Historia Polski
Bitwa pod Ochmatowem. Największy sukces XVII-wiecznej Rzeczpospolitej w walce z Tatarami
To był prawdziwie zwycięski pochód zasłużonego hetmana Koniecpolskiego. Jego wojska zasilały magnackie oddziały z całej Rzeczpospolitej. Kiedy stanął na drodze Tuhaj beja, wynik starcia mógł być tylko jeden.
Czy Stanisław August Poniatowski w ogóle miał szansę zreformować Polskę?
Stanisław August Poniatowski przeszedł do historii jako nieudacznik, który pozwolił na rozgrabienie Polski. Część badaczy uważa jednak, że miał po prostu pecha, bo przyszło mu rządzić „barbarzyńskim” państwem znajdującym się na skraju upadku. Czy król Staś w ogóle...
Terror w Warszawie. Jan Nowak-Jeziorański wspomina okrucieństwo niemieckiej okupacji
W okupowanej Warszawie Niemcy rządzili za pomocą terroru i zastraszania. Przypadki zwierzęcego wręcz okrucieństwa były na porządku dziennym, a ci, którzy stali się ich świadkami, do dzisiaj nie mogą zapomnieć. O swoich najgorszych wspomnieniach opowiada Jan Nowak-Jeziorański.
Sensacyjne znalezisko w Tczewie: kapsuła czasu z połowy XIX wieku. Niewykluczone, że zawiera list króla Fryderyka Wilhelma
Most Tczewski w połowie XIX wieku był najdłuższym tego typu obiektem na świecie. Na otwarciu budowy pojawił się sam król pruski Fryderyk Wilhelm. I to on 27 lipca 1851 roku najprawdopodobniej wmurował kapsułę czasu i kamień węgielny, które...
Co średniowieczni kupcy robili w czasie wolnym od handlu? Oczywiście pracowali – przekonują polscy archeolodzy
Jak wyglądał średniowieczny rynek? Wbrew niektórym dzisiejszym wyobrażeniom, wcale nie był jedynie placem targowym. Oprócz handlu kupcy prowadzili na nim bowiem… intensywną działalność wytwórczą. Dlaczego jednak w przerwach od swojego podstawowego zajęcia nadal pracowali?
Czy w 1938 roku mogła wybuchnąć wojna polsko-litewska?
Jeden incydent graniczny wystarczył, by obudzić mocarstwowe instynkty sanacyjnych pułkowników. Polska, zagrożona z dwóch stron, tak przez Sowietów, jak i hitlerowców, postanowiła postawić słabszego sąsiada pod ścianą.
Odszedł zasłużony dla polskiej marynarki kontradmirał. IPN odmówił mu wojskowego pogrzebu
10 kwietnia 2019 roku odszedł na wieczną wachtę kontradmirał Henryk Pietraszkiewicz. Miał 97 lat. Wydawać by się mogło, że po wieloletniej służbie oraz w związku z jego wkładem w nauczanie kolejnych pokoleń marynarzy zostanie pożegnany z honorami. IPN...
Największym wrogiem "Solidarności" wcale nie był Jaruzelski. Ten działacz walczył przeciwko jej legalizacji do samego końca
„Jeden związek w jednym zakładzie” – dla kierującego się tym hasłem szefa OPZZ „Solidarność” była niemal śmiertelnym zagrożeniem. Zrobił wszystko, by zniweczyć plan jej odrodzenia… i paradoksalnie przysporzył Lechowi Wałęsie popularności.
Te zabójstwa zmieniły bieg historii. Najsłynniejsze zamachy w dziejach Polski
Polskę nazywano „krajem bez królobójców”, lecz ten szlachetny obraz niewiele ma wspólnego z rzeczywistością. W dziejach naszego państwa nie brakowało zuchwałych zamachowców, którzy zdecydowali się podnieść rękę na władcę, polityka czy wroga ojczyzny. Konsekwencje ich zbrodni bywały tragiczne.
Najwspanialsi polscy dowódcy. Jak prezentuje się ich nowa lista?
Polska, wciśnięta między wrogie potęgi, nigdy nie cieszyła się zbyt długimi okresami pokoju. Stała się poligonem, na którym zdolni dowódcy mieli szansę rozbłysnąć swoim największym geniuszem. O przedstawienie ich panteonu pokusiła się grupa autorów związanych z portalem Ciekawostki...
Zasnął z fajką w ręku, a jego ciało zajęło się ogniem. Ponura śmierć polskiego króla
Polski władca stał się żywym (a właściwie już martwym) dowodem na to, że palenie szkodzi. Tragiczna śmierć zwieńczyła karierę co najmniej kontrowersyjną.
Niezwykły szkielet kobiety z początku naszej ery. Szczątki wypadły z klifu w Bagiczu
Pod koniec XIX wieku ze znajdującego się w województwie zachodniopomorskim klifu w Bagiczu wypadły szczątki. Runęły w dół razem z wydrążoną kłodą drewna, w której były pochowane. Archeolodzy właśnie na nowo je przebadali.
Polskie Radio w Londynie. Jak daleko sięgała brytyjska wojenna cenzura?
