Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Historia kultury i sztuki

Lista Schindlera (fot. okładka wydania DVD)
07.01.2019 | Autor:

To już wyższy poziom trollingu. Niemieckie niezależne kino oferuje członkom skrajnie prawicowej partii AfD darmowe bilety na „Listę Schindlera”

Jak donosi „New York Times”, jedno z niemieckich kin – „Cinexx” w Hachenburgu – zaoferowało możliwość darmowego obejrzenia słynnej „Listy Schindlera” członkom skrajnie prawicowej Alternatywy dla Niemiec. Przedstawiciele partii uważają, że to podła prowokacja.

Nostradamus już za życia był rozpoznawany, ale prawdziwą sławę zyskał dopiero po śmierci.
01.01.2019 | Autor:

Przepowiednie Nostradamusa. Od czego rozpoczęła się kariera słynnego astrologa i czy jego proroctwa naprawdę są tak trafne?

Przewidział podobno rewolucję francuską, dojście Hitlera do władzy i śmierć prezydenta Kennedy’ego. Za życia potrafił rozpoznać w napotkanym mnichu przyszłego papieża. Tylko czy to nie zbyt piękne, by mogło być prawdziwe?

Co naprawdę wiemy o masonerii?
23.12.2018 | Autor:

Krótka historia masonerii według Normana Daviesa

Wolnomularzy zaciekle zwalczali między innymi faszyści, komuniści i… Kościół katolicki. Dla wielu byli (a może nawet są nadal?) wrogami publicznymi numer jeden. Ale co naprawdę o nich wiemy? O tym, skąd wzięła się masoneria i kto do niej...

Mydło (fot. domena publiczna)
22.12.2018 | Autor:

Co to znaczy „wyjść jak na Zabłocki na mydle”? Kim właściwie był ten Zabłocki i ile na mydle zarobił?

Z biednego Zabłockiego, który nie umiał poradzić sobie z mydłem naśmiewano się już kilkaset lat temu. I to mimo, że rzeczony pan… nigdy chyba nie istniał.

Piotr Gliński. Zdjęcie zrobione podczas pierwszego posiedzenia Sejmu RP VIII kadencji (fot. Piotr Drabik, lic. CC BY 2.0)
21.12.2018 | Autor:

Naukowcy z PAN nie wytrzymali. Ich zdaniem wypowiedzi ministra Glińskiego są żenujące i nie licują z godnością urzędnika państwowego

W listopadzie minister Piotr Gliński stwierdził, że PiS jest traktowany przez opozycję „jak Żydzi przez Goebbelsa”. To sformułowanie, które pojawiło się w wywiadzie prasowym, wywołało falę oburzenia w różnych środowiskach. Teraz skomentowali je naukowcy z PAN. I nie...

Polscy uczeni nieraz dokształcali się za granicą. Środki na życie zdobywali, prowadząc wykłady. Ilustracja poglądowa.
20.12.2018 | Autor:

Ile zarabiali polscy profesorowie pracujący za granicą w XV wieku? Najnowsze badania profesora Sroki z Uniwersytetu Jagiellońskiego

Pobyty badawcze za granicą to nie wynalazek naszych czasów. Polscy uczeni już w średniowieczu udawali się na Zachód, gdzie nie tylko zdobywali wiedzę, ale także prowadzili wykłady. Dzięki badaniom krakowskiego historyka wiemy, ile zarabiali… i za co nakładano...

Kazimierz Kutz (fot. Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, lic. CCA SA 3.0 PL)
18.12.2018 | Autor:

Odszedł wybitny reżyser. Kazimierz Kutz nie żyje

W szpitalu w Międzylesiu zmarł Kazimierz Kutz. Jego żona jeszcze niedawno mówiła „Dziennikowi Zachodniemu”, że mąż walczy o życie od lat i ma nadzieję, że wygra i tym razem. Niestety nie udało się. Reżyser odszedł w wieku 89...

14.12.2018 | Autor:

Zostanie kamień na kamieniu (recenzja: Radosław Gajda, Natalia Szcześniak „Archistorie. Jak odkrywać przestrzeń miast?”)

Ludzie umierają, dokumenty giną, pamięć się zaciera. Ale jedno pozostaje: budynki, niemi świadkowie małych i wielkich wydarzeń. Jaką historię mają do opowiedzenia?

