Historia Polski
Co było dla nazistów ważniejsze: ideologia czy ekonomia?
Choć obsesja na punkcie rasowej czystości zaczęła się od bestialskiej ideologii, funkcjonariusze III Rzeszy chętniej angażowali się w te akcje, które przynosiły wymierne zyski. Które zbrodnie uznali za najbardziej „korzystne” i co robili, gdy okazywało się, że rachunek ekonomiczny...
Gdzie się podziały tamte prywatki. Jak bawili się Polacy w epoce Gomułki?
Muzyka z gramofonu „Bambino” lub szlagiery grane wieczorami w Radiu Luksemburg. Parunastu znajomych, dziewczyny i okazja, by „poczuć się sobą”.
Sąd odrzucił wniosek fundacji Czartoryskich o likwidację. Zandberg komentuje: Państwo, które samo siebie traktuje poważnie, powinno tę sprawę wyjaśnić
Krakowski sąd zdecydował o oddaleniu wniosku wystosowanego przez Fundację Książąt Czartoryskich. Przedstawiciele organizacji chcieli jej rozwiązania i rozpoczęcia procedury jej likwidacji.
Ile kosztowało pójście do knajpy w przedwojennej Polsce? Ceny w barach w II Rzeczpospolitej
Ile w przedwojennym barze trzeba było zapłacić za kieliszek wódki? Ile w II Rzeczpospolitej kosztowała filiżanka kawy, a ile – lemoniada lub woda sodowa? Czy na wizytę w knajpie lub kawiarni było stać zwyczajnego Polaka?
Prawo powielaczowe. Za komuny odbity na maszynie świstek mógł mieć znaczenie większe od obowiązującej ustawy
Tysiące dokumentów zalewały peerelowskie urzędy, regulując najdrobniejsze szczegóły życia i zmieniając, często na bazie widzimisię tego czy innego aparatczyka, znaczenie obowiązujących ustaw.
Czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? Czy Polacy mogli wygrać?
Po bitwie pod Ostrołęką Polacy nie byli w stanie odzyskać początkowej przewagi. Kolejni dowódcy powstania walczyli z coraz mniejszym przekonaniem. Czy można było wygrać zryw, w którego zwycięstwo od początku prawie nikt nie wierzył, a upadek cała Europa...
Co to takiego katolewica? I kto wymyślił to określenie?
Termin „katolewica” powstał rzecz jasna w obfitujących w neologizmy latach dziewięćdziesiątych. Środowisko, któremu przypisano tę łatkę wciąż istnieje.
Niemiecki kolaborant czy współpracownik AK? („Niewygodny Polak” Maciej Bernatt-Reszczyński)
Pisanie o krewnych obarczone jest podwójnym ryzykiem: idealizowania lub wyłożenia zbyt wielu kart na stół. Szczególnie trudno wyważyć słowa, gdy bohater wzbudza kontrowersje, jak w przypadku Niewygodnego Polaka, którego historię postanowił opisać wnuk, Maciej Bernatt-Reszczyński.
Literatura womitalna. Co to takiego?
Nadszedł czas Wielkich Torsji. Womitujmy przeto, bowiem womity są zdrowiem samym. Niech wrą w brzuchach oczyszczające fermenty – pisał w październiku 1955 roku Ludwik Flaszen.
Co robił książę Józef Poniatowski podczas powstania kościuszkowskiego?
„Służyć prostym żołnierzom”. Tak odpowiedzieć miał książę Józef Poniatowski na pytanie Tadeusza Kościuszki: „Czego sobie książę życzysz?”.
Polak, który zmienił bieg historii. Co naprawdę odkrył Ignacy Łukasiewicz?
Buntownik, geniusz i filantrop. Ten polski aptekarz zrewolucjonizował przemysł, a przy okazji wydłużył ludziom dzień. Ale zanim do tego doszło, musiał się zmierzyć z szeregiem przeciwności.
Co Fundacja Czartoryskich zrobiła z naszymi 400 milionami złotych? Pieniądze wytransferowano za granicę
W 2016 roku rząd odtrąbił ogromny sukces – największy zakup dzieł sztuki w powojennej historii Polski. Za Kolekcję Książąt Czartoryskich należącą do Fundacji Książąt Czartoryskich Polska zapłaciła około 400 milionów złotych. Fundacja swoje środki wytransferowała do Lichtensteinu i...
Jak wypada odpowiadać na zaproszenia? Ten znany polski polityk zawsze odpisywał: DUPA
Na czteroliterowe pytanie Wojciech Dzieduszycki udzielał czteroliterowej odpowiedzi. Wbrew pozorom – zdecydowanie pozytywnej.
