Historia powszechna

Uciekająca zakonnica, która sfingowała własną śmierć w XIV wieku? Brytyjscy archiwiści natrafili na niesamowitą historię
Na pierwszy rzut oka rejestry działalności średniowiecznych arcybiskupów Yorku mogą się wydawać nudne jak flaki z olejem. Brytyjscy archiwiści udowodnili właśnie, że i w takich dokumentach można znaleźć niesamowite smaczki. Jak choćby historię zakonnicy, która sfingowała własną śmierć...

Jak Śląsk stał się w XVIII wieku gospodarczą potęgą?
Zdobycie Śląska było pierwszym krokiem na drodze do budowy pruskiej potęgi. Fryderyk II wiedział, co robi. I miał plan, jak przemienić nową dzielnicę w koło zamachowe gospodarki swojego państwa. Jak tego dokonał?

Podmorscy archeolodzy badają miejsce starożytnej bitwy. Dlaczego ślady Kartagińczyków wydają się nietypowe?
I wojna punicka pomiędzy Rzymem i Kartaginą toczyła się przede wszystkim na Sycylii. Ostatecznym ciosem, jaki Imperium Romanum zadało swojemu przeciwnikowi, było zwycięstwo u Wysp Egadzkich w 241 r p.n.e. Podwodni archeolodzy badający miejsce starcia znaleźli bardzo nietypowe...

Noc poślubna w iście królewskim stylu? Przez lata nowożeńcy nawet nie wiedzieli, że korzystają z łoża Henryka VII!
Przez 15 lat bogato rzeźbione dębowe łóżko stało w apartamencie dla nowożeńców w hotelu w Chester (w Wielkiej Brytanii), później miało trafić na śmietnik. Uratował je handlarz antykami. Niedawno eksperci odkryli, że najprawdopodobniej należało ono do króla Henryka...

Ludzie nauczyli się wypiekać chleb kilka tysiącleci przed tym, zanim zajęli się rolnictwem
Co było pierwsze – chleb czy uprawa zbóż? Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista, jednak rzeczywistość po raz kolejny płata figla zdrowemu rozsądkowi. Jak dowodzą duńscy naukowcy, nasi przodkowie stali się piekarzami na długo przedtem, niż mogli...

Z zakrwawioną piłą w ręce (Lindsey Fitzharris „Rzeźnicy i lekarze”)
Zanim medycyna dotarła do punktu, w którym znajduje się dzisiaj, lekarze poruszali się po omacku, prowadząc wyścig ze śmiercią w celu ratowania pacjenta. Fitzharris zabiera czytelnika w podróż do tych mrocznych czasów, a od jej opowieści nie sposób...

Jak Amerykanie zareagowali na przewrót majowy? Opublikowano nowe badania na ten temat
W okresie międzywojennym amerykańskie dzienniki niespecjalnie interesowały się tym, co się dzieje w Europie Środkowo-Wschodniej. Wydarzenia z maja 1926 roku trafiły jednak za oceanem na pierwsze strony gazet. Tylko, że fałszywych doniesień było w nich równie dużo, co...

Grób Karola Marksa zdewastowany przez wandali
W Londynie wandale zaatakowali grobowiec Karola Marksa i jego rodziny, w tym żony filozofa i socjologa, Jenny von Westphalen. Tablica nagrobna została wielokrotnie uderzona, prawdopodobnie młotkiem. Osoba związana z Cmentarzem Highgate komentuje: to przerażająca rzecz do zrobienia.

Zakaz dystrybucji gazety i zwolniony naczelny. Lokalne władze próbują ukryć, że twórca Forda nienawidził Żydów i był inspiracją Hitlera
W czerwcu 1903 roku Henry Ford założył koncern motoryzacyjny. Obecnie Ford jest piątym co do wielkości producentem samochodów na świecie. Sam Henry Ford urodził się w Dearborn w stanie Michigan. Miejscowi są z niego dumni, a sprawę jego...

Awanturnik, porywacz, „łowca kłopotów”. To jego bolszewicy wysłali, by opanował polskie rzeki
Działał skutecznie i bezwzględnie, a jego oddział sprawdził się na wielu frontach. To on pacyfikował pragnący wybić się na niepodległość Kijów. Jedni widzieli w nim amanta i blagiera, inni – genialnego dowódcę. Kim był Andriej Połupanow i co...

Czy Szwecja odzyskała klejnoty koronne? Wszystko na to wskazuje
Latem pisaliśmy o przedziwnej kradzieży, jakiej dokonano w katedrze w Strängnäs w pobliżu Sztokholmu. Złodzieje zabrali wówczas klejnoty koronne Karola Sudermańskiego i jego żony. Wygląda na to, że skarby odnaleziono w… śmietniku.

Muzeum kiełbasy w byłym obozie koncentracyjnym? Rada miasta Mühlhausen popełniła blamaż historyczny roku
Władze miasta Mühlhausen w Turyngii zapewne nie spodziewały się, że plany przenosin lokalnego muzeum mogą wywołać międzynarodowe oburzenie. A jednak się udało – ludzie są wściekli. I trudno się dziwić, skoro pomysł dotyczy ulokowania muzeum kiełbasy w miejscu,...

Gdyby ten zamach się udał, II wojna światowa skończyłaby się już w 1939 roku. Kto za nim stał?
Do niedawna postać Georga Elsera pozostawała zupełnie nieznana. Człowieka, który po Clausie von Stauffenbergu był najbliższy zgładzenia Adolfa Hitlera, upamiętniono dopiero w latach 90., jeśli nie liczyć niewielkiego pomnika i mało znaczącej ulicy jego imienia. Jak to możliwe?

