Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Starożytność

Ruiny świątyni z pozostałościami ambony w Perperikonie (fot. Anton Lefterov, lic. CC BY-SA 4.0)
18.08.2018 | Autor:

Bułgarski Indiana Jones odkrywa kolejne niezwykłości. Tym razem natrafił na wczesnochrześcijańską rezydencję biskupią

Archeolog, który odkrył wyciosane w skałach starożytne miasto w górach Bułgarii znów ma szczęście. Właśnie w Rodopach natrafił na wczesnochrześcijańską rezydencję biskupa, a w niej na przepiękny krzyż.

Papirus, zdjęcie poglądowe (fot. domena publiczna)
16.08.2018 | Autor:

Starożytne testy ciążowe i traktat o nerkach. Nowe spojrzenie na medycynę w starożytnym Egipcie? Dzięki tym papirusom to możliwe

Uniwersytet w Kopenhadze posiada interesującą kolekcję papirusów, która w dużej części nadal nie została opublikowana. Zawierają one teksty między innymi o medycynie, botanice, czy astrologii. Naukowcy wreszcie zaczęli je przekładać, ujawniając, że starożytni Egipcjanie wiedzieli więcej niż przypuszczaliśmy.

Przykłady artefaktów odzyskanych przez Irak w 2008 r (fot. domena publiczna)
15.08.2018 | Autor:

Zrabowane po upadku Saddama Husajna skarby wracają do Iraku

Po upadku Saddama Husajna przez pewien czas w Iraku panował chaos. Wykorzystywali to na ogromną skalę złodzieje, którzy nie oszczędzali także muzeów. Z irackich placówek zrabowano wówczas bezcenne skarby. Właśnie odzyskano kilka artefaktów.

Witeliusz (fot. Jastrow, lic. CC BY 2.5)
14.08.2018 | Autor:

Czy rzymskich cesarzy mordowano dlatego, że wybuchały wulkany? Nowe analizy udowadniają, że to możliwe

Zasiadanie na rzymskim tronie było jednym z najniebezpieczniejszych zajęć w czasach starożytnych. Dla przykładu, w latach 235-285 zabito aż 14 z 26 imperatorów! Profesor ekonomii z Ontario twierdzi, że wie, dlaczego.

03.08.2018 | Autor:

Ludzie zostali zaprojektowani do picia (Mark Forsyth „Krótka historia pijaństwa”)

Historia ludzi to historia alkoholu – twierdzi Mark Forsyth i próbuje prześledzić, jak napoje wyskokowe od zarania dziejów wpływały na los pojedynczych ludzi i całych imperiów. Okazuje się to nie lada wyzwaniem, zwłaszcza, że autor chce tworzyć książkę...

Częścią drogi jest tak zwany "diabelski most".
02.08.2018 | Autor:

Najważniejsza droga w Europie. Niedostępna, niebezpieczna i nieodzowna

Jej budowę można porównać do stawiania nawy wspaniałej gotyckiej katedry. Przez tysiąclecia stanowiła szlak niedostępny czy wręcz nieznany. Potem stała się najważniejszym szlakiem biegnącym z północy na południe Europy. O tym wszystkim pisze profesor Norman Davies.

Mauzoleum Neiko, przekształcone w bizantyjski kościół (fot. Thanos Kartsoglou, Greckie Ministerstwo Kultury)
28.07.2018 | Autor:

Rabusie nie dobrali się do niego przez 1800 lat. Jakie skarby spoczywają w grobowcu greckiej szlachcianki?

W trakcie wykopalisk prowadzonych na greckiej wyspie Sikinos będącej częścią Cyklad, natrafiono na rzadkie znalezisko. Odkryto grób szlachcianki wypełniony skarbami, który przez blisko dwa tysiąclecia ukryty był przed zakusami rabusiów.

Wykopaliska w Aleksandrii (fot. egipskie Ministerstwo ds. Starożytności)
22.07.2018 | Autor:

Tajemniczy czarny sarkofag i ostrzeżenie o klątwie. Brzmi jak fragment opowieści z hollywoodzkiego filmu? To najnowsze znalezisko w Aleksandrii

Egipscy archeolodzy znaleźli w Aleksandrii tajemniczy trzydziestotonowy czarny sarkofag. Zabytek pochodzi z czasów ptolemejskich, a niektórzy świadkowie podejrzewali, że może kryć królewski pochówek. Mimo wypisanej na sarkofagu groźby straszliwej klątwy, archeolodzy go otworzyli.