Głowa z gipsu znaleziona w Nippur (fot. Quinn Dombrowski, lic. CC BY-SA 2.0)
05.12.2018 | Autor:

Babilońska opowieść o zemście w oryginale? Dawno nie widzieliście dziwniejszego filmu!

Wydawać by się mogło, że język babiloński, który nie był używany od dwóch tysięcy lat, przepadł na zawsze. Tymczasem okazuje się, że można się go nauczyć. I nie tylko. Brytyjscy studenci udowodnili, że z dość brutalnej starobabilońskiej opowieści...

Teren obozu Auschwitz-Birkenau (fot. peter89ba, lic. CC0)
04.12.2018 | Autor:

Zatańczyć do muzyki rodem z Auschwitz? Przedziwna inicjatywa profesorki z Michigan

Pod koniec roku 1940 więźniowie niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz wystosowali nietypową prośbę do administracji. Marzyła im się odrobina normalności, której chcieli zaznać dzięki muzyce. Teraz kompozycje obozowej orkiestry będzie można usłyszeć.

30.11.2018 | Autor:

Historia mapami opisana (recenzja: Edward Brook-Hitching „Złoty atlas”)

Czy w dobie powszechnego dostępu do Internetu, gdzie można przecież znaleźć „wszystko” wydawanie publikacji zawierających historyczne mapy ma jeszcze jakikolwiek sens? „Złoty atlas” Edwarda Brooke’a-Hitchinga udowadnia, że jak najbardziej tak.

Krzywa Wieża w Pizie jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli architektonicznych Włoch.
25.11.2018 | Autor:

Krzywa Wieża w Pizie jest… nieco mniej krzywa

Dzięki wytężonej pracy grupy specjalistów, którym powierzono zadanie ustabilizowania jednego z najbardziej rozpoznawalnych architektonicznych symboli Włoch, słynna Krzywa Wieża stoi nieco bardziej prosto. „Jest lepiej niż zakładaliśmy” – mówią eksperci.

Żołnierze z czasów I wojny światowej (fot. domena publiczna)
22.11.2018 | Autor:

Reżyser „Władcy pierścieni” nakręcił film dokumentalny o I wojnie światowej. Właśnie pojawił się zwiastun

Nowozelandzki reżyser Peter Jackson w pamięci zbiorowej zapisał się przede wszystkim jako reżyser trylogii „Władca pierścieni” oraz „Hobbit”. Teraz postanowił się zająć zupełnie nową gałęzią kinematografii i  nakręcił dokument o wojnie. Właśnie pojawił się jego zwiastun.

Kadr z pierwszej ekranizacji opowieści o Frankensteinie z 1910 roku (fot. domena publiczna)
03.11.2018 | Autor:

Pierwsza ekranizacja „Frankensteina” odnaleziona i uratowana przed zniszczeniem. Teraz możemy ją obejrzeć za darmo

Biblioteka amerykańskiego Kongresu z okazji Halloween sprawiła miłośnikom kina niesamowity prezent. Na jej stronie można za darmo obejrzeć pierwszą ekranizację słynnej powieści Marry Shelley „Frankenstein”. Przez lata film uważano za zaginiony.

Karaimi w XIX wieku (fot. domena publiczna)
01.11.2018 | Autor:

Lingwista z UJ ratuje znikający język? Gromadzi najstarsze źródła pisane mowy mniejszości o unikalnej, wielowiekowej tradycji

Językiem karaimskim posługuje się dzisiaj zaledwie garstka ludzi. W trakcie badań przeprowadzonych w 2003 roku jego znajomość deklarowało na Litwie 97 osób, a w Polsce 28 osób. Językiem tym posługuje się grupa etniczna i religijna, która wyodrębniła się...

Katowice, Muzeum Hansa Klossa (fot. bonczek_hydroforgroup, lic. CCA SA 2.0)
29.10.2018 | Autor:

Hans Kloss miał zostać esbekiem? Niewiele brakowało

„Nie ze mną te numery, Bruner!” – powtarzał Hans Kloss, a Polacy oglądali w telewizji z zapartym tchem jego kolejne przygody. Jak się okazuje, niewiele brakowało, by zamiast wyprowadzać w pole okupantów słynny szpieg zaczął… ścigać akowców. Scenarzyści...

Na otwarciu wystawy pojawił się bohater wydarzenia, profesor Roman Nowotarski, przedstawiony przez kuratorów wystawy, Jolantę Jastrząb i Jakuba Adamka.
25.10.2018 | Autor:

Powojenna historia Śląska zamknięta w obrazach. Czy narracja wizualna może być źródłem historycznym?

