Royal Navy na morzach świata. Jednak unoszące się nad pobojowiskiem dymy nie przesłoniły generałowi Bonapartemu celu, do którego dążył od dawna – ostatecznego pokonania znienawidzonego Albionu. Trzeba było...
Tajemnicza śmierć brytyjskich alpinistów. Co wydarzyło się w górach Kaukazu?
W drugiej połowie XIX wieku Alpy miały coraz mniej tajemnic. Europejscy wspinacze poszukujący nowych wyzwań skierowali więc swoje oczy na Kaukaz. Znajdowały się tam wysokie górskie szczyty, które wiąż czekały na swoich zdobywców…
Najgłupsze słowa mądrych ludzi, czyli przepowiednie, które się nie sprawdziły
Każdy czasem żałuje swoich słów, kiedy te okazują się absolutną bzdurą. Gorzej, jeśli jest się znanym naukowcem lub autorytetem i krytykuje się nowe wynalazki, takie jak komputer czy telefon. Oto zestawienie najmniej trafnych przepowiedni dotyczących przyszłości technologii, bez...
Nie tylko Kasztanka. Wszystkie zwierzęta Piłsudskiego
Zapalony myśliwy, a może miłośnik zwierząt i natury? Czy Józef Piłsudski poparłby „piątkę dla zwierząt”?
Kiedy władcę ponosi wyobraźnia… Baśniowe zamki Ludwika Szalonego
Pozostawił po sobie legendę obłąkanego monarchy, uważającego się za reinkarnację jednego z rycerzy króla Artura, oraz trzy baśniowe budowle, które do dziś są symbolami jego bujnej wyobraźni i.. szaleństwa. Pikanterii sprawie dodaje zagadkowa śmierć króla. Do dziś nie...
Niesamowite, widowiskowe i… szalone. Niezrealizowane pomysły wielkich wizjonerów
Niezwykłe, monumentalne budowle od zawsze zachwycały ludzkość. Były symbolem talentu i potęgi władców. Jednak wiele widowiskowych projektów pozostało takimi tylko na papierze. Poznaj historię koncepcji architektonicznych, które – choć nigdy nie powstały – fascynują nawet dziś…
Człowiek wcale nie zszedł z drzewa! Nowe dowody w „małpim procesie”
Popularne twierdzenie, jakoby nasz gatunek wywodził się od małp, sprowokowało długi spór między urażonymi fundamentalistami religijnymi a ludźmi nauki. Dziś wiemy już doskonale kto ma rację. Ale czy zdanie, które wywołało tyle emocji, na pewno jest poprawne?
John Spear Murray – człowiek, który stworzył Mechanicznego Mesjasza
W 1823 roku Mary Shelley wydaje swoje najsłynniejsze dzieło – „Frankensteina”. Dwadzieścia lat później w Nowej Anglii John Murray Spear podejmuje się stworzenia Mechanicznego Mesjasza, którego narodziny miały odmienić losy ludzkości.
Niewolnice sadystycznego króla Clipperton – na tej wyspie rozegrał się mrożący krew w żyłach dramat kobiet
Wyspa Clipperton obecnie jest niezamieszkałym atolem na Pacyfiku, jednak ten bezludny teren skrywa przerażającą historię sadystycznej dyktatury, która zniewoliła na prawie dwa lata garstkę kobiet. Ich historia to szokująca opowieść o zbiegach okoliczności i złu, jakie potrafi kryć...
„Czerkieskie ślicznotki” – symbol seksu i namiętności w XIX wieku
Kaukaz bardzo długo funkcjonował w europejskiej kulturze jako mityczny region pełen cudów i tajemnic. To właśnie u szczytów gór Kaukazu miała zatrzymać się Arka Noego, a sama kraina uchodziła bardzo długo za praojczyznę gatunku ludzkiego. Nie mniejszą sławą...
Zapomniane ludobójstwo w Afryce, czyli o tym, jak Niemcy zdobywali zamorskie kolonie
Szeroko zakrojone i dokładnie zaplanowane zbrodnie ludobójstwa są na ogół kojarzone z działalnością nazistowskich Niemiec podczas II wojny światowej. W opinii publicznej nie są natomiast powszechnie znane inne – nie mniej okrutne – zbrodnie, które ojczyzna Goethego i...