Prace konserwatorskie prowadzone na papirusie Galena (fot. Uniwersytet w Bazylei)
18.07.2018 | Autor:

Galen nie wierzył w wędrującą macicę jako powód histerii u kobiet. Jak pokazuje nowe odkrycie, uważał, że za zaburzeniami stoi brak seksu

Naukowcy odszyfrowali właśnie starożytny papirus zawierający teorię Galena na temat tego, skąd bierze się kobieca histeria. Jak się okazuje, medyk powątpiewał w popularny pogląd, że jej źródłem jest wędrująca macica. Zamiast tego winił… brak seksu.

Grecka moneta, zdjęcie poglądowe (fot. PHGCOM, lic. GNU FDL)
16.07.2018 | Autor:

Właśnie zlikwidowano międzynarodową siatkę handlarzy artefaktów i fałszerzy

Siatka handlarzy dzieł sztuki, która przemycała skradzione skarby do kolekcjonerów i domów aukcyjnych w Europie wreszcie została złapana. Na chwilę obecną szacuje się, że sprzedali łącznie około 250 000 tysięcy obiektów, wartych dziesiątki milionów euro.

Wal biskajski (fot. domena publiczna)
12.07.2018 | Autor:

Pliniusz Starszy nie zmyślał. W Morzu Śródziemnym w czasach rzymskich pływały wieloryby i rodziły tam młode

Do tej pory relacja Pliniusza Starszego dotycząca obecności wielorybów w Morzu Śródziemnym w okolicy Gibraltaru uważana była za mało wiarygodną. Tymczasem najnowsze badania archeologiczne pokazują, że kronikarz nie zmyślał, a Rzymianie być może parali się wielorybnictwem.

Już starożytni zwracali uwagę na to, że nadmiernie wykorzystują dostępną im ziemię.
05.07.2018 | Autor:

Krótka historia ekologii według Normana Daviesa. Kiedy ludzie zaczęli rozumieć, że dewastują własną planetę?

Troska o środowisko wcale nie jest nowoczesnym wynalazkiem. Prawa chroniące przyrodę przyjmowano już w starożytności. Norman Davies wyjaśnia, dlaczego z tych wielowiekowych starań tak niewiele wychodzi.

Syberyjska mumia sprzed 2000 lat (fot. screen materiału przygotowanego przez Izwiestia)
26.06.2018 | Autor:

Grób tajemniczej kobiety ubranej w jedwabie znaleziono na Syberii

Na co dzień ten teren jest zalany wodą napędzającą jedną z największych elektrowni wodnych na świecie. Gdy lustro wody opadło, naukowcy natrafili na wyjątkowo ciekawy pochówek, który syberyjska gazeta ochrzciła „śpiącą królewną”.

Przy budowie Wału Hadriana (mal. John Clayton, domena publiczna)
25.06.2018 | Autor:

Detektoryści niszczą wał Hadriana? Brytyjczycy mają duży problem

Łowcy skarbów rozkopują jeden z najważniejszych zabytków położonych na terenie Wielkiej Brytanii. Pod osłona nocy prowadzą nielegalne poszukiwania, zabierają starożytne artefakty i pozostawiają po sobie spustoszenie. Co brytyjskie władze robią by temu zaradzić?

Spartakus stanął na czele największego w starożytnym świecie powstania niewolników.
17.06.2018 | Autor:

Dziedzictwo Spartakusa. Norman Davies wyjaśnia dlaczego niewolnictwo przetrwało w Europie całe tysiąclecia

Sto tysięcy gotowych na wszystko buntowników. Sześćdziesiąt tysięcy jeńców sprzedanych w niewolę tylko po jednej bitwie. Czy Starożytny Rzym mógłby istnieć bez niewolnictwa? Czy mogła bez niego funkcjonować Europa przez kolejne dwa tysiące lat?

Jałowiec fenicki.
08.06.2018 | Autor:

Podstawowa metoda datowania w archeologii może być błędna. Czy trzeba będzie przepisać podręczniki?

Naukowcy przeanalizowali słoje jałowców z południowej Jordanii. Z ich badań wynika, że podstawowa i najczęściej używana metoda datowania zabytków archeologicznych może być błędna. Niektóre wydarzenia należałoby przesunąć nawet o 20 lat.

Oliwa z oliwek (fot. stevepb, lic. CC0)
04.06.2018 | Autor:

Dzięki badaniom archeologicznym wreszcie wiemy, kiedy we Włoszech zaczęto używać oliwy z oliwek

Włoscy naukowcy przeanalizowali ślady biologiczne, jakie pozostały na naczyniu, które w czasach starożytnych zawierało oliwę z oliwek. Dzięki ich badaniom wiemy wreszcie, kiedy we Włoszech zaczęto używać tego szlachetnego tłuszczu.

