Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Józef Piłsudski (naczelnik państwa 1918-1922, faktyczny przywódca Polski 1926-1935)

Nasze publikacje o Józefie Piłsudskim:

Rząd polski Jędrzeja Moraczewskiego po zmianach 29 grudnia 1918 r. i zaprzysiężeniu nowych ministrów.

Dwudziestolecie międzywojenne | 14.11.2022 | Autor:

Rząd Moraczewskiego. Jak zmienić Polskę w dwa miesiące?

Przez dwa miesiące 1918 roku rząd Jędrzeja Moraczewskiego próbował wydobyć Polskę z XVIII wieku i przenieść do XX. Zadziwiające, jak dużo udało się zrobić w tym krótkim czasie!

Dwudziestolecie międzywojenne | 16.06.2022 | Autor:

Trzy zapomniane żołnierki Legionów Polskich

Rozkaz Piłsudskiego, potwierdzony następnie przez austriackie dowództwo, nie pozostawiał wątpliwości. Już w kilka tygodni po wybuchu I wojny światowej zdecydowano o usunięciu z Legionów Polskich niemal wszystkich kobiet. Nawet służba medyczna była dostępna dla pań tylko na tyłach. Te, które…

Kult Piłsudskiego był niezwykle silny i każda krytyka była odbierana przez jego zwolenników jak atak na świętość.

Dwudziestolecie międzywojenne | 20.04.2021 | Autor:

Więzienie za żartowanie z władzy? Tak sto lat temu wyglądała wolność słowa i dobra zmiana w Polsce!

Za opowiedzenie dowcipu o wodzu albo skomentowanie niekorzystnej sytuacji politycznej lub stanu armii można było trafić za kratki nawet na pięć lat. Nie działo się to w Korei Północnej czy ZSRR, a w Polsce pod rządami sanacji.

Józef Piłsudski planował bowiem utworzenie antyradzieckiego sojuszu, a nawet federacji Rzeczpospolitej z republikami Gruzji, Armenii i Azerbejdżanu.

XIX wiek | 19.10.2020 | Autor:

Nie tylko Kasztanka. Wszystkie zwierzęta Piłsudskiego

Zapalony myśliwy, a może miłośnik zwierząt i natury? Czy Józef Piłsudski poparłby „piątkę dla zwierząt”?

Dwudziestolecie międzywojenne | 31.08.2020 | Autor:

Amerykańskie gwiazdy na polskim niebie. Piloci zza wielkiej wody w wojnie polsko-bolszewickiej

Mam jeszcze jedną prośbę: lotników, lotników, lotników… oddam całą dywizję, jak dostanę 20 aparatów [samolotów] i ręczę, że Budionny za tydzień przestanie istnieć… Zamiast poboru nowych roczników kawalerii zaangażowałbym cyrkowców amerykańskich, japońskich, którzy by rzucali bomby na Budionnego…

Dwudziestolecie międzywojenne | 15.08.2020 | Autor:

Na tyłach wroga. Polskie działania na Kaukazie podczas wojny polsko-bolszewickiej

W sierpniu 1920 roku polscy żołnierze szykowali się do decydującej bitwy z bolszewikami, która przeszła do historii jako Bitwa Warszawska, bądź Cud nad Wisłą. Wszyscy mieli świadomość wielkiego znaczenia batalii, od której wyniku nie zależał jedynie los II…

Przed wybuchem I wojny światowej Piłsudski działał w ruchu oporu i zajmował się organizowaniem zamachów terrorystycznych.

XIX wiek | 10.08.2019 | Autor:

Marszałek – terrorysta? Ile osób zabił Józef Piłsudski w zamachach, które organizował w młodości?

„Przygodę” z terroryzmem Piłsudski – za sprawą brata – zaczął już jako nastolatek. Zanim Europą wstrząsnęły pierwsze strzały Wielkiej Wojny, zdążył założyć partyjną bojówkę i zorganizować serię zamachów. Ile ludzi miał na sumieniu?

Wrogość Ukraińców w stosunku do Piłsudskiego nieustannie narastała od 1918 roku (na zdj. Piłsudski podczas przeglądu oddziałów w Mińsku w 1919 roku).

Dwudziestolecie międzywojenne | 11.06.2019 | Autor:

Dlaczego w 1921 roku Ukraińcy chcieli zamordować Józefa Piłsudskiego?

Po I wojnie światowej większość Polaków kochała Piłsudskiego. Tego samego nie można było powiedzieć o Ukraińcach, którzy za główny cel wyznaczyli sobie… zabicie Marszałka. 25 września 1921 roku przeprowadzili nieudany zamach na Ziuka. Ale za co tak bardzo…

Dwudziestolecie międzywojenne | 03.05.2019 | Autor:

To, co wiesz o młodości Piłsudskiego jest zwyczajnym kłamstwem. Jak wyglądała prawda?

