Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Kobiety w historii

Znicz (fot. domena publiczna)
01.05.2019 | Autor:

Nie żyje Anna Borkiewicz-Celińska. Uczestniczka powstania, sanitariuszka i historyczka miała 97 lat

Jak na Twitterze poinformowało Muzeum Powstania Warszawskiego, odeszła Anna Borkiewicz-Celińska, ps. „Hanka Skrzynkowa”, „Iza”. W konspiracji służyła już od 1939 roku; uczestniczyła w powstaniu warszawskim, a po wojnie znalazła się w gronie osób represjonowanych przez nowe władze. Wielokrotnie...

Kobiety wywiezione na roboty przymusowe przeszły w III Rzeszy prawdziwe piekło.
05.04.2019 | Autor:

Życie robotnic przymusowych w III Rzeszy. Jak przetrwały lata morderczej pracy?

Liczba publikacji poświęconych drugiej wojnie światowej mogłaby wskazywać, że o tym okresie dziejów wiemy już niemal wszystko. A jednak co jakiś czas okazuje się, że wątków mało znanych wystarczy dla kolejnego pokolenia badaczy.

Rysunek jamy grobowej wykonany przez Haralda Olssona, który po raz pierwszy ukazał się w 1943 roku.
21.02.2019 | Autor:

Ten bogaty wikiński wojownik był w rzeczywistości kobietą? Czy takich wojowniczek było więcej?

Przez ponad sto lat wierzono, że odkryty w wikińskiej Birce bogaty grób należy do mężczyzny, wysoko postawionego wojownika, pochowanego ze świetnym rynsztunkiem i parą koni. Testy DNA zburzyły ten koncept. Okazuje się, że w grobie spoczywała w rzeczywistości...

W wielu dzisiejszych interpretacjach Maria Magdalena występuje jako nawrócona grzesznica. Czy słusznie?
19.02.2019 | Autor:

Biblijna Maria Magdalena wcale nie była nierządnicą. Skąd właściwie wzięło się to przekonanie?

Grzesznica, która namaszcza głowę Chrystusa olejkiem. Siostra Łazarza, krytykowana przez Judasza za marnotrawstwo. I nawrócona uczennica Jezusa, pierwszy świadek jego zmartwychwstania. Te trzy kobiety pojawiają się w Ewangeliach niezależnie – skąd więc pewność, że chodzi o jedną postać:...

Hanka Ordonówna (fot. domena publiczna)
15.02.2019 | Autor:

Czy miłość naprawdę "wszystko jej wybaczyła"? Historia Hanki Ordonówny

Mało jest gwiazd estrady tak ważnych i tak pobudzających wyobraźnię mimo upływu lat jak ona. Pieśniarka, aktorka, hrabina, skandalistka i… opiekunka polskich sierot wojennych. Czy ktokolwiek tak naprawdę znał Hankę Ordonównę?

Ta Piastówna już w wieku 19 lat miała za sobą dwa małżeństwa.
09.02.2019 | Autorzy: i

Ryksa Elżbieta. Kobieta, dzięki której Czesi legalnie przejęli polski tron i koronę

Ślub z tą piastowską królewną dawał perspektywy uzyskania nie tylko polskiego, ale także czeskiego tronu. Nic dziwnego, że o kandydatów nie było trudno. Szybko okazało się jednak, że łatwiej zdobyć jej rękę, niż… utrzymać się przy życiu. 

26.01.2019 | Autor:

Wśród Polaków, którzy zmienili świat, nie ma kobiet? Według Polskiej Fundacji Narodowej najwyraźniej tak…

W wydanym przez Polską Fundację Narodową kalendarzu na 2019 rok nie ma ani jednej Polki. Nie byłoby w tym nic kontrowersyjnego, gdyby nie fakt, że publikacja ma przybliżać wybitne postacie, o których polskim pochodzeniu mało kto wie. I...

Kobietom zawdzięczamy stworzenie zmywarki - oraz szeregu innych rewolucyjnych wynalazków.
23.01.2019 | Autor:

Kobiece wynalazki, które zmieniły świat. Dlaczego nie pamiętamy o tych wielkich odkrywczyniach?

Da Vinci, Edison, Bell – w zestawieniach największych wynalazców królują mężczyźni. Jednak to właśnie kobiety często dokonywały odkryć, które w realny sposób zmieniły nasze życie. Kamizelki kuloodporne, piła tarczowa, zmywarka czy wi-fi to tylko niektóre z nich. Co...

