Historia życia codziennego i obyczajów

Polscy kolaboranci. Ilu ich było i co chcieli osiągnąć, współpracując z hitlerowcami?
Aktorzy. Sędziowie. Policjanci. Część Polaków z różnych powodów decydowała się na współpracę z nowymi, okupacyjnymi władzami. Tych, którzy liczyli na wykorzystanie jej do własnych celów, czekało jednak gorzkie rozczarowanie. Największymi wrogami polskich kolaborantów okazali się bowiem… sami Niemcy.

Mad Man Berman („Czerwony monter” Piotr Rypson)
Jeszcze przed wojną związany był z ruchem komunistycznym. Po 1945 roku stał się zagorzałym propagandystą nowej władzy. Polityka przesłoniła jego dorobek, odbierając możliwość rzetelnej oceny. Czy rzeczywiście „Czerwony monter” nie zasługuje na uznanie i pamięć?

Irlandzka prasa twierdzi, że aborcję należy zalegalizować, ponieważ dokonywali jej już średniowieczni święci
Przed niedzielnym referendum w sprawie liberalizacji prawa do aborcji w Irlandii w mediach trwa ostra dyskusja. Obozy zwolenników i przeciwników zmian w ustawie wytaczają najcięższe działa. Łącznie z twierdzeniami, że cudów aborcji dokonywali rzekomo nawet średniowieczni święci.

Jakim dzieckiem był Józef Piłsudski?
Pierwsze lata Ziuka, jak nazywali go najbliżsi, nie zwiastowały wielkiej przyszłości. Uczył się nieźle, ale niechętnie. W młodzieżowej konspiracji działał też bez większego przekonania. Ale z każdym rokiem przyszły Naczelnik nabierał tempa.

Jak TO robili starożytni Grecy i Rzymianie?
Jeśli cała wasza wiedza o seksie w antyku opiera się na greckich i rzymskich mitach, sprośnych dziełach sztuki i Hollywoodzkich blockbusterach to nie wiecie o nim tak naprawdę nic. Antyczna sztuka kochania, chociaż wydaje się tak odległa, bywała...

Przedwojenna kawa wraca na polski rynek
Na polski rynek wraca najsłynniejsza marka kawy i największy importer ziaren w przedwojennej Polsce. Nam właściciel marki wyjaśnia, jak udało mu się odtworzyć tamten smak.

Czerwone harcerstwo. Kim byli walterowcy?
Do czerwonego harcerstwa należeli między innymi Jacek Kuroń, Adam Michnik i Seweryn Blumsztajn. W co wierzyli walterowcy? Z jakich radzieckich wzorców czerpali? Co sądziły o nich władze?

Czy to wtedy powstał świat, w jakim dziś żyjemy? (Elizabeth Asbrink „1947. Świat zaczyna się teraz”)
Alianci i sojusznicy III Rzeszy podpisują układ pokojowy. Problem Palestyny wciąż narasta, a komisja ONZ ma 4 miesiące na jego rozwiązanie. Trwają prace nad Deklaracją Praw Człowieka, a… Christian Dior dokonuje rewolucji w modzie. Co łączy te wydarzenia?...

Gdzie się podziały tamte prywatki. Jak bawili się Polacy w epoce Gomułki?
Muzyka z gramofonu „Bambino” lub szlagiery grane wieczorami w Radiu Luksemburg. Parunastu znajomych, dziewczyny i okazja, by „poczuć się sobą”.

Ile kosztowało pójście do knajpy w przedwojennej Polsce? Ceny w barach w II Rzeczpospolitej
Ile w przedwojennym barze trzeba było zapłacić za kieliszek wódki? Ile w II Rzeczpospolitej kosztowała filiżanka kawy, a ile – lemoniada lub woda sodowa? Czy na wizytę w knajpie lub kawiarni było stać zwyczajnego Polaka?

Tajna broń ruchu oporu. W jaki sposób Francuzki wykorzystały modę przeciwko nazistom?
Naziści, podbiwszy Paryż, zapragnęli przenieść stolicę światowej mody do Berlina lub Wiednia. Wypowiedzieli wojnę francuskim projektantom, na każdym kroku utrudniając im pracę. Jak Francuzi obronili haute couture i co zrobili, by nadrobić wojenne straty?

Jak wypada odpowiadać na zaproszenia? Ten znany polski polityk zawsze odpisywał: DUPA
Na czteroliterowe pytanie Wojciech Dzieduszycki udzielał czteroliterowej odpowiedzi. Wbrew pozorom – zdecydowanie pozytywnej.

Gdy oni się obżerali, pół Polski głodowało. Dlaczego warto odkrywać mroki Dwudziestolecia?
Podobno człowiek jest tym, co je. Jeśli to prawda, przeciętny przedwojenny Polak byłby niemalże niczym. A swoje przeżycie zawdzięczałby wyłącznie mądrości kobiet.