Twórca niepodległego kraju, pierwszy marszałek i pogromca bolszewików musiał mieć wspaniałą młodość. Tak więc mu wymyślono. A jak w rzeczywistości wyglądał jeden z najgłośniejszych epizodów z jego formacyjnych lat?

W wyniku zamachu niemal stracił życie król Zygmunt III Waza.

Średniowiecze | 13.04.2019 | Autor:

Te zabójstwa zmieniły bieg historii. Najsłynniejsze zamachy w dziejach Polski

Polskę nazywano „krajem bez królobójców”, lecz ten szlachetny obraz niewiele ma wspólnego z rzeczywistością. W dziejach naszego państwa nie brakowało zuchwałych zamachowców, którzy zdecydowali się podnieść rękę na władcę, polityka czy wroga ojczyzny. Konsekwencje ich zbrodni bywały tragiczne.

Dlaczego Aleksander Prystor musiał złożyć dymisję w maju 1933 roku?

Dwudziestolecie międzywojenne | 14.03.2019 | Autor:

Dlaczego Józef Piłsudski zdymisjonował jednego ze swoich najbliższych przyjaciół?

Dymisja Aleksandra Prystora ze stanowiska prezesa rady ministrów w maju 1933 roku do dzisiaj budzi wiele spekulacji. Co sprawiło, że jeden z najbliższych przyjaciół Józefa Piłsudskiego stracił zaufanie Marszałka?

Józef Piłsudski w młodości (fot. domena publiczna, koloryzacja Aleksandra Zaprutko-Janicka)

XIX wiek | 13.11.2018 | Autor:

W młodości nic nie zapowiadało, że Piłsudski cokolwiek osiągnie. Kto wciągnął go do polityki i z nieporadnego Ziuka zrobił Komendanta?

Czy da się wskazać jednego konkretnego człowieka, który ukształtował przyszłego przywódcę i popchnął go na drogę prowadzącą do marszałkowskiej buławy, do na poły dyktatorskiej władzy nad Polską i karty szkolnych podręczników?

Powrót Józefa Piłsudskiego do Polski nie wyglądał tak, jak twierdzono w propagandowych publikacjach.

Dwudziestolecie międzywojenne | 31.10.2018 | Autor:

Powrót Piłsudskiego do Polski wypadł co najmniej żenująco. To co nastąpiło 10 listopada 1918 roku do dzisiaj jest zakłamywane i ukrywane

Powtarzana do dzisiaj legenda o powrocie Piłsudskiego z niewoli zaskakująco mało ma wspólnego z rzeczywistością. Co tak naprawdę zdarzyło się po wypuszczeniu komendanta z Magdeburga?

Co o Józefie Piłsudskim miał do powiedzenia amerykański ambasador?

Dwudziestolecie międzywojenne | 16.08.2018 | Autor:

Co pierwszy amerykański ambasador w Polsce myślał o Józefie Piłsudskim?

Mąż stanu, a może mściwy egocentryk, który mylił własny interes z dobrem ojczyzny? Oto co na temat Józefa Piłsudskiego miał do powiedzenia pierwszy przedstawiciel amerykańskich władz w Warszawie.

Akcja pod Bezdanami była jedną z wielu przeprowadzonych przez bojówkę PPS akcji ekspropriacyjnych. Niestety, nie poszła tak dobrze, jak dwa lata wcześniejsza akcja pod Rogowem (na ilustracji).

XIX wiek | 22.07.2018 | Autor:

Akcja pod Bezdanami. W tym napadzie na pociąg brało udział czterech polskich premierów. Dlaczego tak źle im poszło?

Był wrzesień 1908 roku. Do akcji ruszyli najwybitniejsi i najbardziej doświadczeni działacze PPS, w tym sam Józef Piłsudski. W takim składzie napad na pociąg jadący z Kongresówki do Petersburga nie mógł się nie udać. A jednak prawie wszystko…

Kogo marszałek Piłsudski nazywał "zaplutym karłem"?

Dwudziestolecie międzywojenne | 03.07.2018 | Autor:

To nie komuniści wymyślili „zaplutego karła”. Tym epitetem posługiwał się nawet marszałek Piłsudski. Kogo tak określał?

Józef Piłsudski znany jest z barwnego, soczystego języka. Nigdy nie wahał się wygłaszać kontrowersyjnych opinii ani ostro oceniać swoich rywali. Nie inaczej było, kiedy zabrał głos na przyjęciu, na którym ogłosił swoje wycofanie z życia politycznego.

