Historia polityczna
Zgoda w Szczecinie. Będzie nowe muzeum
Do 2021 roku na Łasztowni ma powstać Morskie Centrum Nauki. Wojewoda zachodniopomorski zatwierdził projekt i wydał pozwolenia. Nowa placówka ma nie tylko gromadzić zbiory, ale także służyć jako przestrzeń interaktywna.
„Ja podczas operacji mogę zarazić się nowotworem!”. Tak mówiła prawicowa posłanka w 1993 roku. Teraz jest w PiS-ie
W trakcie burzliwej debaty nad ustawą antyaborcyjną Bogumiła Boba stale powtarzała: „Ja jako lekarz…”. Rzekoma wiedza medyczna kazała jej podkreślać, że antykoncepcja jest rzeczą „grzeszną”, a rakiem… można się zarazić.
Bananowa młodzież. Skąd wzięło się to określenie? Co oznacza?
Symbol bogactwa i narodowych aspiracji dał początek wyrażeniu przepełnionemu zazdrością, a nawet pogardą. Bananową młodzież było przecież stać na to, o czym zwyczajny Kowalski mógł tylko marzyć: banany, cytryny, a nawet pomarańcze…
„Dziewięćdziesiąt spokojnych dni”. Czy wypowiadając te słowa Wojciech Jaruzelski już przygotowywał się do wojny z własnym narodem?
Solidarność zgodziła się dać Jaruzelskiemu „dziewięćdziesiąt spokojnych dni”. Planowane strajki odwołano, a nowy premier zapewniał, że w trzy miesiące uzdrowi sytuację w kraju.
„Przy Tobie, Najjaśniejszy Panie, stoimy i stać chcemy”. Dlaczego Krakusi tak się płaszczyli przed austriackim cesarzem?
Wniosek przeszedł ogromną większością głosów. Nie licząc działaczy chłopskich i Ukraińców, przeciwko wiernopoddańczej petycji wystąpił tylko… jeden poseł. Czy to on popełnił błąd?
O co naprawdę chodziło w akcji lustracyjnej i czy to ona doprowadziła do upadku rządu Olszewskiego?
Czy na szczytach władzy w wolnej Polsce znajdowali się byli współpracownicy peerelowskich służb bezpieczeństwa? To pytanie budziło wśród polskich polityków skrajne emocje. Rząd, który jako pierwszy spróbował uregulować tę kwestię, upadł w ciągu kilku dni. Ale czy na...
„Dogadaliśmy się jak Polak z Polakiem”. Co wypada wiedzieć o porozumieniach sierpniowych?
Mieczysław Jagielski, reprezentujący stronę rządową w rozmowach, powiedział, że „nie ma przegranych ani wygranych”. W rzeczywistości było jednak jasne kto poniósł klęskę.
„Nowy rozbiór Polski”. Wszystko, co trzeba wiedzieć o konferencji jałtańskiej
Na co naprawdę zgodzili się w Jałcie zachodni alianci? Co zyskali dla Polski i czy mogli walczyć o więcej? Jak na postanowienia Wielkiej Trójki zareagowali Polacy? I czy po konferencji ktokolwiek wierzył jeszcze w to, że Polska pozostanie...
Piłsudski lubił się grzać w blasku arystokracji. Ale co to miało wspólnego… z siadaniem gołym tyłkiem na jeżach?
„To nie sztuka zabić kruka ani sowę trafić w głowę ale sztuka całkiem świeża gołą dupą siąść na jeża” – brzmiał frywolny wierszyk Aleksandra Fredry. Józef Piłsudski ułożył własną jego wersję.
„Polska od Bałtyku odepchnąć się nie da!”. Jak Józef Beck odpowiedział na żądania Adolfa Hitlera?
Stanowcza odpowiedź Józefa Becka została uznana w Berlinie za zerwanie rokowań. Gdańsk i eksterytorialny korytarz, na które Polska żadną siłą zgodzić się nie mogła, uczyniły wojnę nieuniknioną.
Krasnoludki w walce ze smurfami. Czym była Pomarańczowa Alternatywa?
Widok watahy „smurfów”, niezdarnie uganiających się za zwinnymi krasnoludkami w czerwonych czapeczkach, skutecznie ośmieszył nie tylko funkcjonariuszy „sił ładu i porządku”, ale także ich mocodawców, czyli rządzącą ekipę gen. Jaruzelskiego.
„Drugiego Monachium nie będzie”. Jak to się stało, że Francja i Wielka Brytania postanowiły walczyć o Polskę?
Kiedy 1 września 1939 roku Niemcy wkroczyli do Polski, świat zamarł w oczekiwaniu. Nikt nie był całkiem pewien reakcji Francji i Wielkiej Brytanii. Hitler liczył na to, że podobnie jak rok wcześniej agresja ujdzie mu na sucho. I...
Jak powstała jedna z najważniejszych polskich książek okresu powojennego?
Obiektywny reportaż, kreacja autorska czy materiał kompromitujący komunistów? Ta książka od momentu powstania budziła ogromne emocje. Zanim jednak „chwyciła w 100 tysiącach egzemplarzy”, jak chciał autor, trzeba było stoczyć prawdziwą batalię o jej wydanie.
