Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Historia wojskowości i wojen

Kazia-Kazik na jedynej znanej fotografii.
25.10.2018 | Autor:

Ta bohaterska dziewczyna walczyła w męskim przebraniu w ponad trzydziestu bitwach. Dlaczego wymazano ją z historii?

Żadna inna Polka nie przeszła tak długiego szlaku bojowego. Ona nie tylko założyła męski mundur, ale też w pierwszej linii, z bronią w ręku biła się o niepodległość. Podziękowano jej za to… zupełną wzgardą i zapomnieniem.

Jedną z najgłośniejszych afer szpiegowskich przedwojennej Polski była sprawa majora Piotra Demkowskiego.
17.10.2018 | Autor:

Jak karano za szpiegostwo w przedwojennej Polsce?

Zawód szpieg? To nie tylko fantastyczne przygody rodem z hollywoodzkich filmów. Ta ryzykowna praca wymaga zimnej krwi oraz wyjątkowych umiejętności aktorskich. A co, jeżeli agent zostanie zdekonspirowany? Dziś w Polsce nie ma kary śmierci, ale w II RP...

Oficerowie Biura Szyfrów. Od lewej Jerzy Suryn, Yamawaki Masataka, Paweł Misiurewicz, Jan Kowalewski, Maksymilian Ciężki (fot. domena publiczna)
13.10.2018 | Autor:

Najlepsi agenci wywiadu w przedwojennej Polsce

Samo wojsko nie mogło wystarczyć do obrony niepodległości Polski, otoczonej przez wrogie mocarstwa. Sprawą najwyższej wagi stało się uzyskanie przewagi wywiadowczej. To tym agentom II Rzeczpospolita zawdzięczała swoje największe szpiegowskie sukcesy.

Bazy w Templewie i Brzeźnicy-Kolonii zachowały się w bardzo złym stanie. Obecnych czasów doczekał jedynie kompleks w Podborsku. Tamtejsze schrony udostępnia zwiedzającym Muzeum Zimnej Wojny.
13.10.2018 | Autor:

Dzięki odtajnionym dokumentom CIA polski archeolog odkrył nieznane fakty na temat radzieckich baz atomowych w PRL-u

Analizując materiały wywiadowcze CIA, polski archeolog, dr Grzegorz Kiarszys, znalazł nieznane dotąd elementy radzieckich baz atomowych, które w 1969 roku powstały na terenie naszego kraju. To, co odkrył, rzuca nowe światło na kwestię funkcjonowania składów broni jądrowej w...

Prezydent Andrzej Duda (fot. Piotr Drabik, lic. CC BY 2.0)
05.10.2018 | Autor:

Sukces IPN. Prezydent wręczył 21 not identyfikacyjnych zabitych żołnierz podziemia antykomunistycznego

Wczoraj w Pałacu Prezydenckim odbyła się uroczystość wręczenia rodzinom ofiar komunizmu not identyfikacyjnych ich bliskich. Andrzej Duda podkreślił, że to zasługa IPN oraz jego współpracowników i wolontariuszy. Bliscy zamordowanych nie kryli wzruszenia.

Katon Starszy, tu przedstawiony na renesansowym portrecie Pietro Perugino, żył w latach 234-149 p.n.e.
02.10.2018 | Autor:

„A poza tym uważam, że Kartaginę należy zniszczyć”. Dlaczego Katon tak upierał się przy tym twierdzeniu?

Marek Porcjusz Katon nie bez powodu otrzymał przydomek Cenzor. Całe życie bezwzględnie krytykował to, co mu się nie podobało. Nieważne, czy chodziło o nadmierny wpływ greckiej kultury, o konkretne osoby czy… o miasto. Kiedy więc skierował się przeciwko...

Zesłani do łagrów więźniowie żyli i pracowali w nieludzkich warunkach. Zdjęcie poglądowe.
24.09.2018 | Autor:

Śmierć w obozie. Wspomnienia Polki, która przeżyła piekło łagrów

Najgorsze w łagrach były zimy. To wtedy zaczynała się prawdziwa katorga. Ekstremalne warunki i ciężka fizyczna praca dla wielu okazywały się nie do zniesienia. O tym, do czego prowadziły powszechne w obozie rozpacz i desperacja, opowiada Stefania, więźniarka...

We wrześniu 1939 roku do sowieckiej niewoli dostało się około ćwierć miliona polskich żołnierzy. Na zdjęciu z 1941 roku polscy jeńcy, którzy przebywali w niewoli do czasu niemieckiej inwazji na ZSRR.
21.09.2018 | Autor:

Horror Polaków czekających na śmierć w Katyniu. Jak Sowieci traktowali polskich wojskowych, których zamierzali zgładzić?

