
„Syjonistyczna piąta kolumna”. Co nastąpiło w Polsce w marcu 1968 roku?
Czystki objęły wojsko, administrację, szkolnictwo. Wszędzie usuwano syjonistów. Czasem prawdziwych, głównie jednak – tych wyimaginowanych.

Naukowcy ostro o incydentach podczas paryskiej konferencji na temat Holokaustu: „godne pożałowania”
Podczas konferencji naukowej, która odbyła się niedawno w Paryżu, doszło do przykrych incydentów. Uczestnicy obrad zostali zaatakowani przez grupę osób powiązanych ze środowiskami prawicowymi. Sprawę w ostatnich dniach nagłośniły polskie media publiczne. Teraz również naukowcy oraz organizatorzy wydarzenia...

Dlaczego Rosja do dzisiaj nie poradziła sobie z utratą imperium?
Dzieje Rosji to dzieje „zbierania ziem ruskich” – twierdzi znany historyk. Jego zdaniem w historii potężnego wschodniego państwa nacjonalizm i imperializm splotły się tak mocno, że dzisiaj jego mieszkańcom trudno pogodzić się z obecnymi granicami. Jak groźne mogą...

Czytanie ze spalonych kości niczym z otwartej księgi? Archeolożka odkrywa tajemnice grobów ciałopalnych w Polsce
Zanim książę Mieszko przyjął chrzest, przez kilka tysięcy lat nasi mieszkający nad Wisłą przodkowie nie kopali swoim zmarłym mogił, lecz palili ich ciała. Wśród wielu badaczy pokutuje opinia, że takie pochówki stanowią nieodgadnioną tajemnicę. Archeolożka z UW udowadnia,...

Brytyjczycy okradli Partenon? Eksperci twierdzą, że dokument z zezwoleniem sułtana na wywóz bezcennych rzeźb nigdy nie istniał
Eksperci podważają podstawę, na której Brytyjczycy opierają swoje prawa do znajdujących się w British Museum bezcennych marmurów z greckiego Partenonu. Zabytki brutalnie wymontował i wywiózł na początku XIX wieku brytyjski arystokrata. Czy teraz Anglia będzie je musiała zwrócić?

Jak w dawnej Polsce karano za cudzołóstwo? Ukazały się dogłębne badania tematu
Chłosta? Grzywna? A może… kara śmierci? Jeśli chodzi o cudzołóstwo, staropolskie kodeksy bynajmniej nie były jednomyślne. I nie bez powodu: jak pokazują badania historyczki z Poznania, sprawy tego typu wyjątkowo rzadko trafiały przed oblicze sądu.

Czy Włodzimierz Wielki był założycielem Rosji?
Żyjącego w X wieku Włodzimierza Wielkiego uznają za swojego praprzodka zarówno Ukraińcy, jak i Rosjanie. Choć wspólne korzenie mogą łączyć, to zwłaszcza w ostatnich latach Kijów i Moskwa wzajemnie zarzucają sobie kradzież średniowiecznej historii.

Ekshumacje w Hucie Pieniackiej? Ukraińcy planują prace poszukiwawcze w miejscu pochówku pomordowanych Polaków
Ukraina planuje ekshumacje w Hucie Pieniackiej, gdzie w 1944 roku żołnierze SS „Galizien” (pod dowództwem niemieckiego kapitana i ze wsparciem UPA) przeprowadzili pacyfikację polskiej ludności. Strona polska twierdzi, że zginęło wówczas 850 osób. Ukraińscy historycy chcą policzyć ofiary.

Raport Stroopa. Porażający dowód zbrodni hitlerowców w getcie warszawskim
Na pożółkłej kartce widnieje deklaracja: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!”. Raport Stroopa powstał w 1943 roku jako pamiątka zniszczenie getta w stolicy Polski – i osobisty prezent dla Himmlera. Kto mógł przypuszczać, że dokument obróci...

Podrobione obrazy Hitlera na aukcji? Fałszerze podążają za modą na akwarele wodza III Rzeszy
Wiele osób powtarza, że historia świata potoczyłaby się zupełnie inaczej, gdyby Adolf Hitler w 1906 lub 1907 roku dostał się na malarstwo na wiedeńskiej ASP. Pamiątką po tym okresie są akwarele jego autorstwa, które… są fałszowane na potęgę.

Już za dwa dni: darmowy pokaz filmu z 1928 roku, w którym pojawiają się Piłsudski, Śmigły-Rydz i Beck
Polska premiera filmu „Polonia Restituta 1918-1920” odbyła się 27 lutego 1928 roku w Operze Warszawskiej. Równe 91 lat później czeka nas repremiera odrestaurowanego materiału filmowego. Na to niezwykłe wydarzenie zaprasza Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny i NAC.

Dlaczego broń palna wcale nie wygrywała w starciu z szarżą husarii?
„Chłop strzela, Pan Bóg kule nosi” – powiada staropolskie przysłowie. I niby wszyscy wiedzą, że nie każda kula sięga celu, lecz tak naprawdę niewielu zdaje sobie sprawę z tego, jak fatalną skutecznością cechowało się użycie broni palnej.