Nieudolność niemieckiego wywiadu w carskiej Rosji zadziwia. Ich starania na rzecz rozsadzenia imperium Romanowów to prawdziwa komedia pomyłek
Rewolucja? Może w Wielkiej Brytanii. Sojusznik, który zaprowadzi w Rosji chaos? Ruchy narodowe. Niemcy od początku wojny światowej starali się zdestabilizować państwo przeciwnika. Tyle, że zupełnie nie wiedzieli, jak się za to zabrać.
„Nieważne, czy Polska będzie bogata, czy biedna – ważne, żeby była katolicka”. Czy w 1993 roku prawica próbowała zaprowadzić państwo wyznaniowe?
Słowa przypisywane wicepremierowi do spraw gospodarczych przeszły do historii. Tak naprawdę nigdy ich nie wypowiedział. Rzeczywisty komentarz Henryka Goryszewskiego brzmiał jednak… nawet bardziej niepokojąco.
Słowo wybitnie polityczne. Co znaczyła „dupa” w czasach PRL-u?
„Dupa w roku 1955 mogła mieć funkcję wyzwalającą, oznaczała zerwanie z pruderią. A teraz to wszystko mamy już za sobą” – wspominali po latach współtwórcy legendarnego Studenckiego Teatru Satyryków.
Czy po pięciu latach wolności PRL mógł wrócić? Wybitny prawnik opowiada o największej aferze szpiegowskiej III RP
Pod koniec grudnia 1995 roku było już wiadomo, że następnym polskim prezydentem zostanie kandydat z obozu postkomunistycznego. W tym samym czasie minister spraw wewnętrznych rzucił w Sejmie prawdziwą bombę – oskarżył premiera Józefa Oleksego o szpiegostwo. Jak zareagowały...
Politycy! Ręce precz od historii! („Muzeum” Pawła Machcewicza)
Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku od momentu powstania stało się jednym z głównych tematów debaty na temat wzajemnych stosunków historii i polityki. Najnowsza książka prof. Pawła Machcewicza to opowieść „z pierwszej ręki” o wizji, tworzeniu i walce...
Turcja. Państwo, które nigdy nie uznało rozbiorów Rzeczypospolitej
Już kilkadziesiąt lat po wiktorii wiedeńskiej, Turcja z zaciekłego wroga stała się bliskim stronnikiem Rzeczpospolitej. Gdy Europa patrzyła obojętnie na rozbiory Polski, Turcy otwarcie odmówili uznania politycznej grabieży.
Co zabiło królową Elżbietę? Zdaniem tych autorów umarła, bo nie mogła się powstrzymać przed pożeraniem słodyczy
Brytyjska królowa Elżbieta I na żadnym ze swoich portretów się nie uśmiecha. Śmiech nie przystoi monarchini, jest uznawany za wulgarny. Ale być może jest także inna przyczyna poważnej miny?
Piekielne śledztwo. Jak Kazimierz Moczarski zniósł dwa i pół roku nieludzkich tortur?
Autor „Rozmów z katem” był jednym z najdłużej przetrzymywanych więźniów politycznych okresu stalinowskiego. Za kratkami spędził 11 lat. W tym czasie nieraz poddawano go brutalnym przesłuchaniom. Najgorsze momenty przeżył, gdy w 1948 roku wznowiono śledztwo w sprawie jego...
Adam Kazimierz Czartoryski. To on jako pierwszy określił Polskę mianem „karczmy zajezdnej”
Ostro krytykował rządy saskie w Polsce, a przez pewien czas widziano w nim nawet kandydata na nowego polskiego króla. Co Adam Kazimierz Czartoryski zrobił dla kraju? I dlaczego nazwał swoją ojczyznę „karczmą zajezdną”?
„Janek Wiśniewski padł”. Co wypada wiedzieć o wydarzeniach grudniowych 1970 roku?
Do akcji przeciwko robotnikom włączono regularne jednostki wojskowe. 17 grudnia rano doszło do masakry przed stocznią w Gdyni, a dzień później strajki i manifestacje zostały stłumione przy użyciu wojska, w tym nawet oddziałów pancernych. Decyzje wydawał osobiście Władysław...
Kto cieszył się z wybuchu wojny światowej?
Obserwatorzy pisali o „szale radości”. Przywódców, ogłaszających początek wojny, witały rozentuzjazmowane tłumy. Rekordowo mało rekrutów odmawiało poboru. Wydawało się, że wszyscy pragną rozlewu krwi. Ale czy na pewno?
Ile osób naprawdę pochłonął Wielki Głód? Czy liczba ofiar jest celowo zakłamywana?
Stalin gardził chłopami i wypowiedział im prawdziwą wojnę w imię przyspieszonej industrializacji. Szaleństwo kolektywizacji i „rozkułaczania” skończyło się masowym głodem i milionami ofiar, zwłaszcza na Ukrainie. Radzieckie władze bardzo się postarały, by ukryć prawdę o liczbie zmarłych. Ale...