Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

„Spróchniała budowla”. Jak bardzo słaba była armia radziecka w momencie niemieckiego ataku?

W ciągu pierwszych kilku tygodni walk Armia Czerwona straciła dwa miliony ludzi.

fot.Bundesarchiv / Plenik, Bruno / CC-BY-SA 3.0 W ciągu pierwszych kilku tygodni walk Armia Czerwona straciła dwa miliony ludzi.

Gdy 22 czerwca 1941 roku wojska niemieckie uderzyły na ZSRR, oficerowie III Rzeszy optymistycznie patrzyli w przyszłość. Niektórzy twierdzili nawet, że wojna z sowiecką Rosją potrwa zaledwie cztery tygodnie. Czy Armia Czerwona rzeczywiście była w aż tak opłakanym stanie?

Rzadko kiedy atakujący miał tak wielką przewagę jak Wehrmacht w czerwcu 1941 roku. Większość frontowych jednostek Armii Czerwonej i oddziałów obrony pogranicza, otrzymawszy rozkaz nieodpo­wiadania na „prowokacje”, nie wiedziała, jak reagować. Nawet po upływie dwunastu godzin Stalin wciąż jeszcze miał rozpaczliwą nadzieję na dojście w ostatniej chwili do porozumienia i nie kwapił się z wydaniem rozkazu swoim wojskom, aby przystąpiły do kontrataku.

Pewien oficer, wszedłszy do biura generała D[mitrija] G[rigorijewicza] Pawłowa, dowódcy środkowego odcinka frontu, usłyszał, jak w nerwowym rozdrażnieniu krzyczał on do telefonu, odpowiadając kolejnemu dowódcy, który donosił z linii frontu o działaniach Niemców na granicy: „Wiem! Dostałem już o tym raport! Ci na górze wiedzą lepiej od nas!”.

„Nasi piloci już w momencie startu czują się jak trupy”

Trzy sowieckie armie, rozmieszczone na rozkaz Stalina wzdłuż granicy, nigdy nie miały żadnych szans na wejście do walki, a znajdujące się za nimi brygady pancerne zostały zniszczone atakami z powietrza, zanim zdołały rozwinąć szyki. Wielka osiemnastowieczna twierdza, jaką był Brześć, miasto, w którym sztab generałów kajzera narzucił tak poniżający Diktat Leninowi i Trockiemu w 1918 roku, została otoczo­na w ciągu kilku pierwszych godzin wojny.

Większość frontowych jednostek Armii Czerwonej i oddziałów obrony pogranicza, otrzymawszy rozkaz nieodpo­wiadania na „prowokacje”, nie wiedziała, jak reagować na atak niemieckich wojsk.

fot.Bundesarchiv/ Hähle, Johannes / CC-BY-SA 3.0 Większość frontowych jednostek Armii Czerwonej i oddziałów obrony pogranicza, otrzymawszy rozkaz nieodpo­wiadania na „prowokacje”, nie wiedziała, jak reagować na atak niemieckich wojsk.

Dwa zgrupowania pancerne Grupy Armii „Środek”, dowodzone przez generałów Hotha i Guderiana, okrążyły znaczne siły sowieckie w dwóch szybkich akcjach. W ciągu pięciu dni ich wojska spotkały się pod Mińskiem, jakieś trzysta dwadzieścia kilometrów od granicy. W pułapce znalazło się przeszło 300 000 żołnierzy Armii Czerwonej, a zniszczono lub zdobyto 2500 czołgów.

Na północy, uderzając z Prus Wschodnich poprzez rzekę Niemen, 4. Grupa Pancerna z łatwością przełamała rosyjską linię obrony. Pięć dni później LVI Korpus Pancerny generała von Mansteina, pokonując niemal 80 kilometrów dziennie, znalazł się prawie w połowie drogi do Leningradu i zabezpieczył przeprawę przez rzekę Dźwinę. „Ten gwałtowny atak – napisał później Manstein – był spełnieniem marzeń dowódcy czołgów”.

