Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.
04.03.2021
Wbrew dowcipom Czechosłowacja miała dostęp do morza i posiadała marynarkę wojenną. 16 sierpnia 1918 roku Oddział Morski Legionu Czechosłowackiego stoczył pierwszą i jedyną bitwę w historii rodzimej marynarki. Czesi i Słowacy pokonali flotyllę bolszewików pod Miszychą.
02.03.2021
Kiedy w 1988 roku w kanadyjskim Calgary Eddie „Orzeł” Edwards pojawił się na najważniejszej imprezie czterolecia, wzbudził skrajne emocje. Kibice go uwielbiali. Działacze – niekoniecznie. Brytyjczyk doprowadził bowiem do sytuacji, w której najsłabszy sportowiec cieszył się większym wzięciem niż wielki mistrz. Ale historia Edwardsa to nie tylko ciągłe lądowanie na buli. „Orzeł” udowodnił, że można spełnić marzenia.
28.02.2021
Późną wiosną 1973 roku opuszczono turecką banderę na krążowniku liniowym Yavuz. Tym samym żywot zakończył najstarszy okręt tej klasy, który jeszcze jako niemiecki Goeben przedarł się w 1914 roku do Konstantynopola. Dołączył do swego towarzysza walki, lekkiego krążownika Breslau, któremu nie dane było jednak dożyć tak sędziwego wieku. Pod koniec wielkiej wojny odszedł – i to z hukiem – na wieczną wachtę. To właśnie te dwa okręty, nierozłączne niczym Kastor i Polluks, spędzały sen z powiek dowódcom ententy…
27.02.2021
W grudniu 1924 roku na komisariat policji w Munsterberg (dzisiejszych Ziębicach na Dolnym Śląski) wpadł przerażony Vincenz Oliver i oskarżył o próbę morderstwa jednego z szanowanych mieszkańców, Karla Denke. Funkcjonariusze w pierwszej chwili nie uwierzyli w zeznania mężczyzny, czas miał jednak pokazać, że ich poważany sąsiad stał za bestialskimi zbrodniami.
25.02.2021
25 lutego 1921 roku żołnierze Armii Czerwonej weszli do stolicy. Niecały miesiąc później Demokratyczna Republika Gruzji została zaanektowana przez Rosję. Tym samym naród, który tak długo walczył o swoją niepodległość, po raz kolejny ją utracił, dostając się pod rosyjskie panowanie.
23.02.2021
Biura w kairskim burdelu, fałszywe meldunki, sztuczne czołgi oraz całe nieistniejące armie – Brytyjczycy naprawdę potrafili nabijać Niemców w butelkę. Większość trików była dziełem jednego człowieka.
19.02.2021
Jak wyglądała polska bankowość po 1918 roku? Czy po odzyskaniu niepodległości poradziliśmy sobie z jej utworzeniem na naszych ziemiach? Warto przyjrzeć się historii Pocztowej Kasy Oszczędności – organizacji, która miała duży wpływ na dzieje naszego kraju.
17.02.2021
Służyli państwu, którego nie znali, w imię ideologii, której nawet do końca nie zgłębili – tak mawiano o brytyjskich sympatykach komunizmu. Niektórzy, jak Kim Philby, posunęli się nawet do zdrady. Inni, jak pisarz Graham Greene, przyjęli to z dziwnym zrozumieniem.
15.02.2021
Historia muzyki popularnej rządzi się swoimi prawami. Nierzadko popkulturowe mity i rzeczywistość są niemożliwe do rozdzielenia – lub ta druga okazuje się mocno rozczarowująca. Zdarza się też, że mity są jedynymi namacalnymi dowodami na istnienie jakiegoś zjawiska bądź osoby, ponieważ upływ czasu skutecznie zatarł po nich realne ślady. Coś takiego spotkało Roberta Johnsona, czarnoskórego bluesmana żyjącego przed II wojną światową na amerykańskim Południu.
13.02.2021
Dla armii gorsze od strat bojowych były te niebojowe – wypadki na tyłach i wszelkiego rodzaju choroby. Zwłaszcza weneryczne, które mogły trwale wyłączyć żołnierza z walki. Jak sobie z nimi radzono podczas wojny z bolszewikami?
11.02.2021
500 tysięcy ofiar – przyjmuje się powszechnie za wynik działań nazistów przeciwko ludności romskiej. Cyganie byli uznawani za jeszcze większe zagrożenie dla idealnego społeczeństwa niż Żydzi, a zgodnie z szacunkami niektórych naukowców podczas wojny mogło ich zginąć kilkakrotnie więcej…
09.02.2021
W samym środku II wojny światowej szef niemieckiego wywiadu współpracował z Polakami, ewakuując z okupowanego kraju żony wyższych polskich oficerów. Trasa wiodła przez Berlin – pod okiem Gestapo.
07.02.2021
W ostatnich tygodniach wojny Niemcy wysłali na morze „superU-Boota” o nazwie „Czarna Pantera”. Na pokładzie U-1105 zamontowano najnowocześniejsze urządzenia, które w ostatnich miesiącach opracowali nazistowscy inżynierowie. Kadłub okrętu pokryto gumową powłoką „Alberich”, która czyniła jednostkę praktycznie niewykrywalną i bardzo cichą.
03.02.2021
„Na każdym kroku jakiś przyjaciel lub znajomy został zabity lub ranny, i kilka kroków dalej znalazłem Traversa, który siedział plecami oparty o wał. Kula przeszła mu przez płuca, a z ust wypływała krew. Podnosiłem go, ale krzyk agonii, który wydał, powstrzymał mnie. […] to nie była jego jedyna rana; jego udo zostało zmiażdżone kulą […], a spływająca krew zmieszała się pod nim w błotnistej kałuży z deszczem” – czytali z przerażeniem Brytyjczycy w 1871 roku o klęsce pod Dorking. Klęsce, która była wynikiem… obsesji na punkcie inwazji na ich kraj.
05.07.2019
Po Hiroszimie i Nagasaki ludzkość wkroczyła w nowy wiek. Broń jądrowa stała się motywem przewodnim kolejnych dekad, a wizja wojny ostatecznej spędzała sen z powiek dorosłym i dzieciom. Właśnie te dziwne, straszne czasy atomowego terroru opisuje Rodric Braithwaite w książce „Armagedon i paranoja”.
21.06.2019
U progu rewolucji przemysłowej widok siedmiolatka zmierzającego o świcie do pracy w fabryce czy kopalni nie był niczym niezwykłym. Codziennie setki tysięcy maluchów wychodziło z domów i przytułków, by harować przez kilkanaście godzin z narażeniem zdrowia i życia. Historia jakby o nich zapomniała – aż do teraz.
14.06.2019
Zachować dziewictwo do ślubu, dużo się modlić, urodzić syna i nie pożegnać się przy tym ze światem – tak podobno przedstawiała się lista „aspiracji” średniowiecznej niewiasty. Ale czy na pewno? Autorzy bestsellerowej serii przekonują, że z punktu widzenia kobiet ta epoka nie była aż tak mroczna.
17.05.2019
Wykorzystywano je do przenoszenia meldunków, transportu broni oraz amunicji. Były również ostatnią drogą ucieczki z upadających punktów oporu. Kanały odegrały trudną do przeceniania rolę w trakcie powstania warszawskiego i „Wojna w kanałach” w doskonały sposób to pokazuje.
