Bitwa o Narvik, Narwik (9 kwietnia-8 czerwca 1940) – bitwa stoczona w trakcie kampanii norweskiej na froncie zachodnim.
9 kwietnia oddziały niemieckiej 3 Dywizji Górskiej (dowódca – generał Eduard Dietl) zajęły położone w północnej Norwegii miasto portowe Narvik. Sprzymierzeni, nie chcąc dopuścić do całkowitego jego opanowania, zniszczyli najpierw w dwóch bitwach morskich (10 i 13 kwietnia) niemieckie okręty wojenne, operujące w fiordach w pobliżu miasta, a następnie, w nocy z 14 na 15 kwietnia, rozpoczęli desant sił lądowych. W ramach tego desantu 8 maja na wyspie Hinnoy wylądowała Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich (dowódca – generał Zygmunt Bohusz-Szyszko), która weszła w skład 1 lekkiej dywizji strzelców, dowodzonej przez francuskiego generała M. Béthouart.
15 i 22 maja oddziały polskie zostały przerzucone na półwysep Ankenes, zaś w nocy z 27 na 28 maja uczestniczyły w ogólnym ataku wojsk sprzymierzonych na Narvik. Nacierając w dwóch kierunkach: na miejscowość Ankenes i Nyborg oraz miejscowość Beisfjord, Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich zagroziła Niemcom odcięciem jedynej drogi odwrotu i walnie przyczyniła się do podjęcia 28 maja przez generała Dietla decyzji o wycofaniu się z Narvik. Pomimo opanowania miasta, dowództwo sprzymierzonych nie kontynuowało działań zaczepnych. Otrzymawszy 26 maja rozkaz opuszczenia Norwegii, przeprowadziło 30 maja–8 czerwca ewakuację wojsk, osłanianą przez jednostki Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich.
W trakcie walk o Narvik straty liczącej blisko 4800 oficerów i żołnierzy Brygady wyniosły 97 poległych, 189 rannych i 28 zaginionych. W rejonie Narvik działały także polskie niszczyciele: „Burza”, „Błyskawica” i zatopiony 4 maja w fiordzie Rombaken „Grom”, oraz statki pasażerskie użyte, jako transportowce: „Sobieski”, „Batory” i „Chrobry”, zatopiony 16 maja w rejonie Bodo.
Autor hasła:
Dr hab. Zdzisław Zblewski – historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Wykładowca Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalista z zakresu dziejów Polski Ludowej i ruchów opozycyjnych tego okresu. Autor takich prac jak „Między wolną Polską a siedemnastą republiką” czy „Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu”.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.
Polskie bitwy na froncie zachodnim. Obrona Francji i Wielkiej Brytanii:
-
Bitwa o Narvik (9 kwietnia-8 czerwca 1940)
-
Bitwa pod Montbard (16–17 czerwca 1940)
-
Bitwa pod Lagarde (17–18 czerwca 1940)
-
Bitwa pod Baccarat (19–20 czerwca 1940)
-
Walki o Clos du Doubs (18–19 czerwca 1940)
-
Bitwa o Anglię (15 sierpnia–31 października 1940)