Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.
20.04.2021
Za opowiedzenie dowcipu o wodzu albo skomentowanie niekorzystnej sytuacji politycznej lub stanu armii można było trafić za kratki nawet na pięć lat. Nie działo się to w Korei Północnej czy ZSRR, a w Polsce pod rządami sanacji.
18.04.2021
Amerykańskie lotnictwo urządziło 18 kwietnia 1943 roku „polowanie” na admirała Isoroku Yamamoto, głównodowodzącego japońskiej marynarki wojennej i twórcę planu ataku na Pearl Harbor. Wywiad ustalił trasę przelotu samolotu admirała i wysłał na jego spotkanie 18 uzbrojonych po zęby myśliwców P-38 Lightning. Piloci, gdy dowiedzieli się, kogo mają szansę „ustrzelić”, wręcz rwali się do walki.
16.04.2021
Dziś już coraz mniej osób pamięta, że kiedyś na zachodzie graniczyliśmy z nieistniejącym obecnie państwem – Niemiecką Republiką Demokratyczną. Ponieważ NRD należała do bloku „państw socjalistycznych”, oficjalnie była naszym przyjacielem. W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych mogło się nawet wydawać, że prawdziwym…
14.04.2021
Ideologia Dżucze opiera się na myśleniu, że wszystko należy do człowieka po to, aby mu służyć. Pozwala na stworzenie niezniszczalnej więzi miedzy ludzkimi masami i Wodzem. Oznacza możliwość zbudowania niezależności i suwerenności. Obywatele mogą używać swoich talentów i siły dla wspólnego dobra. Tyle pięknej teorii. Bo – jak to w historii Korei Północnej bywa – praktyka wygląda nieco inaczej..
12.04.2021
Broń masowego rażenia jest jednym z tych wynalazków, które – łagodnie rzecz ujmując – nie przynoszą chluby rodzajowi ludzkiemu. Od biologicznej i atomowej broń chemiczną odróżnia fakt, że ta ostatnia już kiedyś została użyta na masową skalę. Jej niszczycielska moc była tak duża, że szybko pożałowano tej decyzji…
10.04.2021
Sformułowana na początku XX wieku przez brytyjski Komitet Obrony Imperialnej opinia głosiła, że nawet wspólna akcja okrętów i wojsk lądowych przeciwko umocnieniom na półwyspie Gallipoli niesie za sobą „wielkie ryzyko i nie powinna być podejmowana dopóty, dopóki istnieją inne sposoby wywarcia wpływu na Turcję”. W styczniu 1915 roku tych innych powodów nawet nie szukano. Państwo Osmanów należało jak najszybciej wyrwać z orbity wpływów niemieckich. W grę wchodziło jeszcze coś, co niejednokrotnie doprowadzało do zguby nawet największych tego świata – walka o honor.
08.04.2021
Bardzo osobliwie przebiegał w Rosji rozwój szkolnictwa wyższego. Rząd martwił się, by w miarę powstawania nowych uniwersytetów nie rodziły się w społeczeństwie nowe idee. Zbyt dużo wykształconych osób mogłoby pokrzyżować władzy plany. Obawiano się przede wszystkim rozmaitych „wolnomyślicieli” oraz kobiet.
07.04.2021
Reformy zawsze były bardzo ważne we wszystkich liczących się państwach. Nie inaczej było w imperium carów. W XIX wieku przeprowadzano je na wielu płaszczyznach. Już Piotr Wielki zapoczątkował reformy na szeroką skalę, wprowadzając Rosję w krąg kultury europejskiej; pojawiła się moda na ubiór wzorowany na zachodnich strojach, bojarom nakazano zgolić brody. Stolica została przeniesiona do Petersburga.
