Historia życia codziennego i obyczajów

Co jadali nasi przodkowie z Pomorza? Nowe ustalenia archeologów
Z najnowszych analiz wynika, że ludność zamieszkująca kilka tysięcy lat temu tereny nad Zatoką Pucką miała bardzo urozmaiconą dietę. Jak ustalili eksperci, poza rybami oraz fokami na ich stołach gościły również inne gatunki zwierząt. Jakie dokładnie?

Masło przeterminowane o… 3500 lat? Nowe badania pokazują, że Irlandczycy robili masło torfowe tysiące lat temu
Tajemnicze „masło torfowe” to przedziwny specjał, jaki odkrywany jest co pewien czas w irlandzkich torfowiskach. Prawdopodobnie umieszczanie masła w specjalnych naczyniach w torfowiskach miało pomóc zachować jego świeżość. Nowe badania potwierdzają, że taką technikę stosowano już 3500 lat...

Dlaczego starożytni Rzymianie nie chodzili na wybory?
Choć w starożytnym Rzymie to wybory przesądzały o obsadzaniu najważniejszych urzędów, naukowcy szacują, że frekwencja w ich trakcie była szokująco niska: głosowało kilka–kilkanaście procent uprawnionych. Skąd taka mało obywatelska postawa wśród mieszkańców „wzorcowej” republiki?

Jak w dawnej Polsce karano za cudzołóstwo? Ukazały się dogłębne badania tematu
Chłosta? Grzywna? A może… kara śmierci? Jeśli chodzi o cudzołóstwo, staropolskie kodeksy bynajmniej nie były jednomyślne. I nie bez powodu: jak pokazują badania historyczki z Poznania, sprawy tego typu wyjątkowo rzadko trafiały przed oblicze sądu.

Królewskie uczty... dla zmarłych. Jak wyglądały staropolskie pogrzeby?
Zastaw się, a postaw się – to przysłowie chyba najlepiej określa pogrzeby szlacheckie i magnackie doby I Rzeczpospolitej. Uroczystościom towarzyszył niebywały przepych, a w intencji zmarłego odprawiano nieraz nawet kilkaset mszy. Dokładano też starań, by on sam mógł…...

Jak średniowieczni ludzie załatwiali swoje potrzeby? W dziwacznej, trzyosobowej toalecie!
Toaleta to ustronne miejsce? Nie dla mieszkańców średniowiecznej Anglii. Najwidoczniej nieszczególnie przeszkadzało im wypróżnianie się (dosłownie) ramię w ramię. Znalezisko brytyjskich badaczy zdradza nam nieco o zwyczajach dawnych londyńczyków. Najwyraźniej tam, gdzie król chodzi piechotą, udawali się… trójkami!

Noc poślubna w iście królewskim stylu? Przez lata nowożeńcy nawet nie wiedzieli, że korzystają z łoża Henryka VII!
Przez 15 lat bogato rzeźbione dębowe łóżko stało w apartamencie dla nowożeńców w hotelu w Chester (w Wielkiej Brytanii), później miało trafić na śmietnik. Uratował je handlarz antykami. Niedawno eksperci odkryli, że najprawdopodobniej należało ono do króla Henryka...

Ludzie nauczyli się wypiekać chleb kilka tysiącleci przed tym, zanim zajęli się rolnictwem
Co było pierwsze – chleb czy uprawa zbóż? Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista, jednak rzeczywistość po raz kolejny płata figla zdrowemu rozsądkowi. Jak dowodzą duńscy naukowcy, nasi przodkowie stali się piekarzami na długo przedtem, niż mogli...

Z zakrwawioną piłą w ręce (Lindsey Fitzharris „Rzeźnicy i lekarze”)
Zanim medycyna dotarła do punktu, w którym znajduje się dzisiaj, lekarze poruszali się po omacku, prowadząc wyścig ze śmiercią w celu ratowania pacjenta. Fitzharris zabiera czytelnika w podróż do tych mrocznych czasów, a od jej opowieści nie sposób...

Jak Amerykanie zareagowali na przewrót majowy? Opublikowano nowe badania na ten temat
W okresie międzywojennym amerykańskie dzienniki niespecjalnie interesowały się tym, co się dzieje w Europie Środkowo-Wschodniej. Wydarzenia z maja 1926 roku trafiły jednak za oceanem na pierwsze strony gazet. Tylko, że fałszywych doniesień było w nich równie dużo, co...

Zakaz dystrybucji gazety i zwolniony naczelny. Lokalne władze próbują ukryć, że twórca Forda nienawidził Żydów i był inspiracją Hitlera
W czerwcu 1903 roku Henry Ford założył koncern motoryzacyjny. Obecnie Ford jest piątym co do wielkości producentem samochodów na świecie. Sam Henry Ford urodził się w Dearborn w stanie Michigan. Miejscowi są z niego dumni, a sprawę jego...

Naukowcy mają nowe wyjaśnienie przyczyny śmierci Aleksandra Wielkiego – jest jeszcze bardziej przerażające niż dotychczasowe teorie
Śmierć w wieku zaledwie 32 lat położyła kres podbojom Aleksandra Wielkiego. Nawet jak na tamte czasy zmarł zaskakująco młodo. Przez lata nie wiadomo było, co tak naprawdę było przyczyną zgonu tego jednego z największych wodzów w dziejach. Teraz...

