Historia powszechna

Kamienny krąg w Stonehenge pierwotnie stał gdzie indziej? Naukowcy rozwiązali jedną z zagadek megalitycznej budowli
Od dawna wiadomo już, że budulec wykorzystany do wzniesienia Stonehenge pochodził ze wzgórz Preseli w zachodniej Walii. Dopiero teraz naukowcy ustalili jednak dokładnie, z których kamieniołomów go wydobyto. I znaleźli dowody wskazujące na to, jak został przetransportowany do...

Semper Fidelis. Najważniejsze fakty z historii polskiego Lwowa
Od XVII wieku Lwów nigdy nie poddał się wrogowi. Dopiero w 1939 roku garnizon lwowski został zmuszony do wyboru, której armii – radzieckiej czy niemieckiej – złoży broń. Wybrano Rosjan.

Ten bogaty wikiński wojownik był w rzeczywistości kobietą? Czy takich wojowniczek było więcej?
Przez ponad sto lat wierzono, że odkryty w wikińskiej Birce bogaty grób należy do mężczyzny, wysoko postawionego wojownika, pochowanego ze świetnym rynsztunkiem i parą koni. Testy DNA zburzyły ten koncept. Okazuje się, że w grobie spoczywała w rzeczywistości...

Powtórka z Holokaustu? Wybitny historyk ostrzega, że totalitaryzm wcale nie jest reliktem przeszłości
Przez dekady badał najnowsze dzieje Europy. W centrum jego zainteresowania znalazły się systemy totalitarne. Dzisiaj ostrzega: historia może się powtórzyć. Czego tak bardzo obawia się Timothy Snyder i z jakiego powodu warto posłuchać, co ma do powiedzenia?

Jak średniowieczni ludzie załatwiali swoje potrzeby? W dziwacznej, trzyosobowej toalecie!
Toaleta to ustronne miejsce? Nie dla mieszkańców średniowiecznej Anglii. Najwidoczniej nieszczególnie przeszkadzało im wypróżnianie się (dosłownie) ramię w ramię. Znalezisko brytyjskich badaczy zdradza nam nieco o zwyczajach dawnych londyńczyków. Najwyraźniej tam, gdzie król chodzi piechotą, udawali się… trójkami!

Biblijna Maria Magdalena wcale nie była nierządnicą. Skąd właściwie wzięło się to przekonanie?
Grzesznica, która namaszcza głowę Chrystusa olejkiem. Siostra Łazarza, krytykowana przez Judasza za marnotrawstwo. I nawrócona uczennica Jezusa, pierwszy świadek jego zmartwychwstania. Te trzy kobiety pojawiają się w Ewangeliach niezależnie – skąd więc pewność, że chodzi o jedną postać:...

Co Hitler zrobił dzieciom człowieka, który zorganizował zamach na jego życie w Wilczym Szańcu?
Niewiele brakowało, by bomba podłożona w Wilczym Szańcu 20 lipca 1944 roku zabiła Führera. Tej zniewagi nie można było puścić płazem. Żądny zemsty Hitler rozpoczął brutalną kampanię, której ofiarą padły między innymi… dzieci zamachowca. Opowiada o niej syn...

Od kiedy pies jest najlepszym przyjacielem człowieka? Barcelońscy naukowcy znaleźli nowe wskazówki!
Psy zostały udomowione prawdopodobnie już przeszło 20 tysięcy lat temu. Ale kiedy ludzie nawiązali z czworonogami bliższą więź? Nowe odkrycie archeologów z Uniwersytetu w Barcelonie sugeruje, że nić przyjaźni zawiązana została co najmniej przed czterema tysiącami lat.

Wrak lotniskowca USS Hornet znaleziony po 77 latach na dnie Pacyfiku
24 października 1942 roku po zaciętej walce poszedł na dno lotniskowiec USS Hornet. Na jego trop po 77 latach wpadł specjalistyczny statek RV Petrel. Odnalezienie wraku było możliwe dzięki nieżyjącemu współzałożycielowi Microsoftu, Paulowi Allenowi.

Niezwykły cykl wykładów o starożytności. Dziecięcy Uniwersytet Ciekawej Historii zaprasza… młodzież i dorosłych. Start już w najbliższą sobotę
Jeżeli nie macie planów na najbliższą sobotę i przypadkiem będziecie w Warszawie, możecie wybrać się w podróż w czasie. Zamiast gapić się w ekran swojego smartfona, poznacie tajniki początków pisma, a konkretnie dowiecie się, kto i o czym...

Jak swastyka stała się symbolem III Rzeszy?
Charakterystyczny krzyż o ramionach załamanych pod kątem prostym jest chyba najsłynniejszym – i najbardziej złowrogim – symbolem nazistowskiego terroru. Nie zawsze jednak znak ten kojarzył się z III Rzeszą. Jak zatem doszło do tego, że Adolf Hitler go...

Uciekająca zakonnica, która sfingowała własną śmierć w XIV wieku? Brytyjscy archiwiści natrafili na niesamowitą historię
Na pierwszy rzut oka rejestry działalności średniowiecznych arcybiskupów Yorku mogą się wydawać nudne jak flaki z olejem. Brytyjscy archiwiści udowodnili właśnie, że i w takich dokumentach można znaleźć niesamowite smaczki. Jak choćby historię zakonnicy, która sfingowała własną śmierć...