W połowie października w katowickim Rondzie Sztuki odbył się wernisaż wystawy prac Romana Nowotarskiego. Artysta od dziesięcioleci opowiada o Śląsku, jednocześnie go oswajając. Jego prace, to nie tylko świadectwo oryginalności i talentu twórcy, ale także niezwykły zapis powojennej...

Konopie siewne (fot. domena publiczna)
16.10.2018 | Autor:

Powiedzenie „jak Filip z Konopi”. Kim był ten cały Filip i co miał wspólnego z konopiami?

XIX-wieczna kronika rzuca światło na historię przestrzegającą przed politycznym nierozgarnięciem i zbędnym gadulstwem. Prawdziwa geneza powiedzenia „wyskoczyć jak Filip z Konopi” okazuje się jednak o wiele bardziej prozaiczna.

Ukrzyżowanie, obraz Tycjana z około 1555 roku (fot. domena publiczna)
12.10.2018 | Autor:

Arcydzieło Tycjana zostało uszkodzone po tym, jak spadło ze ściany zakrystii hiszpańskiego kościoła

Tycjan, jeden z czołowych przedstawicieli malarstwa renesansowego, pozostawił po sobie wiele niezwykłych płócien o tematyce religijnej. Namalowana przez niego scena ukrzyżowania, która zdobiła ścianę hiszpańskiej zakrystii, właśnie nieomal uległa zniszczeniu.

Kawa po turecku podawana w tygielku (fot. Aleksandra Zaprutko-Janicka)
01.10.2018 | Autor:

Trzysta worków paszy dla wielbłądów. Skąd się wzięła kawa w Europie?

Statystyczny Europejczyk wypija dziennie 4 filiżanki kawy, co daje 160 litrów na osobę w ciągu roku. Wielu wprost nie wyobraża sobie dnia bez tego napoju. Tymczasem jego kariera na naszym kontynencie to stosunkowo świeża sprawa. I wszystko to...

Zofia Nałkowska, która wymyśliła określenie pokolenie pryszczatych (fot. domena publiczna).
16.09.2018 | Autor:

„Pokolenie pryszczatych”. Kogo tak nazywano i dlaczego?

Było to pokolenie, które „z bezmyślności uczyniło program. [Pryszczaci] rezygnowali z myślenia na rzecz ideologii”.

Z wieży krakowskiego kościoła mariackiego co godzinę hejnalista wygrywa na trąbce hejnał.
29.08.2018 | Autor:

„Jakiś wariat co godzinę grał z wieży na trąbie”. Dlaczego w Krakowie wciąż grają hejnał?

Hejnał rozbrzmiewa od setek lat. Kiedyś wyznaczał godziny otwierania i zamknięcia bram miejskich i ostrzegał przed niebezpieczeństwami. Dzisiaj nie służy niczemu. Dlaczego nigdy z niego nie zrezygnowano?

03.08.2018 | Autor:

Ludzie zostali zaprojektowani do picia (Mark Forsyth „Krótka historia pijaństwa”)

Historia ludzi to historia alkoholu – twierdzi Mark Forsyth i próbuje prześledzić, jak napoje wyskokowe od zarania dziejów wpływały na los pojedynczych ludzi i całych imperiów. Okazuje się to nie lada wyzwaniem, zwłaszcza, że autor chce tworzyć książkę...

Częścią drogi jest tak zwany "diabelski most".
02.08.2018 | Autor:

Najważniejsza droga w Europie. Niedostępna, niebezpieczna i nieodzowna

Jej budowę można porównać do stawiania nawy wspaniałej gotyckiej katedry. Przez tysiąclecia stanowiła szlak niedostępny czy wręcz nieznany. Potem stała się najważniejszym szlakiem biegnącym z północy na południe Europy. O tym wszystkim pisze profesor Norman Davies.

Jan Matejko, Kochanowski nad zwłokami Urszulki (fot. domena publiczna)
04.07.2018 | Autor:

Czy archeologom rzeczywiście udało się właśnie znaleźć grób Urszulki Kochanowskiej?

Jednym z najpiękniejszych przykładów polskiej poezji są treny autorstwa Jana Kochanowskiego, które napisał on po śmierci swojej ukochanej córki Urszuli. Do tej pory nie wiadomo było, gdzie unieśmiertelniona dzięki wierszom ojca dziewczynka spoczywa. Być może właśnie odkryto jej...