Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Wywiezione z Partenonu marmury w British Museum (fot. Andrew Dunn, lic. CC BY-SA 2.0)
28.02.2019 | Autor:

Brytyjczycy okradli Partenon? Eksperci twierdzą, że dokument z zezwoleniem sułtana na wywóz bezcennych rzeźb nigdy nie istniał

Eksperci podważają podstawę, na której Brytyjczycy opierają swoje prawa do znajdujących się w British Museum bezcennych marmurów z greckiego Partenonu. Zabytki brutalnie wymontował i wywiózł na początku XIX wieku brytyjski arystokrata. Czy teraz Anglia będzie je musiała zwrócić?

Cudzołóstwo uznawano za przestępstwo seksualne i wykroczenie przeciwko prawu bożemu.
28.02.2019 | Autor:

Jak w dawnej Polsce karano za cudzołóstwo? Ukazały się dogłębne badania tematu

Chłosta? Grzywna? A może… kara śmierci? Jeśli chodzi o cudzołóstwo, staropolskie kodeksy bynajmniej nie były jednomyślne. I nie bez powodu: jak pokazują badania historyczki z Poznania, sprawy tego typu wyjątkowo rzadko trafiały przed oblicze sądu.

Zarówno Rosjanie, jak i Ukraińcy przyznają się do Włodzimierza Wielkiego. Kto ma do niego większe prawa?
27.02.2019 | Autor:

Czy Włodzimierz Wielki był założycielem Rosji?

Żyjącego w X wieku Włodzimierza Wielkiego uznają za swojego praprzodka zarówno Ukraińcy, jak i Rosjanie. Choć wspólne korzenie mogą łączyć, to zwłaszcza w ostatnich latach Kijów i Moskwa wzajemnie zarzucają sobie kradzież średniowiecznej historii.

Pomnik pomordowanych przez SS-Galizien w Hucie Pieniackiej (fot. Stanisław i Andrzej Tomczakowie, lic. GNU FDL)
27.02.2019 | Autor:

Ekshumacje w Hucie Pieniackiej? Ukraińcy planują prace poszukiwawcze w miejscu pochówku pomordowanych Polaków

Ukraina planuje ekshumacje w Hucie Pieniackiej, gdzie w 1944 roku żołnierze SS „Galizien” (pod dowództwem niemieckiego kapitana i ze wsparciem UPA) przeprowadzili pacyfikację polskiej ludności. Strona polska twierdzi, że zginęło wówczas 850 osób. Ukraińscy historycy chcą policzyć ofiary.

Najmłodsi mieszkańcy warszawskiego getta. Właściwie nie mieli szans, gdy Niemcy podjęli decyzję o jego likwidacji.
26.02.2019 | Autor:

Raport Stroopa. Porażający dowód zbrodni hitlerowców w getcie warszawskim

Na pożółkłej kartce widnieje deklaracja: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!”. Raport Stroopa powstał w 1943 roku jako pamiątka zniszczenie getta w stolicy Polski – i osobisty prezent dla Himmlera. Kto mógł przypuszczać, że dokument obróci...

Obrazy autorstwa Hitlera w U.S. Army Center of Military History's Museum Support Center Facility (fot. domena publiczna)
26.02.2019 | Autor:

Podrobione obrazy Hitlera na aukcji? Fałszerze podążają za modą na akwarele wodza III Rzeszy

Wiele osób powtarza, że historia świata potoczyłaby się zupełnie inaczej, gdyby Adolf Hitler w 1906 lub 1907 roku dostał się na malarstwo na wiedeńskiej ASP. Pamiątką po tym okresie są akwarele jego autorstwa, które… są fałszowane na potęgę.

Kadr z filmu Polonia Restituta (fot. materiały prasowe Filmoteki Narodowej)
25.02.2019 | Autor:

Już za dwa dni: darmowy pokaz filmu z 1928 roku, w którym pojawiają się Piłsudski, Śmigły-Rydz i Beck

Polska premiera filmu „Polonia Restituta 1918-1920” odbyła się  27 lutego 1928 roku w Operze Warszawskiej. Równe 91 lat później czeka nas repremiera odrestaurowanego materiału filmowego. Na to niezwykłe wydarzenie zaprasza Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny i NAC.

W nowożytności skuteczność broni palnej (a raczej ludzi jej używającej) była śmiesznie niska.
24.02.2019 | Autor:

Dlaczego broń palna wcale nie wygrywała w starciu z szarżą husarii?

„Chłop strzela, Pan Bóg kule nosi” – powiada staropolskie przysłowie. I niby wszyscy wiedzą, że nie każda kula sięga celu, lecz tak naprawdę niewielu zdaje sobie sprawę z tego, jak fatalną skutecznością cechowało się użycie broni palnej.

