Druga wojna światowa
Wyjście z „domu niewoli”. Polskie Siły Zbrojne w ZSRR
Zawarcie układu Sikorski-Majski 30 lipca 1941 roku otworzyło nowy rozdział w stosunkach polsko-radzieckich. Jego elementem było utworzenie w ZSRR Polskich Sił Zbrojnych. Już wkrótce formacja pod komendą generała Władysława Andersa musiała jednak opuścić „sojusznicze” ziemie…
Polscy kawalerzyści wcale nie szarżowali z szablą na czołgi. Jak wyglądało ich zwycięstwo pod Mokrą w pierwszym dniu II wojny światowej?
Uważasz, że obrona Polski w 1939 roku była pasmem katastrof, a Wehrmacht dosłownie rozjechał Wojsko Polskie jak walec drogowy? Nic bardziej mylnego. O tym, że pokonanie sąsiadów znad Wisły wcale nie będzie łatwe, Niemcy przekonali się już 1...
Jak z ukraińskiego faszysty zrobić narodowego bohatera? („Stepan Bandera” Grzegorz Rossoliński-Liebe)
Czy są jakieś granice idealizowania bohaterów narodowych? Jak daleko można się posunąć w przeinaczaniu i instrumentalnym traktowaniu historii dla potrzeb politycznych? Takie pytania nasuwają się podczas lektury wydanej właśnie biografii przywódcy ukraińskiego ruchu narodowego, Stepana Bandery.
Akcja „N”. Jak Armia Krajowa zniechęcała Niemców do walki?
Fałszywe zawiadomienia o karze śmierci? Podrobione podpisy? Demoralizujące plotki? Żołnierze Armii Krajowej, pracujący w ramach akcji „N” na wiele sposobów starali się osłabić morale wroga. W tej wojnie wszystkie chwyty były dozwolone.
Ile kobiet zginęło na frontach II wojny światowej?
Druga wojna światowa to pierwszy konflikt w dziejach, w którym na taką skalę wzięły udział kobiety. Na wielu frontach walczyły ramię w ramię z mężczyznami. I razem z nimi ginęły. Dlaczego o wielu z nich wiemy tak mało?...
Co za granicą wiedziano o sytuacji Żydów pod niemiecką okupacją? („Polscy Żydzi za murami nazistowskich gett” Szlomo Mendelsohn)
Czy w sprawie Holokaustu zostało jeszcze cokolwiek do powiedzenia? Jak pokazuje referat Mendelsohna, wiedzę o losie polskich Żydów w gettach można zaczerpnąć tak z „gadzinówek” czy korespondencji prywatnej, jak i wiadomości udostępnianych przez placówki dyplomatyczne II RP w...
To nie jest książka o szmince i cieniach! („Face Paint. Historia makijażu” Lisa Eldridge)
Czym jest Facepaint? Kolejnym albumem pełnym zdjęć wymalowanych aktorek i modelek? Zbiorem ciekawostek na temat sztuki makijażu? Historią skandali, jakie legły u podstaw urodowego imperium? Właściwie to każdym po trosze, ale i czymś więcej niż może się wydawać.
UNESCO sklasyfikowało dokumentację z procesów norymberskich jako część „Pamięci Świata”
Dokumentacja z procesów norymberskich została uznana za wspólne dziedzictwo ludzkości. Jak podkreśla minister spraw zagranicznych Niemiec, Heiko Maas, procesy utorowały niemieckiemu społeczeństwu drogę do spojrzenia na rolę swoich współobywateli jako uczestników zbrodni.
Godzina zero. Jak wyglądały pierwsze miesiące po zakończeniu II wojny światowej w Europie?
Bezwarunkowa kapitulacja III Rzeszy oznaczała koniec wojny w Europie. Choć w Azji walki jeszcze trwały, można było przystąpić do przywracania równowagi na wyniszczonym kontynencie. Okazało się to niełatwe, zwłaszcza, że w powietrzu dało się już wyczuć pierwsze oznaki...
Zapiski człowieka, który stworzył Hitlera („Dziennik diabła” David Kinney, Robert Wittman)
Patrzymy na wydarzenia z XX wieku pozornie bezpieczni, jako ludzie epoki cyfrowej. Zapominamy i zadowalamy się myślami, że przeszłość jest czasem dopełnionym. „Dziennik Diabła” skrupulatnie przypomina nam, że immanentnie wpisane w ludzką naturę zło potrzebuje niewiele, aby zawładnąć...
„Spróchniała budowla”. Jak bardzo słaba była armia radziecka w momencie niemieckiego ataku?
Gdy 22 czerwca 1941 roku wojska niemieckie uderzyły na ZSRR, oficerowie III Rzeszy optymistycznie patrzyli w przyszłość. Niektórzy twierdzili nawet, że wojna z sowiecką Rosją potrwa zaledwie cztery tygodnie. Czy Armia Czerwona rzeczywiście była w aż tak opłakanym...
Polscy kolaboranci. Ilu ich było i co chcieli osiągnąć, współpracując z hitlerowcami?
Aktorzy. Sędziowie. Policjanci. Część Polaków z różnych powodów decydowała się na współpracę z nowymi, okupacyjnymi władzami. Tych, którzy liczyli na wykorzystanie jej do własnych celów, czekało jednak gorzkie rozczarowanie. Największymi wrogami polskich kolaborantów okazali się bowiem… sami Niemcy.
Skarb niemieckich hrabiów ukryty w czasie wojny wraca do rodziny
Gdy w kierunku Prus nadciągała Armia Czerwona, ich niemieccy mieszkańcy ukrywali swoje cenne rzeczy i pamiątki, by nie przepadły w rękach sołdatów. Także rodzina hrabiów von Finckenstein zakopała swoje skarby. Teraz, po prawie 73 latach, ziemia oddała to,...
