Historia powszechna

Fizyk, kardiochirurg i trener piłkarski. Krótka historia trójki wybitnych Ukraińców
Przypadki Iwana Puluja, Mikołaja Amosowa czy Walerego Łobanowskiego udowadniają, że niewiele wiemy o dokonaniach naszych wschodnich sąsiadów. A przecież niektóre z nich miały olbrzymi wpływ na światową naukę oraz inne dziedziny życia.

Podróże z historią. Matera – duma czy wstyd Włochów?
Piękna miejscowość o dramatycznej historii. Zaczęło się od jaskiń, skończyło na… kinowych hitach. Matera to jeden z obowiązkowych punktów wycieczek po południowej części Włoch.

„Małe zwycięskie wojenki”, które okazały się haniebnymi upokorzeniami. Największe wojenne porażki Rosji
Rosja i Związek Radziecki kilkakrotnie rozpoczynały tzw. „małe zwycięskie wojenki” w nadziei na rychłe zwycięstwo nad o wiele słabszym przeciwnikiem. Paradoksalnie za każdym razem doznawały haniebnych porażek, osłabiając swą pozycję na arenie międzynarodowej.

Z domu dziecka trafił na scenę. Później śpiewał dla milionów. Historia Jurija Szatunowa
23 czerwca tego roku zmarł 49-letni Jurij Szatunow, wykonawca hitu „Biełyje rozy”. Piosenki słuchano niemal w każdym radzieckim i polskim domu. Co więcej, nawet obecnie „Biełyje rozy” wciąż mają swoich fanów w Polsce i w Rosji.

„Wampiry” z Gliwic u dentysty: kły zdrowe, ale starte. Są wyniki badań!
Do katowickich dentystów trafiły czaszki pochodzące z późnośredniowiecznego cmentarza odkrytego w Gliwicach. Przeszły pełną ścieżkę diagnostyczną: od przeglądu po cyfrowe skany 3D. Wnioski? Próchnica i jej powikłania nie dokuczały im w takiej skali, jak nam teraz. Nie mogli...

Sensacyjne odkrycie w Kanadzie! Górnicy znaleźli idealnie zmumifikowane ciało mamuta włochatego
We wtorek, 21 czerwca, na polach złota w Klondike na Tradycyjnym Terytorium Trʼondëk Hwëchʼin w Kanadzie znaleziono niemal kompletne, zmumifikowane niemowlę mamuta włochatego. Samiczka otrzymała imię Nun cho ga, co w języku Hän oznacza „duże zwierzę”.

Dla tej Polki przyszły car zrezygnował z korony. Historia Joanny Grudzińskiej
Wielki książę Konstanty miał wszelkie widoki na to by zostać rosyjskim carem. Jego brat Aleksander nie miał męskiego potomka, a jego córki umarły we wczesnym dzieciństwie. Przyszły władca wolał jednak porzucić tron dla pięknej Polki, która zawładnęła jego...

Dlaczego Winston Churchill rozkazał zniszczyć sojuszniczą flotę?
Premier brytyjski uznał to za „najbardziej przykrą i bolesną” ze swoich decyzji. Ale nie wahał się długo przed jej podjęciem. W 1940 roku, kiedy wojska Hitlera święciły triumfy w Europie, angielscy admirałowie zostali wysłani, by zdobywać… okręty swojego...

Dworzec Główny we Lwowie – dostojny świadek barbarzyńskich czasów
Lwów w ostatnim stuleciu był niczym wielki dworzec kolejowy, przez który przepływały fale ludzi. Jedni wyjeżdżali, inni przyjeżdżali. Jedni i drudzy zwykle na zawsze. Sam wspaniały lwowski Główny Dworzec Kolejowy był w centrum tych wydarzeń. Kiedy już wydawało,...

To on stworzył system niemieckich obozów koncentracyjnych. Himmler chciał go zamknąć w szpitalu psychiatrycznym
Był bestią w ludzkiej skórze. Stał na czele „Trupich Główek” i położył podwaliny pod system niemieckich obozów koncentracyjnych. Uważano go za najbardziej „przemyślnego, zaradnego i skutecznego w SS złodzieja broni, zaopatrzenia i wyposażenia”. Mimo to jego żołnierze go...

Alpuhara w południowej Andaluzji. Potężne góry, mauretańskie białe miasteczka i zamki nie do zdobycia oraz Konrad Wallenrod
„Broni się jeszcze z wież Alpuhary, / Almanzor z garstką rycerzy, / Hiszpan pod miastem zatknął sztandary, / Jutro do szturmu uderzy”. Almanzor jest bohaterem ballady z „Konrada Wallenroda” Adama Mickiewicza – dowódcą obrony jednej z mauretańskich twierdz....

Jedyny niemiecki opozycjonista, który współpracował z polskim podziemiem
Dziś jego nazwisko jest praktycznie nieznane. Tymczasem był przypuszczalnie jedynym niemieckim opozycjonistą, który nawiązał kontakt z polskim ruchem oporu. Słono za to zapłacił. Stał się jedną z pierwszych ofiar wśród wysoko postawionych Niemców, którzy odważyli się sprzeciwić Hitlerowi.

