
„Sen szalonego cukiernika”. Jak powstał Pałac Kultury i Nauki?
„Pajac Kultury”, „Pekin”, „Sen szalonego cukiernika”. Na wszystkie te sposoby warszawiacy określali monumentalne gmaszysko, wzniesione w latach 1952–55 według socrealistycznego projektu autorstwa Lwa Rudniewa.

Nowe datowanie radiowęglowe rozwiało wątpliwości naukowców. W Anglii znaleziono wielki grobowiec wikingów
W latach 1974–1988 w anglo-saksońskim opactwie Repton w hrabstwie Derbyshire odkryto i przebadano tajemnicze cmentarzysko z blisko trzystu pochówkami. Wówczas wydawało się, że szczątki zmarłych składano tam przez stulecia. Naukowcy z Bristolu właśnie odkryli, że to w rzeczywistości grób...

Jak Polska podziemna wymierzała sprawiedliwość?
Funkcjonowanie polskiego wymiaru sprawiedliwości pod niemiecką okupacją było wyjątkiem na skalę europejską. Polskie sądy ścigały i skazywały kolaborantów, zdrajców i „wyłapywaczy Żydów”. Jak było to możliwe i jak wykonywano wyroki?

„Ci ludzie umieją się tylko bić”. Co polscy żołnierze zrobili, by doprowadzić Napoleona do białej gorączki?
Rozeźlony cesarz Francuzów krytykował Polaków nie tylko wobec własnych adiutantów, ale też – grona zagranicznych generałów. Nie bez powodu.

Era antysemityzmu i eugeniki. Jaki naprawdę był „złoty wiek” Europy?
Hasła higieny rasowej. Projekty „komór śmierci”, w których łagodna muzyka towarzyszyłaby planowej eksterminacji. U zarania XX wieku Europa swoje największe zbrodnie miała jeszcze przed sobą. I właśnie przygotowywała pod nie grunt.

Stonka ziemniaczana. Zmasowane działanie dywersyjno-sabotażowe wymierzone w socjalistyczną Polskę
Komunistyczne władze rozgłaszały, że stonka ziemniaczana została zrzucona do Bałtyku z amerykańskich samolotów. W ten oto sposób zgnili kapitaliści podjęli działania dywersyjno-sabotażowe przeciw socjalistycznej uprawie ziemniaka.

O co naprawdę chodzi Izraelowi? W obecnej aferze olbrzymią rolę odgrywają wewnętrzne gry polityczne w Jerozolimie
„Gorąca debata, wywołana nowelizacją ustawy o IPN, zbytnio skoncentrowała się na samej Polsce. Tak jakby sytuacja w Izraelu nie miała tu żadnego znaczenia, a przecież ma, i to bardzo duże”. O tym pisze dla nas prof. Łukasz Tomasz...

Czym były milicyjne „ścieżki zdrowia”? Przypominamy relację z pierwszej ręki
Ohydne bestialstwo milicjantów przeszło do historii. A ścieżka zdrowia stała się jednym z niechlubnych symboli zajść grudniowych 1970 roku.

„Wybranki fortuny. Niezwykłe Polki, które podbiły świat” (Irena i Andrzej Fedorowiczowie)
Dziesięć kobiet. Silnych, zdeterminowanych, najczęściej zbuntowanych wobec otaczającej rzeczywistości. Mistrzynie kreacji i autokreacji. Artystki, naukowcy, kobiety wpływowe. Swoją pozycję niektóre z nich zdobyły przypadkiem, inne – konsekwentnie realizując przygotowany wcześniej plan.

Tragedia dla światowego dziedzictwa. Wspaniała świątynia z epoki żelaza padła ofiarą nalotów. Może być jeszcze gorzej
Konflikt trwający w Syrii od siedmiu lat stał się nie tylko powodem tragedii ludności cywilnej, ale też spowodował nieodwracalne straty dla światowego dziedzictwa. Pod koniec stycznia tureckie samoloty zrzuciły bomby na starożytną świątynię. Kompleks przypominający Świątynię Salomona został...

W tym miejscu mogła się zmienić historia świata. To tu powinien był zginąć Adolf Hitler
„Tu właśnie jest miejsce narodzin drugiej wojny światowej” – pisał John Keegan na temat małej, zapomnianej mieściny w Belgii. Dlaczego?

Czy powinniśmy się obawiać kryzysu w relacjach z Izraelem? „Spokój nie jest cnotą” – komentuje prof. Łukasz T. Sroka
Czytam ze zdziwieniem wypowiedzi w rodzaju: „w ostatnich latach na linii Polska-Izrael panował spokój, teraz rząd PiS wszystko zepsuł”. Otóż takie słowa mógł sformułować tylko ktoś, kto nie zna realiów funkcjonowania polityki i dyplomacji międzynarodowej.

„Nie pozwolimy kolaborantom chować się za nazistami”. Izrael szykuje własną ustawę o holokauście?
Kryzys polsko-izraelski spowodowany przegłosowaniem nowelizacji do ustawy o IPN, przewidującej między innymi karę więzienia lub grzywny za przypisywanie narodowi polskiemu zbrodni III Rzeszy nadal eskaluje. Teraz Izrael szykuje kontrustawę z karą więzienia za negowanie roli Polaków w holokauście.