Według najnowszych ustaleń nie tylko mężczyźni zajmowali się w średniowieczu kopiowaniem i ilustrowaniem manuskryptów.
12.01.2019 | Autor:

Średniowieczne kobiety też pisały książki! Dowód na to znaleziono… w zębach

Najnowsze odkrycie naukowców z Uniwersytetu w Yorku i Instytutu Maxa Plancka stawia pod znakiem zapytania dotychczasową wiedzę o produkcji książek w średniowieczu. Okazuje się, że kopiowanie manuskryptów nie było wyłącznie domeną mężczyzn. Co więcej, kobiety zatrudniano do przepisywania...

11.01.2019 | Autor:

Historia mody kołem się toczy (Karolina Żebrowska, "Polskie piękno")

Na okładce „Polskiego piękna” śliczna dziewczyna z lat 60. spogląda w oczy poważnej damie z początków XX wieku. Przyjrzyjcie się uważnie! To jedna i ta sama kobieta, autorka książki: Karolina Żebrowska.

04.01.2019 | Autor:

Czy nasze bohaterki muszą być w każdym calu nieskazitelne? (Arael Zurli, "Na wskroś piękna. Historia Heleny Modrzejewskiej")

Kim była naprawdę Helena Modrzejewska? Aniołem, zjawiskiem, ucieleśnieniem piękna, wdzięku, talentu? Czy swój sukces zawdzięczała sobie, swojej ciężkiej pracy i silnej woli, czy może innym? Czy to, co o niej wiemy dziś, to prawda, czy może efekt budowanego...

W pierwszych dekadach PRL kobiety masowo ruszyły, by zdobywać rynek pracy.
03.01.2019 | Autor:

Społeczny awans czy „nowe piekło”? Co w czasach PRL-u Polki sądziły o swojej pracy zawodowej

W pierwszych dekadach istnienia PRL kobiety masowo „wyszły z domów” i ramię w ramię z mężczyznami zdobywały zawodowe szlify. Sukces na drodze do równouprawnienia? Z pewnością. Jednak przed ferowaniem zbyt optymistycznych wyroków warto sprawdzić, co do powiedzenia na...

Jeanne Calment w wieku 20 lat (fot. domena publiczna)
03.01.2019 | Autor:

Najstarsza osoba na świecie okazała się oszustką?

Jeanne Louise Clament 17 października 1995 roku została najdłużej żyjącą osobą w historii. Do tej pory uznawano ją za jedyną osobę, która w sposób udokumentowany zdołała przekroczyć wiek 120 lat. Badacz z Rosji twierdzi jednak, że było to...

Legenda o Wandzie ma wiele odsłon. Ale czy któraś jest prawdziwa lub choćby prawdopodobna?
19.12.2018 | Autorzy: i

Czy Wanda naprawdę nie chciała Niemca?

Gdzie nauka zawodzi, wkraczają legendy. A że o początkach polskiego państwa niewiele możemy powiedzieć z całą pewnością, ta część naszej historii pełna jest mitycznych postaci i wydarzeń. Problem w tym, że wiele tych opowieści opiera się na kruchych...

Kobiety siedzące na krakowskich Plantach w 1940 roku (fot. domena publiczna).
15.12.2018 | Autor:

Jak się ubierały Polki w czasie okupacji?

Czy kiedy za bochenek chleba ludzie gotowi byli oddać ostatnią parę spodni, a na frontach żołnierze ginęli milionami mogła istnieć moda? Polki nawet w czasie drugiej wojny światowej udowadniały, że nie ma dla nich rzeczy niemożliwych, a elegancki...

01.12.2018 | Autor:

To one uczyły Polki, jak się ubierać. Ikony przedwojennej mody

Greta Garbo, Gloria Swanson i Clara Bow? Bynajmniej! Prawdziwe elegantki w II Rzeczpospolitej marzyły raczej, by wyglądać jak Pola Negri, Jadzia Smosarska lub Zula Pogorzelska. Poznajcie kobiety, które niemal sto lat temu pokazały Polkom, jak się ubierać.

Józef Piłsudski w młodości (fot. domena publiczna, koloryzacja Aleksandra Zaprutko-Janicka)
13.11.2018 | Autor:

W młodości nic nie zapowiadało, że Piłsudski cokolwiek osiągnie. Kto wciągnął go do polityki i z nieporadnego Ziuka zrobił Komendanta?

Czy da się wskazać jednego konkretnego człowieka, który ukształtował przyszłego przywódcę i popchnął go na drogę prowadzącą do marszałkowskiej buławy, do na poły dyktatorskiej władzy nad Polską i karty szkolnych podręczników?