Szkielet z Pompejów przygnieciony ogromnym głazem. (Fot. screen materiału przygotowanego przez theguardian.com)
30.05.2018 | Autor:

Odkryto szkielet prawdopodobnie najbardziej pechowego pompejańczyka

Na terenie Pompejów stale prowadzone są prace archeologiczne. Tym razem naukowcy w jeszcze nieprzebadanym miejscu natrafili na szkielet człowieka, który był prawdopodobnie największym pechowcem w zniszczonym przez Wezuwiusza mieście.

Makieta Londinium, czyli dzisiejszego Londynu, w czasach rzymskich (fot. Steven G. Johnson, lic. CCA-SA 3.0 U)
27.05.2018 | Autor:

Wykopaliska pokazują, że w Wielkiej Brytanii multi-kulti funkcjonowało już w starożytności

Brytyjscy naukowcy postawili na głowie nasze wyobrażenie o tym, jak wyglądali ludzie zamieszkujący starożytne rzymskie Londinium, czyli współczesny Londyn. Jak udowadniają wykopaliska, miasto od zawsze jest zamieszkiwane przez ludzi niemal wszystkich ras.

Wykopaliska w Alken Enge w Danii (fot. Holst et al., PNAS, lic. CC by 4.0)
23.05.2018 | Autor:

W Danii znaleziono ślady wielkiej masakry. Na początku naszej ery Rzymianie starli się tam z germańskimi plemionami  

Duńskie wykopaliska pokazują, że w północnej Europie w czasach rzymskiej ekspansji doszło do potężnej bitwy. Poległy w niej setki osób, których ciała następnie zostały rytualnie usunięte z pola walki. Znaleziono także kości czterech ludzkich miednic nawleczone na kij....

Pompeje (fot. Kim Traynor, lic. CC BY-SA 3.0)
19.05.2018 | Autor:

Prawie dwa tysiące lat po erupcji Pompeje odsłoniły kolejny skarb

Choć od erupcji Wezuwiusza i zasypania Pompejów w 79 roku n.e. minęły już prawie dwa tysiąclecia, ciągle prowadzone są tam wykopaliska. Właśnie odsłonięty został zaułek z okazałymi domami, w większości nietkniętymi, mimo upływu czasu.

Wyścigi rydwanów w starożytnym Rzymie (fot. domena publiczna)
17.05.2018 | Autor:

Żydowscy miłośnicy sportu używali magicznego dopingu? Archeolodzy mają na to dowód

Odczytana niedawno niepozorna metalowa tabliczka z V lub VI wieku naszej ery miała, wedle zamiarów jej twórcy, zdrowo namieszać na hipodromie. Naukowcy wreszcie dowiedzieli się, kto przeklął konie drużyny niebieskiej i potraktował tabliczkę jak laleczkę voodoo. 

11.05.2018 | Autor:

W Egipcie odkryto grobowiec generała z czasów Ramzesa II

Egipska profesor egiptologii z Uniwersytetu w Kairze Ola El-Aguizy ogłosiła odkrycie grobowca wysoko postawionego człowieka z czasów panowania Ramzesa II. Choć wykopaliska dopiero się zaczęły, już znaleziono interesujące rzeczy.

Jeden ze skarbów Tutenchamona (fot. Hans Splinter, lic. CC BY-ND 2.0)
08.05.2018 | Autor:

Wielkie rozczarowanie. W grobowcu Tutenchamona nie ma sekretnej komnaty

Brytyjski egiptolog Nicholas Reeves wierzył, że rozwiązał zagadkę brakującej mumii z dynastii Tutenchamona. Jego zdaniem macocha króla, słynna Nefretete spoczywa w tym samym grobowcu, co on. Egipscy badacze sprawdzili tę teorię i mają dla Reevesa złe wieści.

Fort Sandby borg (fot. Bairuilong, lic. CC BY-SA 4.0)
26.04.2018 | Autor:

Na Olandii znaleziono ślady masakry sprzed 1500 lat. Naukowcy sprawdzają, kto pozostawił niepogrzebane trupy

Archeolodzy badający jeden z okrągłych fortów (Sandby borg na szwedzkiej wyspie Olandii) znaleźli dwie skrzynie biżuterii i ślady masakry z końca V wieku. Co powstrzymało miejscowych przed pogrzebaniem jej ofiar 1500 lat temu?