Historia Polski
Ta bohaterska dziewczyna walczyła w męskim przebraniu w ponad trzydziestu bitwach. Dlaczego wymazano ją z historii?
Żadna inna Polka nie przeszła tak długiego szlaku bojowego. Ona nie tylko założyła męski mundur, ale też w pierwszej linii, z bronią w ręku biła się o niepodległość. Podziękowano jej za to… zupełną wzgardą i zapomnieniem.
Powojenna historia Śląska zamknięta w obrazach. Czy narracja wizualna może być źródłem historycznym?
W połowie października w katowickim Rondzie Sztuki odbył się wernisaż wystawy prac Romana Nowotarskiego. Artysta od dziesięcioleci opowiada o Śląsku, jednocześnie go oswajając. Jego prace, to nie tylko świadectwo oryginalności i talentu twórcy, ale także niezwykły zapis powojennej...
Czy Auschwitz należało zbombardować?
Do zniszczenia komór gazowych w obozach wzywał aliantów między innymi Światowy Kongres Żydów. Dawid Ben Gurion pytał, czy równie obojętnie patrzono by na śmierć Anglików, Amerykanów lub Rosjan. Dlaczego ostatecznie nie zrzucono bomb na Auschwitz? I czy w...
„Dziś historycy mają swoje wielkie święto”. Prof. Timothy Snyder otrzymał doktorat honoris causa UMCS
W poniedziałek amerykański historyk i profesor Yale, od lat niezmiennie zafascynowany historią Europy Środkowej i Wschodniej, otrzymał tytuł doktora honoris causa UMCS. Tylko u nas sprawę komentuje polski wydawca jego książek.
Zbrodnie żołnierzy Wojska Polskiego wobec Żydów w latach 1918-1920
Mimo radości z odzyskanego państwa, nastroje w wyniszczonym i wygłodzonym kraju były złe. Kozłem ofiarnym stała się ludność żydowska. Tylko dlaczego wojsko, zamiast uspokajać sytuację, samo brało udział w pogromach?
Czy Tadeusz Mazowiecki uważał się za nowego… Stefana Batorego?
Po przełomowych wyborach w 1989 roku dotychczasowa nomenklatura wciąż kontrolowała 65% parlamentu. Rząd Tadeusza Mazowieckiego nie tylko był narażony na ciągłe naciski, ale też skazany na zgniłe kompromisy i prowokacje.
Polki wcale nie zdobyły prawa głosu w 1918 roku. Wolno im było głosować i kandydować do sejmu już pół stulecia wcześniej
XIX-wieczne kobiety wcale nie były pozbawione praw politycznych, prawa głosu czy nawet prawa do kandydowania na polityczne stanowiska. Miały je i dotyczyło to także Polek. Choć tylko w jednym z trzech zaborów.
Szukali drugiego Malborka, znaleźli Biskupin! Archeolodzy odkryli średniowieczny zamek na Mazowszu
Poszukiwania trwały kilka lat – i w końcu się udało. Znaleziona w Żelechowie późnośredniowieczna siedziba rodu Ciołków zachowała się w zaskakująco dobrym stanie. Co najciekawsze, by ją zlokalizować, archeolodzy nie musieli nawet wbić łopaty w ziemię!
Czy Polska kiedykolwiek sięgała „od morza do morza”?
Już Jan Kochanowski chwalił Polskę, która „granice swoje rozciągnęła między morza dwoje”. Ale czy miał rację? Ile jest prawdy w określeniu „Polska od morza do morza”?
Jak karano za szpiegostwo w przedwojennej Polsce?
Zawód szpieg? To nie tylko fantastyczne przygody rodem z hollywoodzkich filmów. Ta ryzykowna praca wymaga zimnej krwi oraz wyjątkowych umiejętności aktorskich. A co, jeżeli agent zostanie zdekonspirowany? Dziś w Polsce nie ma kary śmierci, ale w II RP...
Powiedzenie „jak Filip z Konopi”. Kim był ten cały Filip i co miał wspólnego z konopiami?
XIX-wieczna kronika rzuca światło na historię przestrzegającą przed politycznym nierozgarnięciem i zbędnym gadulstwem. Prawdziwa geneza powiedzenia „wyskoczyć jak Filip z Konopi” okazuje się jednak o wiele bardziej prozaiczna.
Mit Matki Polki. Skąd się wziął i czy polskie kobiety zdołały się wyzwolić spod jego działania?
W staropolskim społeczeństwie wartość kobiet oceniano na podstawie ich płodności i zdolności do wychowania dzieci. Przez wieki ideał ten ewoluował, ale jedno się nie zmieniło – Polki, strażniczki narodowej tradycji, swoje główne zadania wypełniały na łonie rodziny. Jak...
Wuerenowcy. Jak po wojnie zwalczano socjalistów, którzy nie chcieli podporządkować się komunie?
Pokazowy proces centrum kierowniczego WRN. Wielka czystka w partii socjalistycznej, obejmująca niemal ćwierć miliona osób ocenianych jako wuerenowcy. I zaciekła walka z „imperialistycznym sabotażem i dywersją”, w której winnych nie trzeba było daleko szukać.