Tymczasem Luftwaffe kontynuowała unicestwianie lotnictwa Armii Czerwonej. Pod koniec drugiego dnia walk powiększyła swój rezultat do 2000 zniszczonych maszyn. Związek Sowiecki był w stanie zbudować nowe samoloty i wytrenować nowych pilotów, jednak ta natychmiastowa „rzeź niewiniątek” na długi czas zdruzgotała morale załóg lotniczych. „Nasi piloci już w momencie startu czują się jak trupy” – przyznał przed komisarzem piętnaście miesięcy później oficer dywizjonu w okresie największego nasilenia bitwy pod Stalingradem. – „Z tego się biorą nasze porażki”.

Walka bez brania jeńców

Na południu, gdzie siły sowieckie były najsilniejsze, Niemcy postępowali znacznie wolniej. Generał Kirponos zdołał zorganizować obronę w głębi frontu, zamiast rozmieścić swoje armie wzdłuż granicy. I chociaż jego dywizje zadały Niemcom dość ciężkie straty, to jednak same straciły nieporównanie więcej. W pośpiechu Kirponos wprowadził swoje formacje czołgów do walki, chociaż nie były one w pełni gotowe do rozwinięcia szyków.

W drugim dniu zmagań, 23 czerwca, 1. Grupa Pancerna generała Ewalda von Kleista napotkała sowieckie dywizje wyposażone w monstrualnie wielkie czołgi KW. Po raz pierwszy niemieckie załogi ujrzały też czołg T-34, najlepszy czołg uniwersalny wyprodukowany podczas II wojny światowej.

Ograniczenie południowego frontu do terenu pomiędzy bagnami Prypeci i Karpatami potrwało dłużej, niż oczekiwano. 6. Armię feldmarszałka von Reichenaua ustawicznie nękały siły rosyjskie, odcięte w po­łożonych z lewej strony zalesionych bagnach. Reichenau chciał, aby jeńców rozstrzeliwać tak jak partyzantów, niezależnie od tego, czy mieli jeszcze na sobie mundury, czy też nie. Jednostki Armii Czerwonej również rozstrzeliwały niemieckich jeńców, zwłaszcza wyskakujących na spadochronach pilotów Luftwaffe. Możliwości odsyłania ich na tyły było niewiele i nie chciano też, aby atakujący wróg ich uwolnił (…).

Na froncie wschodnim niemieckie jednostki po raz pierwszy zetknęły się z czołgiem T-34.

fot.Bundesarchiv/ Koch / CC-BY-SA 3.0 Na froncie wschodnim niemieckie jednostki po raz pierwszy zetknęły się z czołgiem T-34.

Przeświadczenie Hitlera, że Związek Sowiecki jest „spróchniałą budowlą”, która „runie”, podzielało wielu zagranicznych obserwatorów oraz służby wywiadowcze. Stalinowską czystkę w Armii Czerwonej, rozpo­czętą w 1937 roku, napędzały bezprzykładna paranoja, sadystyczna megalomania oraz chęć zemsty za zastarzałe urazy doznane w okresie ro­syjskiej wojny domowej, a także wojny polsko-bolszewickiej.

Kryzys dowództwa

W sumie rozstrzelano, uwięziono lub usunięto 36 671 oficerów, a spośród 706 wyższych oficerów, w randze od dowódcy brygady wzwyż, uniknęło czystki tylko 303. Zarzuty stawiane aresztowanym były zazwyczaj groteskowymi wymysłami. Dowodów przeciwko pułkownikowi Konstantinowi Konstantinowiczowi Rokossowskiemu, w późniejszym okresie dowódcy, który zadał coup de grâce pod Stalingradem, miał dostarczyć człowiek nieżyjący już od dwudziestu lat.

