Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.
07.05.2021
Rankiem 28 czerwca 1956 roku w Zakładach im. Józefa Stalina Poznań wybuchł pierwszy w PRL strajk generalny. Do stłumienia buntu władza wysłała wojsko i milicję. Według dzisiejszej wiedzy w wielogodzinnych walkach zginęło 58 osób, w tym 50 cywili, 4 żołnierzy, 3 funkcjonariuszy UB i 1 milicjant.
02.05.2021
W tym roku mija 60 lat od zabójstwa pierwszego premiera Demokratycznej Republiki Konga – Patrice’a Lumumby. W historię jego morderstwa wplątane były rządy Królestwa Belgii, USA, ZSRR, a także ONZ, międzynarodowe konsorcja i władze zbuntowanej prowincji. Niesłychanie zagmatwana sytuacja polityczna, której skutkiem było zabójstwo Lumumby, znana jest jako kryzys kongijski.
30.04.2021
Czy to możliwe, by pod okiem strażników wybudować w obozie jenieckim długi i głęboki tunel? Czy da się przeprowadzić ucieczkę aż 25 ludzi? I jeszcze w międzyczasie skonstruować przenośny kajak? To nie scenariusz kolejnego filmu z Hollywood, to wydarzyło się naprawdę!
27.04.2021
Kiedy jesienią 1943 roku Goebbels zobaczył swój wymarzony film o Titanicu, zdecydował, że wbrew zamierzeniom zdemoralizuje on jednak naród niemiecki. Szef hitlerowskiej propagandy miał się w nim dopatrzeć dzieła niebezpiecznie trafnie opisującego sytuację w III Rzeszy. Według niego to był film o bezradnych ludziach na tonącym statku dowodzonym przez głupiego dowódcę…
23.04.2021
Przełom, jaki dokonał się w Polsce w 1956 roku, zdawał się być rzeczywistym końcem stalinizmu. Prześladowany przez własnych towarzyszy Władysław Gomułka był, w powszechnym odczuciu, gwarantem, że stare metody to już przeszłość. Uznał racje protestujących w Poznaniu robotników. Tymczasem jeśli rzeczywiście istniały jakieś ideały Października, to szybko o nich zapomniano. Stopniowo system wracał na swe dawne tory…
22.04.2021
Podczas wojny o Falklandy HMS „Conqueror” stał się pierwszym w historii – i jak na razie jedynym – atomowym okrętem podwodnym, który zatopił jednostkę przeciwnika. Ofiarą Brytyjczyków padł argentyński krążownik „General Belgrano”.
20.04.2021
Za opowiedzenie dowcipu o wodzu albo skomentowanie niekorzystnej sytuacji politycznej lub stanu armii można było trafić za kratki nawet na pięć lat. Nie działo się to w Korei Północnej czy ZSRR, a w Polsce pod rządami sanacji.
18.04.2021
Amerykańskie lotnictwo urządziło 18 kwietnia 1943 roku „polowanie” na admirała Isoroku Yamamoto, głównodowodzącego japońskiej marynarki wojennej i twórcę planu ataku na Pearl Harbor. Wywiad ustalił trasę przelotu samolotu admirała i wysłał na jego spotkanie 18 uzbrojonych po zęby myśliwców P-38 Lightning. Piloci, gdy dowiedzieli się, kogo mają szansę „ustrzelić”, wręcz rwali się do walki.
16.04.2021
Dziś już coraz mniej osób pamięta, że kiedyś na zachodzie graniczyliśmy z nieistniejącym obecnie państwem – Niemiecką Republiką Demokratyczną. Ponieważ NRD należała do bloku „państw socjalistycznych”, oficjalnie była naszym przyjacielem. W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych mogło się nawet wydawać, że prawdziwym…
14.04.2021
Ideologia Dżucze opiera się na myśleniu, że wszystko należy do człowieka po to, aby mu służyć. Pozwala na stworzenie niezniszczalnej więzi miedzy ludzkimi masami i Wodzem. Oznacza możliwość zbudowania niezależności i suwerenności. Obywatele mogą używać swoich talentów i siły dla wspólnego dobra. Tyle pięknej teorii. Bo – jak to w historii Korei Północnej bywa – praktyka wygląda nieco inaczej..
12.04.2021
Broń masowego rażenia jest jednym z tych wynalazków, które – łagodnie rzecz ujmując – nie przynoszą chluby rodzajowi ludzkiemu. Od biologicznej i atomowej broń chemiczną odróżnia fakt, że ta ostatnia już kiedyś została użyta na masową skalę. Jej niszczycielska moc była tak duża, że szybko pożałowano tej decyzji…
10.04.2021
Sformułowana na początku XX wieku przez brytyjski Komitet Obrony Imperialnej opinia głosiła, że nawet wspólna akcja okrętów i wojsk lądowych przeciwko umocnieniom na półwyspie Gallipoli niesie za sobą „wielkie ryzyko i nie powinna być podejmowana dopóty, dopóki istnieją inne sposoby wywarcia wpływu na Turcję”. W styczniu 1915 roku tych innych powodów nawet nie szukano. Państwo Osmanów należało jak najszybciej wyrwać z orbity wpływów niemieckich. W grę wchodziło jeszcze coś, co niejednokrotnie doprowadzało do zguby nawet największych tego świata – walka o honor.
08.04.2021
Bardzo osobliwie przebiegał w Rosji rozwój szkolnictwa wyższego. Rząd martwił się, by w miarę powstawania nowych uniwersytetów nie rodziły się w społeczeństwie nowe idee. Zbyt dużo wykształconych osób mogłoby pokrzyżować władzy plany. Obawiano się przede wszystkim rozmaitych „wolnomyślicieli” oraz kobiet.
07.04.2021
Reformy zawsze były bardzo ważne we wszystkich liczących się państwach. Nie inaczej było w imperium carów. W XIX wieku przeprowadzano je na wielu płaszczyznach. Już Piotr Wielki zapoczątkował reformy na szeroką skalę, wprowadzając Rosję w krąg kultury europejskiej; pojawiła się moda na ubiór wzorowany na zachodnich strojach, bojarom nakazano zgolić brody. Stolica została przeniesiona do Petersburga.
05.07.2019
Po Hiroszimie i Nagasaki ludzkość wkroczyła w nowy wiek. Broń jądrowa stała się motywem przewodnim kolejnych dekad, a wizja wojny ostatecznej spędzała sen z powiek dorosłym i dzieciom. Właśnie te dziwne, straszne czasy atomowego terroru opisuje Rodric Braithwaite w książce „Armagedon i paranoja”.
21.06.2019
U progu rewolucji przemysłowej widok siedmiolatka zmierzającego o świcie do pracy w fabryce czy kopalni nie był niczym niezwykłym. Codziennie setki tysięcy maluchów wychodziło z domów i przytułków, by harować przez kilkanaście godzin z narażeniem zdrowia i życia. Historia jakby o nich zapomniała – aż do teraz.
14.06.2019
Zachować dziewictwo do ślubu, dużo się modlić, urodzić syna i nie pożegnać się przy tym ze światem – tak podobno przedstawiała się lista „aspiracji” średniowiecznej niewiasty. Ale czy na pewno? Autorzy bestsellerowej serii przekonują, że z punktu widzenia kobiet ta epoka nie była aż tak mroczna.
17.05.2019
Wykorzystywano je do przenoszenia meldunków, transportu broni oraz amunicji. Były również ostatnią drogą ucieczki z upadających punktów oporu. Kanały odegrały trudną do przeceniania rolę w trakcie powstania warszawskiego i „Wojna w kanałach” w doskonały sposób to pokazuje.
