Historia powszechna

Najważniejsza polska bitwa w dziejach świata. Jak udało się odeprzeć bolszewików spod Warszawy w sierpniu 1920 roku?
Ta batalia zadecydowała o losach II Rzeczypospolitej. To dzięki niej zyskaliśmy dwie dekady niepodległego bytu. Jak Polakom udała się rzadka w historii światowej wojskowości sztuka odparcia walnego natarcia rosyjskiej armii?

Czy rzymskich cesarzy mordowano dlatego, że wybuchały wulkany? Nowe analizy udowadniają, że to możliwe
Zasiadanie na rzymskim tronie było jednym z najniebezpieczniejszych zajęć w czasach starożytnych. Dla przykładu, w latach 235-285 zabito aż 14 z 26 imperatorów! Profesor ekonomii z Ontario twierdzi, że wie, dlaczego.

Dlaczego upadły kolonie wikingów na Grenlandii? Naukowcy twierdzą, że to wina… morsów
Przez długi czas kolonie ludzi Północy na Grenlandii wręcz rozkwitały. Wznosili oni okazałe budowle sakralne i siedziby, uzyskali nawet własne biskupstwo. W pewnym momencie ich osadnictwo się załamało. Naukowcy twierdzą, że wreszcie odkryli przyczynę.

Wojna, kłamstwa i pamiętniki sprzed czterdziestu lat (Ludmiła Pawliczenko „Pani Śmierć. Najsłynniejsza snajperka frontu wschodniego”)
Jaka była najbardziej fascynująca postać, której biografię mieliście w rękach? Czy był to charyzmatyczny przywódca narodu, utalentowana artystka, a może pełny dystansu wobec życia astronauta? Historia Ludmiły Pawliczenko przebija je wszystkie i na długo zapada w pamięć. Tylko...

Zapomniane miejsca polskiej kaźni. Zbrodnie niemieckie na Pomorzu w pierwszych tygodniach II wojny światowej
Niemcom nie wystarczało, że pokonali wroga i że na powrót zajęli upragnione Pomorze. Zamierzali wymazać z tego obszaru wszelkie ślady polskości. Nawet jeśli w tym celu należało z zimną krwią wymordować dziesiątki tysięcy ludzi.

Ludzie zostali zaprojektowani do picia (Mark Forsyth „Krótka historia pijaństwa”)
Historia ludzi to historia alkoholu – twierdzi Mark Forsyth i próbuje prześledzić, jak napoje wyskokowe od zarania dziejów wpływały na los pojedynczych ludzi i całych imperiów. Okazuje się to nie lada wyzwaniem, zwłaszcza, że autor chce tworzyć książkę...

Skradziono szwedzkie klejnoty koronne. Trwa obława
Złodzieje właśnie pozbawili Szwecję jednego ze skarbów narodowych – koron należących do króla Karola IX i jego żony Krystyny. Złodzieje uciekli… rowerami damkami.

Najważniejsza droga w Europie. Niedostępna, niebezpieczna i nieodzowna
Jej budowę można porównać do stawiania nawy wspaniałej gotyckiej katedry. Przez tysiąclecia stanowiła szlak niedostępny czy wręcz nieznany. Potem stała się najważniejszym szlakiem biegnącym z północy na południe Europy. O tym wszystkim pisze profesor Norman Davies.

Co podawano na obiad w średniowiecznym zamku?
Pan zamku, domownicy i goście zasiadali do obiadu często już o godzinie dziesiątej. Uczcie towarzyszył cały ceremoniał, nawet jeśli pieczeń do krojenia… przytrzymywano palcem. Co dokładnie pojawiało się na stole i dlaczego wino było takie niedobre?

Czytanie tych książek mogło być zabójcze. W Danii znaleziono pełne trucizny woluminy
W „Imieniu róży” Umberto Eco pojawiła się książka, która była zabójcza dla swych czytelników. Śmiercionośną toksynę przyjmowało się śliniąc palec, by przewrócić stronę. Jak pokazuje najnowsze odkrycie w Danii, takie rzeczy mogą się wydarzyć nie tylko w umyśle...

Rabusie nie dobrali się do niego przez 1800 lat. Jakie skarby spoczywają w grobowcu greckiej szlachcianki?
W trakcie wykopalisk prowadzonych na greckiej wyspie Sikinos będącej częścią Cyklad, natrafiono na rzadkie znalezisko. Odkryto grób szlachcianki wypełniony skarbami, który przez blisko dwa tysiąclecia ukryty był przed zakusami rabusiów.

Jak wyglądałoby Twoje życie, gdybyś był średniowiecznym chłopem? („Życie w średniowiecznej wsi” Joseph i Frances Gies)
Praca od zmierzchu do świtu oraz finansowe obciążenia na rzecz pana i kościoła to tylko nieliczne z obowiązków średniowiecznych chłopów. Czy jednak, aby na pewno mieszkańcy wsi pochłonięci byli wyłącznie orką i dbaniem o lordowski dobytek? Na te...

Chłopiec złożony w ofierze azteckiemu bogu wojny. Jego ciało umieszczono w dziwnej jamie
Badacze z meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Archeologii (INAH) prowadzili poszukiwania wokół Templo Mayor, największej budowli sakralnej Azteków. Takich rezultatów się nie spodziewali.