Rząd na emigracji kontaktował się z Polakami w kraju między innymi za pośrednictwem Polskiego Radia i BBC. Politycy musieli jednak godzić się na ingerencję brytyjskich cenzorów. A ta nie zawsze była skromna – zwłaszcza po tym, jak w...
Czy Sowieci podmienili Bieruta na jego sobowtóra?
Przez lata partyjni oficjele śledzili każdy krok Bolesława Bieruta. I to nie tylko dlatego, że był bliskim współpracownikiem Stalina. Patrzyli mu na ręce, ponieważ szukali dowodów na to, iż prezydent w rzeczywistości jest… sobowtórem! Ale co w takim...
Kazimierz Pułaski i gender? Zaskakujące wyniki badań DNA generała
Generał Kazimierz Pułaski to bohater walki o wolność dwóch krajów – swojej ojczystej Polski oraz Stanów Zjednoczonych. Nie dziwi zatem zainteresowanie jego postacią za oceanem. Amerykańscy naukowcy, mając do dyspozycji szczątki generała, doszli do zaskakujących wniosków.
Jak bardzo przeciążone nauką były dzieci w dwudziestoleciu międzywojennym?
W dyskusjach na temat kondycji polskiego szkolnictwa często przywołuje się międzywojenne gimnazja, do dziś słynące z wysokiego poziomu nauczania. Często zapomina się przy tym, jakim kosztem ten poziom osiągano. Tymczasem okazuje się, że sto lat temu uczniowie byli...
„Najważniejsza decyzja od wprowadzenia stanu wojennego”. Jak doszło do uchwalenia ostatniej amnestii w PRL-u?
W drugiej połowie lat 80. członkom antykomunistycznej opozycji w PRL wciąż groziły wieloletnie wyroki. Naciski na wypuszczenie więźniów sumienia stopniowo się jednak nasilały. Władza, która nie zamierzała rezygnować z represji, stanęła przed prawdziwym dylematem. Jak go rozwiązano?
Którzy z władców Rzeczpospolitej Obojga Narodów najbardziej zaszkodzili ojczyźnie?
Wśród królów elekcyjnych niewielu było takich, których można by uznać za prawdziwie zasłużonych. Równie trudno wskazać władców absolutnie najgorszych. Konkurencja jest bowiem bardzo silna.
Pierwsze wolne wybory do senatu zawdzięczamy… Kwaśniewskiemu. Jak to możliwe?
Na początku marca 1989 roku los rozmów przy Okrągłym Stole zawisł na włosku. Sytuację uratowała zgłoszona przez Aleksandra Kwaśniewskiego w Magdalence propozycja wolnych wyborów do senatu. Problem w tym, że zaskoczyła ona nie tylko opozycjonistów, ale i stronę...
Kiedy ujawniono zbrodnię katyńską, Anglicy byli oburzeni… na Polaków. Jak pisano o makabrycznym odkryciu?
Niedługo po tym, jak świat dowiedział się o odkryciu masowych grobów oficerów polskich w Katyniu, Jan Nowak-Jeziorański został wysłany z poselstwem do Sztokholmu. Miał tam okazję przyjrzeć się zagranicznej prasie – i przeżyć „największy wstrząs” od początku wojny....
„Obiektywizm historyczny to mit”, a „historia jest polem bitwy” stwierdził na antenie Radia Szczecin Sławomir Cenckiewicz
Ostre słowa na temat uwikłania historyków w politykę padły podczas audycji „Rozmów pod krawatem” na antenie Radia Szczecin. Gość programu, Sławomir Cenckiewicz wprost stwierdził, że badacze zajmujący się dziejami najnowszymi są nieobiektywni.
Historia pisana krwią. Zamachy, które odcisnęły piętno na dziejach Polski
Ten, komu wydaje się, że w polskiej historii nie było skrytobójców, a próby zamachów na władców i przywódców można policzyć na palcach jednej ręki, powinien przeczytać najnowszą książkę Marcina Szymaniaka. „Polskie zamachy” z pewnością udowodnią mu, jak bardzo...
Czy Księstwo Warszawskie naprawdę było tak nowoczesne, jak sądzą historycy? Analiza profesora Czubatego
Choć przetrwało tylko kilka lat, Księstwo Warszawskie cieszy się wśród historyków, zwłaszcza tych zajmujących się kwestiami ustrojowymi, dużą sympatią. To dzięki niemu Polacy przekroczyli podobno „próg nowego stulecia”. Ale czy faktycznie tak było?
„Idziemy na rzeź jak barany”. Co Czesław Kiszczak sądził o ustaleniach Okrągłego Stołu?
Do zaproszenia przedstawicieli opozycji do negocjacji skłoniła PZPR nie dobra wola, lecz konieczność. Jeszcze przy Okrągłym Stole w środowisku rządowym ścierały się różne opinie co do tego, na jakie iść ustępstwa. A szef partyjnej delegacji, Czesław Kiszczak, nie...
Co jadali nasi przodkowie z Pomorza? Nowe ustalenia archeologów
Z najnowszych analiz wynika, że ludność zamieszkująca kilka tysięcy lat temu tereny nad Zatoką Pucką miała bardzo urozmaiconą dietę. Jak ustalili eksperci, poza rybami oraz fokami na ich stołach gościły również inne gatunki zwierząt. Jakie dokładnie?