Najbardziej znaną ofiarą czystki był marszałek Michaił Tuchaczewski, czołowy zwolennik prowadzenia zmotoryzowanych działań wojennych. Jego aresztowanie i egzekucja okazały się również rozmyślnym zniszczeniem w Armii Czerwonej myśli operacyjnej, która niebezpiecznie wkroczyła na teren zarezerwowanej dla Stalina dziedziny strategii.

Oficerowie z dawnej armii carskiej rozwijali pod Tuchaczewskim wyrafinowaną teorię „sztuki operacyjnej” na podstawie „studiów nad związkiem pomiędzy zmasowaną siłą ogniową a mobilnością”. W roku 1941 była to herezja na miarę zdrady stanu, co wyjaśnia, dla­czego tak niewielu generałów Armii Czerwonej odważało się koncentrować czołgi, aby skutecznie przeciwdziałać zagrożeniu ze strony Niemców. I chociaż większości objętych czystką oficerów przywrócono stanowiska, to jednak jej efekt psychologiczny okazał się katastrofalny.

Michaił Tuchaczewski był jedną z najbardziej znanych ofiar czystki, która przetrzebiła korpus oficerski Armii Czerwonej i znacząco ją osłabiła.

fot.domena publiczna Michaił Tuchaczewski był jedną z najbardziej znanych ofiar czystki, która przetrzebiła korpus oficerski Armii Czerwonej i znacząco ją osłabiła.

Dwa i pół roku po rozpoczęciu czystki Armia Czerwona zaprezentowała tragiczny spektakl w wojnie zimowej z Finlandią. Marszałek Wo­roszyłow, stary dobry kolega Stalina z 1. Armii Konnej, wykazał zdumiewający brak wyobraźni. Finowie raz za razem wyprowadzali w pole swojego przeciwnika. Ich karabiny maszynowe kosiły masy sowieckiej piechoty, brnącej do ataku po zaśnieżonych polach. Dopiero po wysła­niu na front pięciokrotnie większej liczby żołnierzy niż siły wroga oraz przy olbrzymiej koncentracji artylerii Armia Czerwona zaczęła przeważać. Hitler obserwował te żałosne działania z podnieceniem.

Japoński wywiad wojskowy miał raczej inny punkt widzenia. Był to jedyny obcy wywiad nielekceważący w tym czasie Armii Czerwonej. Seria nadgranicznych potyczek w Mandżurii, których kulminację stanowiła bitwa nad Chalchyn gol w sierpniu 1939 roku, pokazała, co potrafił osiągnąć agresywny młody dowódca, w tym wypadku czterdziestotrzyletni generał Gieorgij Żukow.

Próby reform

W styczniu 1941 roku Stalin dał się przekonać do awansowania go na stanowisko szefa Sztabu Generalnego. Żukow znajdował się zatem w samym centrum wydarzeń, kiedy nazajutrz po inwazji Stalin powołał Kwaterę Główną Naczelnego Dowództwa pod dawną carską nazwą Stawka. Wielki przywódca mianował z kolei siebie komisarzem obrony oraz najwyższym dowódcą sowieckich sił zbrojnych.

Szefem Sztabu Generalnego Armii Czerwonej od stycznia 1941 roku był generał Gieorgij Żukow.

fot.RIA Novosti archive / P. Bernstein / CC-BY-SA 3.0 Szefem Sztabu Generalnego Armii Czerwonej od stycznia 1941 roku był generał Gieorgij Żukow.

W pierwszych dniach operacji „Barbarossa” niemieccy generałowie mieli mało powodów, aby zmienić swoje marne zdanie o sowieckich dowódcach, szczególnie na środkowym odcinku frontu. Generała Heinza Guderiana, jak i większość jego kolegów, zaskoczyła łatwość, z jaką dowódcy Armii Czerwonej godzili się z kolosalnymi stratami w ludziach. Zapisał on w swojej notatce służbowej, że w poważnym stopniu ograniczały ich „polityczne naciski przywództwa państwowego” oraz że ogarniał ich „elementarny strach przed podejmowaniem odpowiedzialności”.

