Historia polityczna
Ich najmniejszy błąd mógł zmienić historię świata. Kim byli tłumacze Churchilla, Roosevelta i Stalina?
W trakcie spotkań na najwyższym szczeblu każde słowo jest na wagę złota. Dobre lub złe tłumaczenie może kompletnie zmienić bieg rozmowy. Tylko jak sobie poradzić, jeśli jeden z wielkich przywódców mamrocze, drugi mówi bez ładu i składu, a...
Czy to wtedy powstał świat, w jakim dziś żyjemy? (Elizabeth Asbrink „1947. Świat zaczyna się teraz”)
Alianci i sojusznicy III Rzeszy podpisują układ pokojowy. Problem Palestyny wciąż narasta, a komisja ONZ ma 4 miesiące na jego rozwiązanie. Trwają prace nad Deklaracją Praw Człowieka, a… Christian Dior dokonuje rewolucji w modzie. Co łączy te wydarzenia?...
Pucz przeciwko Edwardowi Gierkowi. Czy Moczar naprawdę próbował obalić pierwszego sekretarza?
Według powszechnie przyjętej wersji wydarzeń były minister spraw wewnętrznych usiłował wykorzystać nieobecność Edwarda Gierka w kraju do usunięcia całej grupy technokratów rządzących Polską. Ale co rzeczywiście wiadomo o przebiegu „puczu olsztyńskiego”?
Co było dla nazistów ważniejsze: ideologia czy ekonomia?
Choć obsesja na punkcie rasowej czystości zaczęła się od bestialskiej ideologii, funkcjonariusze III Rzeszy chętniej angażowali się w te akcje, które przynosiły wymierne zyski. Które zbrodnie uznali za najbardziej „korzystne” i co robili, gdy okazywało się, że rachunek ekonomiczny...
Prawo powielaczowe. Za komuny odbity na maszynie świstek mógł mieć znaczenie większe od obowiązującej ustawy
Tysiące dokumentów zalewały peerelowskie urzędy, regulując najdrobniejsze szczegóły życia i zmieniając, często na bazie widzimisię tego czy innego aparatczyka, znaczenie obowiązujących ustaw.
Czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? Czy Polacy mogli wygrać?
Po bitwie pod Ostrołęką Polacy nie byli w stanie odzyskać początkowej przewagi. Kolejni dowódcy powstania walczyli z coraz mniejszym przekonaniem. Czy można było wygrać zryw, w którego zwycięstwo od początku prawie nikt nie wierzył, a upadek cała Europa...
Co to takiego katolewica? I kto wymyślił to określenie?
Termin „katolewica” powstał rzecz jasna w obfitujących w neologizmy latach dziewięćdziesiątych. Środowisko, któremu przypisano tę łatkę wciąż istnieje.
Niemiecki kolaborant czy współpracownik AK? („Niewygodny Polak” Maciej Bernatt-Reszczyński)
Pisanie o krewnych obarczone jest podwójnym ryzykiem: idealizowania lub wyłożenia zbyt wielu kart na stół. Szczególnie trudno wyważyć słowa, gdy bohater wzbudza kontrowersje, jak w przypadku Niewygodnego Polaka, którego historię postanowił opisać wnuk, Maciej Bernatt-Reszczyński.
Co robił książę Józef Poniatowski podczas powstania kościuszkowskiego?
„Służyć prostym żołnierzom”. Tak odpowiedzieć miał książę Józef Poniatowski na pytanie Tadeusza Kościuszki: „Czego sobie książę życzysz?”.
Nieznani sprawcy. Skrytobójcze mordy z czasów PRL-u, o których wypada pamiętać
Niefortunnie się przewrócił? Spadł ze schodów? Wypadł przez okno? Za komuny wypadki chodziły po ludziach. Szczególnie tych, którzy zbyt otwarcie wyrażali swój sprzeciw wobec władzy. To ich czekały spotkania z „nieznanymi sprawcami”.
Czy zachodni alianci chcieli pomóc Polakom walczącym w powstaniu warszawskim?
Polscy przywódcy na Zachodzie od momentu wybuchu powstania naciskali na sojuszników, by jak najszybciej zorganizowali pomoc dla walczącej Warszawy. Czekała ich seria rozczarowań. Kolejni wojskowi coraz mniej uprzejmie odmawiali wsparcia, a o powstaniu nie chciała wspominać nawet brytyjska...
Czym były sklepy za żółtymi firankami? Tak komunistyczna władza dogadzała swoim aparatczykom
Żółte firanki miały sprawić, że motłoch nie będzie zaglądać panom do garnka i ślinić się na widok niedostępnych rarytasów. Sklepy za żółtymi firankami szybko stały się symbolem pogardy dla obywateli i alienacji ludzi władzy.
