Historia powszechna
Czy Stany Zjednoczone pójdą w ślady Rosji? Prognozy wybitnego historyka
Brexit. Wojna na Ukrainie. Prezydentura Trumpa w USA. Timothy Snyder już kilka lat temu przekonywał, by nie lekceważyć zachodzących na świecie zmian. Jesteśmy o krok od kolejnej wersji tyranii – twierdził. Dziś z jeszcze większą obawą patrzy na...
Niemiecki odpowiednik IPN kończy działalność? Akta Stasi zostaną przekazane do archiwum
W 1990 roku powołano w Niemczech tak zwany Instytut Gaucka, którego głównym zadaniem jest udostępnianie poszkodowanym akt bezpieki NRD oraz prace badawcze i działalność edukacyjna. Właśnie ogłoszono, że urząd zakończy pracę. Czy Niemcy rozliczyli się z przeszłością?
Rosja i Ukraina kłócą się o scytyjską księżniczkę? Rozgorzał spór o bezcenny skarb przed sądem
Na nekropolii grodziska Ust-Alminskiego na Krymie odkryto w czasie wykopalisk grobowiec scytyjskiej księżniczki, wprost ociekający złotem. Znaleziono go gdy te ziemie należały do Ukrainy, teraz anektowała je Rosja. Oba kraje kłócą się o złoty skarb. Sprawę ma rozstrzygnąć...
Germania. Jak według Hitlera miała wyglądać wielka stolica Tysiącletniej Rzeszy?
Hitler był nie tylko dyktatorem, ale również… niespełnionym malarzem, który rekompensował sobie brak uznania, tworząc szkice architektoniczne. W swojej megalomanii planował przebudowę niemieckiej stolicy – oczywiście według własnego projektu. Jak ją sobie wyobrażał?
Igły do tatuażu z ludzkich kości? Makabryczne znalezisko archeologów z Australii
Dzięki szeroko zakrojonym badaniom archeologicznym, naukowcy wiedzą, że ludzie tatuowali swoje ciała już u zarania cywilizacji. Specjaliści z Australii odkryli, że używano do tego dość makabrycznych przyrządów. Ten przechowywany na tamtejszym uniwersytecie został wykonany z ludzkich kości.
W języku angielskim do dziś mówi się, że wszyscy biali to przedstawiciele „rasy kaukaskiej”. Skąd wzięła się ta dziwaczna nazwa?
„Historia pokazuje, że wszelka cywilizacja wywodzi się od rasy białej, a społeczność może osiągnąć wyżyny wielkości i intelektu o tyle tylko, o ile zdoła zachować krew szlachetnej rasy” – pisano w roku 1855. Te poglądy nadal kształtują naszą...
Niezwykłe znalezisko archeologów: setki nietkniętych artefaktów kultury Majów sprzed 1000 lat
W tak zwanej „Jaskini Boga Jaguara” pod ruinami starożytnego miasta Majów Chichén Itzá meksykańscy archeolodzy odkryli prawdziwy skarb: nienaruszone artefakty tej wymarłej kultury. Poszukiwania nadal trwają, lecz do tej pory badacze natrafili już na co najmniej 200 obiektów....
Za co Rosjanie kochają Stalina?
Stalin ogromnie „przysłużył się” swojemu krajowi. To on stworzył system obozów pracy przymusowej. Odpowiadał za przymusową kolektywizację i Wielki Głód. Przeprowadzał masowe czystki. Za jego pomysły życiem zapłaciły dziesiątki milionów niewinnych osób. Ale dla współczesnych Rosjan… jest bohaterem.
Naukowcy natrafili na ślady ukrytych zabudowań pod więzieniem na wyspie Alcatraz
Zanim na wyspie Alcatraz w Zatoce San Francisco powstało więzienie o zaostrzonym rygorze, znajdował się tam fort obronny. I choć próżno szukać śladów dawnej cytadeli na powierzchni, archeolodzy natrafili na nie pod ziemią. Pod powierzchnią nadal znajduje się...
Czy Leonardo da Vinci wiedział skąd się biorą dzieci?
O to, skąd się wzięły na świecie, wypytują już kilkulatki. Starszy przychówek uczy się tego na biologii, z konkretnymi planszami w podręczniku. Krótko mówiąc, dzisiaj nawet dzieci wiedzą, skąd się biorą dzieci. Ale do niedawna najpoważniejsi uczeni łamali...
Dlaczego starożytni Rzymianie nie chodzili na wybory?
Choć w starożytnym Rzymie to wybory przesądzały o obsadzaniu najważniejszych urzędów, naukowcy szacują, że frekwencja w ich trakcie była szokująco niska: głosowało kilka–kilkanaście procent uprawnionych. Skąd taka mało obywatelska postawa wśród mieszkańców „wzorcowej” republiki?
Tutenchamon nie mógł się wybrać w zaświatach na ryby! Wszystko przez naukowców, którzy zgubili jego łodzie. Właśnie się odnalazły
Odkrycie przez Howarda Cartera grobu Tutenchamona w 1922 roku stanowiło jedno z największych wydarzeń archeologicznych wszechczasów. Jak się okazuje, faraona wyprawiono na drugą stronę z tak wielką ilością wyposażenia, że część pogubiono. Właśnie odnalazła się jedna ze skrzyń.
Karl Dönitz – ostatni Führer. Kim był człowiek, którego Hitler wyznaczył na swego następcę?