Jak NSDAP zbudowała swą potęgę w III Rzeszy? Niebagatelną rolę odegrały w tym doroczne zjazdy partii
Zjazdy partii nazistowskiej, odbywające się każdego października w bawarskiej Norymberdze, były jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu III Rzeszy. Stanowiły niezapomniany polityczny spektakl, a jednocześnie umożliwiały uczestnikom złożenie deklaracji wiary w narodowy socjalizm.

Czy Krym jest rosyjski? Historia daje jasną odpowiedź na to pytanie
„Krym to ziemia rdzennie rosyjska, a Sewastopol to rosyjskie miasto” – przekonywał w marcu 2014 roku Władimir Putin, powołując się na opinię rosyjskich obywateli. Jego zdaniem półwysep nigdy nie powinien był znaleźć się w granicach Ukrainy. Ale czy...

Kamienny krąg w Stonehenge pierwotnie stał gdzie indziej? Naukowcy rozwiązali jedną z zagadek megalitycznej budowli
Od dawna wiadomo już, że budulec wykorzystany do wzniesienia Stonehenge pochodził ze wzgórz Preseli w zachodniej Walii. Dopiero teraz naukowcy ustalili jednak dokładnie, z których kamieniołomów go wydobyto. I znaleźli dowody wskazujące na to, jak został przetransportowany do...

Semper Fidelis. Najważniejsze fakty z historii polskiego Lwowa
Od XVII wieku Lwów nigdy nie poddał się wrogowi. Dopiero w 1939 roku garnizon lwowski został zmuszony do wyboru, której armii – radzieckiej czy niemieckiej – złoży broń. Wybrano Rosjan.

Królewskie uczty... dla zmarłych. Jak wyglądały staropolskie pogrzeby?
Zastaw się, a postaw się – to przysłowie chyba najlepiej określa pogrzeby szlacheckie i magnackie doby I Rzeczpospolitej. Uroczystościom towarzyszył niebywały przepych, a w intencji zmarłego odprawiano nieraz nawet kilkaset mszy. Dokładano też starań, by on sam mógł…...

Święto Chrztu Polski nowym świętem państwowym
Sejm RP w nocy ustanowił nowe święto państwowe. 14 kwietnia będziemy obchodzić Święto Chrztu Polski. Do projektu ustawy zgłoszone zostały poprawki, jednak posłowie je odrzucili. Dzień ten nie będzie jednak wolny od pracy.

Jak wyglądała „opieka dentystyczna” w Auschwitz i Stutthof?
Jednym z nieuniknionych, choć rzadko opisywanych efektów nieludzkich warunków życia w obozie koncentracyjnym były problemy z zębami. Większość więźniów cierpiała na próchnicę bądź zapalenie dziąseł. Czy mogli liczyć na jakąkolwiek pomoc?

Ten bogaty wikiński wojownik był w rzeczywistości kobietą? Czy takich wojowniczek było więcej?
Przez ponad sto lat wierzono, że odkryty w wikińskiej Birce bogaty grób należy do mężczyzny, wysoko postawionego wojownika, pochowanego ze świetnym rynsztunkiem i parą koni. Testy DNA zburzyły ten koncept. Okazuje się, że w grobie spoczywała w rzeczywistości...

Powtórka z Holokaustu? Wybitny historyk ostrzega, że totalitaryzm wcale nie jest reliktem przeszłości
Przez dekady badał najnowsze dzieje Europy. W centrum jego zainteresowania znalazły się systemy totalitarne. Dzisiaj ostrzega: historia może się powtórzyć. Czego tak bardzo obawia się Timothy Snyder i z jakiego powodu warto posłuchać, co ma do powiedzenia?

Jak średniowieczni ludzie załatwiali swoje potrzeby? W dziwacznej, trzyosobowej toalecie!
Toaleta to ustronne miejsce? Nie dla mieszkańców średniowiecznej Anglii. Najwidoczniej nieszczególnie przeszkadzało im wypróżnianie się (dosłownie) ramię w ramię. Znalezisko brytyjskich badaczy zdradza nam nieco o zwyczajach dawnych londyńczyków. Najwyraźniej tam, gdzie król chodzi piechotą, udawali się… trójkami!

Biblijna Maria Magdalena wcale nie była nierządnicą. Skąd właściwie wzięło się to przekonanie?
Grzesznica, która namaszcza głowę Chrystusa olejkiem. Siostra Łazarza, krytykowana przez Judasza za marnotrawstwo. I nawrócona uczennica Jezusa, pierwszy świadek jego zmartwychwstania. Te trzy kobiety pojawiają się w Ewangeliach niezależnie – skąd więc pewność, że chodzi o jedną postać:...

Nie żyje bohater zdjęcia-symbolu. George Mendosa zmarł w wieku 96 lat
W dniu, w którym Japonia poddała się i wycofała z drugiej wojny światowej, Amerykanie urządzili na Times Square wielką fetę. Na ulice wylegli cywile i wojskowi. Tego dnia powstało jedno z najsłynniejszych zdjęć świata. Właśnie zmarł marynarz całujący...

Co Hitler zrobił dzieciom człowieka, który zorganizował zamach na jego życie w Wilczym Szańcu?
Niewiele brakowało, by bomba podłożona w Wilczym Szańcu 20 lipca 1944 roku zabiła Führera. Tej zniewagi nie można było puścić płazem. Żądny zemsty Hitler rozpoczął brutalną kampanię, której ofiarą padły między innymi… dzieci zamachowca. Opowiada o niej syn...