„Tylko on dawał nadzieję uratowania ojczyzny”. Dlaczego Niemcy dali się uwieść Hitlerowi?
Był człowiekiem znikąd, a głoszone przez niego poglądy od początku były skrajne. Stał na czele ruchu, który rozsadzał panujący w państwie porządek. I skłonił miliony Niemców, by mu zaufali. Ale miał też trochę szczęścia, bo władzę przejął w...
Japończycy ujawniają nazwiska członków jednostki 731. Ludzie, którzy w niej służyli byli gorsi niż Mengele
W ramach armii japońskiej funkcjonowała jednostka zajmująca się rozwojem broni biologicznej i chemicznej. Po zakończeniu wojny wielu jej członków uniknęło odpowiedzialności dzięki amerykańskiemu generałowi McArthurowi. Teraz Japończycy poznają ich tożsamość.
Jak doszło do podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow?
„Przez wiele lat wylewaliśmy sobie na głowy kubły pomyj” – zauważył Stalin, przymierzając się do podpisania układu z hitlerowskimi Niemcami. Rzeczywiście, nikt nie spodziewał się sojuszu nazistów z komunistami. Długo wahali się nawet sami zainteresowani. Co przesądziło sprawę?
Jak humanitarnie zabić człowieka? Amerykanie od dwustu lat szukają idealnej metody egzekucji. Zwykle z opłakanym skutkiem
W latach 1890-2010 w Stanach Zjednoczonych wykonano wyroki śmierci na łącznie 8776 osobach. Z opublikowanych niedawno wyliczeń wynika, że 3% tych egzekucji zakończyło się kompletną fuszerką, przez którą 276 osób konało w męczarniach. Czy istnieje w ogóle „humanitarny”...
Znaleziono szczątki Liberatora, który został zestrzelony w trakcie misji pomocowej dla Polskiego Państwa Podziemnego
Amerykański ciężki samolot bombowy wyruszył z lotniska Brindisi we Włoszech, skąd operowały maszyny latające z pomocą dla polskiego podziemia. Eskadra RAF została zaatakowana w rejonie Krakowa przez niemieckie myśliwce. Właśnie odnaleziono szczątki zestrzelonego wówczas samolotu.
„Im dłużej Hitler będzie przy władzy, tym większe szanse mają alianci”. Dlaczego Wielka Trójka nie popierała zamachów na Hitlera?
W drugiej połowie 1944 roku grupa niemieckich oficerów, widząc nadchodzącą klęskę Niemiec, zaczęła snuć plany obalenia Hitlera. Byli pewni, że gdy podadzą zachodnim aliantom głowę Führera na tacy, ci zgodzą się na korzystne warunki pokoju. Nie mogli bardziej...
Szokujące odkrycie austriackiego historyka. Asperger był zagorzałym uczestnikiem nazistowskich zbrodni na dzieciach
Doktora Hansa Aspergera, który jako pierwszy opisał spektrum zaburzeń nazwanych później od jego nazwiska zespołem Aspergera uznawano dotąd za aktywnego przeciwnika nazizmu. Właśnie okazało się, ze to jedno wielkie oszustwo. W rzeczywistości Asperger aktywnie uczestniczył w mordowaniu dzieci...
Miliony ludzi, którzy stracili życie w wyniku głupoty jednego człowieka („Co wiedział Stalin” David E. Murphy)
Od początku 1941 roku do Moskwy napływały meldunki wywiadu donoszące o intensywnych przygotowaniach Niemiec do ataku na ZSRR. Mimo że pochodziły z wiarygodnych źródeł, Stalin stanowczo je odrzucał. Twierdził uparcie, że są prowokacją, Dlaczego? Bo jako dyktator po...
Na dnie Morza Północnego znaleziono najnowocześniejszego U-Boota, który wyruszył z Danii z nieznaną misją dwa dni przed końcem wojny
Na dwa dni przed ogłoszeniem przez aliantów końca wojny z Danii wyruszył z nieznaną misją U-Boot U-3523. Był to najnowocześniejszy okręt podwodny nazistowskiej Kriegsmarine, który jednak nie zdołał umknąć brytyjskiej bombie, która go zatopiła. Naukowcom właśnie udało się...
Architekt zagłady. Kim był Alfred Rosenberg?
Partyjny filozof, weteran NSDAP i zapiekły wróg komunizmu. Autor jednej z obowiązkowych lektur każdego nazisty. I zbrodniarz wojenny, który bezwzględnie wcielał swoje idee w życie. Jak przebiegała kariera człowieka, który zaszczepił w umyśle Hitlera rasistowskie teorie?
„Tylko świnie siedzą w kinie”. Dlaczego Armia Krajowa zabraniała Polakom oglądania filmów?
Wizyty w kinie uznawano za akt kolaboracji. Przestrzegał przed nimi oficjalny organ Armii Krajowej. A propagandowe ramię polskiego podziemia dokładało starań, by jak najskuteczniej zniechęcić Polaków do relaksu przed ekranem. Czemu?
Ich najmniejszy błąd mógł zmienić historię świata. Kim byli tłumacze Churchilla, Roosevelta i Stalina?
W trakcie spotkań na najwyższym szczeblu każde słowo jest na wagę złota. Dobre lub złe tłumaczenie może kompletnie zmienić bieg rozmowy. Tylko jak sobie poradzić, jeśli jeden z wielkich przywódców mamrocze, drugi mówi bez ładu i składu, a...