Historia powszechna

AfD używa w swojej antyimigranckiej kampanii XIX-wiecznego obrazu. Muzeum stanowczo protestuje
Partia Alternatywa dla Niemiec od dawna wzbudza kontrowersje. Niektórzy jej członkowie wyrażają wprost hitlerowskie sentymenty. W wyborach do Parlamentu Europejskiego postanowili się posłużyć dziewiętnastowiecznym obrazem… targu niewolników, na którym biała kobieta jest towarem kupowanym przez postacie w turbanach.

Piwo, wszędzie piwo. Archeolodzy nie mają wątpliwości – starożytne imperium zbudowało swoją kulturę wokół tego napoju
O tym państwie wiadomo niewiele. Nie pozostał po nim żaden model pisma, jaki zdołalibyśmy zidentyfikować, ani nie utrzymywało ono kontaktów ze znanymi nam cywilizacjami. A mimo to było jednym z najprężniejszych imperiów. Naukowcy zastanawiają się, czy to dzięki...

30 czerwca 1941 roku we Lwowie rozpętało się piekło. Jak doszło do pogromu ludności żydowskiej?
To był jeden z najstraszniejszych pogromów, dokonanych w Europie od czasów średniowiecza. Podburzona przez Niemców ludność zakatowała tysiące żydowskich mieszkańców Lwowa. Co wiemy o tej nieludzkiej rzezi i czy można było jej uniknąć?

Tak Piktowie bronili się przed wikingami? Niezwykłe znalezisko w północnej Brytanii
Malowani wojownicy żyjący na północy Brytanii przez długie wieki budzili respekt Rzymian, którzy nigdy nie zdołali ich podbić. Jako związek plemion stworzyli własne państwo, w którym władzę dziedziczono w linii żeńskiej. Właśnie odkryto coś, co rzuca nowe światło...

Jak doszło do powstania zakonu templariuszy?
O tragicznym końcu templariuszy słyszeli wszyscy, ale początki zakonu giną w mrokach historii. Tymczasem jego pojawienie się stanowiło prawdziwą rewolucję. W XII wieku wyjątkowo niechętnie myślano o tym, by pozwolić duchownym – głoszącym na co dzień hasła miłości...

W Tybecie odkryto szachownicę z VII w. W tym okresie Europa nie wiedziała nawet o istnieniu tej gry
Zanim Europejczycy nauczyli się grać w szachy, rozrywka ta przez stulecia modna była w Azji. Właśnie odkryto na to kolejny dowód. W Tybecie znaleziono wykutą w kamieniu szachownicę. Komu służyła?

Ten nazistowski „męczennik” w rzeczywistości był... alfonsem, który zginął podczas kłótni o prostytutkę
W 1929 roku Horst Wessel, dowódca berlińskiej bojówki SA, napisał pieśń, która stała się drugim hymnem III Rzeszy. A to dlatego, że zginął z rąk komunistów. Naziści natychmiast uznali go za męczennika. Nikomu nie przeszkadzało, że w rzeczywistości...

Krzyżowcy wcale nie byli wyłącznie białymi Europejczykami? Zaskakujące wyniki badań DNA
Jeżeli wydaje Ci się, że w wyprawach krzyżowych uczestniczyli wyłącznie przedstawiciele rasy kaukaskiej, pochodzący z zachodniej Europy, jesteś w błędzie. Najnowsze badania genetyczne pokazują, że krucjaty były zdecydowanie bardziej zróżnicowane kulturowo.

Heinrich Hoffmann. Jak osobisty fotograf Hitlera zapewnił mu władzę?
31 stycznia 1933 roku po wygranych wyborach Hitler objął władzę jako kanclerz Niemiec. Ten spektakularny sukces nie byłby jednak możliwy, gdyby nie jeden człowiek, jego osobisty fotograf, Heinrich Hoffmann. Jak za pomocą zdjęć otworzył przyszłemu Führerowi drogę na...

„Święte Schody” w Rzymie po raz pierwszy od niemal 300 lat dostępne dla turystów. Ale czy Jezus faktycznie po nich chodził?
Tuż przed Wielkanocą turystom i pielgrzymom po raz pierwszy od prawie trzech stuleciu udostępniono „Święte Schody” w Rzymie. Zgodnie z tradycją to właśnie po nich Jezus był prowadzony przez sąd Poncjusza Piłata. Ale czy tak było naprawdę?

Templariusze. Rozkwit i upadek zakonu świętych wojowników
Są prawdziwymi ikonami popkultury. W powieściach, serialach, filmach i grach wideo przedstawiano ich zwykle jako żądne władzy i bogactwa szwarccharaktery. A jaka była prawda? O tym można się przekonać, sięgając po książkę Dana Jonesa „Templariusze. Rozkwit i upadek...

Patent sprzed ponad 100 lat wyjaśnia, jak prawidłowo wieszać papier toaletowy
Dyskusja na temat tego, jak umieszczać na uchwycie papier toaletowy (tak, by rozwijał się od dołu czy od góry), choć pozornie błaha, od lat dzieli internautów. Patent autorstwa Setha Wheelera z 1891 roku rozwiewa jednak wszelkie wątpliwości w...

Czy Vlad Palownik zasłużył na swoją reputację? Norman Davies wyjaśnia
To on stał się pierwowzorem znanego z niezliczonych filmów i powieści Drakuli. Jego postać do dzisiaj budzi niezdrową wręcz fascynację. Co kierowało wołoskim księciem Vladem Palownikiem i ile jest prawdy w legendach o jego okrucieństwie?

