Historia Polski
Dlaczego w 1921 roku Ukraińcy chcieli zamordować Józefa Piłsudskiego?
Po I wojnie światowej większość Polaków kochała Piłsudskiego. Tego samego nie można było powiedzieć o Ukraińcach, którzy za główny cel wyznaczyli sobie… zabicie Marszałka. 25 września 1921 roku przeprowadzili nieudany zamach na Ziuka. Ale za co tak bardzo...
Ten Rosjanin uratował Warszawę. W jaki sposób tego dokonał?
Pod koniec XIX wieku dawna stolica Polski była prowincjonalnym miastem, któremu groziła… epidemia dżumy. W ciągu kilkunastu lat niebezpieczeństwo zażegnano, a Warszawa zaczęła zmieniać się w metropolię. Wszystko za sprawą Sokrata Starynkiewicza, Rosjanina, który zamiast burzyć, wolał budować.
Jak Marysieńka przysłużyła się polsko-francuskiej dyplomacji? Opinia znanego historyka
Maria Kazimiera de la Grange d’Arquien, czyli przyszła królowa Marysieńka Sobieska, szlify dyplomatyczne zdobywała na dworze swojej poprzedniczki, Ludwiki Marii Gonzagi. Po śmierci protektorki to ona miała być rzeczniczką interesów francuskich w Polsce. Ale co właściwie udało się...
Światowy Związek Żołnierzy AK odbiera Klepackiej tytuł honorowego członka
Kilka dni temu polska medalistka olimpijska z dumą chwaliła się na Facebooku uzyskaniem tytułu honorowego członka Światowego Związku Żołnierzy AK. Klepacka długo się nim nie nacieszyła. Władze Związku poinformowały, że Okręg Warszawa-Wschód postąpił samowolnie i bezprawnie.
Na ile „liberalny” był faktycznie car Aleksander II Romanow?
Gdy w 1855 roku na tronie zasiadł Aleksander II, Rosja przestała być „żandarmem Europy”. Nowy władca zapoczątkował szereg reform, a chłopi nazywali go oswobodzicielem. Z drugiej strony w historii Polski zapisał się jako despota – i z tego...
Polsko-czeska gra o tron
23 czerwca 1290 roku Probus zmarł, nie pozostawiając następcy. Koncepcja odbudowy Polski opartej na Śląsku nie doszła do skutku. Okazało się jednak, że Henryk przekazał Małopolskę… swemu konkurentowi Przemysłowi! Zapewne nie przypuszczał, że jego testament sprowokuje krwawą polsko-czeską...
Zdecydowana większość Niemców uważa, że historyczne cierpienia Polaków zostały wystarczająco uznane
W Warszawie zaprezentowane zostały wyniki badania, w którym Polacy i Niemcy odpowiedzieli na pytania dotyczące między innymi wpływu drugiej wojny światowej na relacje pomiędzy ich krajami. Są zatrważające.
Jak nazistowska propaganda przedstawiała Polaków? Zbadano materiały szkoleniowe niemieckiej policji w Generalnym Gubernatorstwie
„Służba w Polsce jest służbą we wrogim kraju” – podkreślali oficerowie SS, odpowiedzialni za szkolenie niemieckiej Policji Porządkowej. I robili wszystko, by przeciętny funkcjonariusz traktował mieszkańców okupowanej strefy jak zwierzęta. A nawet gorzej.
Tego polskiego generała nazywano „zdrajcą” i „saskim przybłędą”. O kogo chodzi i jak odzyskał dobre imię?
Do wojska polskiego przeszedł z armii saskiej, ale na dobre łatka kolaboranta przylgnęła do niego, gdy przystąpił do Targowicy. Dla powstańców ery insurekcji kościuszkowskiej był zdrajcą, godnym kary śmierci. Co sprawiło, że opinia o nim diametralnie się zmieniła?
Jak Piekarski na mękach – tak karano skrytobójców w XVII-wiecznej Polsce
15 listopada 1620 roku sandomierski szlachcic, Michał Piekarski, porwał się z czekanem na króla Zygmunta III Wazę. Próba zamachu się nie powiodła, a niedoszły zabójca został schwytany. Gdyby wiedział, jaka kara go czeka, być może dwa razy zastanowiłby...
Prawie połowa Polaków wywodzi się z tej samej linii genetycznej – od jednej z siedmiu „pramatek Europy”
Polacy to faktycznie (prawie) jedna rodzina – dowodzą najnowsze badania łódzkich naukowców. Wynika z nich, że zdecydowana większość mieszkańców naszego kraju pochodzi od siedmiu „pramatek Europy”. A to nie wszystko! Niemal połowa z nas wywodzi się z linii...
Kto naprawdę obalił komunizm w bloku wschodnim? Znany polski historyk odpowiada
Jedni wierzą w Opatrzność, boską pomoc, i podkreślają wkład Jana Pawła II. Inni mówią, że było to dzieło oddolnej rewolucji, ludzi, którzy zbuntowali się przeciwko znienawidzonemu systemowi. Jeszcze inni stawiają na… radziecką gospodarkę, która przegrała z kapitalizmem. Ale...
Czy odkryto właśnie kolejny dowód na wikińskie powiązania polskich elit z czasów Mieszka I?
