Historia powszechna
Czy Vlad Palownik zasłużył na swoją reputację? Norman Davies wyjaśnia
To on stał się pierwowzorem znanego z niezliczonych filmów i powieści Drakuli. Jego postać do dzisiaj budzi niezdrową wręcz fascynację. Co kierowało wołoskim księciem Vladem Palownikiem i ile jest prawdy w legendach o jego okrucieństwie?
Belgijka chciała sprzedać stare książki. Okazało się, że to cenne woluminy skradzione po wojnie z biblioteki w Bonn
Wydawało się, że będzie to najzwyczajniejsza transakcja: kobieta sprzedaje kolekcję książek odziedziczoną po ojcu i chce na tym trochę zarobić. Podejrzenia domu aukcyjnego wzbudziły jednak wyrwane pierwsze strony i wywabione stemple biblioteczne. Okazało się, że słusznie.
Pożar katedry Notre Dame. Co udało się uratować?
15 kwietnia około godziny 19 zapłonął jeden z najsłynniejszych zabytków Europy – francuska katedra Notre Dame. Znajdująca się w centrum Paryża budowla jest obok wieży Eiffela jednym z symboli miasta świateł. Sytuacja wyglądała dramatycznie. Czy cokolwiek udało się uratować?
Co muzułmanie naprawdę myśleli o krzyżowcach?
W dobie krucjat krzyżowcy byli dla muzułmańskich mieszkańców Bliskiego Wschodu brudnymi szczekającymi psami, które należy wytępić. Ale nie zawsze tak było, a nawet w czasie najzaciętszych walk rzeczywistość weryfikowała brutalną propagandę. Obok nienawiści znajdowało się miejsce na tolerancję,...
Przodkowie ludzi mniejsi od „hobbitów”? Na Filipinach znaleziono nowy gatunek prehistorycznego człowieka
Żył w epoce plejstocenu, około 67 tysięcy lat temu, mierzył mniej niż 120 centymetrów wzrostu i był mniejszy nawet od tak zwanych „hobbitów” – przedstawicieli odkrytego w 2003 roku gatunku karłowatych hominidów. Co jeszcze wiemy o Homo luzonensis,...
Historyczne spory między Polakami i Ukraińcami są winą Rosji? Prezydent Ukrainy ma jednoznaczne zdanie na ten temat
Podczas trwającego w ukraińskiej stolicy Kijowskiego Forum Bezpieczeństwa Petro Poroszenko oznajmił, że „Napięcia w stosunkach Ukrainy z Polską w kwestiach pamięci historycznej są wynikiem działań Rosji”. Obwinił też mocarstwo o psucie stosunków Ukraińców z partnerami strategicznymi.
Macron chce zbadać, jaką rolę Francja odegrała w ludobójstwie w Rwandzie
Emmanuel Macron ogłosił, że powołani przez francuski rząd eksperci zapoznają się materiałami archiwalnymi z czasów François Mitterranda. To za jego prezydentury, w 1994 roku, doszło do przerażającego ludobójstwa w Rwandzie. Czy Francja maczała w tym palce?
Czy starożytni Rzymianie sprowadzali tanie wina z zagranicy? Badaczka z Instytutu Archeologii UJ wyjaśnia
Dotychczas wśród badaczy dominowało przekonanie, że w piwniczkach starożytnych Rzymian znajdowały się głównie lokalne wina. Importowano podobno jedynie trunki najlepszej jakości. Dokładniejsze badania sugerują jednak, że mogło być zupełnie inaczej. Czyżby Rzymianie sprowadzali tanie wina z zagranicy?
To była jedna z najbardziej zabójczych substancji w dziejach. Co robił z ciałem ofiary cyklon B?
W poszukiwaniu najwydajniejszej metody „ostatniego rozwiązania” Niemcy nie cofali się przed niczym. Skoro ludność żydowska stanowiła dla nich insekty, postanowili pozbyć się jej w taki sam sposób – za pomocą zabójczego pestycydu znanego jako cyklon B.
Porywanie i łamanie podstawowych praw. Belgia przeprasza za zbrodnie kolonialne względem dzieci
W czasach kolonializmu Belgowie zasłynęli z promowania nienawiści pomiędzy grupami etnicznymi w swoich dominiach, a rasizm był filarem ich imperium. Teraz rząd w Brukseli przeprasza za prześladowanie par mieszanych i porywanie ich dzieci, które oddawano na wychowanie Kościołowi.
Naukowcy czy szarlatani? Krótka historia alchemii według Normana Daviesa
Byli specjalistami od wszystkiego. Przywracali płodność, leczyli, a nawet… nadzorowali kopalnie. Uważali się za reformatorów, zgłębiających tajniki działania umysłów i materii. Europejczycy przełomu XVI i XVII wieku wierzyli im bez zastrzeżeń – ale czy słusznie?
Po co Hitler na potęgę budował autostrady w III Rzeszy?
Hitler wychodził z założenia, że droga do świetlanej przyszłości III Rzeszy wiedzie… autostradą. Dlatego jego rząd wykładał gigantyczne kwoty na budowę tras szybkiego ruchu. Führer miał jednak jeszcze jeden cel. Do czego miała mu posłużyć słynna sieć Reichsautobahn?