W połączeniu z brakiem współdziałania doprowadzało to do tego, że „rozkazy w sprawie podjęcia niezbędnych kroków, a szczególnie wprowadzenia zakazów, wydawano zbyt późno”. Sowieckie siły pancerne były „niedostatecznie wyszkolone, a w działaniach ofensywnych brakowało im inteligencji i inicjatywy”. Taka była prawda, jednak Guderian i jego koledzy zbyt nisko oceniali istniejące w łonie Armii Czerwonej pragnienie uczenia się na własnych błędach.

Proces wprowadzania reform nie był oczywiście łatwy i szybki. Stalin oraz mianowana przezeń kadra, a zwłaszcza wyżsi rangą komi­sarze, nie chcieli uznać, że do tak olbrzymich porażek doprowadzały ich własne polityczne interwencje oraz maniakalne zaślepienie. Fron­towych i armijnych dowódców paraliżowały nielogiczne pod wzglę­dem wojskowym instrukcje Kremla.

Na domiar złego 16 lipca został przywrócony system „podwójnego dowodzenia” w postaci zatwier­dzania rozkazów przez komisarzy. Polityczni nadzorcy Armii Czerwo­nej, starając się uniknąć odpowiedzialności, oskarżali dowódców fron­towych i ich oficerów sztabowych o zdradę, sabotaż lub tchórzostwo.

Generała Pawłowa, kierującego środkowym odcinkiem frontu, tego samego generała, który krzyczał do słuchawki telefonicznej, że ci na górze wiedzą lepiej, co się dzieje, nie uratowało tłumaczenie, iż wykonywał rozkazy. Oskarżony o zdradę, stał się najznaczniejszą osobą rozstrzelaną w drugiej rundzie czystek w Armii Czerwonej.

„Tak wielu młodych i niedoświadczonych oficerów”

Można sobie wyobrazić paraliżująca atmosferę, jaka zapanowała w Kwaterze Głównej. Saperskiego eksperta od min, który przybył do pewnego dowództwa w towarzystwie znających teren strażników granicznych NKWD, powitały przerażone twarze. Dowodzący generał wymamrotał żałośnie: „Byłem razem z żołnierzami i wszystko wykonaliśmy. Nie jestem niczemu winny”. Dopiero w tym momencie, spojrzawszy na zielone naramienniki eskortujących go żołnierzy, saper uświadomił sobie, że sztabowcy pomyśleli, iż przyszedł ich aresztować.

W czasie takiego histerycznego szukania winnych rozpoczęła się fundamentalna praca nad reorganizacją. Rozkaz Żukowa z 15 lipca 1941 roku, wydany w Stawce, przedstawił „kilka wniosków” wyciągniętych „z przebiegu trzech tygodni wojny z niemieckim faszyzmem”. Jego główna teza dowodziła, że Armia Czerwona ponosiła porażki z powodu złej łączności oraz zbyt wielkich i niemrawie przemieszczających się formacji, które czyniły je po prostu „łatwym celem dla ataków z powietrza”.

Zdaniem Żukowa porażki Armii Czerwonej wynikały ze złej łączności oraz... opieszałości "niemrawie przemieszczających się wielkich formacji".

fot.Bundesarchiv/ Kipper / CC-BY-SA 3.0 Zdaniem Żukowa porażki Armii Czerwonej wynikały ze złej łączności oraz… opieszałości „niemrawie przemieszczających się wielkich formacji”.

Ogromne armie, złożone z kilku korpusów, „utrudniają organizację dowodzenia i kontrolę przebiegu bitwy, zwłaszcza że mamy tak wielu młodych i niedoświadczonych oficerów”. (Chociaż nie wspomniał ani słowem o czystkach, to nie sposób było nie pa­miętać o ich skutkach). „Dlatego właśnie Stawka – pisał Żukow – jest przekonana o konieczności przygotowania przejścia na system małych armii, złożonych maksymalnie z pięciu do sześciu dywizji”. Ten podjęty w końcu krok ogromnie poprawił szybkość reakcji, głównie przez usunięcie dowodzenia na szczeblu korpusu, będącego pośrednim ogniwem pomiędzy dywizją i armią.