"Leningrad". Piekło oblężenia oczami cierpiących obywateli
Blokada Leningradu stała się jednym z symboli II wojny światowej. Nic dziwnego, że przez ostatnie dziesięciolecia doczekała się pokaźnej literatury. Teraz do polskich księgarń trafia „Leningrad. Dzienniki z oblężonego miasta”. Czy wnosi coś nowego?

Czy nasi przodkowie leczyli się owadami? Kwerenda badaczy z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Akademicka medycyna podchodzi do „owadzich” leków raczej nieufnie, ale najwyraźniej nasi przodkowie mieli w tej kwestii inne zdanie. Chlebowe pastylki z wszami, nalewki z biedronek i chrabąszczy, okłady z mrówek – wszystkie te specyfiki można było znaleźć w...

Kobiece wynalazki, które zmieniły świat. Dlaczego nie pamiętamy o tych wielkich odkrywczyniach?
Da Vinci, Edison, Bell – w zestawieniach największych wynalazców królują mężczyźni. Jednak to właśnie kobiety często dokonywały odkryć, które w realny sposób zmieniły nasze życie. Kamizelki kuloodporne, piła tarczowa, zmywarka czy wi-fi to tylko niektóre z nich. Co...

Początkowo to czarni handlowali czarnymi. Kiedy Europejczycy zaczęli polować na niewolników?
Polowania na niewolników i handel nimi kwitły w Afryce niemal od zarania dziejów. Do pewnego momentu proceder ten znajdował się jednak wyłącznie w rękach tubylców i muzułmańskich kupców. Kiedy do gry włączyli się także Europejczycy?

Nazistowski savoir-vivre. Jak i kiedy należało wykonywać hitlerowskie pozdrowienie w III Rzeszy?
Powitanie słowami „Heil Hitler” w połączeniu z wyciągnięciem prawej ręki było jednym z najbardziej charakterystycznych elementów życia w III Rzeszy. Za uchylanie się od wykonywania gestu groziły surowe konsekwencje. Jakie reguły narzucała w tej kwestii Niemcom nazistowska etykieta?

Historia mody kołem się toczy (Karolina Żebrowska, "Polskie piękno")
Na okładce „Polskiego piękna” śliczna dziewczyna z lat 60. spogląda w oczy poważnej damie z początków XX wieku. Przyjrzyjcie się uważnie! To jedna i ta sama kobieta, autorka książki: Karolina Żebrowska.

Prace domowe zaczęto zadawać już w starożytnym Egipcie
Zadania domowe dla uczniów często są niczym męki Tantala. Kiedy kolejny raz będą się żalić na tę „niesprawiedliwość świata”, warto im przypomnieć, że nie oni pierwsi i nie ostatni. Lekcje musieli odrabiać już starożytni Egipcjanie.

Społeczny awans czy „nowe piekło”? Co w czasach PRL-u Polki sądziły o swojej pracy zawodowej
W pierwszych dekadach istnienia PRL kobiety masowo „wyszły z domów” i ramię w ramię z mężczyznami zdobywały zawodowe szlify. Sukces na drodze do równouprawnienia? Z pewnością. Jednak przed ferowaniem zbyt optymistycznych wyroków warto sprawdzić, co do powiedzenia na...

Wydaje wam się, że teraz jest zimno? Prawdziwa zima stulecia uderzyła czterdzieści lat temu
„Zima zaskoczyła w tym roku drogowców” – bezradnie tłumaczyły komunistyczne władze. Pociągi stały, szosy były zasypane, elektrociepłownie nie dawały rady ogrzać mieszkań Polaków. A to był dopiero początek naprawę koszmarnego roku.

Hitlerjugend. Siedem milionów dzieci Hitlera
Młodzież Hitlera była jedyną oficjalną organizacją zrzeszającą młodych ludzi w III Rzeszy. Za przynależność do niej miliony niemieckich chłopców zapłaciło utratą dzieciństwa, a niejednokrotnie – również życia.

Sprawdź, czy w swoim garażu masz kanister wymyślony przez nazistów!
Jeśli wydaje Ci się, że o Trzeciej Rzeszy napisano już wszystko, pora zrewidować ten pogląd. Historię Hitlera i jego koszmarnego planu prezentowano na wiele sposobów, ale jak się okazuje, historykom wciąż nie brak pomysłów, jak zaciekawić czytelnika.

Odnaleziono dwa staropolskie zaklęcia. Jak nasi przodkowie bronili się przed jadowitymi robakami i wścieklizną?
Takie odkrycia zdarzają się niezwykle rzadko. W krakowskim Archiwum Prowincji oo. Dominikanów badacze natknęli się na dwie średniowieczne formuły modlitewne. Ich edycja, przygotowana przez Mariusza Leńczuka z Instytutu Języka Polskiego PAN, daje niezwykły wgląd w praktyki medyczne naszych...

Krótka historia masonerii według Normana Daviesa
Wolnomularzy zaciekle zwalczali między innymi faszyści, komuniści i… Kościół katolicki. Dla wielu byli (a może nawet są nadal?) wrogami publicznymi numer jeden. Ale co naprawdę o nich wiemy? O tym, skąd wzięła się masoneria i kto do niej...