Skórzane buciki dla niemowlęcia? Tak właśnie ubierano dzieci w średniowiecznej Szwajcarii
W szwajcarskim miasteczku Saint-Ursanne w kantonie Jura archeolodzy natrafili na niezwykle rzadkie znalezisko – fragment bogato zdobionej skóry okazał się bucikiem niemowlęcym z XIV wieku. Dotychczas w Europie odkryto zaledwie pięć podobnych butów.
Czy starożytni Rzymianie objadali się fast foodami? Niezwykłe odkrycie archeologów
W ruinach jednej z budowli w Pompejach archeolodzy natrafili na fresk przedstawiający „thermopolium” – coś w rodzaju starożytnego baru szybkiej obsługi. Na takich ulicznych straganach Rzymianie 2000 lat temu zaopatrywali się w ciepłe przekąski.
Życie robotnic przymusowych w III Rzeszy. Jak przetrwały lata morderczej pracy?
Liczba publikacji poświęconych drugiej wojnie światowej mogłaby wskazywać, że o tym okresie dziejów wiemy już niemal wszystko. A jednak co jakiś czas okazuje się, że wątków mało znanych wystarczy dla kolejnego pokolenia badaczy.
Kazimierz Pułaski i gender? Zaskakujące wyniki badań DNA generała
Generał Kazimierz Pułaski to bohater walki o wolność dwóch krajów – swojej ojczystej Polski oraz Stanów Zjednoczonych. Nie dziwi zatem zainteresowanie jego postacią za oceanem. Amerykańscy naukowcy, mając do dyspozycji szczątki generała, doszli do zaskakujących wniosków.
Zbiorowa mogiła rzuca nowe światło na jedną z najkrwawszych bitew wojny siedmioletniej
W marcu bieżącego roku w Słubicach, przy granicy polsko-niemieckiej, budowlańcy natrafili na wystające z ziemi kości. O swoim makabrycznym odkryciu poinformowali policję, a ta archeologów. Okazało się, że w miejscu, gdzie miał powstać dom, znajduje się zbiorowa mogiła...
Jak bardzo bogaci byli templariusze?
Gdyby templariuszy przenieść z początku XIV do XXI wieku, pod względem rocznego dochodu sytuowaliby się na poziomie Facebooka. Co składało się na fortunę słynnych zakonników i skąd właściwie ją wzięli?
Neandertalczycy byli kanibalami bo… było za ciepło?
Naukowcy wielokrotnie znajdowali pozostałości neandertalskich obozowisk, a w nich kości przedstawicieli tego gatunku. Wiele z tych szczątków nosiło… ślady obróbki rzeźnej. Wygląda na to, że badacze wreszcie zrozumieli, co popychało neandertalczyków do kanibalizmu.
Niezwykłe odkrycie archeologów w Turcji. Czy teraz możemy zobaczyć, jak naprawdę wygląda cesarz Trajan?
W starożytnym mieście Laodycea na zachodzie obecnej Turcji naukowcy dokonali wspaniałego odkrycia. Udało im się odkopać wspaniały pomnik Trajana. Eksperci uważają, że musiał go stworzyć ktoś, kto widział cesarza na żywo.
Najnowsze ustalenia archeologów: już 1600 lat temu dzieci miały obowiązki domowe
Do niedawna naukowcy sądzili, że pochodzące z IV wieku skorupy małży i ślimaków znalezione na Karaibach są pozostałością po okresach głodu. Najnowsze badania wykazały jednak, że to dowód na… zaangażowanie dzieci w obowiązki domowe.
Kiedy ujawniono zbrodnię katyńską, Anglicy byli oburzeni… na Polaków. Jak pisano o makabrycznym odkryciu?
Niedługo po tym, jak świat dowiedział się o odkryciu masowych grobów oficerów polskich w Katyniu, Jan Nowak-Jeziorański został wysłany z poselstwem do Sztokholmu. Miał tam okazję przyjrzeć się zagranicznej prasie – i przeżyć „największy wstrząs” od początku wojny....
Jedna z najbogatszych niemieckich rodzin przeprasza za nazistowską przeszłość i zapowiada 11 milionów dolarów zadośćuczynienia
„Jesteśmy zawstydzeni i zszokowani. Te zbrodnie były obrzydliwe” – stwierdził rzecznik rodziny Reimannów, należącej do finansowej elity w Niemczech, i zapowiedział, że w ramach zadośćuczynienia Reimannowie przekażą 11 milionów dolarów na cele charytatywne.
Starożytne inskrypcje wyryte w kamieniu w kopalni ametystu. Kto je porzucił?
Pracująca od lat w Wadi el-Hudi ekspedycja archeologiczna szczegółowo bada kopalnię ametystu z czasów Średniego Państwa. Kolejne odkrycia przynoszą jednak więcej pytań niż odpowiedzi. Najnowszą zagadką jest znaleziona stela pokryta hieroglifami.
„Bodyguardzi” Hitlera. Czy Führer miał prywatną armię, która odpowiadała za jego bezpieczeństwo?
Utworzona w 1933 roku jako osobista ochrona Hitlera Leibstandarte SS stała się jedną z najsłynniejszych i budzących największą grozę jednostek Waffen-SS. Fanatyczni „bodyguardzi” Führera nie mieli żadnych skrupułów, gdy przychodziło im mordować w imię swojego wodza.