Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Konrad Wnęk

Avatar

Historyk, doktor habilitowany. Specjalista z zakresu dziejów Galicji oraz historii społeczno-gospodarczej XIX wieku. Adiunkt Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Najnowsze publikacje:

Bitwa pod Cecorą (fot. domena publiczna)

Nowożytność | 23.05.2019

Czy Polska rzeczywiście była przedmurzem chrześcijaństwa?

Hasło jako pierwszy rzucił papież, który wcale nie słynął z sympatii do Polaków. Słowo-wytrych, mit, czy może jednak rzeczywistość?

Sztandar z 1831 roku ze słynnym hasłem (fot. Mathiasrex Maciej Szczepańczyk, lic. CC BY 2.5)

XIX wiek | 19.03.2019

„Za naszą i waszą wolność”. Kto wymyślił to hasło i co naprawdę oznaczało?

Co znaczy „za naszą wolność” – nie trzeba tłumaczyć. Ale „waszą”? Do kogo apelował Joachim Lelewel? I kim był ten człowiek, wierzący, że tak łatwo dogada się z najgorszym wrogiem?

Pomnik Tadeusza Kościuszki (fot. Jakub Jankiewicz, lic. CC BY-SA 2.0)

Nowożytność | 12.03.2019

24 marca 1794 roku. Jak wybuchło powstanie kościuszkowskie?

Co zawierało słynne ślubowanie Tadeusza Kościuszki? Dlaczego odbyło się na krakowskim Rynku, a nie na Wawelu, jak pierwotnie planowano? Czy Kościuszko dotrzymał słowa?

Zdjęcie ze zbiorów Archiwum Kancelarii Prezydenta RP (fot. Archiwum Kancelarii Prezydenta RP, lic. GNU FDL)

Powojnie | 02.03.2019

„Syjonistyczna piąta kolumna”. Co nastąpiło w Polsce w marcu 1968 roku?

Czystki objęły wojsko, administrację, szkolnictwo. Wszędzie usuwano syjonistów. Czasem prawdziwych, głównie jednak – tych wyimaginowanych.

Lwowski cmentarz orląt (lic. CC0)

Średniowiecze | 23.02.2019

Semper Fidelis. Najważniejsze fakty z historii polskiego Lwowa

Od XVII wieku Lwów nigdy nie poddał się wrogowi. Dopiero w 1939 roku garnizon lwowski został zmuszony do wyboru, której armii – radzieckiej czy niemieckiej – złoży broń. Wybrano Rosjan.

Jerzy Morawski (fot. domena publiczna)

Powojnie | 28.01.2019

„Polska krajem ludzi kształcących się”. Skąd się brała obsesja Gomułki na punkcie edukacji?

99,7% dzieci w miastach uczęszczało do szkoły. W ciągu dziesięciu lat przybyło dwa i pół tysiąca podstawówek. Jak należy interpretować te liczby? I dlaczego Gomułka przywiązywali tak ogromną wagę do edukacji?

Fragment ulotki z informacją o zbliżającej się audycji Radia Solidarność (fot. domena publiczna)

Powojnie | 25.12.2018

„Kto za tym wszystkim stoi?” Warto pamiętać, że Wojciech Jaruzelski też wszędzie szukał agentów, spisków i wrogich sił

„Są siły zainteresowane tym, aby kosztem mężnego, doświadczonego w historii narodu polskiego załatwić swoje globalne, brudne, imperialistyczne interesy” – ostrzegał Wojciech Jaruzelski. Brzmi znajomo?

Odsłonięcie pomnika Legionów 7 sierpnia 1927 roku (fot. Światowid. Ilustrowany kurjer tygodniowy. 1927, nr 33)

Dwudziestolecie międzywojenne | 28.11.2018

„Polacy są narodem idiotów”. Czy Józef Piłsudski rzeczywiście wypowiedział te słowa?

Słowa z rozmiłowaniem powtarzała opozycyjna prasa. Czy jednak Józef Piłsudski naprawdę obraził cały swój naród? I co jeszcze padło w przemówieniu do legionistów?

Tadeusz Kościuszko (fot. domena publiczna)

Nowożytność | 04.10.2018

Co robił Tadeusz Kościuszko zanim został naczelnikiem powstania?