IPN zaczyna współpracę z ukraińskimi archiwami. Czy to koniec kłopotów Instytutu z badaniami na wschodzie?
W poniedziałek w Warszawie podpisane zostały umowy o współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej oraz ukraińskimi Państwowymi Archiwami Obwodowymi w Odessie, Winnicy i Chmielnickim. Dzięki temu polscy historycy zyskają dostęp do ważnych materiałów zgromadzonych przez archiwistów zza naszej wschodniej...
Nieznani sprawcy. Skrytobójcze mordy z czasów PRL-u, o których wypada pamiętać
Niefortunnie się przewrócił? Spadł ze schodów? Wypadł przez okno? Za komuny wypadki chodziły po ludziach. Szczególnie tych, którzy zbyt otwarcie wyrażali swój sprzeciw wobec władzy. To ich czekały spotkania z „nieznanymi sprawcami”.
Czy zachodni alianci chcieli pomóc Polakom walczącym w powstaniu warszawskim?
Polscy przywódcy na Zachodzie od momentu wybuchu powstania naciskali na sojuszników, by jak najszybciej zorganizowali pomoc dla walczącej Warszawy. Czekała ich seria rozczarowań. Kolejni wojskowi coraz mniej uprzejmie odmawiali wsparcia, a o powstaniu nie chciała wspominać nawet brytyjska...
Czym były sklepy za żółtymi firankami? Tak komunistyczna władza dogadzała swoim aparatczykom
Żółte firanki miały sprawić, że motłoch nie będzie zaglądać panom do garnka i ślinić się na widok niedostępnych rarytasów. Sklepy za żółtymi firankami szybko stały się symbolem pogardy dla obywateli i alienacji ludzi władzy.
Dlaczego wybuchło powstanie listopadowe?
Nieprzygotowane kadry. Podzielone elity. Ogromna przewaga wojsk rosyjskich. Dlaczego zdecydowano się na rozpoczęcie zrywu i jakie były pierwsze posunięcia walczących Polaków?
Białorusini nie wpuścili Polaków jadących na spotkanie z kombatantami z Armii Krajowej
Władze Białorusi odmówiły członkom Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej w Warszawie możliwości wjazdu na terytorium ich państwa. Przedstawiciele stowarzyszenia mieli się spotkać z kombatantami.
Ilu naprawdę było żołnierzy wyklętych?
Pół miliona, dwieście tysięcy, czy dziesięciokrotnie mniej? Ustalenie liczebności grup określanych jako „żołnierze wyklęci” nie jest łatwym zadaniem. Zwłaszcza, że wiele zależy od tego, jak zdefiniujemy samo pojęcie.
„Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa”. Ile prawdy jest w tym powiedzeniu?
Powiedzenie chwalące czasy saskie funkcjonowało w przeróżnych wariantach. Nie tylko mówiono, że za Augusta Mocnego i Augusta III Wettyna „popuszczano pasa”, ale też… że „łyżką była kiełbasa”.
Rozwścieczony Zygmunt III Waza chwycił za miecz. Kanclerz zagroził wtedy, że zrobi z nim to, co Brutus z Cezarem
Historię najbardziej chyba burzliwej kłótni w historii polskich obrad sejmowych powtarzano przez całe stulecia. Zygmunt III Waza i Jan Zamoyski dosłownie skoczyli sobie do gardeł. Ale czy ta scysja w ogóle miała miejsce?
Dzięki Białorusinom będziemy mieć dostęp do niezwykłego archiwum Sobieskich, które ma za sobą burzliwe dzieje
Nieco w cieniu głośnej uroczystości oficjalnego wpisania aktu Unii Lubelskiej na Listę Pamięci Świata UNESCO Białorusini przekazali Polakom skany archiwum rodziny Sobieskich. Dokumenty przez wiele lat po wojnie były uznawane za zaginione.
Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był nielegalny?
„Szatański pakt”. Tak nazwał Adolf Hitler pakt zawarty przez swojego ministra spraw zagranicznych Joachima von Ribbentropa z jego radzieckim odpowiednikiem – Wiaczesławem Mołotowem.
Bohdan Chmielnicki dysponował tajnymi dokumentami, tłumaczącymi jak Polska zamierza go zwalczać. W jaki sposób wszedł w ich posiadanie?
Jawność polskiego życia politycznego przynosiła niekiedy opłakane skutki. A obrady Sejmów pełne były krzyków, kłótni i chaosu.