Historia powszechna

Harvard do tej pory zarabia na niewolnictwie? Potomkini jednego z niewolników pozywa słynną uczelnię
Jedne z najsłynniejszych amerykańskich zdjęć z czasów niewolnictwa przedstawiają ojca i córkę. Harwardzki biolog chciał na ich przykładzie dowieść teorii głoszącej, że ludzie pochodzą od różnych przodków i mają różne właściwości psychiczne i fizyczne. Potomkini niewolników mówi basta.

Czy Henryk VIII zatrudniał imigrantów? Najnowsze badania DNA wykazały, że tak!
Najnowsze badania szczątków ośmiu członków załogi Mary Rose, okrętu flagowego Henryka VIII, wykazały, że pod angielską banderą pływali marynarze z Afryki Północnej lub Bliskiego Wschodu. To kolejny dowód na wielokulturowość Wysp Brytyjskich za panowania Tudorów.

Co jedli na kolację średniowieczni mieszczanie?
Kilka rodzajów noży. Wymyślne mięsiwa. Drogie przyprawy. W średniowieczu obfite uczty odbywały się nie tylko na zamkach – mieszczanie, zwłaszcza ci bogatsi, także nie oszczędzali na jedzeniu. A przebieg posiłku regulowały równie surowe zasady.

To ich zasługą było największe zwycięstwo amerykańskiej floty w II wojnie światowej
Stoczona w czerwcu 1942 roku bitwa o Midway była punktem zwrotnym wojny na Pacyfiku. Amerykanie nie dali się zaskoczyć Japończykom i odnieśli spektakularne zwycięstwo. Jak to możliwe? Wszystko dzięki niewielkiej grupce osób…

Psy łańcuchowe Hitlera. Żandarmeria polowa siała postrach wśród żołnierzy Wehrmachtu
W czasie II wojny światowej niewiele było widoków, które mogły sprawić, że zaprawiony w boju piechur Wehrmachtu stanąłby jak wryty, ale Ringkragen, czyli ryngraf, żandarmerii polowej z pewnością był jednym z nich. Dlaczego ta formacja była okryta tak...

Tysiąc lat po upadku Wielkich Moraw potomkowie ówczesnej arystokracji żyją w tym samym miejscu co ich praszczurowie
Badacze z Muzeum Morawskiego w Brnie przeprowadzili szeroko zakrojone testy DNA, które przyniosły zaskakujące rezultaty. Bezpośredni męscy potomkowie nobilów, których szczątki znaleziono w osadzie religijnej w pobliżu miasta Uherské Hradiště, dalej żyją w tym rejonie.

Zdrada Göringa. Czy najbliższy współpracownik Hitlera faktycznie planował zamach stanu?
Hitler nie mógł uwierzyć własnym uszom, gdy „życzliwi” donieśli mu o zdradzie Göringa. Ogarnięty szałem z miejsca skazał wiernego współpracownika na karę śmierci. Ostatecznie „tylko” pozbawił go urzędów i uwięził we własnym domu. Ale czy rzeczywiście marszałek Rzeszy...

Masło przeterminowane o… 3500 lat? Nowe badania pokazują, że Irlandczycy robili masło torfowe tysiące lat temu
Tajemnicze „masło torfowe” to przedziwny specjał, jaki odkrywany jest co pewien czas w irlandzkich torfowiskach. Prawdopodobnie umieszczanie masła w specjalnych naczyniach w torfowiskach miało pomóc zachować jego świeżość. Nowe badania potwierdzają, że taką technikę stosowano już 3500 lat...

„Ogród trupów”. To tu Polacy ponieśli największą klęskę w czasie walk o Lwów. Ilu zginęło?
Walki o Lwów, które rozpoczęły się w nocy z 31 października na 1 listopada 1918 roku, toczyły się ze zmiennym szczęściem. Polacy, zaskoczeni ukraińskim wystąpieniem, po kilku dniach postanowili przejąć inicjatywę. Ich pierwsza próba ataku zamieniła się jednak...

Masakra w Arnsberg. Niemcy ujawnili dowody nieznanej zbrodni na Polakach z czasów II wojny światowej
Niemieccy archeolodzy w Nadrenii Północnej-Westfalii natrafili na ślady masowego zabójstwa. Znalezione przez nich przedmioty należały do polskich i rosyjskich robotników przymusowych, którzy między 20 a 23 marca 1945 roku zostali zamordowani przez hitlerowców.

„Czas, abyśmy przestali sypać głowę popiołem”. Rosyjski historyk staje w obronie paktu Ribbentrop-Mołotow
Zdaniem szefa Rosyjskiego Towarzystwa Wojskowo-Historycznego zawarty w 1939 roku pakt między ZSRR a III Rzeszą, na mocy którego mocarstwa ustaliły swoje strefy wpływów, był „słuszny”, „wpłynął na fiasko blitzkriegu” i „uratował życie milionom ludzi”.

Czuli i opiekuńczy czy bezlitośni tyrani domowi? Jakimi ojcami byli czołowi naziści?
Surowy, podły ojciec, który wyżywa się na rodzinie, niczym na żydowskich więźniach w obozie. Wojskowy dryl panujący nawet w trakcie zabawy i indoktrynacja realizowana od kołyski. Czy dzieciństwo małych Franków i Goebbelsów rzeczywiście właśnie tak wyglądało?