Bohater walk z Rosjanami, zasłużony dowódca, kawaler orderu Virtuti Militari. Choć wojna, w której brał udział zakończyła się klęską, Tadeusza Kościuszkę przyjmowano z respektem, a nawet – z niekłamanym podziwem.

Sławojki (fot. Tomasz Kuran aka Meteor2017, lic. CC BY-SA 3.0)

Dwudziestolecie międzywojenne | 26.09.2018

Sławojka. Dlaczego wszystkie wiejskie wychodki nazwano imieniem premiera Felicjana Sławoja-Składkowskiego?

„Ustępy powinny być nie tylko suche, ale gruntownie szorowane, tak aby używanie sedesu nie budziło wstrętu” – podkreślał minister Sławoj Składowski w jednym ze swoich słynnych okólników.

Atak spiskowców na Belweder (fot. domena publiczna)

XIX wiek | 19.04.2018

„Słowo Ciałem się stało, a Wallenrod – Belwederem”. Jak należy rozumieć słynne hasło powstania listopadowego?

Celem nie było wyzwolenie ziem trzech zaborów, lecz przywrócenie stosowania praw zapisanych w Konstytucji Królestwa Polskiego, wielokrotnie łamanych przez cara. Powodzenie planu w decydującym stopniu zależało od tego, czy uda się zająć Belweder.

Wojciech Dzieduszyński (fot. domena publiczna)

XIX wiek | 28.03.2018

Jak wypada odpowiadać na zaproszenia? Ten znany polski polityk zawsze odpisywał: DUPA

Na czteroliterowe pytanie Wojciech Dzieduszycki udzielał czteroliterowej odpowiedzi. Wbrew pozorom – zdecydowanie pozytywnej.

Niemiecko-rosyjski pakt przypieczętował los polski (fo. domena publiczna)

Dwudziestolecie międzywojenne | 22.03.2018

Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był nielegalny?

„Szatański pakt”. Tak nazwał Adolf Hitler pakt zawarty przez swojego ministra spraw zagranicznych Joachima von Ribbentropa z jego radzieckim odpowiednikiem – Wiaczesławem Mołotowem.

David Lloyd George (fot. domena publiczna)

Dwudziestolecie międzywojenne | 11.03.2018

„Oddanie Śląska Polsce równałoby się wręczeniu zegarka małpie”. Warto pamiętać o tych słowach brytyjskiego premiera

„Polacy nie mają zmysłu organizacyjnego, nie mają zdolności kierowania i rządzenia” – twierdził z całą stanowczością premier Wielkiej Brytanii, David Lloyd George.

Jaruzelski też zorganizował referendum (fot. Marek Grotowski, lic. CCA-SA 3.0)

Powojnie | 06.03.2018

„Dziewięćdziesiąt spokojnych dni”. Czy wypowiadając te słowa Wojciech Jaruzelski już przygotowywał się do wojny z własnym narodem?

Solidarność zgodziła się dać Jaruzelskiemu „dziewięćdziesiąt spokojnych dni”. Planowane strajki odwołano, a nowy premier zapewniał, że w trzy miesiące uzdrowi sytuację w kraju.

Cesarz Franciszek Józef (fot. domena publiczna)

XIX wiek | 05.03.2018

„Przy Tobie, Najjaśniejszy Panie, stoimy i stać chcemy”. Dlaczego Krakusi tak się płaszczyli przed austriackim cesarzem?

Wniosek przeszedł ogromną większością głosów. Nie licząc działaczy chłopskich i Ukraińców, przeciwko wiernopoddańczej petycji wystąpił tylko… jeden poseł. Czy to on popełnił błąd?

Podpisanie porozumień sierpniowych (fot. Stefan Cieślak, lic. CCA-SA 3.0)

Powojnie | 04.03.2018

„Dogadaliśmy się jak Polak z Polakiem”. Co wypada wiedzieć o porozumieniach sierpniowych?

Mieczysław Jagielski, reprezentujący stronę rządową w rozmowach, powiedział, że „nie ma przegranych ani wygranych”. W rzeczywistości było jednak jasne kto poniósł klęskę.