„Dokuczliwe też było zimno, szczególnie w nocy. Był wysoki piec obity czarną blachą, ale tylko stał i dymił, a nie grzał” – wspomina Józef Łokucjewski, plutonowy piechoty przetrzymywany w Starobielsku. W jakich warunkach przyszło żyć jeńcom w sowieckich...

Próba zdobycia chronionego murami miasta wiązała się zwykle z wielkimi kosztami. Ilustracja przedstawia oblężenie Reims przez króla Edwarda III.
19.09.2018 | Autor:

Oblężenia w średniowieczu. Wszystko, co chciałbyś wiedzieć o sztuce zdobywania miast i zamków

Pociski pełne jadowitych węży. Podkopy. Wieże oblężnicze, zwane pieszczotliwie „łasicami”. Średniowieczni wojownicy, przystępujący do zdobywania miasta czy zamku, mieli do dyspozycji cały arsenał środków. Który z nich był najbardziej skuteczny?

Atak husarii na turecka piechot na obrazie Stanisława Batowskiego-Kaczora.
12.09.2018 | Autor:

Odsiecz wiedeńska. Czy polski triumf zdecydował o losach Europy?

„Bóg i Pan nasz na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały” – pisał 13 września 1683 roku do żony Marysieńki król Jan III Sobieski. Miał rację. Zwycięstwo pod Wiedniem...

Zawisza Czarny na obrazie Bitwa pod Grunwaldem Jana Matejki
01.09.2018 | Autor:

Czy na Zawiszy rzeczywiście można było polegać? Jak powstało jedno z najsłynniejszych polskich przysłów?

„Polegać na kimś jak na Zawiszy” – powtarzamy do dzisiaj, tylko z grubsza pamiętając, że istniał rycerz o tym imieniu. Ale kim był ten cały Zawisza Czarny? I czy naprawdę można było na niego liczyć?

Nie tylko przedstawiciele niemieckiej mniejszości w Polsce dobrze wspominali moment kontaktu z żołnierzami Wehrmachtu.
30.08.2018 | Autor:

Polskie dzieci rzucały hitlerowcom kwiaty, dorośli podziwiali mundury i Ordnung. Oblicze kampanii wrześniowej, którego wolimy nie pamiętać

Jak Polacy postrzegali żołnierzy niemieckich, którzy po zaledwie dwudziestu latach niepodległości rzucili na kolana ich Ojczyznę? Jakie wrażenie wywarli na nich w tych pierwszych dniach okupacji? Odpowiedź na te pytania jest bardziej złożona, niż się wydaje.

Szarżująca pod Kircholmem husaria. Fragment obrazu Wojciecha Kossaka.
21.08.2018 | Autor:

Cios husarskiej pięści. Triumfalne uderzenie polskiej kawalerii w bitwie pod Kircholmem

    Błyskawiczne rozgromienie trzykrotnie liczniejszego przeciwnika pod Kircholmem było jednym z najbardziej spektakularnych sukcesów militarnych w polskich dziejach. O zwycięstwie zadecydowały piorunujące szarże husarii.

Kapitan Romuald Rajs - jedni uważają go za bohatera, inni za winnego śmierci dziesiątek cywilów.
19.08.2018 | Autor:

Romuald Rajs „Bury” – bohater czy bandyta?

Kapitan Romuald Rajs, pseudonim Bury. Żołnierz wyklęty, kawaler Virtuti Militari, zbrodniarz. Jedni uważają go za bohatera, inni za winnego śmierci dziesiątek cywilów. Walczył o wolność Polski, jednocześnie strzelał do niewinnych, palił ich domy. Kim był? Jakie były jego...

17.08.2018 | Autor:

Anatomia agenta (Andrzej Brzeziecki „Czerniawski. Polak, który oszukał Hitlera”)

Kim był Roman Czerniawski, pseudonim „Brutus”? Genialnym agentem, który znacząco wpłynął na przebieg II wojny światowej? A może blagierem i mistyfikatorem? Na te pytania próbuje odpowiedzieć jego najnowsza biografia.

Polskie stanowisko ciężkiego karabinu maszynowego pod Miłosną, sierpień 1920.
14.08.2018 | Autor:

Najważniejsza polska bitwa w dziejach świata. Jak udało się odeprzeć bolszewików spod Warszawy w sierpniu 1920 roku?

Ta batalia zadecydowała o losach II Rzeczypospolitej. To dzięki niej zyskaliśmy dwie dekady niepodległego bytu. Jak Polakom udała się rzadka w historii światowej wojskowości sztuka odparcia walnego natarcia rosyjskiej armii?

Do obozu zagłady w Treblince trafili między innymi Żydzi z siedleckiego getta.
12.08.2018 | Autor:

To była druga największa fabryka śmierci w Europie. Dlaczego pamiętamy o Auschwitz, ale nie o tym obozie?