Hitler obserwuje przemarsz SA przez centrum Norymbergi w trakcie zjazdu w 1935 roku.
24.02.2019 | Autor:

Jak NSDAP zbudowała swą potęgę w III Rzeszy? Niebagatelną rolę odegrały w tym doroczne zjazdy partii

Zjazdy partii nazistowskiej, odbywające się każdego października w bawarskiej Norymberdze, były jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu III Rzeszy. Stanowiły niezapomniany polityczny spektakl, a jednocześnie umożliwiały uczestnikom złożenie deklaracji wiary w narodowy socjalizm.

Aneksja Krymu przez Rosję w 2014 roku wywołała szok na arenie międzynarodowej.
24.02.2019 | Autor:

Czy Krym jest rosyjski? Historia daje jasną odpowiedź na to pytanie

„Krym to ziemia rdzennie rosyjska, a Sewastopol to rosyjskie miasto” – przekonywał w marcu 2014 roku Władimir Putin, powołując się na opinię rosyjskich obywateli. Jego zdaniem półwysep nigdy nie powinien był znaleźć się w granicach Ukrainy. Ale czy...

Czy naukowcom udało się rozwikłać kolejną zagadkę Stonehenge?
23.02.2019 | Autor:

Kamienny krąg w Stonehenge pierwotnie stał gdzie indziej? Naukowcy rozwiązali jedną z zagadek megalitycznej budowli

Od dawna wiadomo już, że budulec wykorzystany do wzniesienia Stonehenge pochodził ze wzgórz Preseli w zachodniej Walii. Dopiero teraz naukowcy ustalili jednak dokładnie, z których kamieniołomów go wydobyto. I znaleźli dowody wskazujące na to, jak został przetransportowany do...

Lwowski cmentarz orląt (lic. CC0)
23.02.2019 | Autor:

Semper Fidelis. Najważniejsze fakty z historii polskiego Lwowa

Od XVII wieku Lwów nigdy nie poddał się wrogowi. Dopiero w 1939 roku garnizon lwowski został zmuszony do wyboru, której armii – radzieckiej czy niemieckiej – złoży broń. Wybrano Rosjan.

Zmarli towarzyszyli uroczystościom także dzięki portretom trumiennym.
22.02.2019 | Autor:

Królewskie uczty... dla zmarłych. Jak wyglądały staropolskie pogrzeby?

Zastaw się, a postaw się – to przysłowie chyba najlepiej określa pogrzeby szlacheckie i magnackie doby I Rzeczpospolitej. Uroczystościom towarzyszył niebywały przepych, a w intencji zmarłego odprawiano nieraz nawet kilkaset mszy. Dokładano też starań, by on sam mógł…...

Zaprowadzenie chrześcijaństwa R.P. 965, obraz Jana Matejki z cyklu Dzieje cywilizacji w Polsce (fot. domena publiczna)
22.02.2019 | Autor:

Święto Chrztu Polski nowym świętem państwowym

Sejm RP w nocy ustanowił nowe święto państwowe. 14 kwietnia będziemy obchodzić Święto Chrztu Polski. Do projektu ustawy zgłoszone zostały poprawki, jednak posłowie je odrzucili. Dzień ten nie będzie jednak wolny od pracy.

Już po przybyciu więźniów do obozu rejestrowano, czy mają zęby wykonane z metali szlachetnych.
21.02.2019 | Autor:

Jak wyglądała „opieka dentystyczna” w Auschwitz i Stutthof?

Jednym z nieuniknionych, choć rzadko opisywanych efektów nieludzkich warunków życia w obozie koncentracyjnym były problemy z zębami. Większość więźniów cierpiała na próchnicę bądź zapalenie dziąseł. Czy mogli liczyć na jakąkolwiek pomoc?

Rysunek jamy grobowej wykonany przez Haralda Olssona, który po raz pierwszy ukazał się w 1943 roku.
21.02.2019 | Autor:

Ten bogaty wikiński wojownik był w rzeczywistości kobietą? Czy takich wojowniczek było więcej?

Przez ponad sto lat wierzono, że odkryty w wikińskiej Birce bogaty grób należy do mężczyzny, wysoko postawionego wojownika, pochowanego ze świetnym rynsztunkiem i parą koni. Testy DNA zburzyły ten koncept. Okazuje się, że w grobie spoczywała w rzeczywistości...

Timothy Snyder w czasie wykładu w Toronto.
20.02.2019 | Autor:

Powtórka z Holokaustu? Wybitny historyk ostrzega, że totalitaryzm wcale nie jest reliktem przeszłości

Przez dekady badał najnowsze dzieje Europy. W centrum jego zainteresowania znalazły się systemy totalitarne. Dzisiaj ostrzega: historia może się powtórzyć. Czego tak bardzo obawia się Timothy Snyder i z jakiego powodu warto posłuchać, co ma do powiedzenia?