Po przewrocie majowym obóz piłsudczyków zachowywał pozory demokracji. Aż do wyborów 1930 roku...

Dwudziestolecie międzywojenne | 23.06.2018 | Autor:

Jeśli posłom „dołożą – to także nie szkodzi”. Czy Piłsudski naprawdę musiał wysłać opozycję do więzienia?

Po przewrocie majowym z 1926 roku polski system polityczny pozornie działał według starych reguł. Przed wyborami 1930 roku Marszałek postanowił jednak zdecydowanie rozprawić się z opozycją. Czy aż tak obawiał się przegranej?

Józef Piłsudski został zesłany na Syberię w wieku 19 lat.

XIX wiek | 12.05.2018 | Autor:

Jaką rolę Józef Piłsudski odegrał w zamachu na cara Aleksandra III i za co naprawdę zesłano go na Syberię?

Dziewiętnastoletni Piłsudski po rocznym pobycie w Charkowie wrócił do Wilna, gdzie niemal od razu zaangażował się w działalność konspiracyjną. Szybko został wciągnięty w wir wydarzeń, których celu nawet się nie domyślał. I… został skazany na pięcioletnie zesłanie na…

Klasa w XIX-wiecznej szkole rosyjskiej

Dwudziestolecie międzywojenne | 15.04.2018 | Autor:

Dlaczego najważniejsi politycy przedwojennej Polski w szkole zbierali same pały?

Dzisiaj pisząc o wybitnych postaciach wypada podkreślać, że już w latach szkolnej nauki wykazywali się niezwykłymi talentami. Przed wojną odwrotnie: w dobrym guście były oceny co najwyżej mierne.

Nieśwież przed wojną.

Dwudziestolecie międzywojenne | 02.03.2018 | Autor:

Piłsudski lubił się grzać w blasku arystokracji. Ale co to miało wspólnego… z siadaniem gołym tyłkiem na jeżach?

„To nie sztuka zabić kruka ani sowę trafić w głowę ale sztuka całkiem świeża gołą dupą siąść na jeża” – brzmiał frywolny wierszyk Aleksandra Fredry. Józef Piłsudski ułożył własną jego wersję.

Czy Polska rzeczywiście przypomina obwarzanek? (fot. Perkele i Off-shell, lic. CC BY-SA 3.0)

Dwudziestolecie międzywojenne | 30.01.2018 | Autor:

Dlaczego Józef Piłsudski twierdził, że „Polska to obwarzanek”?

Czy zdaniem świeżo awansowanego na marszałka Józefa Piłsudskiego prawdziwych patriotów można było znaleźć wyłącznie na Kresach?

Juliusz Słowacki (fot. domena publiczna)

XIX wiek | 29.01.2018 | Autor:

„Królom był równy”. O kim Józef Piłsudski wypowiedział się w ten sposób?

Współcześni go nie doceniali. Co innego marszałek. Jeśli był czyimś – jak byśmy to dzisiaj ujęli – fanem, to właśnie Juliusza Słowackiego.

Piłsudski miał wielkie marzenia, gdy wybuchła I wojna światowa.

Dwudziestolecie międzywojenne | 17.01.2018 | Autor:

Najbardziej kompromitująca z jego porażek. Dlaczego Piłsudski nie był w stanie wywołać antyrosyjskiego powstania?

W 1914 roku wojna między zaborcami, o której marzyły pokolenia Polaków, stała się faktem. Entuzjazmowi dał się ponieść także Piłsudski. Wyruszył do Królestwa Polskiego, by poderwać rodaków do walki. Już kilka dni później musiał wracać jak niepyszny. Czy…

Piłsudskiemu trzeba przyznać - umiał wymyślać ciekawe metafory.

Dwudziestolecie międzywojenne | 13.01.2018 | Autor:

„Czego pan chce, pokoju czy wojny”. Jak Józef Piłsudski ustawił do pionu litewskiego dyktatora?

Jedno przemówienie Józefa Piłsudskiego wystarczyło, by zmusić Litwinów do zawarcia pokoju. Co i w jakich okolicznościach powiedział Marszałek?

Adam Koc. Jeden z organizatorów niedoszłej akcji odwetowej, na fotografii z lat 30.

Dwudziestolecie międzywojenne | 01.01.2018 | Autor:

Po zabójstwie Narutowicza piłsudczycy planowali wymordować grupę polityków prawicy. Niewiele brakowało, a akcja doszłaby do skutku

W plan odwetu wtajemniczono bliskich współpracowników Komendanta i szefów sojuszniczej partii. Fizycznej likwidacji przeciwników miał towarzyszyć zamach stanu, na nowo oddający władzę w ręce Józefa Piłsudskiego.