Dlaczego wybuchło powstanie listopadowe?
Nieprzygotowane kadry. Podzielone elity. Ogromna przewaga wojsk rosyjskich. Dlaczego zdecydowano się na rozpoczęcie zrywu i jakie były pierwsze posunięcia walczących Polaków?
„Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa”. Ile prawdy jest w tym powiedzeniu?
Powiedzenie chwalące czasy saskie funkcjonowało w przeróżnych wariantach. Nie tylko mówiono, że za Augusta Mocnego i Augusta III Wettyna „popuszczano pasa”, ale też… że „łyżką była kiełbasa”.
Rozwścieczony Zygmunt III Waza chwycił za miecz. Kanclerz zagroził wtedy, że zrobi z nim to, co Brutus z Cezarem
Historię najbardziej chyba burzliwej kłótni w historii polskich obrad sejmowych powtarzano przez całe stulecia. Zygmunt III Waza i Jan Zamoyski dosłownie skoczyli sobie do gardeł. Ale czy ta scysja w ogóle miała miejsce?
Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był nielegalny?
„Szatański pakt”. Tak nazwał Adolf Hitler pakt zawarty przez swojego ministra spraw zagranicznych Joachima von Ribbentropa z jego radzieckim odpowiednikiem – Wiaczesławem Mołotowem.
Muzeum Historii Polski z jeszcze większym budżetem i gotowe na początku roku 2021. Jest nowa uchwała rządu
Rząd kolejny raz podwyższył kwotę przeznaczoną na budowę Muzeum Historii Polski. Według nowej uchwały przez sześć lat – od 2016 do 2021 w sumie wydane zostanie 757 milionów złotych.
Nazistowscy zbrodniarze, którzy uniknęli sprawiedliwości. Jak im się to udało?
Czy świat naprawdę rzetelnie rozliczył się z ludźmi odpowiedzialnymi za nazistowskie zbrodnie? Głośne procesy norymberskie, które miały zapewnić spokojny sen żądnym sprawiedliwości obserwatorom, nie dosięgły wszystkich winnych. Kto i w jaki sposób uniknął zasłużonej kary?
Frekwencja wyborcza w PRL-u
Frekwencja stała się dla komunistycznych władz jednym z najważniejszych narzędzi propagandy. W 1952 roku twierdzono, że głos oddało 95% uprawnionych. W 1980 roku – już 98,87%. A jak wyglądała rzeczywistość?
Bilans rabunku. Co Sowieci zagrabili z ziem przedwojennej Polski?
Dla polskich miast i wsi „wyzwolenie” przez Armię Czerwoną oznaczało dopełnienie wojennej ruiny. Sowieci zagarniali to, czego nie zdążyli zniszczyć wycofujący się Niemcy. Nic nie było bezpieczne, zwłaszcza, że operację demontażu przemysłu nadzorował sam Józef Stalin. Ile naszych...
Czy Ukraińcy dorośli do posiadania własnego państwa?
W zamęcie I wojny światowej, wśród padających imperiów i rewolucyjnych zmian, Polska dostrzegła swoją szansę wybicia się na niepodległość. Podobna szansa otworzyła się po raz pierwszy również przed Ukraińcami. Im jednak się nie udało. Czy sami byli sobie...
Dlaczego Władysława Gomułkę usunięto z partii i aresztowano? Czym naraził się Stalinowi?
Lista zarzutów wobec Władysława Gomułki była nad wyraz długa. Instrukcje – jak zwykle – szły z Moskwy. A Bierut tylko powtórzył to, czego życzył sobie towarzysz Stalin.
Cezary Gmyz obraża weterana AK, prześladowanego za udział w głodówce razem ze swoimi studentami w marcu ‘68
Cezary Gmyz znany jest z kontrowersyjnych wypowiedzi oraz tworzenia ostrych tekstów publicystycznych. W ostatnich dniach zrobiło się o nim głośno, gdy zaatakował na Twitterze weterana AK, który zaprotestował przeciwko wypowiedzi premiera Morawieckiego.
Dziadek Tuska naprawdę nie był wyjątkiem. Norman Davies wyjaśnia dlaczego
Członkowie mniejszości narodowych, zrekrutowani wbrew swojej woli. Obywatele podbitych państw, wcieleni do wrogiej armii. W trakcie II wojny światowej wielu żołnierzy walczyło pod flagą, której sami nie wybrali. I tylko czekali na okazję do zmiany strony.
19:30. Dlaczego właśnie o tej godzinie Polacy sprzeciwiający się komunie wychodzili na spacer?
Skala protestu była tak duża, że władze zdecydowały się przesunąć godzinę policyjną. Spacerowiczów zatrzymywano, legitymowano, a nawet – zakazywano ruchu prywatnych samochodów. Dlaczego akurat o 19:30?