Najlepsi agenci wywiadu w przedwojennej Polsce
Samo wojsko nie mogło wystarczyć do obrony niepodległości Polski, otoczonej przez wrogie mocarstwa. Sprawą najwyższej wagi stało się uzyskanie przewagi wywiadowczej. To tym agentom II Rzeczpospolita zawdzięczała swoje największe szpiegowskie sukcesy.
Dzięki odtajnionym dokumentom CIA polski archeolog odkrył nieznane fakty na temat radzieckich baz atomowych w PRL-u
Analizując materiały wywiadowcze CIA, polski archeolog, dr Grzegorz Kiarszys, znalazł nieznane dotąd elementy radzieckich baz atomowych, które w 1969 roku powstały na terenie naszego kraju. To, co odkrył, rzuca nowe światło na kwestię funkcjonowania składów broni jądrowej w...
To nie jest banalna książka o gaciach (Anna Drążkowska „Historia bielizny od XIV do końca XIX wieku”)
Nosi ją każdy (albo prawie każdy), choć na co dzień raczej jej nie widujemy. Tymczasem bielizna towarzyszy nam od wielu wieków, a jej drobne detale i zmieniające się fasony kształtowały sylwetki postaci, które zachwycają nas na płótnach dawnych...
Czy peerelowski prokurator może być ofiarą stanu wojennego? Zdaniem Stanisława Piotrowicza tak jest w jego przypadku
Poseł Prawa i Sprawiedliwości Stanisław Piotrowicz, który w czasach peerelu pracował jako prokurator na Podkarpaciu, udzielił właśnie wywiadu Polskiemu Radiu24. Jak się okazuje, polityk uważa, że sam jest ofiarą stanu wojennego.
Po papier toaletowy można było stać nawet kilka dni. Kolejki sklepowe za PRL-u
Rodziły się w nich przyjaźnie, wylęgał się społeczny ferment, a pomysłowi zarabiali wcielając się w „zawodowych staczy”. Nawet ubecja uważała kolejki sklepowe za nieodzowne źródło informacji o nastrojach społeczeństwa.
Żydzi w Księstwie Warszawskim i w Kongresówce. Czym się zajmowali i co stało się źródłem ich największego bogactwa?
Dostawy dla wojska. Udzielane rządowi pożyczki. Zyskowne inwestycje w przemysł. W Księstwie Warszawskim było wiele sposobów, żeby szybko się wzbogacić. Warunek był jeden – już na start trzeba było mieć trochę gotówki. A tą dysponowali prawie wyłącznie bankierzy...
Sytuacja w Polsce za rządów Jaruzelskiego była tak dramatyczna, że „chrupiące bułeczki” stały się symbolem dobrobytu
„Będą w piekarniach chrupiące bułeczki” – zapewniał główny ekonomista ekipy Wojciecha Jaruzelskiego. I te bułeczki urosły w latach stanu wojennego do rangi nieosiągalnego rarytasu.
Zapomniana Słowiańszczyzna (Paweł Zych, Witold Vargas, „Bestiariusz słowiański. Część pierwsza i druga”)
Wznowienie popularnych „Bestiariuszy”, tym razem w jednym tomie, dowodzi, że zainteresowanie ludowymi wierzeniami Słowian nie słabnie. Jest coś fascynującego w odkrywaniu zapomnianego świata, zamieszkanego przez drzewice, ćmuchy i paskudy. Tylko ile tak naprawdę o nim wiemy?
Sukces IPN. Prezydent wręczył 21 not identyfikacyjnych zabitych żołnierz podziemia antykomunistycznego
Wczoraj w Pałacu Prezydenckim odbyła się uroczystość wręczenia rodzinom ofiar komunizmu not identyfikacyjnych ich bliskich. Andrzej Duda podkreślił, że to zasługa IPN oraz jego współpracowników i wolontariuszy. Bliscy zamordowanych nie kryli wzruszenia.
Co robił Tadeusz Kościuszko zanim został naczelnikiem powstania?
Bohater walk z Rosjanami, zasłużony dowódca, kawaler orderu Virtuti Militari. Choć wojna, w której brał udział zakończyła się klęską, Tadeusza Kościuszkę przyjmowano z respektem, a nawet – z niekłamanym podziwem.
Skandaliczne wyniki kontroli NIK. Czy zabytki odkryte w trakcie inwestycji budowlanych w ogóle trafiają do muzeów?
Najwyższa Izba Kontroli przyjrzała się szczegółowo temu, co dzieje się z zabytkami archeologicznymi odkrywanymi przy okazji inwestycji budowlanych. Wyniki są porażające.
„Słowo się rzekło, kobyłka u płotu”. Skąd się wzięło to popularne powiedzenie?
Powiedzenie o „kobyłce u płotu” krążyło po Polsce chyba już w XVII wieku. Mało kto jednak pamięta, że zgodnie z pierwotną wersją chodziło w nim o… pocałowanie rzeczonej kobyłki w zad.