05.04.2021
„Uderzyło mnie (…), iż w świecie, w którym toczy się wojna, około dwudziestu młodych lub w średnim wieku ludzi o wspaniałej kondycji fizycznej (…) spędzało czas na tresowaniu koni w kręceniu zadem i podnoszeniu nóg stosownie do pewnych sygnałów danych łydkami i lejcami. Jakkolwiek bardzo lubię konie, wydawało mi się to jednak marnotrawieniem energii” – pisał w swoim dzienniku gen. Patton. Znany z ciętego języka i nieobliczalnego zachowania amerykański dowódca musiał jednak poddać się urokowi tego, co zobaczył. Pokaz Hiszpańskiej Szkoły Jazdy obudził w nim duszę kawalerzysty. Te konie trzeba było ratować – i to szybko.
03.04.2021
Zawarta w tytule antykomunistyczna przyśpiewka między 1965 a 1966 rokiem przyjęła całkowicie realną formę. W niespełna rok setki tysięcy członków i sympatyków Komunistycznej Partii Indonezji straciło życie w bezprecedensowych politycznych czystkach. Masakra ta była jednym z największych i najohydniejszych przykładów ludobójstwa w najnowszej historii świata.
31.03.2021
Historia Evangelosa Eoussisa to przestroga. Rollercoaster. Jego życie obfitowało w upadki i próby powrotu na szczyt. Młody, spokojny i utalentowany pięściarz miał wszystko, by zostać najlepszym na świecie. Zgubiła go naiwność i brudne wojny gangsterów.
28.03.2021
Była najkrótszym konfliktem zbrojnym w historii ludzkości. Trwała zaledwie 38 minut. W tym czasie Brytyjczycy zdołali wypowiedzieć wojnę, zaatakować siły zanzibarskie i zawrzeć pokój. Wszystko to wydarzyło się 27 sierpnia 1896 roku.
26.03.2021
Broń biologiczna brzmi nowocześnie i kojarzy się z tajnymi laboratoriami. Nie każdy wie, że po „biologiczne” rozwiązania w walkach z wrogiem sięgano nieomal od zarania cywilizacji. Zwłoki zmarłych na choroby zakaźne przerzucano przez mury obleganych miast, by wywołać epidemię. Odpowiednimi mieszankami ziół zatruwano rzeki, podrzucano wrogowi jadowite węże i skorpiony. To tylko część arsenału broni biologicznych starożytności i średniowiecza.
24.03.2021
W zaratusztrianizmie śmierć postrzegana jest jako triumf sił zła nad dobrem, a zmarły należy do boga Angra Mainju. Im bardziej człowiek zasłuży się na ziemi, tym większa jest radość bóstwa wszelkiego zła z jego zgonu. Według wierzeń ciało nieboszczyka jest nieczyste. Zwłoki nie mogą zatem być oddane ziemi, wodzie, ani tym bardziej ogniu, który jest najczystszym z żywiołów…
05.07.2019
Po Hiroszimie i Nagasaki ludzkość wkroczyła w nowy wiek. Broń jądrowa stała się motywem przewodnim kolejnych dekad, a wizja wojny ostatecznej spędzała sen z powiek dorosłym i dzieciom. Właśnie te dziwne, straszne czasy atomowego terroru opisuje Rodric Braithwaite w książce „Armagedon i paranoja”.
21.06.2019
U progu rewolucji przemysłowej widok siedmiolatka zmierzającego o świcie do pracy w fabryce czy kopalni nie był niczym niezwykłym. Codziennie setki tysięcy maluchów wychodziło z domów i przytułków, by harować przez kilkanaście godzin z narażeniem zdrowia i życia. Historia jakby o nich zapomniała – aż do teraz.
14.06.2019
Zachować dziewictwo do ślubu, dużo się modlić, urodzić syna i nie pożegnać się przy tym ze światem – tak podobno przedstawiała się lista „aspiracji” średniowiecznej niewiasty. Ale czy na pewno? Autorzy bestsellerowej serii przekonują, że z punktu widzenia kobiet ta epoka nie była aż tak mroczna.
17.05.2019
Wykorzystywano je do przenoszenia meldunków, transportu broni oraz amunicji. Były również ostatnią drogą ucieczki z upadających punktów oporu. Kanały odegrały trudną do przeceniania rolę w trakcie powstania warszawskiego i „Wojna w kanałach” w doskonały sposób to pokazuje.