Józef Piłsudski (fot. domena publiczna)

Dwudziestolecie międzywojenne | 13.12.2017 | Autor:

„Czynię próbę, czy można jeszcze w Polsce rządzić bez bata”. Tak Józef Piłsudski mówił do demokratycznie wybranych przedstawicieli narodu

Piłsudski nie ukrywał, że jest gotów wprowadzić w Polsce twardą dyktaturę, jeśli sytuacja nie potoczy się po jego myśli. I wprost nawiązał do wzorów z czasów zaborów.

Józef Piłsudski nie bał się wygarnąć politykom, co o nich sądzi (fot. domena publiczna).

Dwudziestolecie międzywojenne | 07.12.2017 | Autor:

„Każę powiesić albo rozstrzelać stu albo dwustu tych łajdaków”. Dlaczego Józef Piłsudski tak bardzo gardził polskim Sejmem?

Piłsudski w demokratycznym sejmie widział tylko wielką kloakę. Posłów uważał za złodziei i drani. Końcowo ich nie powiesił. Ale z drugiej strony wprost kazał aresztować ludzi, z których poglądami się nie zgadzał.

Marszałek Józef Piłsudski na łożu śmierci w pokoju, w którym umarł.Marszałek Józef Piłsudski na łożu śmierci w pokoju, w którym zmarł.

artykuł | 22.11.2017 | Autor:

Ostatnie chwile Komendanta. Jak umierał Józef Piłsudski?

Przejmująca relacja osobistego adiutanta Komendanta. Jak wyglądały ostatnie godziny Józefa Piłsudskiego? Kto był u jego boku? Czy znamy ostatnie słowa Marszałka?

Powitanie Józefa Piłsudskiego chlebem i solą. Nieznana miejscowość, fotografia prawdopodobnie z 1919 roku.

Dwudziestolecie międzywojenne | 11.11.2017 | Autor:

Tajemnica sukcesu Józefa Piłsudskiego. Dlaczego to właśnie jemu oddano władzę w listopadzie 1918 roku?

11 listopada władza leżała na ulicy. Sięgnąć po nią mógł jednak tylko jeden człowiek. Dlaczego to właśnie Józefa Piłsudskiego uważano za jedynego kandydata do objęcia rządów w odradzającym się kraju?

Józef Piłsudski na dworcu w Warszawie, 2 lutego 1935 roku.

Dwudziestolecie międzywojenne | 04.11.2017 | Autor:

Czy przed śmiercią Józef Piłsudski postradał zmysły? Ponury obraz ostatnich tygodni życia marszałka

Rydz-Śmigły już w 1932 roku mówił o Piłsudskim, że to „człek nienormalny”. Wiosną 1935 roku prawdy nie dało się dłużej bagatelizować. Postępowała zatrważająca degrengolada umysłowa Komendanta.

Dwudziestolecie międzywojenne | 16.10.2017 | Autor:

Minister Macierewicz mógłby się od niego uczyć. Jak Józef Piłsudski niszczył polską armię?

Masowe czystki personalne w korpusie oficerskim, szukanie haków, obsadzanie stanowisk osobami o wątpliwych kompetencjach czy zmiana przepisów emerytalnych… Takie działania podjął w polskiej armii Marszałek Józef Piłsudski po przewrocie majowym. Wygląda na to, że dziś ma on wiernych naśladowców.

W samym zamachu majowym zginęło około 400 osób. Na zdjęciu szwoleżerowie na pozycjach w Warszawie

Dwudziestolecie międzywojenne | 27.08.2017 | Autor:

Ilu zabitych ma na sumieniu Józef Piłsudski?

Krwawy zamach, polityczne morderstwa, brutalne tłumienie strajków i otwarcie obozu koncentracyjnego. Ilu ludzi straciło życie przez polskiego bohatera narodowego? I czy wszystkimi grzechami Sanacji wolno obciążać jej twórcę?

Powojnie | 01.05.2017 | Autor:

Sprofanowano Mauzoleum Piłsudskiego w Wilnie

Po raz kolejny zdewastowano miejsce spoczynku serca Piłsudskiego na wileńskiej Rossie. Ty razem chuligani wykonali obraźliwe napisy przy użyciu zielonej farby w sprayu, a  wszystko to tuż przed świętem 3 Maja. Sprawa została zgłoszona na policję.

 

Najlepsze materiały na temat Józefa Piłsudskiego z portalu CiekawostkiHistoryczne.pl:

 

Polecane książki o Józefie Piłsudskim: