„Spróchniała budowla”. Jak bardzo słaba była armia radziecka w momencie niemieckiego ataku?
Gdy 22 czerwca 1941 roku wojska niemieckie uderzyły na ZSRR, oficerowie III Rzeszy optymistycznie patrzyli w przyszłość. Niektórzy twierdzili nawet, że wojna z sowiecką Rosją potrwa zaledwie cztery tygodnie. Czy Armia Czerwona rzeczywiście była w aż tak opłakanym...
Wreszcie wiemy co zabiło najsłynniejszego muzułmańskiego wojownika, który bezlitośnie gromił krzyżowców
Sułtan Egiptu i Syrii, założyciel dynastii Ajjubidów Saladyn pobudza wyobraźnię Europejczyków już od XII wieku. Choć nie słynął z popędliwości czy brutalności, był jednym z najsłynniejszych muzułmańskich wojowników wszech czasów. Wreszcie wiemy, co go zabiło.
Dziecięca prostytucja w przedwojennej Polsce
W Warszawie najtańsze prostytutki, zwane chustkowymi, liczyły sobie złoty pięćdziesiąt, może dwa złote. Dziewczyny z Mławy były gotowe oddać się choćby za 50 groszy. Za tę cenę mogły sobie później kupić litr mleka albo trzy kurze jajka.
Nagrody historyczne „Polityki” rozdane. Wydawca najlepszej historycznej książki naukowej dzieli się z nami przemyśleniami
Podczas specjalnej gali, która odbyła się 8 maja, po raz kolejny rozdano wyróżnienia dla najlepszych książek historycznych. Nagroda za 2017 rok w kategorii książka naukowa powędrowała do Jerzego Kochanowskiego. Wydawca jego pracy dzieli się z nami swoją opinią...
Wielkie rozczarowanie. W grobowcu Tutenchamona nie ma sekretnej komnaty
Brytyjski egiptolog Nicholas Reeves wierzył, że rozwiązał zagadkę brakującej mumii z dynastii Tutenchamona. Jego zdaniem macocha króla, słynna Nefretete spoczywa w tym samym grobowcu, co on. Egipscy badacze sprawdzili tę teorię i mają dla Reevesa złe wieści.
Czy ludzi interesuje historia kuchni? Tłumy na dolnośląskim festiwalu „Twierdza Smaków” pokazują, że warto o niej opowiadać
W dniach 1-3 maja odbyła się pierwsza edycja imprezy „Twierdza Smaków – Dolnośląski Festiwal Kuchni Historycznej w Zamku Czocha”. O tym, czy warto organizować takie imprezy i jak udało się tym razem rozmawiamy ze specjalistami od żywej historii.
Czy Neandertalczycy potrafili przekazywać sobie informacje za pomocą symboli wyrytych w kamieniu? Najnowsze badania pokazują, że jest to możliwe
W 1924 roku na Krymie odkryto dużą jaskinię, a w niej pochówki i relikty z czasów prehistorycznych. Pogrzebanych tam zostało dwoje neandertalczyków – dorosły i niemowlę. Wśród setek znalezionych na miejscu narzędzi krzemiennych był grawerowany kawałek kamienia. Naukowcy...
Polscy kolaboranci. Ilu ich było i co chcieli osiągnąć, współpracując z hitlerowcami?
Aktorzy. Sędziowie. Policjanci. Część Polaków z różnych powodów decydowała się na współpracę z nowymi, okupacyjnymi władzami. Tych, którzy liczyli na wykorzystanie jej do własnych celów, czekało jednak gorzkie rozczarowanie. Największymi wrogami polskich kolaborantów okazali się bowiem… sami Niemcy.
Mad Man Berman („Czerwony monter” Piotr Rypson)
Jeszcze przed wojną związany był z ruchem komunistycznym. Po 1945 roku stał się zagorzałym propagandystą nowej władzy. Polityka przesłoniła jego dorobek, odbierając możliwość rzetelnej oceny. Czy rzeczywiście „Czerwony monter” nie zasługuje na uznanie i pamięć?
Skarb niemieckich hrabiów ukryty w czasie wojny wraca do rodziny
Gdy w kierunku Prus nadciągała Armia Czerwona, ich niemieccy mieszkańcy ukrywali swoje cenne rzeczy i pamiątki, by nie przepadły w rękach sołdatów. Także rodzina hrabiów von Finckenstein zakopała swoje skarby. Teraz, po prawie 73 latach, ziemia oddała to,...
Pierwszy niekomunistyczny rząd w powojennej Polsce tworzyli… bracia Kaczyńscy. Historyk wyjaśnia, jak do tego doszło i dlaczego to Tadeusz Mazowiecki został premierem
Czy należy domagać się premiera z obozu „Solidarności”? A jeśli tak, z kim budować koalicję? W lecie 1989 roku odpowiedzi na to pytanie szukała cała opozycja. Narzucił ją w końcu Lech Wałęsa, idąc za radami… braci Kaczyńskich.
Jak wyglądała ostatnia polska egzekucja?
Andrzej w ramach ostatniego życzenia poprosił o papierosa. Jego ofiary, Iwony, nikt nie zapytał czy życzy sobie czegokolwiek zanim umrze. Na ostatnie sekundy życia zwyrodniałego mężczyzny patrzyli prokurator, naczelnik aresztu, adwokat, lekarz i ksiądz. Nie wiedzieli, że po...