Jak Śląsk stał się w XVIII wieku gospodarczą potęgą?
Zdobycie Śląska było pierwszym krokiem na drodze do budowy pruskiej potęgi. Fryderyk II wiedział, co robi. I miał plan, jak przemienić nową dzielnicę w koło zamachowe gospodarki swojego państwa. Jak tego dokonał?

Podmorscy archeolodzy badają miejsce starożytnej bitwy. Dlaczego ślady Kartagińczyków wydają się nietypowe?
I wojna punicka pomiędzy Rzymem i Kartaginą toczyła się przede wszystkim na Sycylii. Ostatecznym ciosem, jaki Imperium Romanum zadało swojemu przeciwnikowi, było zwycięstwo u Wysp Egadzkich w 241 r p.n.e. Podwodni archeolodzy badający miejsce starcia znaleźli bardzo nietypowe...

Noc poślubna w iście królewskim stylu? Przez lata nowożeńcy nawet nie wiedzieli, że korzystają z łoża Henryka VII!
Przez 15 lat bogato rzeźbione dębowe łóżko stało w apartamencie dla nowożeńców w hotelu w Chester (w Wielkiej Brytanii), później miało trafić na śmietnik. Uratował je handlarz antykami. Niedawno eksperci odkryli, że najprawdopodobniej należało ono do króla Henryka...

Ludzie nauczyli się wypiekać chleb kilka tysiącleci przed tym, zanim zajęli się rolnictwem
Co było pierwsze – chleb czy uprawa zbóż? Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista, jednak rzeczywistość po raz kolejny płata figla zdrowemu rozsądkowi. Jak dowodzą duńscy naukowcy, nasi przodkowie stali się piekarzami na długo przedtem, niż mogli...

Z zakrwawioną piłą w ręce (Lindsey Fitzharris „Rzeźnicy i lekarze”)
Zanim medycyna dotarła do punktu, w którym znajduje się dzisiaj, lekarze poruszali się po omacku, prowadząc wyścig ze śmiercią w celu ratowania pacjenta. Fitzharris zabiera czytelnika w podróż do tych mrocznych czasów, a od jej opowieści nie sposób...

Jak Amerykanie zareagowali na przewrót majowy? Opublikowano nowe badania na ten temat
W okresie międzywojennym amerykańskie dzienniki niespecjalnie interesowały się tym, co się dzieje w Europie Środkowo-Wschodniej. Wydarzenia z maja 1926 roku trafiły jednak za oceanem na pierwsze strony gazet. Tylko, że fałszywych doniesień było w nich równie dużo, co...

Grób Karola Marksa zdewastowany przez wandali
W Londynie wandale zaatakowali grobowiec Karola Marksa i jego rodziny, w tym żony filozofa i socjologa, Jenny von Westphalen. Tablica nagrobna została wielokrotnie uderzona, prawdopodobnie młotkiem. Osoba związana z Cmentarzem Highgate komentuje: to przerażająca rzecz do zrobienia.

Zakaz dystrybucji gazety i zwolniony naczelny. Lokalne władze próbują ukryć, że twórca Forda nienawidził Żydów i był inspiracją Hitlera
W czerwcu 1903 roku Henry Ford założył koncern motoryzacyjny. Obecnie Ford jest piątym co do wielkości producentem samochodów na świecie. Sam Henry Ford urodził się w Dearborn w stanie Michigan. Miejscowi są z niego dumni, a sprawę jego...

Awanturnik, porywacz, „łowca kłopotów”. To jego bolszewicy wysłali, by opanował polskie rzeki
Działał skutecznie i bezwzględnie, a jego oddział sprawdził się na wielu frontach. To on pacyfikował pragnący wybić się na niepodległość Kijów. Jedni widzieli w nim amanta i blagiera, inni – genialnego dowódcę. Kim był Andriej Połupanow i co...

Czy Szwecja odzyskała klejnoty koronne? Wszystko na to wskazuje
Latem pisaliśmy o przedziwnej kradzieży, jakiej dokonano w katedrze w Strängnäs w pobliżu Sztokholmu. Złodzieje zabrali wówczas klejnoty koronne Karola Sudermańskiego i jego żony. Wygląda na to, że skarby odnaleziono w… śmietniku.

Muzeum kiełbasy w byłym obozie koncentracyjnym? Rada miasta Mühlhausen popełniła blamaż historyczny roku
Władze miasta Mühlhausen w Turyngii zapewne nie spodziewały się, że plany przenosin lokalnego muzeum mogą wywołać międzynarodowe oburzenie. A jednak się udało – ludzie są wściekli. I trudno się dziwić, skoro pomysł dotyczy ulokowania muzeum kiełbasy w miejscu,...

Gdyby ten zamach się udał, II wojna światowa skończyłaby się już w 1939 roku. Kto za nim stał?
Do niedawna postać Georga Elsera pozostawała zupełnie nieznana. Człowieka, który po Clausie von Stauffenbergu był najbliższy zgładzenia Adolfa Hitlera, upamiętniono dopiero w latach 90., jeśli nie liczyć niewielkiego pomnika i mało znaczącej ulicy jego imienia. Jak to możliwe?

Naukowcy mają nowe wyjaśnienie przyczyny śmierci Aleksandra Wielkiego – jest jeszcze bardziej przerażające niż dotychczasowe teorie
Śmierć w wieku zaledwie 32 lat położyła kres podbojom Aleksandra Wielkiego. Nawet jak na tamte czasy zmarł zaskakująco młodo. Przez lata nie wiadomo było, co tak naprawdę było przyczyną zgonu tego jednego z największych wodzów w dziejach. Teraz...