Jak walczy „Iwan”?

Największym błędem popełnianym przez niemieckich dowódców było niedocenianie „Iwana”, szeregowego żołnierza Armii Czerwo­nej. Szybko jednak przekonali się, iż żołnierze sowieccy, znalazłszy się w okrążeniu albo mający przed sobą przeważające siły wroga, kontynuowali walkę, podczas gdy ich koledzy z armii zachodnich dawno by się poddali. Już od pierwszego ranka operacji „Barbarossa” wystąpiły niezliczone przypadki nadzwyczajnego bohaterstwa i poświęcenia, chociaż może nie tak liczne, jak wybuchy zbiorowej paniki, która przeważnie wynikała z chaosu.

Najlepszym przykładem była obrona cytadeli w Brześciu. Niemiecka piechota zajęła ten kompleks po tygodniu ciężkich walk, jednak kilku żołnierzy Armii Czerwonej stawiało w niej opór przez prawie miesiąc, licząc od pierwszego ataku, bez żadnych uzupełnień amunicji i żywności. Jeden z obrońców wyrył na murze: „Umieram, ale nie poddaję się. Żegnaj Ojczyzno. 20/VII-41” (…).

Niemieccy przywódcy, decydując się na atak na ZSRR, nie docenili zaangażowania i waleczności żołnierzy radzieckich.

fot.RIA Novosti archive / Ozersky / CC-BY-SA 3.0 Niemieccy przywódcy, decydując się na atak na ZSRR, nie docenili zaangażowania i waleczności żołnierzy radzieckich.

W miarę jak w ciągu lata malał chaos po rosyjskiej stronie, stawiany opór rósł coraz bardziej nieustępliwie. Generał Halder, który na początku lipca uważał, że zwycięstwo jest w zasięgu ręki, wkrótce nie był już tego taki pewny. „Rosjanie wszędzie walczą do ostatniego człowieka – napisał w swoim dzienniku. – Kapitulują jedynie wyjątkowo”.

Również Guderian przyznał, że rosyjska piechota „niemal zawsze broni się nieugięcie”, dodając, iż żołnierze umiejętnie prowadzą walki w nocy oraz na terenach zalesionych. Przewaga w tych dwóch dziedzinach, a przede wszystkim w walkach w nocy, miała okazać się daleko ważniejsza, niż Niemcy sobie wyobrażali.

Źródło:

Powyższy tekst stanowi fragment książki Antony’ego Beevora pt. Stalingrad, która ukazała się nakładem wydawnictwa Znak Horyzont.

Tytuł, lead, ilustracje wraz z podpisami, informacje i wyjaśnienia w nawiasach kwadratowych, wytłuszczenia oraz śródtytuły pochodzą od redakcji. Tekst został poddany podstawowej obróbce redakcyjnej w celu wprowadzenia częstszego podziału akapitów. By zachować integralność tekstu, usunięto z niego przypisy znajdujące się w wersji książkowej.

Komentarze (22)

  1. alus Odpowiedz

    Niemcy nie docenili przeciwnika. Oraz pogody. A Stalin był wyjątkowo naiwny i głupi. Zrobił podobno to samo co Piłsudski, kiedy realia pokazały – uciekł ze stolicy i zaszył się w panice w miejscu jak najdalszym. Dopiero jak Żukow/ Rozwadowski się wykazał, to przypisali sobie zasługi…

    • kujawiak Odpowiedz

      Gdy wybuchła wojna w 1939 roku marszałek już był po tamtej stronie. Czyli nie mógł uciekać z Warszawy. Marszalek zmarł 1935 roku.

        • Anonim

          Brakuje ważnej informacji, w Wermachcie służyło ok 3 miliony Rosjan którzy przeszli na niemiecką stronę. Często z bronią, dowódcami, całe formacje.