Jedna z najbardziej znanych nekropolii z czasów pierwszych Piastów z założenia wcale nie miała być cmentarzem. Powstała dlatego, że lokalna ludność chciała mieć groby położone jak najbliżej monumentalnego mauzoleum. Czemu? Ponieważ spoczął tam przedstawiciel mieszkowych elit, który karierę...
Na co umierały dzieci magnatów? Przeanalizowano historię potomstwa Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńko”
Hetman wielki litewski i wojewoda wileński Michał Kazimierz Radziwiłł mógł mówić o sporym szczęściu. Jego dwie żony w ciążę zachodziły w sumie aż 32 razy, w efekcie czego na świat przyszło trzynaścioro żywych dzieci. Niestety natura nie okazała...
Czy Polska rzeczywiście była przedmurzem chrześcijaństwa?
Hasło jako pierwszy rzucił papież, który wcale nie słynął z sympatii do Polaków. Słowo-wytrych, mit, czy może jednak rzeczywistość?
Sztuka wojny Stefana Czarnieckiego. Co „dla ojczyzny ratowania” robił ten wielki wódz?
Na polu walki lepiej uzbrojeni i liczniejsi Szwedzi mieli zdecydowaną przewagę. Polacy nie mieli jednak zamiaru ustąpić. Podczas gdy król Jan Kazimierz naciskał na walne starcie, Stefan Czarniecki miał własny pomysł na rozgromienie przeciwnika. Który z nich miał...
Mistrz propagandy w XVIII wieku. Jak Stanisław August Poniatowski obrócił próbę porwania na własną korzyść?
3 listopada 1771 roku konfederaci porwali Stanisława Augusta Poniatowskiego. Sprytny król zdołał jednak przeciągnąć sprawców na swoją stronę i już następnego dnia odzyskał wolność. Wkrótce też zaczął wykorzystywać nieudany zamach dla własnych celów. Co na tym zyskał?
Niemcy bali się do nich wchodzić. Dla powstańców były ostatnią drogą ucieczki
Wykorzystywano je do przenoszenia meldunków, transportu broni oraz amunicji. Były również ostatnią drogą ucieczki z upadających punktów oporu. Kanały odegrały trudną do przeceniania rolę w trakcie powstania warszawskiego i „Wojna w kanałach” w doskonały sposób to pokazuje.
Jak powinna postępować idealna służąca? Analiza kuriozalnych poradników sprzed stulecia
Dziewczęta, które na przełomie XIX i XX wieku w poszukiwaniu pracy trafiały do miast, bardzo często zatrudniały się jako służące. Tym, które nie potrafiły odnaleźć się w nowej rzeczywistości, z pomocą przychodziły poradniki uczące, jak poprawnie ułożyć sobie...
Brytyjski naukowiec ogłasza, że rozszyfrował tajemniczy manuskrypt Wojnicza. Ekspertka twierdzi: pokrętna logika
W najnowszym numerze czasopisma naukowego poświęconego językom romańskim opublikowano artykuł naukowca, który twierdzi, że złamał tajemnicę manuskryptu Wojnicza. Specjalistka od średniowiecznych woluminów masakruje jego teorię.
„Idziecie, krok po kroku, a tu samochodami świat jedzie!”. Jak Wałęsa pokonał Miodowicza w telewizyjnej debacie?
Tej debaty, niefrasobliwie zaproponowanej przez Miodowicza, bały się obie strony. Rząd niechętnie oddawał mikrofon przywódcy opozycji, a „Solidarność” drżała, czy przewodniczący aby nie „zabłyśnie” ignorancją w sprawach gospodarczych. Najmniej niepokoju odczuwali sami dyskutanci, nieświadomi tego, jak wielkie będą...
Bitwa pod Raszynem. To zwycięstwo nad wojskami zaborcy przywróciło Polakom wiarę we własne siły
W 1809 roku książę Poniatowski nie był jeszcze przygotowany do wojny. Wkraczającym na teren Księstwa Warszawskiego Austriakom mógł przeciwstawić niemal dwukrotnie mniejsze siły. Mimo to odniósł nad nimi wspaniałe zwycięstwo, zatrzymując ich marsz na stolicę. Jak mu się...
Piękne umysły po polsku. Kim byli twórcy lwowskiej szkoły matematycznej?
„Matematyka w tej grupie zafascynowanych ludzi była czymś w rodzaju gorączki” – mówił o lwowskich geniuszach Zygmunt Birnbaum. Opracowali setki twierdzeń i dowodów, które zrewolucjonizowały tę dziedzinę wiedzy. Choć skrajnie się od siebie różnili, łączyło ich jedno: miłość...
Dlaczego Polacy (przynajmniej na początku) kochali Władysława Gomułkę?
Gdy w 1956 roku ogłoszono, że Bieruta na stanowisku pierwszego sekretarza PZPR zastąpi Władysław Gomułka, Polskę opanowała prawdziwa „gomułkomania”. Na wiecach poparcia tłumy skandowały jego imię. Skąd brała się wśród Polaków tak ogromna popularność tego – było nie...
Izraelski polityk atakuje: Polacy współpracowali przy tworzeniu i prowadzeniu obozów zagłady
Od czasu kontrowersyjnej ustawy o IPN, izraelski polityk Yair Lapid ostro potępiał Polskę za „próbę zaprzeczania polskiego współudziału w Holokauście”. Gdy Polska ambasada publicznie zwracała mu uwagę, domagał się przeprosin. Teraz w wywiadzie Lapid posuwa się jeszcze dalej.