Historyk aresztowany za napisanie prawdy o chińskim ludobójstwie
Lhamjab A. Borjigin, historyk i publicysta zajmujący się dokumentowaniem zbrodni ludobójstwa dokonanej przez Komunistyczną Partię Chin ma nie lada kłopoty. Władze postanowiły, że będą go ścigać za „separatyzm” i „sabotowanie jedności narodowej”. Wszystko przez jego książkę, w której...

Odkryto podręcznik ninja z XVIII wieku. Leżał spokojnie w… bibliotece
Ninja, zwani też shinobi, byli budzącymi grozę japońskimi wojownikami, szkolonymi między innymi w sztuce kamuflażu, szpiegostwie i sztukach walki. Przede wszystkim byli jednak wyspecjalizowanymi zabójcami. Właśnie odnaleziono podręcznik ninja z XVIII wieku.

Tajemniczy czarny sarkofag i ostrzeżenie o klątwie. Brzmi jak fragment opowieści z hollywoodzkiego filmu? To najnowsze znalezisko w Aleksandrii
Egipscy archeolodzy znaleźli w Aleksandrii tajemniczy trzydziestotonowy czarny sarkofag. Zabytek pochodzi z czasów ptolemejskich, a niektórzy świadkowie podejrzewali, że może kryć królewski pochówek. Mimo wypisanej na sarkofagu groźby straszliwej klątwy, archeolodzy go otworzyli.

Testy DNA ucinają historię Anastazji Romanowej. Zidentyfikowano ciała wszystkich członków carskiej rodziny
Szczątki Anastazji Romanowej, córki ostatniego cara Rosji, która rzekomo ocalała z egzekucji rodziny Mikołaja II, zostały zidentyfikowane. Koniec ze spekulacjami – dziewczynka zginęła razem z najbliższymi. Nowe testy DNA to potwierdzają.

Galen nie wierzył w wędrującą macicę jako powód histerii u kobiet. Jak pokazuje nowe odkrycie, uważał, że za zaburzeniami stoi brak seksu
Naukowcy odszyfrowali właśnie starożytny papirus zawierający teorię Galena na temat tego, skąd bierze się kobieca histeria. Jak się okazuje, medyk powątpiewał w popularny pogląd, że jej źródłem jest wędrująca macica. Zamiast tego winił… brak seksu.

Chcesz upiec neolityczny chleb? Dzięki znalezisku z Czarnej Pustyni w Jordanii wiemy jak zrobić najstarszy chleb na świecie
Naukowcom pracującym w Jordanii udało się znaleźć chleb sprzed 14 500 lat. To odkrycie stanowi najstarszy dowód na to, że ludzie w tamtej epoce gotowali. Dzięki wnikliwej analizie wiemy nawet, jak smakował.

Właśnie zlikwidowano międzynarodową siatkę handlarzy artefaktów i fałszerzy
Siatka handlarzy dzieł sztuki, która przemycała skradzione skarby do kolekcjonerów i domów aukcyjnych w Europie wreszcie została złapana. Na chwilę obecną szacuje się, że sprzedali łącznie około 250 000 tysięcy obiektów, wartych dziesiątki milionów euro.

Jak nie umrzeć głupio? (Nie)zawodny poradnik historyczny („Już nie żyjesz” Cody Cassidy, Paul Doherty)
Są sprawy, o których nie wypada mówić „w towarzystwie”. Nie pytamy o zarobki, nie poruszamy kwestii wyznania czy polityki. O kwestiach ostatecznych rozmawiać można, byle mądrze. Głupie pytania korzystniej zostawić dla siebie, albo lepiej – poszukać na nie...

Pliniusz Starszy nie zmyślał. W Morzu Śródziemnym w czasach rzymskich pływały wieloryby i rodziły tam młode
Do tej pory relacja Pliniusza Starszego dotycząca obecności wielorybów w Morzu Śródziemnym w okolicy Gibraltaru uważana była za mało wiarygodną. Tymczasem najnowsze badania archeologiczne pokazują, że kronikarz nie zmyślał, a Rzymianie być może parali się wielorybnictwem.

Czy średniowieczny chłop pańszczyźniany był wolnym człowiekiem?
Możliwie odpowiedzi na to pytanie są tylko dwie, ale w przypadku chłopów średniowieczni monarchowie i juryści jakoś nie mogli się zdecydować. Na szczęście dla samych zainteresowanych, najważniejsze i tak okazało się coś zupełnie innego.

Dlaczego wschód leży na… wschodzie? Norman Davies wyjaśnia, od czego zależy nasza orientacja w przestrzeni
Czym jest „Daleki Wschód” dla Chińczyków? Gdzie zdaniem Japończyków leży „Najdalszy Zachód”? Europejczycy stosunkowo niedawno zdali sobie sprawę z tego, że ich sposób opisywania świata nie jest uniwersalny. A może, jak sugeruje brytyjski historyk, należy go uznać wręcz...

Największy podstęp w dziejach wojskowości. Jak alianci ukrywali datę i miejsce lądowania w Normandii?
Nadmuchiwane czołgi. Aktorzy, udający alianckich generałów. I zalew fałszywych informacji. Brytyjskie i amerykańskie służby wykorzystały wszystkie możliwe chwyty, by zmylić Niemców co do rzeczywistego dnia i miejsca ataku. Jak skuteczne były ich działania?