        • Bartek

          Do Anonim napisał .Tam brakuje ważnej informacji ,jak długo leczysz się psychiatrycznie.Ale czytając to co napisałeś to nie rokujesz wyleczenia.Gdzie to ignorancie wyczytałeś,napisz bo pisać potrafisz .Podaj łaskawie przypis z odnośnikiem żródłowym (tytuł książki i strona), to tak gwoli wyjaśnienia bo nie wiem czy rozumiesz o co mi chodzi.

  2. Anonim Odpowiedz

    Bzdura. W czym Niemcy mieli przewagę? W czołgach, armatach, samolotach?
    Sam 4 Korpus Zmechanizowany generała Własowa miał pod Lwowem 1000 czołgów, w tym 400 nowoczesnych T-34 i KW-1.Łącznie w okręgach nadgranicznych Sowieci mieli ok. 13 tys czołgów przeciwko ok. 3 500 czołgów niemieckich. Przyczyną porażki było to że sowiecka armia była szkolona do ataku, a nie do obrony.

  3. Anonim Odpowiedz

    No cóż Nie wiem, czy nie wypomnicie mi spiskowej teorii dziejów…
    … ale ZSRR nie był gotów do walki OBRONNEJ.
    Do czego był gotów? Skąd tyle czołgów i samolotów rozwalonych w 2 dni?
    A do tego, żeby zaatakować. I ruszyć do przodu.
    A do ruszania do przodu nie bierze się ze sobą bunkrów, okopów, pól minowych, podziemnych cystern, fabryk i warsztatów, lotnisk 100km za frontem. I dlatego nie było ani bunkrów, ani okopów ani pól minowych.
    Za to wszystko było na kółkach, spakowane, zatankowane – i czołgi (zamiast bunkrów) i artyleria (zamiast pól minowych) i samoloty na pasach, kilometr od granicy (zamiast armat przeciwlotniczych) i cysterny na kółkach zamiast podziemnych zbiorników … czekało na rozkaz ‚naprzód’.
    Dziwi Was to? Naprawdę, tak trudno spojrzeć nie od lewej strony, a od prawej?

    • Bartek Odpowiedz

      Do Anonim napisał .Znawco taktyki,w czasie I- Wojny Światowej były twierdze , linie okopów , była prowadzona wojna pozycyjna . W II- Wojnie Światowej są przykłady, że stałe fortyfikacje i forty nie znajdują uzasadnienia .Masz przykład Francji słynna Linia Maginota czy póżniej , Wał Atlantycki i wiele innych linii umocnień (Zygfryda,Gustawa)itp.Logika w przypadku dużych obszarów takich państw jak ZSRR, nakazuje działania w terenie i co najwyżej opieranie się o jakieś punkty oporu, typu duże miasta które miały znaczenie nie tylko strategiczne ale również prestiżowe .Musisz ekspercie jeszcze jednak dużo poczytać i wyciągać logiczne wnioski a nie pisać pierdoły.Dodam jeszcze, że działania dużych jednostek wojskowych w pierwszych dniach wojny z ZSRR się nie sprawdzały (koordynacja, szybkość działania) dlatego przeprowadzali reorganizacje.Ponosili gigantyczne straty,totalny rozgardiasz ,zdecydowane kroki w reorganizacji Armii Czerwonej wykonał Żukow.