Podczas gdy Auschwitz-Birkenau stanowi globalny symbol i przestrogę, lokalizacji tego obozu większość Polaków – a co dopiero obcokrajowców – nie byłaby nawet w stanie wskazać na mapie. Zamordowano tu 800 tysięcy osób. Dlaczego tak rzadko mówi się o...

Ułan zapalający papierosa. Obraz Wojciecha Kossaka sprzed 1939 roku.
08.08.2018 | Autor:

Za mundurem panny sznurem? Zbrodnie seksualne w przedwojennym Wojsku Polskim

Zwolennicy wojskowej pół-dyktatury rządzącej Polską nie chcieli tego przyznawać, ale skala przestępczości seksualnej w armii była ogromna. Jeszcze trudniej mówić o tym dzisiejszym historykom, hołubiącym II Rzeczpospolitą.

Do powstania dołączyło wielu cywilów. Na zdjęciu przysięga wolontariuszy z Powiśla.
01.08.2018 | Autor:

Pierwsze godziny powstania warszawskiego. Jak zapamiętała je sanitariuszka z Ochoty?

Halina ps. „Sławka” zaangażowała się w konspirację już na początku wojny. Na powstanie czekała z utęsknieniem i nadzieją na koniec upokarzającej okupacji. Gdy 1 sierpnia wychodziła z domu, na ulicach panowała euforia. Ona sama była gotowa na dwa...

Park rozrywki Edo Japonia (fot. Danny Choo, lic. CC BY-SA 2.0)
23.07.2018 | Autor:

Odkryto podręcznik ninja z XVIII wieku. Leżał spokojnie w… bibliotece

Ninja, zwani też shinobi, byli budzącymi grozę japońskimi wojownikami, szkolonymi między innymi w sztuce kamuflażu, szpiegostwie i sztukach walki. Przede wszystkim byli jednak wyspecjalizowanymi zabójcami. Właśnie odnaleziono podręcznik ninja z XVIII wieku.

Ofiarą oddziału NSZ padło 26 żołnierzy z "konkurencyjnej" polskiej partyzantki.
18.07.2018 | Autor:

Ta zbrodnia żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych poruszyła opinię publiczną na całym świecie. Dlaczego wymordowali konkurencyjny oddział polskiego podziemia?

Poszczególne oddziały polskiej partyzantki nie pałały do siebie wielką sympatią. Zwłaszcza konflikty między Narodowymi Siłami Zbrojnymi i Gwardią Ludową miejscami zamieniały się w regularną wojnę domową.

Bitwa pod Grunwaldem na obrazie Wojciecha Kossaka.
14.07.2018 | Autor:

Bitwa pod Grunwaldem. Jak przebiegało legendarne starcie polsko-krzyżackie?

„Pycha jest gorsza od skromności” – powiedział podobno Władysław Jagiełło, patrząc na ciało wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, Ulryka von Jungingena. Jeszcze kilka godzin wcześniej oskarżani o arogancję wrogowie byli jednak o krok od zwycięstwa. Czy mogli wygrać?

Przygotowaniom do utworzenia drugiego frontu w Europie towarzyszyły liczne działania dezinformacyjne.
09.07.2018 | Autor:

Największy podstęp w dziejach wojskowości. Jak alianci ukrywali datę i miejsce lądowania w Normandii?

Nadmuchiwane czołgi. Aktorzy, udający alianckich generałów. I zalew fałszywych informacji. Brytyjskie i amerykańskie służby wykorzystały wszystkie możliwe chwyty, by zmylić Niemców co do rzeczywistego dnia i miejsca ataku. Jak skuteczne były ich działania?

Wilno zostało wyzwolone wspólnymi siłami AK i Armii Czerwonej. Ale tuż po zdobyciu miasta sojusz został zerwany...
07.07.2018 | Autor:

„Nie tak wyobrażaliśmy sobie ten dzień”. Jak koniec wojny zapamiętali wileńscy akowcy?

Dla Stefanii, łączniczki i sanitariuszki AK, wkroczenie Armii Czerwonej do Wilna wcale nie oznaczało końca wojny. Niedługo po „wyzwoleniu” miasta została aresztowana przez nowych gospodarzy. Jej los podzieliły tysiące akowców. Co się z nimi stało?

06.07.2018 | Autor:

Wietnamskie piekło. Czy żołnierzowi wolno przyznać się do strachu? („Powiedz, że się boisz” Robert Mason)

Aby spełnić swoje marzenia o lataniu, zaciągnął się do armii USA. Nie wiedział jednak, jak wysoką cenę przyjdzie mu za to zapłacić. Zaraz po przeszkoleniu wziął udział w wojnie, która naznaczyła jego życie traumą. I o niej właśnie...