Trzyosobowa toaleta nie była wyłącznie fanaberią średniowiecznych ludzi. Brytyjczycy grupowo wypróżniali się jeszcze w XVIII wieku (pochodząca z tamtego okresu toaleta na zdjęciu).
20.02.2019 | Autor:

Jak średniowieczni ludzie załatwiali swoje potrzeby? W dziwacznej, trzyosobowej toalecie!

Toaleta to ustronne miejsce? Nie dla mieszkańców średniowiecznej Anglii. Najwidoczniej nieszczególnie przeszkadzało im wypróżnianie się (dosłownie) ramię w ramię. Znalezisko brytyjskich badaczy zdradza nam nieco o zwyczajach dawnych londyńczyków. Najwyraźniej tam, gdzie król chodzi piechotą, udawali się… trójkami!

W wielu dzisiejszych interpretacjach Maria Magdalena występuje jako nawrócona grzesznica. Czy słusznie?
19.02.2019 | Autor:

Biblijna Maria Magdalena wcale nie była nierządnicą. Skąd właściwie wzięło się to przekonanie?

Grzesznica, która namaszcza głowę Chrystusa olejkiem. Siostra Łazarza, krytykowana przez Judasza za marnotrawstwo. I nawrócona uczennica Jezusa, pierwszy świadek jego zmartwychwstania. Te trzy kobiety pojawiają się w Ewangeliach niezależnie – skąd więc pewność, że chodzi o jedną postać:...

Słynna scena pocałunku na Times Square w Nowym Jorku.
19.02.2019 | Autor:

Nie żyje bohater zdjęcia-symbolu. George Mendosa zmarł w wieku 96 lat

W dniu, w którym Japonia poddała się i wycofała z drugiej wojny światowej, Amerykanie urządzili na Times Square wielką fetę. Na ulice wylegli cywile i wojskowi. Tego dnia powstało jedno z najsłynniejszych zdjęć świata. Właśnie zmarł marynarz całujący...

Claus von Stauffenberg zapewne nie przypuszczał, że za jego „grzech” będą musiały zapłacić dzieci...
18.02.2019 | Autor:

Co Hitler zrobił dzieciom człowieka, który zorganizował zamach na jego życie w Wilczym Szańcu?

Niewiele brakowało, by bomba podłożona w Wilczym Szańcu 20 lipca 1944 roku zabiła Führera. Tej zniewagi nie można było puścić płazem. Żądny zemsty Hitler rozpoczął brutalną kampanię, której ofiarą padły między innymi… dzieci zamachowca. Opowiada o niej syn...

Israel Katz (fot. Yarondvash , lic. CC BY 4.0)
18.02.2019 | Autor:

Naczelny rabin Polski stwierdza: wypowiedź Izraela Kazta o Polakach wysysających antysemityzm z mlekiem matki znieważa i jest niesprawiedliwa

Israel Katz, który zastąpił Benjamina Netanjahu na stanowisku ministra spraw zagranicznych Izraela, już na początku pełnienia obowiązków wywołał międzynarodowy skandal i doprowadził do odwołania szczytu V4. „Polacy wyssali antysemityzm z mlekiem matki” – stwierdził.

Husarski arsenał był bardzo bogaty. Na ilustracji fragment obrazu Marcina Altomonte "Bitwa pod Wiedniem".
17.02.2019 | Autor:

Arsenał husarii. Czym walczyli najlepsi polscy kawalerzyści?

Co do tego, że to kopia pełniła rolę husarskiej Wunderwaffe, nie ma wątpliwości. Poza nią skrzydlaci jeźdźcy mieli jednak do dyspozycji cały arsenał różnych środków, służących do uśmiercania wroga. Czym posługiwali się najchętniej?

Tadeusz Mazowiecki w Krzyżowej w 1989 roku (fot. Artur Klose, lic. CCA SA 2.0 G)
16.02.2019 | Autor:

„Wasz prezydent, nasz premier”. W jaki sposób powstał pierwszy demokratyczny rząd Polski po II wojnie światowej?

Kompromis wcale nie był oczywisty. PZPR i jego partie satelickie kontrolowały 65% mandatów w Sejmie, a Wałęsa wcale nie chciał solidarnościowego rządu. Jak w takim razie doszło do utworzenia gabinetu Tadeusza Mazowieckiego?

Czaszka psa.
16.02.2019 | Autor:

Od kiedy pies jest najlepszym przyjacielem człowieka? Barcelońscy naukowcy znaleźli nowe wskazówki!

Psy zostały udomowione prawdopodobnie już przeszło 20 tysięcy lat temu. Ale kiedy ludzie nawiązali z czworonogami bliższą więź? Nowe odkrycie archeologów z Uniwersytetu w Barcelonie sugeruje, że nić przyjaźni zawiązana została co najmniej przed czterema tysiącami lat.