  4. Anonim Odpowiedz

    W artykule wciąż slychac echa propagandy kremlowskiej o ‚nieprzygotowaniu’. Rozprawil sie z nimi Suworow, ale i jego koncepcja o ‚armii gotowej jedynie do ataku’ nie jest w pelni poprawna. Polecam prace Marka Solonina, ’23 Czerwca 1941′ (i inne). Dla mnie był on pierwszym, który wskazał szerokiemu odbiorcy prawdziwe przyczyny klęski. Statystyki ilosci czolgow, samolotow, artylerii, wskazują niezbicie, ze Sowiety szykowaly sie do wojny i to takiej, ktora miala sie skonczyc czerwonym sztandarem w Madrycie, Neapolu, Atenach… Dlatego wymeczonego ogromnym wysilkiem zwyciestwa nad Niemcami Stalin swietowac nie chcial, a 9 Maja w ZSRR swietowac zaczeto kilkadziesiat lat po wojnie! Prawda jest taka, ze za komunizm nikt umierac nie chcial

    • Bartek Odpowiedz

      Anonim napisał .W artykule wciąż słychać echa propagandy kremlowskiej.Dowiedz się pierwsze kim jest autor tego artykułu i nie pisz pierdół .I to stwierdzenie, że za komunizm nikt umierać nie chciał to jest kuriozum twojego rozumowania .Osobniku umiejący pisać i tylko tyle, przecież to komuniści wygrali na froncie wschodnim i podporządkowali sobie kraje które wchodziły w skład tzw ,, demoludów”. Stalin postawił swoje warunki i koalicjanci wyrazili zgodę na taki podział Europy .

    • Bartek Odpowiedz

      Do Anonim napisał.Piszesz takie idiotyzmy,można wnioskować musiałeś mieć trudne dzieciństwo .Samo użyte słowo powyżej,, klęska” ,jest jednoznaczne z definicji .Jaka klęska to były przegrane bitwy , następne bitwy wygrywali ,pokonali Armię faszystowskich Niemiec która nigdy nie była pokonana od czasu rozpoczęcia II Wojny Światowej.Zdobyli Berlin i walczyli na froncie wschodnim z siłami niemieckimi i państw satelickich liczącymi miliony żołnierzy. W 1945 roku rozbili Armię Kwantuńską można powiedzieć z marszu.Arcyciekawa jest ta informacja o nie świętowaniu dnia zwycięstwa w ZSRR i tu dajesz popis człowieka bezrozumnego tyle, że umiejącego pisać .W 1946 roku 9 maj był ustanowiony jako święto państwowe (dzień wolny od pracy) nazwany ,,Dzień Zwycięstwa”.Obowiązkowo obchodzono go we wszystkich państwach bloku wschodniego.Twoja pisanina musi wynikać z jakiejś twojej przypadłości zdrowotnej bo nie można tego inaczej wytłumaczyć.

    • Bartek Odpowiedz

      Jeżeli coś piszesz bez podania żródła to piszesz pierdoły .Tylko tyle i aż tyle, że umiesz pisać, ale pisać umie też idiota.

    • Inny Anonim Odpowiedz

      Do Anonim napisał .Zwracam uwagę na takie informacje, które są szczytem głupoty.Określenie ignorant to jest komplement ja użyję określenia z terminologi medycznej, jesteś paranoikiem.

  5. Bartek Odpowiedz

    Nie pisz głupot , Stalin nigdzie nie uciekał ,został w Moskwie mimo, że Niemcy byli bardzo blisko.Niemieccy czołgiści widzieli przez lornetki Kreml.Stalin miał przygotowany specjalny pociąg ewakuacyjny ,był namawiany do wyjazdu ,odpowiedział zostaję razem z obrońcami Moskwy.W Polsce w 1939 roku 17 września uciekli z kraju, Prezydent RP Ignacy Mościcki,Wódz Naczelny Edward Rydz Śmigły i premier RP Śmiałowski .W tym czasie Warszawa jeszcze walczyła. .

    • Anonim Odpowiedz

      Czy Rosję Stalina też zaatakowano z trzech stron Tak jak Polskę. Od zachodu i północy – Niemcy. Z południa Słowacy i od wschodu Ruscy. Czy tylko od zachodu Niemcy ?