Od kopciuszka do jednej z najbogatszych kobiet świata. Niezwykła historia Barbary Piaseckiej-Johnson
Wielu zarzucało jej perfidię z dążeniu do celu, jakim było osiągnięcie pozycji jednej z najbogatszych osób na świecie. Jednak historia Barbary Piaseckiej-Johnson to przede wszystkim opowieść o kobiecie, która wiedziała, czego chce od życia – i w pełni...

Prokulus i Bonosus – sexmaszyna i pijak na tronie
Samo objęcie władzy w Imperium Rzymskim zdawało się rzeczą łatwą. Zdecydowanie trudniej było ją utrzymać. Na własnej skórze przekonał się o tym cesarz Probus. Sam będąc niemalże uzurpatorem, musiał zmagać się z prawdziwymi uzurpacjami. Buntownicy co prawda uzupełniali...

Louise Brooks – gwiazda kina niemego, która wyprzedziła swoje czasy
„Louise Brooks (…) nie potrzebowała reżyserii, ale mogła poruszać się po ekranie, powodując, że sama jej obecność tworzyła dzieło sztuki” – pisała wybitna krytyczka filmowa Lotte Eisner. Talent filigranowej i epatującej naturalnym erotyzmem Louise nie znalazł jednak początkowo...

AN-225 „Mrija”. Największy i najpotężniejszy samolot transportowy na świecie, który ustanowił 240 rekordów świata
24 lutego 2022 roku wojsko rosyjskie, okupujące miasto Hostomel pod Kijowem, zniszczyło AN-225 „Mrija” („Marzenie”) – pierwszy pod względem wagi i rozmiarów samolot na świecie. Jest to jedyna istniejąca maszyna tego typu, która powstała w kijowskim Biurze Konstrukcyjnym...

Zrabowane dziecko
Niebieskie oczy, blond włosy i wiek – mniej więcej – 10 lat. Tylko tyle wystarczyło, aby Niemcy wywieźli dziecko z Polski podczas drugiej wojny światowej. Zdarzało się, że w środku nocy siłą odbierano matkom ich pociechy, o niczym...

Niki Lauda. Blizny, które znał cały świat
Swoją karierę w królowej sportów motorowych zaczynał od niepowodzeń. Aby zaistnieć Formule 1 zdecydował się na szaleńczy krok, ocierając się o bankructwo. Później wszystko mu się udawało i przed trzydziestką osiągnął sukces. Jednak pewnego feralnego dnia szczęście odwróciło...

Skarby National Gallery. Co warto zobaczyć w londyńskim muzeum?
National Gallery to jedno z najważniejszych brytyjskich muzeów. Zgromadzono w nim głównie prace artystów zachodnioeuropejskich. W zbiorach obejmujących ponad 2300 dzieł kryje się wiele malarskich perełek, które wyszły spod pędzla takich mistrzów, jak Leonardo da Vinci, Tycjan, Sandro...

Kijów walczący
Podczas trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej Kijów przez kilkadziesiąt dni heroicznie bronił się przed wrogiem. Nie była to pierwsza bitwa, którą stoczyli mieszkańcy tego miasta w swojej ponadtysiącletniej historii.

Wycieczka po Muzeum Narodowym w Warszawie. Tych dzieł nie możesz przegapić!
W 2022 roku Muzeum Narodowe w Warszawie obchodzi swoją sto sześćdziesiątą rocznicę istnienia. Zbiory jednego z najstarszych muzeów na ziemiach polskich obejmują około 830 tysięcy dzieł sztuki – nie tylko obrazy, lecz także rzeźby, przedmioty codziennego użytku, numizmaty,...

Antonina Leśniewska. Pierwsza polska farmaceutka, która otworzyła własną aptekę
Była pierwszą w Imperium Rosyjskim i jedną z pierwszych na świecie farmaceutek z wyższym wykształceniem. Co więcej, Polka otworzyła własną aptekę w samym sercu Petersburga – na Prospekcie Newskim!

Obwód kaliningradzki
Zerkając na mapy współczesnej Europy pomiędzy Litwę a Polskę, niejako klinem, wbija się „kawałek” Rosji. To ziemie będące niegdyś narodowościową mieszanką, określane później mianem twierdzy, których mieszkańcy uchodzili na Kremlu za nielojalnych i zbyt otwartych. Obwód kaliningradzki, bo...

Szaleństwo pięknego umysłu – historia życia, choroby i sukcesu Johna Forbesa Nasha
Osoba Johna Forbesa Nasha wielu z nas kojarzy się z wielokrotnie nagradzanym filmem “Piękny umysł” z Russelem Crowe i Jennifer Connelly w rolach głównych. Jest to historia genialnego naukowca borykającego się ze schizofrenią paranoidalną. I choć to jak...

Czarna wdowa mafii
Irlandczyk Dean O’Banion był najgroźniejszym rywalem Ala Capone w walce o dominację w przestępczym świecie Chicago. To jednak nie jemu, ale kobiecie, Margaret Collins, udało się wyeliminować szefa North Side.