Lewis Hine. Człowiek, który obnażył prawdziwe oblicze pracujących dzieci Ameryki
Rewolucja przemysłowa odmieniła świat, prowadząc do gwałtownych zmian dotykających niemal każdą dziedzinę życia. Rozwój ten pomógł zbudować wielkie fortuny i silne gospodarki, ale również przyczynił się do wielu nadużyć związanych z tanią siłą roboczą, której spory procent stanowiły...
Najsłynniejsza kobieta szpieg w dziejach… wcale nie była szpiegiem? Prawdziwa historia Maty Hari
Żołnierze z plutonu egzekucyjnego się nie spisali – strzelali niecelnie, jeden prawie zemdlał. Na 12 kul ciała dosięgły zaledwie trzy, więc oficer strzałem łaski musiał przedziurawić głowę Maty Hari. Tak po zaledwie dwudniowym procesie skończyła życie najsłynniejsza podwójna...
Kobiety w XIX-wiecznych dworkach szlacheckich. Jak wyglądało ich życie?
Dawniej mówiło się, że mąż jest głową rodziny, a żona szyją, która nią kręci. Kiedyś podział ten był dość oczywisty; mężczyzna zarabiał, a kobieta zarządzała pieniędzmi i domem. Jak wyglądało życie XIX – wiecznych kobiet w dworkach szlacheckich?
Ten badacz udowadniał, że kobiety są niedorozwinięte a Maria Skłodowska-Curie to „kolejna samiczka bezmyślnie małpująca mężczyzn”.
W 1900 roku opublikowana została praca Paula Juliusa Möbiusa „O umysłowym i moralnym niedorozwoju kobiety”. W tej pseudonaukowej rozprawie niemiecki badacz udowadniał wyższość mężczyzn nad kobietami.
Awantura o kamizelkę kuloodporną, czyli Szczepanik kontra Żegleń
Kamizelki kuloodporne to dziś obowiązkowy element wyposażenia żołnierzy czy policjantów. Do dziś nie ma jednak stuprocentowej pewności, komu należy się laur wynalazcy tego ratującego życie pancerza…
Porwana przez elfy i spalona żywcem – mrożąca krew w żyłach historia Bridget Cleary
22 marca 1895 r. irlandzcy policjanci odnaleźli zwęglone szczątki kobiety w płytkim grobie niedaleko Ballyvadlea. Jej tułów był poważnie poparzony i nagi, z wyjątkiem czarnych pończoch. Na głowę ofiary założono worek, który skrywał nieuszkodzoną twarz zaginionej żony Michaela...
Zofia Nałkowska – największa skandalistka Młodej Polski
Zofia Nałkowska, którą większość z nas kojarzy z dziełami takimi jak Medaliony czy Granica, była również feministką, działaczką i posłanką. A jej wystąpienie w czasie Zjazdu Kobiet wywołało prawdziwy skandal. Pisarka wprowadziła w osłupienie największe polskie emancypantki. Nie...
Tajemnicza śmierć “szalonego” króla Ludwika II – na co naprawdę chorował władca Bawarii?
Ludwik II Wittelsbach zasłynął w historii jako budowniczy baśniowych niemieckich zamków, miłośnik sztuki i ekscentryczny władca, prowadzący nocny tryb życia. Choć kochany przez bawarski naród, to swoimi dziwactwami, wydatkami ponad stan oraz pacyfistycznym podejściem przysporzył sobie wrogów w...
Najdziwniejsze zbroje w historii
Ochrona ciała jest naturalnym zjawiskiem. Instynktownie bronimy się przed uszkodzeniem organizmu; za pomocą odruchów bezwarunkowych albo specjalnie przygotowanych części garderoby. Różne dyscypliny sportu współcześnie chętnie wykorzystują wszelkiej maści ochraniacze. Wiadomo – zdrowie jest najważniejsze. Taka myśl przyświecała również...