Prezes Volkswagena przeprasza za niesmaczny żart z parafrazą hasła „Arbeit macht frei”
Herbert Diess, prezes Volkswagena, chciał być zabawny, ale teraz zdecydowanie nie jest mu do śmiechu. Ciesząc się z dobrych wyników tak zwanego zysku operacyjnego (EBIT), stwierdził ku powszechnej konsternacji „EBIT macht frei”. Teraz gęsto się tłumaczy.

Czy Stany Zjednoczone pójdą w ślady Rosji? Prognozy wybitnego historyka
Brexit. Wojna na Ukrainie. Prezydentura Trumpa w USA. Timothy Snyder już kilka lat temu przekonywał, by nie lekceważyć zachodzących na świecie zmian. Jesteśmy o krok od kolejnej wersji tyranii – twierdził. Dziś z jeszcze większą obawą patrzy na...

Niemiecki odpowiednik IPN kończy działalność? Akta Stasi zostaną przekazane do archiwum
W 1990 roku powołano w Niemczech tak zwany Instytut Gaucka, którego głównym zadaniem jest udostępnianie poszkodowanym akt bezpieki NRD oraz prace badawcze i działalność edukacyjna. Właśnie ogłoszono, że urząd zakończy pracę. Czy Niemcy rozliczyli się z przeszłością?

Rosja i Ukraina kłócą się o scytyjską księżniczkę? Rozgorzał spór o bezcenny skarb przed sądem
Na nekropolii grodziska Ust-Alminskiego na Krymie odkryto w czasie wykopalisk grobowiec scytyjskiej księżniczki, wprost ociekający złotem. Znaleziono go gdy te ziemie należały do Ukrainy, teraz anektowała je Rosja. Oba kraje kłócą się o złoty skarb. Sprawę ma rozstrzygnąć...

Germania. Jak według Hitlera miała wyglądać wielka stolica Tysiącletniej Rzeszy?
Hitler był nie tylko dyktatorem, ale również… niespełnionym malarzem, który rekompensował sobie brak uznania, tworząc szkice architektoniczne. W swojej megalomanii planował przebudowę niemieckiej stolicy – oczywiście według własnego projektu. Jak ją sobie wyobrażał?

Igły do tatuażu z ludzkich kości? Makabryczne znalezisko archeologów z Australii
Dzięki szeroko zakrojonym badaniom archeologicznym, naukowcy wiedzą, że ludzie tatuowali swoje ciała już u zarania cywilizacji. Specjaliści z Australii odkryli, że używano do tego dość makabrycznych przyrządów. Ten przechowywany na tamtejszym uniwersytecie został wykonany z ludzkich kości.

W języku angielskim do dziś mówi się, że wszyscy biali to przedstawiciele „rasy kaukaskiej”. Skąd wzięła się ta dziwaczna nazwa?
„Historia pokazuje, że wszelka cywilizacja wywodzi się od rasy białej, a społeczność może osiągnąć wyżyny wielkości i intelektu o tyle tylko, o ile zdoła zachować krew szlachetnej rasy” – pisano w roku 1855. Te poglądy nadal kształtują naszą...

Niezwykłe znalezisko archeologów: setki nietkniętych artefaktów kultury Majów sprzed 1000 lat
W tak zwanej „Jaskini Boga Jaguara” pod ruinami starożytnego miasta Majów Chichén Itzá meksykańscy archeolodzy odkryli prawdziwy skarb: nienaruszone artefakty tej wymarłej kultury. Poszukiwania nadal trwają, lecz do tej pory badacze natrafili już na co najmniej 200 obiektów....

Za co Rosjanie kochają Stalina?
Stalin ogromnie „przysłużył się” swojemu krajowi. To on stworzył system obozów pracy przymusowej. Odpowiadał za przymusową kolektywizację i Wielki Głód. Przeprowadzał masowe czystki. Za jego pomysły życiem zapłaciły dziesiątki milionów niewinnych osób. Ale dla współczesnych Rosjan… jest bohaterem.

Naukowcy natrafili na ślady ukrytych zabudowań pod więzieniem na wyspie Alcatraz
Zanim na wyspie Alcatraz w Zatoce San Francisco powstało więzienie o zaostrzonym rygorze, znajdował się tam fort obronny. I choć próżno szukać śladów dawnej cytadeli na powierzchni, archeolodzy natrafili na nie pod ziemią. Pod powierzchnią nadal znajduje się...

Czy Leonardo da Vinci wiedział skąd się biorą dzieci?
O to, skąd się wzięły na świecie, wypytują już kilkulatki. Starszy przychówek uczy się tego na biologii, z konkretnymi planszami w podręczniku. Krótko mówiąc, dzisiaj nawet dzieci wiedzą, skąd się biorą dzieci. Ale do niedawna najpoważniejsi uczeni łamali...

Dlaczego starożytni Rzymianie nie chodzili na wybory?
Choć w starożytnym Rzymie to wybory przesądzały o obsadzaniu najważniejszych urzędów, naukowcy szacują, że frekwencja w ich trakcie była szokująco niska: głosowało kilka–kilkanaście procent uprawnionych. Skąd taka mało obywatelska postawa wśród mieszkańców „wzorcowej” republiki?

Tutenchamon nie mógł się wybrać w zaświatach na ryby! Wszystko przez naukowców, którzy zgubili jego łodzie. Właśnie się odnalazły
Odkrycie przez Howarda Cartera grobu Tutenchamona w 1922 roku stanowiło jedno z największych wydarzeń archeologicznych wszechczasów. Jak się okazuje, faraona wyprawiono na drugą stronę z tak wielką ilością wyposażenia, że część pogubiono. Właśnie odnalazła się jedna ze skrzyń.