Historia kultury i sztuki
Czy „inteligencja” zrobiła coś dobrego dla Polski?
O przynależności do inteligencji nie decydowało pochodzenie, wykształcenie ani zawód. Pojawiła się w XIX wieku, wypełniając polityczną próżnię, pozostawioną przez nieobecną szlachtę i słabe mieszczaństwo. I odegrała w historii Polski niepoślednią rolę. Jaką dokładnie? I kim właściwie był...
„Boże, coś Polskę przez tak liczne wieki…”. Ta słynna pieśń powstała jako hymn na cześć rosyjskiego cara Aleksandra I
Zaraz po tym, jak Rosjanie zburzyli wszelkie nadzieje na niepodległą Polskę, powstała pieśń dziękująca carowi… za „wolną Ojczyznę”. Dlaczego Polacy pokładali tak wielkie nadzieje w rosyjskim samodzierżcy, Aleksandrze I?
Produkcyjniak. Staliniści kochali ten gatunek sztuki. Łatwo zrozumieć dlaczego
„Bumelanci poprawiają się albo zostają zdemaskowani jako agenci obcego wywiadu, inteligencki inżynier odchodzi w siną dal, sabotażystów chwytają tuż nad granicą czujne władze bezpieczeństwa”. Oto stalinowski produkcyjniak w najczystszej postaci.
Jak zdobyć własny czołg? Były dyrektor muzeum wyjaśnia jak pozyskiwał najcenniejsze eksponaty
Pamiątek przeszłości można szukać wśród ludzi i w innych muzeach. Albo… na Komendzie Głównej Policji. Na pewno przydaje się nieco szczęścia. Ale przede wszystkim, jak pokazuje historia eksponatów z wystawy Muzeum II Wojny Światowej, trzeba mieć oczy szeroko otwarte.
Pierwsze TAKIE muzeum. Kulisy powstania Muzeum Powstania Warszawskiego
Flagowe polskie muzeum historyczne od lat przedstawiane jest jako wzór do naśladowania. Wszelkie głosy krytyki traktuje się jak atak na rodzimy patriotyzm i lekceważenie polskiego męczeństwa. Czy o Muzeum Powstania Warszawskiego naprawdę trzeba mówić jak o zmarłych –...
Czy to na pewno naziści zagrabili najwięcej w trakcie II wojny światowej?
W tej kwestii nie ma narodu całkowicie niewinnego. Grabili wszyscy. Jedni marzyli o stworzeniu monumentalnego muzeum. Inni traktowali to jako przedłużenie reparacji wojennych. Czy można wskazać, kto wziął najwięcej?
Socrealizm w Polsce. Kultura ręcznie sterowana
Stalinistom marzyła się sztuka kołchozowa. Tworzona na polecenie władz, ściśle reglamentowana i niezmiennie służąca celom propagandowym. Socrealizm w Polsce obowiązywał przez niemal dekadę. Ale skutki dało się odczuć nawet kilkadziesiąt lat później.
10 cudów średniowiecznego świata. Miejsca, które olśniewały wędrowców
Podróżnicy opowiadali o nich niestworzone historie. Niektóre okazały się później wyssane z palca, ale inne – nie mniej zadziwiające – były prawdziwe. I świadczyły o tym, że poza Europą istnieją też nieznające chrześcijaństwa, a jednak wspaniałe cywilizacje. Pod...
Haniebne korzenie europejskich muzeów. Ile spośród wybitnych kolekcji powstało drogą grabieży?
„Własność kulturalną” zapisano w konwencji haskiej dopiero w 1954 roku. Wcześniej każdy grabił na potęgę. Polska szczególnie często padała ofiarą okupantów i wyzwolicieli o lepkich palcach.
Czy rzeczywiście to starożytni Grecy wymyślili demokrację?
Ateńska demokracja była systemem niedoskonałym i krytykowanym przez samych Ateńczyków. Z kolei jej realny wpływ na dzisiejsze systemy polityczne zdecydowanie wyolbrzymiono. O tym wszystkim opowiada ze swadą prof. Norman Davies.
To był jeden z największych fenomenów wydawniczych ostatniego ćwierćwiecza. Dlaczego o nim nie słyszałeś?
Pod względem nakładów niewiele ustępuje Normanowi Daviesowi. Po premierze prześcignęła Danutę Wałęsową. Z powodzeniem mogłaby rywalizować o tytuł królowej literatury historycznej. Dlaczego więc tak rzadko pisze się o sukcesie jej książek?
Czy historycy potrafią przepowiadać przyszłość?
Czy historycy powinni bawić się we wróżki i wypowiadać o przyszłości? Czy jeśli to robią to marni z nich fachowcy? Sprawdzamy przewidywania wybitnego eksperta sprzed 60 lat. Czy trafnie przewidział co się stanie ze światem?
10 najbardziej zasłużonych masonów w dziejach Polski
Kontrolowali polskie uniwersytety, a nawet elementarze. Mieli wtyki przy Okrągłym Stole i w przedwojennej endecji. Czy naprawdę rządzili Polską? Pytamy jednego z najlepszych w kraju specjalistów od masonerii.
Praca teoretyka historii trafiła na pierwsze miejsce listy bestsellerów Amazona. Co do powiedzenia ma Yuval Noah Harari?
Bogowie to wytwór ludzkiej wyobraźni, kapitalizm to jedna z religii, a II wojna światowa to rywalizacja konkurujących humanizmów: liberalnego, rasowego i socjalistycznego. Nieortodoksyjna interpretacja historii ludzkości zdobyła serca, umysły i portfele czytelników na całym świecie.
To miał być poznański Wawel. Powstał zamek Gargamela. Sprawdzamy ile wart jest nowo otwarty pałac
To najbardziej obśmiany i najmłodszy zamek w Polsce. „Średniowieczna” budowla z pustaków. Kiczowaty nowobogacki pałac. Atrapa rodem z Disneylandu. Dopiero teraz udało się otworzyć go dla zwiedzających. Ale czy jest co oglądać?