„Grypy nawet w najcięższych przypadkach nie leczy się gruźlicą”. Ogółem słuszne, ale co miał na myśli Władysław Gomułka?
Gomułka był już oskarżany o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne i wydawało się, że można z nim wiązać nadzieję na zmianę systemu władzy w Polsce. On sam wykorzystywał każdą okazję, by dać do zrozumienia, że nie zamierza podważać istniejącego stanu rzeczy....

Czy wszystkiemu winny jest PiS? Aferę wokół ustawy o IPN komentuje dla nas wybitny znawca dziejów Izraela i stosunków polsko-żydowskich
Za naganną uważam próbę wykorzystania sporu wokół nowelizacji ustawy o IPN do celów bieżącej polityki. Takie próby widzę po stronie opozycji, która próbuje całą winę za zaistniałą sytuację przypisać rządowi PiS - wyjaśnia prof. Łukasz Tomasz Sroka.

Rosyjski historyk przywraca tożsamość ofiarom stalinowskich czystek i znajduje też akta Polki
Późne lata trzydzieste to w Rosji dramatyczny okres. W krwawych czystkach zginęły wówczas tysiące ludzi, którzy po prostu znikali nagle z domów i przestrzeni publicznej. Rosyjski historyk żmudnie wydobywa z mroku niepamięci ich imiona i nazwiska.

Lech Wałęsa otwarcie mieszał swoich współpracowników z błotem. Co mówił w 1995 roku o Kaczyńskich, a co o Olszewskim?
„Jeśli był to plan do wykonania, to został zrealizowany doskonale. Polityków, którym prezydent Wałęsa powierzał rządzenie krajem, rzeczywiście traktował bez śladu przywiązania czy zbędnej czułostkowości” – podkreśla historyczka, Lidia Zyblikiewicz.

„Norman jest naszym bogactwem naturalnym, jest naszym rewanżem na Zjednoczonym Królestwie”. Szczere, osobiste słowa o Normanie Daviesie
27 stycznia 2018 roku prof. Norman Davies został uhonorowany nagrodą specjalną Business Centre Club: za wskazywanie Polakom drogowskazów na przyszłość poprzez badanie ich historycznych sukcesów i porażek. Poniżej słowa, które z tej okazji wygłosił Henryk Woźniakowski: prezes Wydawnictwa Znak.

Dlaczego Józef Piłsudski twierdził, że „Polska to obwarzanek”?
Czy zdaniem świeżo awansowanego na marszałka Józefa Piłsudskiego prawdziwych patriotów można było znaleźć wyłącznie na Kresach?

Czy nadal będzie wolno mówić, że Polacy mordowali Żydów? Dosadny komentarz historyka i wydawcy do nowelizacji ustawy o IPN
Czy będzie to ustawa kagańcowa czy narzędzie walki o polską pamięć historyczną? Nowelizację Ustawy o IPN analizuje dla nas Maciej Gablankowski: wydawca książek Normana Daviesa, Antony’ego Beevora i nowej pracy Marka Łuszczyny „Polskie obozy koncentracyjne”.

Obrona prawdy historycznej czy jej zakłamywanie? Czemu służy znowelizowana ustawa o IPN?
26 stycznia sejm przyjął nowelizację ustawy o IPN, w której znalazła się między innymi kara do trzech lat więzienia lub grzywny za przypisywanie narodowi polskiemu zbrodni Trzeciej Rzeszy. W Izraelu zapanowało wściekłe oburzenie – zdaniem tamtejszych władz Polska...

„Królom był równy”. O kim Józef Piłsudski wypowiedział się w ten sposób?
Współcześni go nie doceniali. Co innego marszałek. Jeśli był czyimś – jak byśmy to dzisiaj ujęli – fanem, to właśnie Juliusza Słowackiego.

Posprzątaj swój dom metodami prababci. Przedstawiamy całą masę niezawodnych sposobów
Niewiele jest osób, które absolutnie zawsze mają w domu idealny porządek. Cała reszta świata sprząta z większą lub mniejszą regularnością, natrafiając przy tym na niemałe problemy. Zamiast kolejny raz załamywać ręce nad śladami pozostawionymi przez muchy, czy tragicznie...

Co za komuny sprzedawano na kartki?
Kartki żywnościowe obowiązywały tylko przez kilkanaście lat PRL-u. Do dzisiaj jednak to właśnie one stanowią symbol niewydolności komunistycznej gospodarki. Co w latach 80. można było kupić na kartki? A co trzydzieści lat wcześniej?

Szaleństwo, które ogarnia żołnierzy. Dlaczego na wojnie dochodzi do nieplanowanych rzezi?
Wiele pisze się o szaleństwie dyktatorów. Ale jak wytłumaczyć fakt, że bestialskich zbrodni dokonują zwykli żołnierze, i to bez rozkazu? O tym, jak trudno na wojnie pozostać człowiekiem, opowiada Norman Davies.