Naukowcy mają nowe wyjaśnienie przyczyny śmierci Aleksandra Wielkiego – jest jeszcze bardziej przerażające niż dotychczasowe teorie
Śmierć w wieku zaledwie 32 lat położyła kres podbojom Aleksandra Wielkiego. Nawet jak na tamte czasy zmarł zaskakująco młodo. Przez lata nie wiadomo było, co tak naprawdę było przyczyną zgonu tego jednego z największych wodzów w dziejach. Teraz...

„Lewactwo zabija” – w kontrowersyjnym wpisie konserwatywna partia próbowała powiązać Holokaust z lewicą
Przy okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, obchodzonego na całym świecie 27 stycznia, wiele osób i instytucji zabrało głos, by upamiętnić miliony Żydów pomordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej. Wypowiedzieć się na ten temat postanowiła...

Szkoda, że to nie Polska miała takiego króla? Budowa potęgi Prus za czasów Fryderyka II
Obejmując rządy w Prusach w 1740 roku, Fryderyk II Hohenzollern doskonale zdawał sobie sprawę, że czeka go jeszcze wiele pracy. Odziedziczył wprawdzie po poprzednikach silne, dobrze zorganizowane państwo, trzeba było jednak jeszcze kilku genialnych posunięć, by mogło równać...

USA odtajnia dokumenty dotyczące inwazji Sowietów na Afganistan. Czy to flirt Amerykanów z miejscowymi komunistami przesądził sprawę?
Nie tak dawno prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump stwierdził, że ZSRR najechało Afganistan w 1979 roku by powstrzymać terrorystów od przekraczania granicy. Jak pokazują świeżo odtajnione dokumenty, to wierutna bzdura. Winni inwazji mogą być… Amerykanie.

Jak kodeks drogowy pomógł nazistowskim zbrodniarzom uniknąć sprawiedliwości? Raport Sebastiana Fikusa z UŚ
Jeszcze ponad 20 lat po wojnie kwestia rozliczenia zbrodni hitlerowskich pozostawała nierozstrzygnięta. Wielu winnych wciąż przebywało na wolności i w duchu liczyło, że sprawa się przedawni. Gdy jednak zaczęto głośno mówić, że przestępstwa z okresu II wojny światowej...

Głód w oblężonym Leningradzie. Wstrząsające relacje mieszkańców miasta
Kiedy głód dochodzi do ekstremum, ciało sięga po równie ekstremalne środki. Zaczyna pożerać samo siebie z nadzieją, że wkrótce sytuacja się odmieni. Ale co, jeśli lepsze czasy nie nadchodzą? Na własnej skórze przekonali się o tym podczas II...

Zginęli ratując mieszkańców przed UPA, a teraz mają trafić na śmietnik historii? Czy mieszkańcy Gminy Bircza ocalili pomnik swoich obrońców?
Ustawa dekomunizacyjna miała pomóc usunąć z przestrzeni publicznej ślady komunizmy. Niestety w wielu miejscach jej założenia wprowadzano w życie kompletni bezmyślnie. Mieszkańcy Birczy, których m.in. MO i LWP trzy razy broniło przed atakiem UPA uznali, że pomnika swoich...

Wezwania do „walki z żydostwem” pod murami Auschwitz w rocznicę wyzwolenia obozu. Prokuratura wszczyna śledztwo
„Czas walczyć z żydostwem i uwolnić od niego Polskę!”. Takie słowa padły na ulicach Oświęcimia z ust człowieka, który ma na koncie wyrok za spalenie kukły Żyda. Działo się to w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Prokuratura...

550 lat temu mieszkańcy Chimú zamordowali i złożyli w ofierze setki dzieci i młodych lam. Dlaczego?
W Peru, na obszarze zajmowanym przed wiekami przez lud Chimú, archeolodzy natrafili na dwa gigantyczne cmentarzyska. Dotychczas znaleźli tam pogrzebane ciała 269 dzieci, 466 młodych lam i 3 osób dorosłych. Wszystkie ofiary zostały brutalnie zamordowane około 550 lat...

Bitwa pod Kostiuchnówką 1916. Najbardziej krwawa bitwa Legionów Polskich
Pod Kostiuchnówką wszystkie trzy brygady Legionów po raz pierwszy wspólnie stanęły do boju. Żadna inna bitwa nie miała takiego znaczenia dla odzyskania przez Polskę niepodległości. I żadna w dziejach Legionów nie okazała się równie krwawa.

"Leningrad". Piekło oblężenia oczami cierpiących obywateli
Blokada Leningradu stała się jednym z symboli II wojny światowej. Nic dziwnego, że przez ostatnie dziesięciolecia doczekała się pokaźnej literatury. Teraz do polskich księgarń trafia „Leningrad. Dzienniki z oblężonego miasta”. Czy wnosi coś nowego?

Kobiece wynalazki, które zmieniły świat. Dlaczego nie pamiętamy o tych wielkich odkrywczyniach?
Da Vinci, Edison, Bell – w zestawieniach największych wynalazców królują mężczyźni. Jednak to właśnie kobiety często dokonywały odkryć, które w realny sposób zmieniły nasze życie. Kamizelki kuloodporne, piła tarczowa, zmywarka czy wi-fi to tylko niektóre z nich. Co...