Nigdy nie poczuł się do winy i protestował, gdy nazywano go zbrodniarzem wojennym. Podczas procesu w Norymberdze bronił się: „Gdy zaczyna się wojna, oficer nie ma innego wyboru, jak wykonywanie swoich obowiązków”. Ale czy faktycznie Karl Dönitz tylko biernie realizował...
Dlaczego władców Rosji nazywano carami?
Od XV wieku książęta moskiewscy konsekwentnie budowali swoją pozycję władców Wszechrusi. Powiększali obszar swojego państwa i szukali sposobu, by dodać sobie splendoru. Tytuł cesarski z pewnością im go przydał – ale jak uzasadnili ten awans?
Watykan odtajni dokumenty z czasu pontyfikatu Piusa XII. Papież Franciszek stwierdza: Nie boimy się historii
Historyków już za rok czeka niesamowita gratka. Papież Franciszek w czasie audiencji zapowiedział, że odejdzie od zwyczajowej praktyki w tym zakresie i odtajni archiwum pontyfikatu Piusa XII wcześniej niż 70 lat od jego zakończenia. Dokumenty ujrzą światło dzienne...
Kościoły w hitlerowskiej Europie. Jak wyglądały ich stosunki z nowymi władzami?
Dojście nazistów do władzy w Niemczech i ich europejskie podboje otworzyły nowy rozdział także dla kościołów w krajach, które znalazły się pod ich władzą. Współpracować, czy stawiać opór? W w miarę odsłaniania przez Hitlera jego prawdziwych zamiarów to pytanie stawało się coraz...
800-letni „Krzyżowiec” padł ofiarą wandali. Z irlandzkiego kościoła skradziono głowę średniowiecznej mumii
Nieznani sprawcy w ubiegły weekend włamali się do kościoła St. Michan w Dublinie i poważnie uszkodzili spoczywające w krypcie zwłoki. Mocno zniszczona została przede wszystkim pochodząca z XIII wieku mumia tak zwanego „Krzyżowca”.
Dlaczego Rosja do dzisiaj nie poradziła sobie z utratą imperium?
Dzieje Rosji to dzieje „zbierania ziem ruskich” – twierdzi znany historyk. Jego zdaniem w historii potężnego wschodniego państwa nacjonalizm i imperializm splotły się tak mocno, że dzisiaj jego mieszkańcom trudno pogodzić się z obecnymi granicami. Jak groźne mogą...
Brytyjczycy okradli Partenon? Eksperci twierdzą, że dokument z zezwoleniem sułtana na wywóz bezcennych rzeźb nigdy nie istniał
Eksperci podważają podstawę, na której Brytyjczycy opierają swoje prawa do znajdujących się w British Museum bezcennych marmurów z greckiego Partenonu. Zabytki brutalnie wymontował i wywiózł na początku XIX wieku brytyjski arystokrata. Czy teraz Anglia będzie je musiała zwrócić?
Czy Włodzimierz Wielki był założycielem Rosji?
Żyjącego w X wieku Włodzimierza Wielkiego uznają za swojego praprzodka zarówno Ukraińcy, jak i Rosjanie. Choć wspólne korzenie mogą łączyć, to zwłaszcza w ostatnich latach Kijów i Moskwa wzajemnie zarzucają sobie kradzież średniowiecznej historii.
Raport Stroopa. Porażający dowód zbrodni hitlerowców w getcie warszawskim
Na pożółkłej kartce widnieje deklaracja: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!”. Raport Stroopa powstał w 1943 roku jako pamiątka zniszczenie getta w stolicy Polski – i osobisty prezent dla Himmlera. Kto mógł przypuszczać, że dokument obróci...
Podrobione obrazy Hitlera na aukcji? Fałszerze podążają za modą na akwarele wodza III Rzeszy
Wiele osób powtarza, że historia świata potoczyłaby się zupełnie inaczej, gdyby Adolf Hitler w 1906 lub 1907 roku dostał się na malarstwo na wiedeńskiej ASP. Pamiątką po tym okresie są akwarele jego autorstwa, które… są fałszowane na potęgę.
Dlaczego broń palna wcale nie wygrywała w starciu z szarżą husarii?
„Chłop strzela, Pan Bóg kule nosi” – powiada staropolskie przysłowie. I niby wszyscy wiedzą, że nie każda kula sięga celu, lecz tak naprawdę niewielu zdaje sobie sprawę z tego, jak fatalną skutecznością cechowało się użycie broni palnej.
Jak NSDAP zbudowała swą potęgę w III Rzeszy? Niebagatelną rolę odegrały w tym doroczne zjazdy partii
Zjazdy partii nazistowskiej, odbywające się każdego października w bawarskiej Norymberdze, były jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu III Rzeszy. Stanowiły niezapomniany polityczny spektakl, a jednocześnie umożliwiały uczestnikom złożenie deklaracji wiary w narodowy socjalizm.
Czy Krym jest rosyjski? Historia daje jasną odpowiedź na to pytanie
„Krym to ziemia rdzennie rosyjska, a Sewastopol to rosyjskie miasto” – przekonywał w marcu 2014 roku Władimir Putin, powołując się na opinię rosyjskich obywateli. Jego zdaniem półwysep nigdy nie powinien był znaleźć się w granicach Ukrainy. Ale czy...