Irlandzka prasa twierdzi, że aborcję należy zalegalizować, ponieważ dokonywali jej już średniowieczni święci
Przed niedzielnym referendum w sprawie liberalizacji prawa do aborcji w Irlandii w mediach trwa ostra dyskusja. Obozy zwolenników i przeciwników zmian w ustawie wytaczają najcięższe działa. Łącznie z twierdzeniami, że cudów aborcji dokonywali rzekomo nawet średniowieczni święci.
„Tylko on dawał nadzieję uratowania ojczyzny”. Dlaczego Niemcy dali się uwieść Hitlerowi?
Był człowiekiem znikąd, a głoszone przez niego poglądy od początku były skrajne. Stał na czele ruchu, który rozsadzał panujący w państwie porządek. I skłonił miliony Niemców, by mu zaufali. Ale miał też trochę szczęścia, bo władzę przejął w...
Jakim dzieckiem był Józef Piłsudski?
Pierwsze lata Ziuka, jak nazywali go najbliżsi, nie zwiastowały wielkiej przyszłości. Uczył się nieźle, ale niechętnie. W młodzieżowej konspiracji działał też bez większego przekonania. Ale z każdym rokiem przyszły Naczelnik nabierał tempa.
Pokojowe mrzonki. Czy pierwsza wojna światowa skończyła się w 1918 roku? („Pokonani” Robert Gerwarth)
Wyścig po władzę, rzezie na tle etnicznym i religijnym oraz niepewność jutra – taki obraz Europy wyłania się z książki Roberta Gerwartha „Pokonani”. Zawarty w 1918 roku rozejm w Compiègne niewiele zmienił w sytuacji starego kontynentu. Co najwyżej,...
Japończycy ujawniają nazwiska członków jednostki 731. Ludzie, którzy w niej służyli byli gorsi niż Mengele
W ramach armii japońskiej funkcjonowała jednostka zajmująca się rozwojem broni biologicznej i chemicznej. Po zakończeniu wojny wielu jej członków uniknęło odpowiedzialności dzięki amerykańskiemu generałowi McArthurowi. Teraz Japończycy poznają ich tożsamość.
Na Olandii znaleziono ślady masakry sprzed 1500 lat. Naukowcy sprawdzają, kto pozostawił niepogrzebane trupy
Archeolodzy badający jeden z okrągłych fortów (Sandby borg na szwedzkiej wyspie Olandii) znaleźli dwie skrzynie biżuterii i ślady masakry z końca V wieku. Co powstrzymało miejscowych przed pogrzebaniem jej ofiar 1500 lat temu?
Jak doszło do podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow?
„Przez wiele lat wylewaliśmy sobie na głowy kubły pomyj” – zauważył Stalin, przymierzając się do podpisania układu z hitlerowskimi Niemcami. Rzeczywiście, nikt nie spodziewał się sojuszu nazistów z komunistami. Długo wahali się nawet sami zainteresowani. Co przesądziło sprawę?
Siedem polskich grzechów głównych. Jakie są nasze największe wady narodowe?
Wielkie improwizacje i autorasizm. Najlepiej podlany gorączką romantyczną. Polacy mają swoje dobre strony, ale te akurat do nich nie należą. Jakie są nasze największe przywary i czy zawsze tacy byliśmy?
Duńscy naukowcy dowodzą: w epoce żelaza w krajach nordyckich kury i gęsi były symbolami statusu. Bogatych zmarłych chowano z ptakami
Duńscy naukowcy przeprowadzili szczegółowe badania blisko 100 grobów z epoki żelaza i doszli do ciekawych wniosków. Z ich analiz wynika, że w krajach nordyckich największym symbolem luksusu, który wkładano do grobów razem z bogatymi zmarłymi była gęś, ewentualnie...
Jak humanitarnie zabić człowieka? Amerykanie od dwustu lat szukają idealnej metody egzekucji. Zwykle z opłakanym skutkiem
W latach 1890-2010 w Stanach Zjednoczonych wykonano wyroki śmierci na łącznie 8776 osobach. Z opublikowanych niedawno wyliczeń wynika, że 3% tych egzekucji zakończyło się kompletną fuszerką, przez którą 276 osób konało w męczarniach. Czy istnieje w ogóle „humanitarny”...
Znaleziono szczątki Liberatora, który został zestrzelony w trakcie misji pomocowej dla Polskiego Państwa Podziemnego
Amerykański ciężki samolot bombowy wyruszył z lotniska Brindisi we Włoszech, skąd operowały maszyny latające z pomocą dla polskiego podziemia. Eskadra RAF została zaatakowana w rejonie Krakowa przez niemieckie myśliwce. Właśnie odnaleziono szczątki zestrzelonego wówczas samolotu.
Czy Rzeczpospolita Obojga Narodów rzeczywiście była „rajem dla Żydów”?
Mieli własny samorząd, wpływali na decyzje polskich sejmów, a popularna legenda mówiła nawet o tym, że pewnego Żyda próbowano koronować na polskiego króla. Czy dawna Polska w istocie była dla Żydów „rajem”?
„Im dłużej Hitler będzie przy władzy, tym większe szanse mają alianci”. Dlaczego Wielka Trójka nie popierała zamachów na Hitlera?
W drugiej połowie 1944 roku grupa niemieckich oficerów, widząc nadchodzącą klęskę Niemiec, zaczęła snuć plany obalenia Hitlera. Byli pewni, że gdy podadzą zachodnim aliantom głowę Führera na tacy, ci zgodzą się na korzystne warunki pokoju. Nie mogli bardziej...