Józef Beck (fot. IKC)

Dwudziestolecie międzywojenne | 02.03.2018

„Polska od Bałtyku odepchnąć się nie da!”. Jak Józef Beck odpowiedział na żądania Adolfa Hitlera?

Stanowcza odpowiedź Józefa Becka została uznana w Berlinie za zerwanie rokowań. Gdańsk i eksterytorialny korytarz, na które Polska żadną siłą zgodzić się nie mogła, uczyniły wojnę nieuniknioną.

Koński zad (fot. Capri23auto, lic. CC0)

Powojnie | 24.02.2018

Słowo wybitnie polityczne. Co znaczyła „dupa” w czasach PRL-u?

„Dupa w roku 1955 mogła mieć funkcję wyzwalającą, oznaczała zerwanie z pruderią. A teraz to wszystko mamy już za sobą” – wspominali po latach współtwórcy legendarnego Studenckiego Teatru Satyryków.

Falanga (fot. domena publiczna)

Dwudziestolecie międzywojenne | 18.02.2018

„Falanga walczy, Falanga czuwa, Falanga Żydów z Polski usuwa”. Czym był Obóz Narodowo-Radykalny i jakie hasła głosił?

Członkowie ONR-u nawoływali do walki z Żydami i „kryptożydami”, za których uważano Polaków „kolaborujących” z Żydami prawdziwymi. To oni właśnie wysunęli pomysł, by wszystkich Żydów wysłać na Madagaskar.

Edward Rydz-Śmigły, człowiek, który wypowiedział te słynne słowa (fot. domena publiczna)

Dwudziestolecie międzywojenne | 07.02.2018

„Nie oddamy ani guzika”. Tak Rydz-Śmigły odgrażał się Niemcom w 1935 roku. Co jeszcze warto o nim wiedzieć?

„Pierwszy Obrońca Ojczyzny”, „pierwszy współpracownik Pana Prezydenta”, wódz naczelny i marszałek Polski. Co powinieneś wiedzieć o Edwardzie Rydzu-Śmigłym?

Chruszczow namieszał swoim słynnym referatem w głowach wielu partyjniaków (fot. Bundesarchiv, Bild 183-B0118-0010-027, lic. CC-BY-SA)

Powojnie | 01.02.2018

„Grypy nawet w najcięższych przypadkach nie leczy się gruźlicą”. Ogółem słuszne, ale co miał na myśli Władysław Gomułka?

Gomułka był już oskarżany o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne i wydawało się, że można z nim wiązać nadzieję na zmianę systemu władzy w Polsce. On sam wykorzystywał każdą okazję, by dać do zrozumienia, że nie zamierza podważać istniejącego stanu rzeczy....

Czy Polska rzeczywiście przypomina obwarzanek? (fot. Perkele i Off-shell, lic. CC BY-SA 3.0)

Dwudziestolecie międzywojenne | 30.01.2018

Dlaczego Józef Piłsudski twierdził, że „Polska to obwarzanek”?

Czy zdaniem świeżo awansowanego na marszałka Józefa Piłsudskiego prawdziwych patriotów można było znaleźć wyłącznie na Kresach?

Tadeusz Mazowiecki (fot. Artur Klose, lic. CCA-SA 2.0 Generic)

Powojnie | 27.01.2018

„Siła spokoju”. Z takim hasłem Tadeusz Mazowiecki nie miał żadnych szans na wygraną

Premier Tadeusz Mazowiecki ostrzegał, że Wałęsa to niebezpieczny demagog. Sam szef „Solidarności” już wygłaszał komentarze godzące w podstawowe zasady demokracji. Ale czy człowiek, któremu dorobiono etykietkę „żółwia” mógł wygrać z robotniczym trybunem?

"Wolność, całość, niepodległość" - hasło propagowane przez Kościuszkę (fot. domena publiczna)

Nowożytność | 16.01.2018

Kościuszko wprost wzorował się na rewolucji francuskiej. Co przejął od krwawego reżimu znad Sekwany?

„Wolność, całość, niepodległość”. Hasło na wzór rewolucyjnego okrzyku we Francji „Wolność, Równość, Braterstwo” wprowadzone zostało w Polsce przez Tadeusza Kościuszkę.