Belgijka chciała sprzedać stare książki. Okazało się, że to cenne woluminy skradzione po wojnie z biblioteki w Bonn
Wydawało się, że będzie to najzwyczajniejsza transakcja: kobieta sprzedaje kolekcję książek odziedziczoną po ojcu i chce na tym trochę zarobić. Podejrzenia domu aukcyjnego wzbudziły jednak wyrwane pierwsze strony i wywabione stemple biblioteczne. Okazało się, że słusznie.

Pożar katedry Notre Dame. Co udało się uratować?
15 kwietnia około godziny 19 zapłonął jeden z najsłynniejszych zabytków Europy – francuska katedra Notre Dame. Znajdująca się w centrum Paryża budowla jest obok wieży Eiffela jednym z symboli miasta świateł. Sytuacja wyglądała dramatycznie. Czy cokolwiek udało się uratować?

Co muzułmanie naprawdę myśleli o krzyżowcach?
W dobie krucjat krzyżowcy byli dla muzułmańskich mieszkańców Bliskiego Wschodu brudnymi szczekającymi psami, które należy wytępić. Ale nie zawsze tak było, a nawet w czasie najzaciętszych walk rzeczywistość weryfikowała brutalną propagandę. Obok nienawiści znajdowało się miejsce na tolerancję,...

Przodkowie ludzi mniejsi od „hobbitów”? Na Filipinach znaleziono nowy gatunek prehistorycznego człowieka
Żył w epoce plejstocenu, około 67 tysięcy lat temu, mierzył mniej niż 120 centymetrów wzrostu i był mniejszy nawet od tak zwanych „hobbitów” – przedstawicieli odkrytego w 2003 roku gatunku karłowatych hominidów. Co jeszcze wiemy o Homo luzonensis,...

Historyczne spory między Polakami i Ukraińcami są winą Rosji? Prezydent Ukrainy ma jednoznaczne zdanie na ten temat
Podczas trwającego w ukraińskiej stolicy Kijowskiego Forum Bezpieczeństwa Petro Poroszenko oznajmił, że „Napięcia w stosunkach Ukrainy z Polską w kwestiach pamięci historycznej są wynikiem działań Rosji”. Obwinił też mocarstwo o psucie stosunków Ukraińców z partnerami strategicznymi.

Macron chce zbadać, jaką rolę Francja odegrała w ludobójstwie w Rwandzie
Emmanuel Macron ogłosił, że powołani przez francuski rząd eksperci zapoznają się materiałami archiwalnymi z czasów François Mitterranda. To za jego prezydentury, w 1994 roku, doszło do przerażającego ludobójstwa w Rwandzie. Czy Francja maczała w tym palce?

Czy starożytni Rzymianie sprowadzali tanie wina z zagranicy? Badaczka z Instytutu Archeologii UJ wyjaśnia
Dotychczas wśród badaczy dominowało przekonanie, że w piwniczkach starożytnych Rzymian znajdowały się głównie lokalne wina. Importowano podobno jedynie trunki najlepszej jakości. Dokładniejsze badania sugerują jednak, że mogło być zupełnie inaczej. Czyżby Rzymianie sprowadzali tanie wina z zagranicy?

To była jedna z najbardziej zabójczych substancji w dziejach. Co robił z ciałem ofiary cyklon B?
W poszukiwaniu najwydajniejszej metody „ostatniego rozwiązania” Niemcy nie cofali się przed niczym. Skoro ludność żydowska stanowiła dla nich insekty, postanowili pozbyć się jej w taki sam sposób – za pomocą zabójczego pestycydu znanego jako cyklon B.

Porywanie i łamanie podstawowych praw. Belgia przeprasza za zbrodnie kolonialne względem dzieci
W czasach kolonializmu Belgowie zasłynęli z promowania nienawiści pomiędzy grupami etnicznymi w swoich dominiach, a rasizm był filarem ich imperium. Teraz rząd w Brukseli przeprasza za prześladowanie par mieszanych i porywanie ich dzieci, które oddawano na wychowanie Kościołowi.

Naukowcy czy szarlatani? Krótka historia alchemii według Normana Daviesa
Byli specjalistami od wszystkiego. Przywracali płodność, leczyli, a nawet… nadzorowali kopalnie. Uważali się za reformatorów, zgłębiających tajniki działania umysłów i materii. Europejczycy przełomu XVI i XVII wieku wierzyli im bez zastrzeżeń – ale czy słusznie?

Po co Hitler na potęgę budował autostrady w III Rzeszy?
Hitler wychodził z założenia, że droga do świetlanej przyszłości III Rzeszy wiedzie… autostradą. Dlatego jego rząd wykładał gigantyczne kwoty na budowę tras szybkiego ruchu. Führer miał jednak jeszcze jeden cel. Do czego miała mu posłużyć słynna sieć Reichsautobahn?

Skórzane buciki dla niemowlęcia? Tak właśnie ubierano dzieci w średniowiecznej Szwajcarii
W szwajcarskim miasteczku Saint-Ursanne w kantonie Jura archeolodzy natrafili na niezwykle rzadkie znalezisko – fragment bogato zdobionej skóry okazał się bucikiem niemowlęcym z XIV wieku. Dotychczas w Europie odkryto zaledwie pięć podobnych butów.