Kim byli cinkciarze?
Oficjalnie uznawano ich za przestępców. Działali jednak niemal jawnie, wystając pod niedostępnymi dla przeciętnego Kowalskiego sklepami i szemrząc pod nosem: „Coś kupić, coś sprzedać…”.

Silne kobiety średniowiecznej Anglii. Jak radziły sobie w świecie zdominowanym przez mężczyzn?
Eteryczne piękności? Ciche, skromne, przywiązane do domu żony? Nic bardziej mylnego. Choć w średniowieczu kobietom narzucano podrzędną rolę, były takie, które odrzucały konwenanse i walczyły o swoje, a nawet wkładały zbroję i prowadziły wojska do boju.

Czy znamy prawdziwe korzenie współczesnej Europy? („Daleko od Timgadu” Stanisław Sałapa)
Co wspólnego ma leżące w ruinie, starożytne miasto rzymskie z obecną sytuacją polityczno-społeczną w Polsce i Europie? To pytanie zadał sobie, podczas wizyty w ruinach Timgadu, prawnik oraz znawca historii państwa i prawa Stanisław Sałapa.

Bananowa młodzież. Skąd wzięło się to określenie? Co oznacza?
Symbol bogactwa i narodowych aspiracji dał początek wyrażeniu przepełnionemu zazdrością, a nawet pogardą. Bananową młodzież było przecież stać na to, o czym zwyczajny Kowalski mógł tylko marzyć: banany, cytryny, a nawet pomarańcze…

Dzikie czystki. Jak na Zachodzie społeczeństwo karało kolaborantów?
Radość z wyzwolenia spod niemieckiej okupacji niosła ze sobą ogromny ładunek histerii. Rozpoczął się czas rozliczeń. Spontaniczne samosądy – golenie głów, pobicia, a nawet egzekucje – dokonywały się wszędzie. Ile osób padło ich ofiarą i jak udało się...

Piłsudski lubił się grzać w blasku arystokracji. Ale co to miało wspólnego… z siadaniem gołym tyłkiem na jeżach?
„To nie sztuka zabić kruka ani sowę trafić w głowę ale sztuka całkiem świeża gołą dupą siąść na jeża” – brzmiał frywolny wierszyk Aleksandra Fredry. Józef Piłsudski ułożył własną jego wersję.

Dziesięć niezawodnych, codziennych porad z czasów naszych prababek. Przynajmniej część na pewno ci się przyda
Nawet jeśli od samego rana wszystko idzie na opak, kwiaty właśnie zdychają, warzywa do obiadu wyglądają szaro i smutno, a w dodatku ramię zdobi ogromny bąbel po ugryzieniu komara, nie ma co się poddawać. Zamiast rwać włosy z...

Kto cieszył się z wybuchu wojny światowej?
Obserwatorzy pisali o „szale radości”. Przywódców, ogłaszających początek wojny, witały rozentuzjazmowane tłumy. Rekordowo mało rekrutów odmawiało poboru. Wydawało się, że wszyscy pragną rozlewu krwi. Ale czy na pewno?

Ulubione rozrywki starożytnych Rzymian
„Ludzie, którzy podbili świat”, pisał Juvenalis, „chcą dziś tylko dwóch rzeczy: chleba i igrzysk”. „Sztuka konwersacji zginęła!”, wołał Seneka. „Czy dziś już nikt nie potrafi mówić o niczym, poza wyścigami rydwanów?”

Dlaczego neandertalczycy byli głupsi od ludzi? Jest nowa, zaskakująco prosta teoria
Neandertalczycy potrafili wytwarzać skomplikowane narzędzia i mieli duże mózgi. A jednak – w przeciwieństwie do ludzi epoki kamienia nie pozostawili po sobie żadnych malowideł czy innych dzieł sztuki. To dlatego, że nie rzucali dzidami – twierdzi profesor Richard...

Zanim został wysłany, by zaatakować Westerplatte, ten niemiecki pancernik uratował polski statek. Jak do tego doszło?
W lutym 1929 roku na Bałtyku panowały niemal arktyczne warunki. Rozległe połacie morza skute były grubą warstwą lodu. Polski parowiec „Tczew” utknął wśród zwałów kry. I gdyby nie niemieckie okręty, rejs mógłby skończyć się naprawdę tragicznie.

„Sen szalonego cukiernika”. Jak powstał Pałac Kultury i Nauki?
„Pajac Kultury”, „Pekin”, „Sen szalonego cukiernika”. Na wszystkie te sposoby warszawiacy określali monumentalne gmaszysko, wzniesione w latach 1952–55 według socrealistycznego projektu autorstwa Lwa Rudniewa.