04.11.2018 | Autor:

Niepokorne damy. Kobiety, które wywalczyły niepodległą Polskę

Przekonywano je, że są słabe, chwiejne, pozbawione właściwej tylko mężczyznom determinacji oraz siły. Nie uwierzyły. Dzięki książce „Niepokorne damy” poznasz losy kobiet, które zdobyły dla Polski niepodległość, a dla siebie – wolność, prawa wyborcze i godność, której zawsze...

Kazia-Kazik na jedynej znanej fotografii.
25.10.2018 | Autor:

Ta bohaterska dziewczyna walczyła w męskim przebraniu w ponad trzydziestu bitwach. Dlaczego wymazano ją z historii?

Żadna inna Polka nie przeszła tak długiego szlaku bojowego. Ona nie tylko założyła męski mundur, ale też w pierwszej linii, z bronią w ręku biła się o niepodległość. Podziękowano jej za to… zupełną wzgardą i zapomnieniem.

Dzieci w domu Lebensbornu w okupowanej Norwegii (fot. Riksarkivet, National Archives of Norway, @ Flickr Commons)
21.10.2018 | Autor:

W czasie wojny sam Himmler zachęcał niemieckich żołnierzy do romansów z Norweżkami. Prześladowane po upadku III Rzeszy kobiety wreszcie doczekały się przeprosin

Norweska premier Erna Solberg w imieniu swojego kraju przeprosiła kobiety, które po wojnie prześladowano na różne sposoby za utrzymywanie relacji z żołnierzami Trzeciej Rzeszy. Nazywano je „niemieckimi dziewczynami”.

Maria Dulębianka na fotografii portretowej
21.10.2018 | Autor:

Polki wcale nie zdobyły prawa głosu w 1918 roku. Wolno im było głosować i kandydować do sejmu już pół stulecia wcześniej

XIX-wieczne kobiety wcale nie były pozbawione praw politycznych, prawa głosu czy nawet prawa do kandydowania na polityczne stanowiska. Miały je i dotyczyło to także Polek. Choć tylko w jednym z trzech zaborów.

Kolczyk Marii Antoniny. Para wyceniana jest na od 1 do 2 milionów dolarów (fot. Sotheby's)
17.10.2018 | Autor:

Chcesz przymierzyć najprawdziwsze klejnoty Marii Antoniny? Teraz masz taką możliwość!

Maria Antonina pamiętana jest jako ikona stylu, miłośniczka mody i zbytków. To ostatnie stało się przyczyną jej upadku. Kiedy Francuzi klepali biedę, ona pławiła się w luksusach. Dzięki słynnemu domowi aukcyjnemu Sotheby’s  teraz można przymierzyć klejnoty, które należały...

Staropolskie społeczeństwo od kobiet wymagało przede wszystkim rodzenia i wychowywania dzieci. Na obrazie Maria Anna Rawiczowa.
15.10.2018 | Autor:

Mit Matki Polki. Skąd się wziął i czy polskie kobiety zdołały się wyzwolić spod jego działania?

W staropolskim społeczeństwie wartość kobiet oceniano na podstawie ich płodności i zdolności do wychowania dzieci. Przez wieki ideał ten ewoluował, ale jedno się nie zmieniło – Polki, strażniczki narodowej tradycji, swoje główne zadania wypełniały na łonie rodziny. Jak...

Maciej Aleksy Dawidowski, "Alek" z "Kamieni na szaniec", z koleżankami (Danuta Zdanowiczówna w środku) (fot. domena publiczna)
01.10.2018 | Autor:

Nie żyje Danuta Rossman „Danka”, łączniczka „Zośki” z „Kamieni na szaniec”

W piątek 28 września, na trzy dni przed swoimi 96. urodzinami, odeszła Danuta „Danka” Rossman, członkini Szarych Szeregów i uczestniczka powstania warszawskiego. Pełniła funkcję komendantki kobiet w batalionie „Iwo”.

Zesłani do łagrów więźniowie żyli i pracowali w nieludzkich warunkach. Zdjęcie poglądowe.
24.09.2018 | Autor:

Śmierć w obozie. Wspomnienia Polki, która przeżyła piekło łagrów

Najgorsze w łagrach były zimy. To wtedy zaczynała się prawdziwa katorga. Ekstremalne warunki i ciężka fizyczna praca dla wielu okazywały się nie do zniesienia. O tym, do czego prowadziły powszechne w obozie rozpacz i desperacja, opowiada Stefania, więźniarka...