  6. Bartek Odpowiedz

    Powielasz wersje chorych psychicznie osobników .Komiku nie rośmieszaj bo to nie jest kabaret ,podaj materiały żródłowe bo takie pisanie bez podania to manipulacja inaczej mówiąc fałszywka.Profesor Janusz Odziemkowski przyznaje że nie istnieją żadne dokumenty które by to potwierdzały.Co do tego święta zwycięstwa, to pieprzysz od rzeczy święto to w PRL było od 1946 roku obchodzone jako święto państwowe.W pierwszych latach powojennych było dniem wolnym od pracy, tak było w Polsce .We wszystkich krajach z bloku sowieckiego było obchodzone obowiązkowo.W 1941 roku Niemcy atakując ZSRR mieli przewagę w ilości samolotów i żołnierzy prawie 2 krotną w pierwszej fazie wojny.Co do czołgów to fakt mieli ich mniej, ale czołgi Rosjan były to konstrukcje z lat 20 i 30 tych słabo uzbrojone i przestarzałe,wyjątek stanowią nieliczne T34 i KW-1.T 34 jako prototyp wszedł do produkcji pod koniec 1940 roku .Niemieckie działania były świetnie skoordynowane, jednostki pancerne współpracowały z artylerią polową i ta pomagała w niszczeniu KW-1 i T34 .Samoloty niemieckie zaraz na początku wojny zniszczyły lotniska i rozmieszczone tam samoloty rosyjskie .Niemieccy żołnierze byli lepiej wyszkoleni i lepiej dowodzeni, jednostki Wermachtu były uzbrojone w lepszy rodzaj broni maszynowej.Doświadczenia wojny błyskawicznej (Polska ,Francja)i Rommel w Afryce który tam lał Anglików, pokazały świetną taktykę , wyszkolenie i dowodzenie żołnierzy niemieckich.Rosjanie dopiero po tych klęskach przejrzeli na oczy i wyciągnęli wnioski.Rozkaz Stalina nr 180 ani kroku w tył, doświadczenie w walce i w dowodzeniu, reorganizacja jednostek wojskowych.Uruchomienie masowej produkcji czołgów i dział w ewakuowanych fabrykach i ogólnie pozostałego uzbrojenia.Pomoc z USA bardzo istotna w logistyce, ilość samochodów, ciągników również czołgi i samoloty.ZSRR w 1943 roku potencjał produkcji na potrzeby, armii był większy jak w III-Rzeszy i co jest najważniejsze na potrzeby Armii to logistyka ,jak na początku wojny Rosjanie zostawiali na polu walki czołgi z braku paliwa czy uszkodzone to pózniej się to zmieniło.

    • Bartek Odpowiedz

      Uzupełniam moje uwagi do Anonim napisał .Dotyczy ataku na Europę przez sowietów i wprowadzenie tam ustroju komunistycznego.Nie byli takimi durniami jak myślisz ,rewolucja musi być wywołana przez dany naród i wtedy jak zapanuje komunizm to możemy pomóc tak mówił Lenin.Piszę to uzupełnienie bo w opisie powyżej , uciekło mi zdanie na początku tekstu tego właśnie wątku dotyczące.Jeszcze raz powtórzę nie istnieją nigdzie dokumenty potwierdzające atak Sowietów na kraje Europy Zachodniej .

    • Autor artykułu Odpowiedz

      Popełniłem błąd w oznaczeniu rozkazu nie 180 tylko nr 227.Znaczenie słoene identyczne ,,Ani kroku w tył”.

  7. Anonim Odpowiedz

    Czystki Stalina wśród dowódców Zdradzieckiej Armii Czerwonej w latach 1937-1941, przypominają czystki które przeprowadził Piłsudski w Wojsku Polskim w latach 1926-1935. Ich efekt był taki sam Polska przegrała w 1939, w dużo gorszym stylu niż powinna. Natomiast Rosja przegrała by w takim samym stylu, gdyby w 1941, nastapił na Rosje równoczesny atak Niemiec i Japonii. Tak jak w 1939 Polske zaatakowały Niemcy i Rosja, oraz Słowacja.

Dodaj komentarz

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.